A Research On The Relationship Between The Psychological Contract and Organizational Identification

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 621 - 648, 29.12.2021

Baki Can Çöllü , Esin Barutçu

https://doi.org/10.47097/piar.1026413

Öz

Businesses need to pay attention to the relationship between the organization and employes who work in order to maximize their performance and efficiency. Accordingly, it has been observed that labor contracts between both parties are becoming inadequate in a changing and developing competitive environment. For this reason, the concept of an unwritten psychological contract in which there are mutual expectations and obligations between the parties has come to the fore. Psychological contracts include material expectations (work, wages), as well as spiritual expectations (career, time, education, loyalty, etc.) are contracts. If they are treated in accordance with the psychological contract, those who work will provide more trust, commitment to the organization, or even identify themselves with the organization. Employees who identify with the organization, seeing themselves with the organization, will make more efforts to increase the efficiency and profit of the organization. In this context, this study was conducted to analyze the relationship between psychological contract and organizational identification. This study was carried out on staff of Acipayam Municipality. 147 municipal personnel participated in the survey. As a result of the analysis conducted within the scope of the research, it was found that there is a significant relationship between psychological contract and organizational identification in a positive direction of medium strength.

Anahtar Kelimeler

Psychological Contract, Organizational Identification, Public Organization, Contract

Psikolojik Sözleşme ile Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma

Öz

İşletmelerin, performans ve verimliliklerini en iyi düzeye getirebilmeleri için örgüt ile işgörenler arasındaki ilişkiye önem vermeleri gerekmektedir. Bu doğrultuda, iki taraf arasında yapılan iş sözleşmelerinin değişen ve gelişen rekabet ortamında yetersiz kalmaya başladığı gözlemlenmiştir. Bu sebeple, taraflar arasında karşılıklı beklentilerin ve yükümlülüklerin olduğu yazılı olmayan psikolojik sözleşme kavramı ön plana çıkmıştır. Psikolojik sözleşmeler, maddi beklentilerin (iş, ücret), yanında manevi beklentilerin (kariyer, zaman, eğitim, sadakat, vb.) olduğu sözleşmelerdir. Psikolojik sözleşmeye uygun davranıldığı durumda işgörenler, örgüte karşı daha fazla güven, bağlılık sağlayacak hatta örgütle kendilerini özdeşleştireceklerdir. Örgütle özdeşleşen işgörenler, örgütle kendini bir görerek, örgütün verimliliğinin ve kazancının artması için daha fazla gayret gösterecektir. Bu kapsamda yapılan bu çalışma psikolojik sözleşme ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkiyi analiz etmek amacı ile yapılmıştır. Bu çalışma, Acıpayam Belediyesi personeli üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya 147 belediye personeli katılmıştır. Araştırma kapsamında yapılan analiz sonucunda, psikolojik sözleşme ile örgütsel özdeşleşme arasında pozitif yönlü orta kuvvette anlamlı bir ilişkinin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik Sözleşme, Örgütsel Özdeşleşme, Kamu Kuruluşu, Sözleşme

Kaynakça

• Anderson, N. and Schalk, R. (1998). “The Psychological Contract in Retrospect and Prospect, Goldsmiths College”, University of London, Journal of Organizational Behavior, 19, 637-647.
• Arnold, John (1996), “The Psychological Contract: A Concept in Need of Closer Scrunity?”, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5/4, 511–520.
• Albert, S., Ashforth, B.E. and J.E. Dutton (2000). “Organizational Identity and Identification: Charting New Waters and Building New Bridges”, Academy of Management Journal, 25/1, 13-17.
• Boroş, S. (2008). “Organizational Identification: Theoretical and Empirical Analyses of Competing Conceptualizations”, Cogniţie, Creier, Comportament / Cognition, Brain, Behavior. XII/1, 1–27.
• Carmeli, A., Gilat, G. and Waldman, D. A. (2007). “The role of perceived organizational performance in organizational identification, adjustment and job performance”, Journal of Management Studies, 5, 1–21.
• CIPD (2010). The Psychological Conract Report, http://www.cipd.co.uk/subjects/empreltns/psycntrct/psycontr.htm?wa_src=email&wa_pub=cipd&wa_crt=feature3_main_none&wa_cmp=cipdupdate_160610, (19.12.2019).
• Cihangiroğlu, N. ve Şahin, B. (2010). “Organizasyonlarda Önemli Bir Fenomen: Psikolojik Sözleşme”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6/11, 1-16.
• Coyle-Shapiro, J. A. and Kessler, I. (2000). “Consequences of the Psychological Contract For The Employment Relationship: A Large Scale Survey”, Journal of Management Studies, 37/7, 903–930.
• Cohen, L., Manion, L. and Morrison, K. (2000). Research Methods in Education, (5th Edition), Routledge Falmer, London.
• Demiral, Ö. (2008). Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirme ve Psikolojik Sözleşmenin Etkisine İlişkin Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi), Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Niğde.
• Dikili, A. (2012). Psikolojik Sözleşme ile İş Tatmini İlişkisi: Bir Örnek Olay Çalışması, (Doktora Tezi), Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Sakarya.
• Dutton, J.E., Dukerich, J.M. and Harquail, C.V. (1994). “Organisational images and member identification”, Administration Science Quarterly, 39, 239– 263.
• Envergil, D. (2018). Psikolojik Sözleşme Algılarının Örgütsel Güven, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkileri, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Eroğlu F., Eroğlu G.Ş. ve Enli P. (2015). “Yönetilenler ve Yöneticiler Açısından Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Tutarsızlık Hakkında Bir Araştırma”, 23.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 1017-1024.
• Gautam, T., Van Dick, R., and Wagner, U., (2004). “Organizational identification and organizational commitment: Distinct aspects of two related concepts”, Asian Journal of Social Psychology, 7, 301-315.
• George, D. and Mallery, P. (2010). IBM SPSS Statistics 23 Step by Step: A Simple Guide and Reference, (14th Edition), Pearson Education, New York.
• Gossett, L. (2002). “Kept at arm's length: Questioning the organizational desirability of member identification”, Communication Monographs, 69/4, 385-404.
• Hui, C., Lee, C. and Rousseau, D. M. (2004). “Psychological Contract and Organizational Citizenship Behavior in China: Investigating Generalizability and Instrumentality”, Journal of Applied Psychology, 89/2, 311-321.
• Hess, N. and Jepsen, D. M. (2009). “Career Stage and Generational Differences in Psychological Challenge Consulting”, Career Development International, 14/3, 261-283.
• İyigün, N. Ö. ve Çetin, C. (2012). “Psikolojik Kontratın Örgütsel Sapma Üzerindeki Etkisi ve İlaç Sektöründe Bir Araştırma”, Öneri Dergisi, 10, 15-29.
• Kıyık, G. (2011). Psikolojik Sözleşme Kavramının, Türkiye’de Sektörü Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi ve Analizi, (Doktora Tezi), Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Eskişehir.
• Karabulut, M. (2019). Türkiye Yerel Yönetimlerinde Örgütsel Güven, Örgütsel Özdeşleşme ve İş Tatmini İlişiği: Elazığ Belediyesi, (Yüksek Lisans Tezi), Ardahan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi Ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Ardahan.
• Karcıoğlu, F. ve Türker, E. (2010). “Psikolojik Sözleşme ile Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Sağlık Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24/2, 121-140. Kızıl, S. (2016). Yöneticilerin Stratejik Liderlik Davranışlarının Kurumsal İtibar Algısı Üzerine Etkisinde Örgütsel Özdeşleşmenin Ve Kurumsal Sosyal Sorumluluğun Rolü, (Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Erzurum.
• Koyuncu, H. (2019). Psikolojık Sözleşme İhlalinin Örgütsel Güven ve Örgütsel Özdeşleşme Üzerıne Etkısı: Karabük Ünıversıtesınde Bır Uygulama, (Yüksek Lisans Tezi), Karabük Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Karabük.
• Köse, C.G., (2009), Örgütsel Özdeşleşmenin Çalışanların Sürekli İyileştirme Çabalarına Katkısı: Bir Araştırma, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İşletme Yönetimi ve Organizasyon Bilim Dalı, İstanbul.
• Mael, F. and Ashforth, B. E. (1992). “Alumni and Their Alma Mater: A Partial Test of The Reformulated Model of Organizational Identification”, Journal of Organizational Behavior, 13/2, 103-123.
• McDonald, D. J. and Makin, P. J. (2000). “The Psychological Contract, Organisational Commitment and Job Satisfaction of Temporary Staff”, Leadership & Organization Development Journal, 21/2, 84-91.
• Millward, L. J. ve Hopkins, L. J. (1998). “Psychological Contracts, Organizational and Job Commitment”, Journal of Applied Social Psychology, 28/16, 1530-1556.
• Morrison, D. E. (1994). “Psychological Contracts & Change”, Human Resource Management, 33/3, 353-372.
• Morrison, E. W. and Robinson, S. L. (1997). “When Employees Feel Betrayed: A Model of How Psychological Contract Violation Develops”, Academy of Management Review, 22/1, 226-256.
• Özler, E., ve Ünver, E. (2012). “Psikolojik Sözleşmenin İş Tatmini Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17/2, 325-351.
• Petersitzke, M. (2009). Supervisor Psychological Contract Management, Gabler Edition Wıssenschaft, Hamburg.
• Riketta, M. (2005). “Organizational Identification: A Meta-Analysis‖”, Journal of Vocational Behavior, 66, 358–384.
• Robinson S. L., Kraatz, M. S. and Rousseau D. M. (1994). “Northwestern University Changing Obligations And The Psychological Contract: A Longitudinal Study” Academy Of Management Journal, 37/1, 137-152.
• Rousseau, D. (1995). Psychological Contracts in Organizations: Understanding Written and Unwritten Agreements. Sage Publications, USA.
• Rousseau, D.M. (1990), “New hire perceptions of their own and their employer’s obligations: a study of psychological contracts,” Journal of Organizational Behavior, 11, 389-400.
• Rousseau, D. M. (2004). “Psychological Cotracts İn The Workplace: Understanding The Ties That Motivate”, Academy Of Management Executive, 18/1, 120-125.
• Rousseau, D. M. and Schalk, R. (2000). Psychological Contracts in Employment: Cross-National Perspectives. CA: Sage, in Pres, Newbury Park.
• Rousseau, D. M. and Tijoriwala, S. A. (1998). “Assessing Psychological Contracts: Issues, Alternatives, and Types of Measures”, Journal of Organizational Behavior, 19, 679-695.
• Rousseau, D. M. and Wade-Benzoni, K. A. (1994). “Linking Strategy and Human Resource Practices: How Employee And Customer Contracts are Created”, Human Resource Management, 33, 463-489.
• Scheın, E. H. (1978). Örgüt Psikolojisi, Çeviren: Mustafa Tosun, Türkiye Ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü, Ankara.
• Sels, L., Janssens, M. and Van Den Brande I. (2004). “Assessing the Nature of Psychological Contracts: A Validation of Six Dimensions”, Journal of Organizational Behavior, 25/4, 461-488.
• Serinkan, C. ve Tülü, M. (2021). “Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Pamukkale Üniversitesindeki İdari Personele Yönelik Bir Araştırma”, İktisadi İdari Ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 6/14, 48-70.
• Solnet, D., (2006). “Introducing Employee Social Identification To Customer Satisfaction Research A Hotel Industry Study”, Managing Service Quality, 16/6, 575-594.
• Sökmen, A., Ekmekçioğlu, E. B. ve Çelik, K. (2015). “Algılanan Örgütsel Destek, Örgütsel Özdeşleşme ve Yönetici Etik Davranışı İlişkisi: Araştırma Görevlilerine Yönelik Araştırma”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 7/1, 125-144.
• Yıldız, H., Yıldız, B. ve İyigün, N. Ö. (2016). “Psikolojik Sözleşme Algısının Sanal Kaytarma Davranışları Üzerindeki Etkisi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 47, 147-165.
• Topcu, K. M. (2015). Çalışanların Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisinde Psikolojik Sözleşme Algısının Rolü, (Doktora Tezi), Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Savunma Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Topaloğlu, H. ve Arastaman, G. (2016). “Örgütlerde Psikolojik Sözleşme Üzerine Kuramsal Bir Değerlendirme”, Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi. 1/2, 25-36.
• Kotter, J. (1973). “Psychological Contract: Managing the Joining-Up Process”, California Management Review, XV/3, 91-99.
• Tolman, E. C. (1943). “Identification and The post-war world”, Psychological Review, 38/1, 141-148.
• Topçu, M. K. ve Basım, H. N. (2015). “Kobi’lerde Çalışanların Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisinde Psikolojik Sözleşme Algısının Rolü” International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10/10, 861-886.
• Top, S. (2012). “Çalışanların İşverenleriyle İlgili Duygusal Beklentilerinin Psikolojik Sözleşme Bağlamında Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1/15, 201-227.
• Turnley W. H. and Feldman, D. C. (1999). “A Discrepancy Model Of Psychological Contract Violations”, Human Resource Management Rewiew, 9/3, 367-386.
• Türker, E. (2010). Psikolojik Sözleşme ile Örgütsel Bağlılık İlişkisi Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama. (Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Erzurum. Van Knippenberg, D. (2000). “Work Motivation and Performance: A Social Identity Perspective. Applied Psychology” An International Review, 49, 357- 371.
• Van Knippenberg, D. and Van Schie, E. (2000). “Foci and Correlates of Organizational Identification”, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 73, 137–147.
• Wei, F. and Si, S. (2013). “Psychological Contract Breach, Negative Reciprocity, and Abusive Supervision: The Mediated Effect of Organizational Identification”, Management and Organization Review, 9/3, 541–561.
• Zagenczyk T. J. (2011). “Psychological Contracts and Organizational Identification: The Mediating Effect of Perceived Organizational Support”, Journal of Labor Research, 32, 254–281.
• Zengin, S. (2017). Psikolojik Sözleşme Ve Örgütsel Güven Arasındaki İlişki: Antalya İlinde Faaliyet Gösteren Katılım Bankaları Üzerine Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Isparta.