Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalarının İşletme Performansına Etkisi: Gaziantep İli Örneği

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 378 - 402, 29.12.2021

Zeynep Özgüner , Ali Yıldız

https://doi.org/10.47097/piar.996774

Öz

İşletmeler global pazardaki rekabet ortamında, bir yandan rekabetçi konumlarını korumak isterken diğer yandan da yeni müşterilerinin isteklerini yerine getirmede tedarik zinciri yönetimini uygulamaktadırlar. Küreselleşmeyle beraber artan rekabet ortamında tedarik zinciri yönetimi; işletmelerin performanslarını etkileyen etmenlerden birisi olarak görülmektedir. Tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının işletmelerin performanslarını doğrudan ya da dolaylı olarak etkilediği bilinmektedir. Bu etkinin boyutu ve anlamlılık düzeyinin araştırılması önemlidir. Bu bağlamda, çalışmanın amacı tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının işletme performansına etkisinin araştırılması olarak belirlenmiştir. Araştırmada tedarik zinciri yönetimi ve işletme performansı ölçekleri kullanılarak oluşturulan anket Gaziantep ilinde üretim yapan 176 üretim işletmesine uygulanmıştır. Toplanan veriler SPSS ve AMOS programları ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda; tedarik zinciri yönetimi uygulamalarının işletme performansı üzerinde anlamlı ve pozitif yönde etkisinin olduğu bulgularına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

tedarik zinciri yönetimi, tedarik zinciri yönetimi uygulamaları, işletme performansı

The Effect of Supply Chain Management Practices on Business Performance: Example of Gaziantep City

Öz

Supply chain management in an increasingly competitive environment with globalization; It is seen as one of the factors affecting the performance of businesses. In the competitive environment in the global market, businesses want to maintain their competitive positions while implementing supply chain management in fulfilling the demands of their new customers. It is known that supply chain management practices directly or indirectly affect the overall performance of businesses. It is important to investigate the size and significance level of this effect. In this context, the purpose of this study was determined as the investigation of the effect of supply chain management applications on business performance. The questionnaire, which was created by using supply chain management and business performance scales in the research, was applied to 176 manufacturing companies in Gaziantep. The collected data were analyzed with SPSS and AMOS programs. As a result of the analysis made; It has been found that supply chain management practices have a significant and positive effect on business performance.

Anahtar Kelimeler

supply chain management, supply chain management practices, business performance

Kaynakça

• Acar, M. (2003). Tarımsal İşletmelerde Finansal Performans Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (20). 21-37.
• Acar, Ö. E., ve Köylüoğlu, A. S. (2020). Sürdürülebilir Tedarikçi Seçiminin Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) Yöntemiyle Analizi. Third Sector Social Economic Review, 55(1), 419-440. doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.03.1286
• Aydıntan, B. (2003). Dışa Açılma Yolunda Stratejik Ortaklıklar ve Türk Şirketleri Açısından Önemi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 135-152.
• Bedük, M. (2009). Tedarik Zinciri Yönetiminin İşletme Performansı Üzerindeki Etkisi: Örnek Olay Çalışması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Civaroğlu, G. (2006). Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamaları Ve Performans Üzerine Etkilerinin Analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tez, Trakya Üniversitesi, Edirne.
• Civelek, A. (2016). Konaklama İşletmelerinde Müşteri İlişkileri Yönetiminin İşletme Performansına Etkisi: 5 Yıldızlı Oteller Üzerine Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 19(2), 233-253.
• Çemberci, M., Sözer, E., & Civelek, M. E. (2015). Firmalar Arası Bilgi Paylaşımı İle Tedarik Zinciri Yönetimi Performansı İlişkisinde Bilgi Kalitesinin Moderatör Etkisi (The Moderating Role of Information Quality on the Relation between Inter-Company Information Share and Supply Chain Management Performance). Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(25), 141-159.
• Demir, C. ve Oktay, S. (2010). Stratejik İttifak Oluşumunda Temel Yeteneklerin Önemi. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 1(1), 45-58.
• Demirel, Y. (2007). Bilgi ve bilgi paylaşımının işletme performansına etkisi üzerine bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(2), 91-106.
• Demirtaş, Ö., ve Akdoğan, A. (2014). Bulanık Ortamda Tedarikçi Seçimi: Savunma Sanayii’ne Yönelik Bir Uygulama. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (43), 203-222.
• Erdem, G. (2013). Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalarının Benimsenmesinin, Tedarik Zinciri Ve İşletme Performansına Etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans, Hitit Üniversitesi, Çorum.
• Ferreira, K. A., Toledo, M. L., and Rodrigues, L. F. (2020). Postponement practices in the Brazilian Southeast wine sector. The International Journal of Logistics Management.
• Ferreira, K. A., Tomas, R. N., and Alcântara, R. L. C. (2015). A theoretical framework for postponement concept in a supply chain. International Journal of Logistics Research and Applications, 18(1), 46-61.
• Gilanlı, E., Çetin, O., ve Altuğ, N. (2019). Tedarik Zincirinde Bilgi Paylaşımı ve Lojistik Entegrasyonun Pazara Giriş Hızı Üzerindeki Etkisi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 8(1), 54-60.
• Günal, S. (2010). Tedarikçi Seçim Stratejileri Ve Bir Uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Bolu.
• Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. (3.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gürbüz S. (2019). AMOS ile Yapısal Eşitlik Modellemesi, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Karagöz, Y., (2017). SPSS ve AMOS Uygulamalı Nitel-Nicel Karma Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Yayın Etiği, Nobel yayıncılık.
• Koçoğlu, İ. (2010). Tedarik Zinciri Yönetiminde Yenilik ve Bilgi Paylaşımının Önemi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Gebze.
• Korkmaz, Ö. (2010). Müşteri İlişkileri Yönetiminin (Crm) Önemi: Bir Hastane Uygulaması. Yayınlanmamış yüksek lisans, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Medrano, L.A., Liporace, M.F. and Prez, E. (2014). Computerized assessment system for academic Satisfaction (ASAS) for first-year University Student, Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 12 (2). 541-562.
• Özgüner, Z. (2017). Lojistik Faaliyetlerin Süreçsel Etkinliğinde Rol Oynayan Değişkenlerin İşletme Performansına Etkisinde Lojistik Performansın Aracılık (Medıator) Rolü. Yayınlanmamış doktora tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Gaziantep.
• Özilhan, D. (2010). Müşteri İlişkileri Yönetimi (MİY) Uygulamalarının İşletme Performansına Etkileri. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi,sayı (1) 18-30
• Öztürk, D. ve Tekin, M. (2020). Tedarik Zinciri Yönetiminin İşletme Performansı Üzerindeki Etkisi: Gıda Sektöründe Bir Uygulama. Research Journal of Business and Management, 7(2), 56-66.
• Paksoy, T., ve Keskin, E. (2006). Tedarik Zincirinde Bilgi Çarpıtmasının Etkisi: Kırbaç Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 483-496.
• Rahımı, R. (2013). Örgüt Kültürü Perspektifi İle Otelcilik Sektöründe Müşteri İlişkileri Yönetimi: Jurys Inn Zincir Otelleri Örneği. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Sağbaş, M. (2015). Tedarik Zinciri Yönetiminde Bilgi Teknolojileri, Çeviklik Ve Entegrasyonun Operasyonel Ve Finansal Performansa Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Beykent Üniversitesi, İstanbul.
• Schermelleh-Engel, K. Ve Moosbrugger, H. (2003), Evaluating The Fit of Structrual Equation Models: Test of Signicance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures, Methods of Psychological Research Online, Vol:8, No:2, 23-74.
• Şahin, H. (2018). Tedarik Zincirinde Bilgi Paylaşımının İşletme Performansına Etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Şahin, M. (2019). Tedarik Zincirinde Risk Yönetiminin İşletme Performansına Etkisi: İstanbul İlinde Bir Araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Şen, M. (2010). Tedarik Zinciri Yönetiminin Kobilerde İşletme Performansı Üzerine Etkileri Ve Bir Örnek Uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Toptancı, A.R. (2013). Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalarının Üretim Performansına Etkileri Konusundaki Yönetici Algılamaları: Kahramanmaraş Gaziantep Ve Diyarbakır İllerinde Faaliyet Gösteren İmalat İşletmelerinde Ampirik Bir Araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş.
• Ungan, M.C. (2011). En İyi Tedarik Zinciri Uygulamaları ve Bir Saha Çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi C.16, S.2, s.307-322.
• Urk, H. (2016). Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalarının Tedarik Zinciri Ve Şirket Performansı Üzerine Etkilerinin Ampirik Analizi. Yayınlanmamış doktora tezi, Haliç Üniversitesi, İstanbul.
• Yağcı, K. (2009). Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalarının Konaklama İşletmeleri Performansına Etkileri. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Yıldız, D. (2010) Müşteri ilişkileri yönetimi (CRM) uygulamalarının işletme performansına etkileri ve bir uygulama Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• Yön, I. (2007). Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalarının Rekabet Gücüne Etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.