Analysis of E-Commerce Taxation in Terms of Tax Legislation

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 397 - 420, 29.12.2022

Saliha Çınar , İbrahim Organ

https://doi.org/10.47097/piar.1175996

Cited By: 1

Öz

Technological developments in recent years have revealed new services in many fields. However, the needs have changed and the new era called "digital age" has started. One of the most important developments that appeared due to rapidly changing conditions is electronic commerce, which is carried out over the internet using different software tools. This technological structure, which creates the facility to shop from anywhere with a click, provides the opportunity to create leisure time for human beings.
In terms of taxation of e-commerce and online shopping, it is seen that there are some legal deficiencies and these deficiencies cause significant problems. The main of these problems are; the concept of workplace, determination of the obligation, the nature of the earnings obtained. The aim of this study is the evaluation of the taxation dimension of e-commerce in terms of tax laws in force. It has been observed that the tax regulations are insufficient in terms of activities carried out in the digital environment.

Anahtar Kelimeler

Digitalization, E-Commerce, Online Sales, Taxation, Tax Laws.

E-Ticaretin Vergilendirilmesi Sorunsalının Vergi Mevzuatı Açısından Analizi

Öz

Son yıllarda yaşanan teknolojik gelişmeler, beraberinde birçok alanda yeni hizmet kollarını ortaya çıkarmıştır. Bununla birlikte ihtiyaçlar değişmiş ve “dijital çağ” olarak adlandırılan yeni döneme girilmiştir. Hızla değişen koşullara bağlı olarak ortaya çıkan, en önemli gelişmelerden biri de internet üzerinden, farklı yazılım araçları kullanılarak gerçekleştirilen elektronik ticarettir. Her yerden bir tıklama hareketiyle alışveriş yapabilme imkânı yaratan bu teknolojik yapı, insanoğluna boş zaman yaratma fırsatı sağlamaktadır.
E-ticaret ile internet aracılığıyla gerçekleştirilen alışverişlerin vergilendirilme boyutunda, yürürlükte olan yasalar açısından bakıldığında, birtakım yasal eksiklerin olduğu ve bu eksiklerin önemli problemlere yol açtığı görülmektedir. Bu problemlerin bazıları; işyeri kavramı, mükellefiyetin belirlenmesi, elde edilen kazançların niteliği gibi konulardır. Bu çalışmanın amacı; e-ticaretin vergilendirme boyutunun yürürlükte bulunan vergi kanunları açısından değerlendirilmesidir. Yapılan vergisel düzenlemelerin dijital ortamda gerçekleştirilen faaliyetler açısından yetersiz kaldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Dijitalleşme, E-Ticaret, İnternetten Satış, Vergileme, Vergi Kanunları.

Kaynakça

• Akkaya, H. ve Gerçek, A. (2019). OECD ve Seçilmemiş Bazı Ülkelerde Dijital Ekonominin Vergilendirilmesi: Türkiye İçin Çıkarımlar, İnternational Journal of Public Finance, 4(2), 166-188.
• Aksoy, S. (2017). Değişen Teknolojiler ve Endüstri 4.0: Endüstri 4.0’ı Anlamaya Dair Bir Giriş, Sosyal Araştırmalar Vakfı Dergisi, 4, 34-44.
• Arslan, M. ve Biniş, M. (2014). ABD’de Mahalli İdarelerin Mali Yapısı ve Merkezi İdare İlişkileri, Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Eskişehir, 9(1), 149-173.
• Artuç, T. ve Canbay, T. (2022). Dijital Ekonominin Vergilendirilmesine İlişkin Ülke Deneyimleri, Vergi Raporu, 272, 47-69.
• Aslam, F., Aimin, W., Li, M. & Rehman, K.U. (2020). Innovation in teh Era of loT and Industry 5.0: Absolute Innovation Management (AIM) Framework, Information, 11(124), 1-24.
• Ber, H. (2018). Dijital Ekonominin Vergilendirilmesi Sorunsalına Genel Bir Bakış, https://vergialgi.com/dijital-ekonominin-vergilendirilmesi-sorunsalina-genel-bir-bakis (Erişim Tarihi: 08.09.2022).
• Bunn, D., Asen, E., & Enache C. (2020). Digital Taxation Around The World, 2020 Tex Foundation, Washington D.C. https://files.taxfoundation.org/20200527192056/Digital-Taxation-Around-the-World.pdf (Erişim Tarihi: 08.09.2022).
• Coşkun, N. (2004). Elektronik Ticaretin Gelişiminde Temel Dinamikler ve Gelişimi Önündeki Engeller, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13, 243-258.
• Çelik, T. (2019). Elektronik Ticaret Kavramı ve Elektronik Ticarette Vergilendirme Sorunsalı, Vergi Raporu Dergisi, 236, 1-8.
• Çelikkaya, A. (2021). Avrupa Komisyonunun Dijital Hizmet Vergisi Önerisinin Ekonomik Analizi, International Journal of Public Finance, 6(2), 176-192.
• Çınar, S. ve Öz, E. (2021). Vergi Cennetlerinin Küresel Vergi Kayıp ve Kaçağı Boyutu ve Dijital Ekonomi İlişkisi, Küresel Mali Sorunlar ve Muhtemel Çözümler, 71-103.
• Deloitte & Tubisad Bilişim Sanayiciler Derneği (2014-2019). E-Ticaret Pazar Büyüklüğü Raporu1-22.http://www.tubisad.org.tr/tr/images/pdf/tubisad_e-ticaret_2019_pazar_buyuklugu_raporu.pdf (Erişim Tarihi: 15.11.2020) Deloitte (2015). JCT on Digital Services, New Guidance İssued Japon: Inbound Tax Alert N.13. https://www2.deloitte.com/jp/en/pages/tax/articles/int/japan-inbound-tax-alert-june-2015-no13.html (Erişim Tarihi: 22.12.2020)
• Demirdöğmez, M., vd. (2018). Türkiye’de E-Ticaret Sektörünün Yıllara Göre Gelişimi, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 2216-2236.
• Demirel, Ş. Ve Arslaner, H. (2021). Türkiye’de İnternet Reklamcılığının Vergisel Boyutu, Maliye Çalışanları Dergisi, 65, 25-48.
• Diclehan, B. (2016). Matrah Aşındırma Yoluyla Kar Aktarımı ve Türkiye Uygulamaları, 151-156 https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/pdf/2016/06/tr-sorumlu-vergicilik-basak-diclehan.pdf (Erişim Tarihi: 21.11.2020)
• Ekinci, E. ve Pala, O. (2020). Dijital Ekonomideki Gelişmelerin Vergilendirmeye Yansımaları Yurt Dışında Mukim Dijital Şirketler Nezdinde Gerçekleştirilen Vergi İncelemelerini Değerlendirilmesi, Vergi Dünyası Dergisi, 462, 113-130.
• Enst&Young (2015). Japan Releases 2016 Tax Reform Outline, https://taxinsights.ey.com/archive/archive-news/japan-releases-2017-tax-reform-outline.aspx (Erişim Tarihi: 22.11.2020)
• Eriksson, Y. Ve Puetzold, K. (2019). Human Behaviour in Desgn Proceeding of the 2nd SIG Conferance, 130-174.
• Ernst&Young (2017a). İtaly Issues Draft Law to Encourage Foreign Companies Engaged in Digital Economy to Disclose orAgree to Existence of a Permanent Establisment, https://taxinsights.ey.com/archive/archive-news/italy-issues-draft-law-to-encourage-foreign-companies.aspx (Erişim Tarihi: 22.11.2020)
• Ernst&Young (2017b). İtaly Signs the Multilateral Cnvention to Implement Tax Treaty Related Measures to Prevent BEPS, https://taxinsights.ey.com/archive/archive-news/italy-signs-the-multilateral-convention-to-implement-tax.aspx (Erişim Tarihi: 22.11.2020)
• Europen Commission (2017). A Fair and Efficient Tax System in the European Union Fort he Digital Sinle Market, Communication From the Commission to the European Parliament and the Council,1-547.
• Eyidoğan, E. ve Demir, O. (2022). Dijital Hizmetlerin Vergilendirilmesi; Dünyadan ve Türkiye’den Örnekler, Working Paper Series, 9/2, 1-15.
• Fil, M. (2019). Ev Hanımlarına ve Küçük Esnafa Elektronik Ticarette Vergi Muafiyeti, Yaklaşım Dergisi, 315.1-3.
• Gökçe, Ö. (2017). Sosyal Elektronik ticaretin Hukuki Boyutu, Vergi Dünyası Dergisi, 433, 82-85.
• Gray, G. (2021). Base Erosion and Anti-Abuse Tax (BEAT)-A Primer, İnternational Tax Reeview, https://www.americanactionforum.org/insight/base-erosion-and-anti-abuse-tax-beat-a-primer/ (Erişim Tarihi: 08.09.2022).
• Heeks, R. & Bukht, R. (2017). Defining Conceptualising and Measuring The Dijital Economy, Development Informatics Working Paper Series, Centre for Development Informatics Global Development Instiyutes SEED University of Menschester, 1-21.
• Hess vd. (2017). On The Relationship Between Information Management and Digitalization, Business&Infaormation Systems Engineering, 475-482. https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/9789264241046-en.pdf?expires=1605361943&id=id&accname=guest&checksum=3B990F4562E2DC789C8FFF73A7D0D9A1 (Erişim Tarihi: 14.11.2020)
• İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğünün 27.04.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK9-1477 Sayılı Özelgesi-Gelir İdaresi Başkanlığı. İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğünün 06.09.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-120(37-2012/271)-2728 Sayılı Özelgesi- Gelir İdaresi Başkanlığı
• İzmen, vd. (2020). Türkiye’nin Dijital Dönüşüm Endeksi, TUBİSAD, A4 Ofset Matbaacılık Sn. Tic. A.Ş. Yayını, 1-116.
• Karabulut, Ş. (2020). Dijital Çağın Mali Yansımaları: Dijital Hizmet Vergisi, Maliye Dergisi, 178, 263-288.
• Kim, R.Y. (2020). Digital Services Tax: A Cross-Border Varation of the Consumption Tax Debate, 1-58, https://dc.law.utah.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1211&context=scholarship (Erişim Tarihi: 13.09.2022).
• Kükrer, C. (2016). İnternet Ortamında Bazı Faaliyetlerin Kavramsal Tanımları ve Türk Vergi Sistemi Karşısındaki Durumlarının Değerlendirilmesi, Yönetim Bilimleri Dergisi, 14(27), 583-604.
• Leeds, M.H. (2019). Uniteed States: BEATen Up (Again): The IRS Issues Proposed R egulations Under The Base Erosion Anti-Abuse Tax, International Tax Reeview, https://www.mondaq.com/unitedstates/tax-authorities/775088/beaten-up-aga-in-the-irs-issues-proposed-regulations-under-the-base-erosion-anti-abuse-tax? (Erişim Tarihi: 08.09.2022).
• Mert, H. ve Bayar, E. (2020). Digital Economy, Taxation and Problems Encountered, Press Academia Procedia Global Business Research Congress, 11(6), 28-33.
• OECD (2015). Addressing teh Tax Challenges of the Digital Economoy, Action 1-2015 Final Report, OECD Publishing, Paris. 9789264241046-en.pdf (oecd-ilibrary.org) (Erişim Tarihi: 08.09.2022). OECD (2020). OECD/G20 Inclusive Framework on BEPS Progress Report, OECD Publishing, Paris. http://www.oecd.org/tax/beps/inclusive-framework-on-beps-progress-report-july-2018-may-2019.pdf (Erişim Tarihi: 21.11.2020) Oktay, C. (2020). Dijital Ekonominin Boyutu, Vergilendirilmesine Yönelik OECD Çalışmaları, Öneriler, Örnek Ülke Uygulamaları ve Türkiye’de Yapılan Düzenlemeler ve Dijital Hizmet Vergisi, Vergi Sorunları Dergisi, 376, 95-116.
• Organ, İ. Ve Çavdar, F. (2012). Elektronik Ticaretin Vergilendirilmesinde Uluslararası Alanda Yaşanan Sorunlar, İnternet Uygulamaları ve Yönetim Dergisi, 3(1), 64-84.
• Orkunoğlu, Ş. (2019). Dijitalleşme ve Uluslararası Vergilendirmeye Etkisi, Vergi Sorunları Dergisi, 372, 109-121.
• Ortakarpuz, M. (2022). Sınır Ötesi Elektronik Ticarette Vergilendirme Sorunları ve Sorunların Çözümüne Yönelik Uygulamalar, Vergi Raporu,274, 11-32.
• Öksüz, M. ve Turgay, T. (2018). Türkiye’de Elektronik Ticaretin Vergilendirilmesi ve Tevkifat Müessesi, Yönetim Bilimler Dergisi, Cilt: 16, 32, 135-156.
• Özdemir, M. (2019). Elektronik Ticarette Aracılık Hizmetlerinin Vergisel Açıdan Değerlendirilmesi, E-Yaklaşım Dergisi, 313, 1-6.
• Pekyörür, Ç. Vd. (2013). Elektronik Ticaret İş Modelleri ve Vergilendirme, Vergi Sorunları Dergisi, 293, 53-69.
• Raghinder, M. vd. (2018). Digitalization and Influence on Business Model Innovation, Journal of Manufacturing Tecnology Management, 1143-1160.
• Savrul, B.K. ve Akın, F. (2021). Koronavirüs Salgınının Türkiye’de E-Ticaret Sektörlerine Etkileri, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 87-97.
• Scampuddu, B. & Niedda, G.L. (2020). İtaly’s Digital Services Tax Still Needs Practical Guidance, İnternational Tax Reeview, https://www.internationaltaxreview.com/article/2a6a6xqsdyvp89x33qio0/italys-digital-services-tax-still-needs-practical-guidance (Erişim Tarihi: 08.09.2022).
• Şahin, I.F.O. (2019). Dijitalleşme ve Uluslararası Vergilendirme ye Etkisi, Vergi Sorunları Dergisi, 372, 109-121.
• Şekkeli, H. ve Bakan, İ. (2018). Endüstri 4.0’ın Etkisiyle Lojistik 4.0, Journal of Life Economics,5, 17-36.
• Şenses, N. (2019). Dijital Dünyada İnternet Sitelerinin Vergisel Durumu, Vergi Dünyası Dergisi, 450, 113-119.
• T.C Ticaret Bakanlığı, (2020). Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi E-Bülteni, https://www.eticaret.gov.tr/istatistikler (Erişim Tarihi: 07.09.2022).
• T.C Ticaret Bakanlığı, (2021). Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi E-Bülteni, https://www.eticaret.gov.tr/istatistikler (Erişim Tarihi: 07.09.2022).
• T.C Ticaret Bakanlığı, (2022). Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi E-Bülteni, https://www.eticaret.gov.tr/istatistikler (Erişim Tarihi: 07.09.2022).
• Türkiye İstatistik Kurumu (2020). Haber Bülteni 2020, Ankara. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2020-33679 (Erişim Tarihi: 15.11.2020)
• Uçar Law & Concultancy (2019). Digital Service Tax. (Blog) Digital Service Tax - Uçar Law & Consultancy (ucar-ucar.av.tr) (Erişim Tarihi: 27.11.2020)
• Ulukan, G. (2019). İşyeri Açmadan İnternet Üzerinden Satış Yapanlara Gelir Vergisi İstisnası Getirildi, https://webrazzi.com/2019/03/15/is-yeri-acmadan-internet-uzerinden-satis-yapanlara-gelir-vergisi-istisnasi-getirildi/ (Erişim Tarihi: 08.11.2020)
• World Bank (2016), World Development Report 2016: Dijital Dividends, 1-136. http://www.worldbank.org/en/publication/wdr2016 (Erişim Tarihi: 14.11.2020)
• Yavan, S. (2020). Türkiye’de ve Dünyada Dijital Ekonominin Vergilendirilmesi: Dijital Hizmet Vergisi, Vergi Dünyası Dergisi, 471, 74-89.
• Yücebalkan, B. (2020). Endüstri 4.0’dan Endüstri 5.0’a Geçiş Sürecine Genel Bakış, Personel Journal of Social Sciences & Humanities, 9 (5), 241-250.