Decoding the Capitalism: Alliance between Capitalism-Intellectuals and Unscrupulousness Caused by Decreasing Value of Science

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 1-Prof. Dr. Feyzullah EROĞLU Armağan Sayısı, 329 - 364, 30.05.2023

Sabahat Bayrak Kök

https://doi.org/10.47097/piar.1285943

Öz

Interestingly, anybody would be shocked whether and how capitalism ideology managed to merge the human race at a point where both losers and winners come together on the perception of progress through a scale of past and present embedded in a position characterized by history and economics. We think capitalism has conquered future generations compared to underdeveloped nations by using its functionality of Western cunning rather than the reality of oppression and widespread occupation. Thus, the development of capitalism has become indebted to the historians and economists who bogged in science wholeheartedly. The most important point in the development period of capitalism for three centuries was the alliance of capitalism with science. Thus, capitalism managed to form the very essence of developed societies throughout history. We argue that capitalism disguised itself under the “one size fits all” motto when conquering underdeveloped or developing nations, presenting its ideals of “welfare”, “happiness”, and “utility” which served the exploitation of the whole world. In essence, the orientation for capitalism brought a deconstruction and metamorphosis for underdeveloped and developing nations. Speaking scientifically, on the other hand, capitalism draws a differentiated picture as if maximum efficiency would be achieved as such being “underdeveloped”, “poverty”, and depreciation would be reversed. Through a straight vision, patronage, and protection under the guise of colonialism and dependency will yield in non-existence unless following the path designed to follow. We aim to theoretically discuss the insincerity of capitalism and its very diffusion into societal culture and identity by offering an exit by proposing a countermeasure.

Anahtar Kelimeler

Sincerity of Capitalism, The Capitalist-Intellectual Alliance, Re-Exploration of Humanity

Kapitalizmin Deşifresi: Kapitalist-Entelektüel İttifakı ve Bilim Değerindeki Düşüş ile Yaşanılan İlkesizlik

Öz

Kapitalist ideolojinin iktisat-tarih mevzilendirmesiyle aldığı mesafe “geçmiş” ve “şimdi” değerlendirmeleriyle kazananların ve kaybedenlerin ilerlemeye dayalı bir tarihsel çizgide nasıl buluştuğuna şaşırmaktadır. Kapitalizm zulüm ve işgal ile değil, garp kurnazlığı ile geri kalmış toplumlara karşılık gelecek kültür coğrafyalarını hakimiyeti altına almıştır. Nitekim kapitalizmin gelişme süreci, bilime dört elle sarılan bakış açısı ile tarihçi ve iktisatçılardan geldi. Son üç yüzyıllık kapitalizmin tarihsel gelişim süreci konulara ilişkin can alıcı noktanın kapitalizm-bilim ittifakında düğümlendiğini gösterdi. Tarihi ilerleyiş sürecinde akan zamanla birlikte kapitalizm, bu toplumları söz konusu ittifaka dayalı yapısıyla “bütünüyle” biçimlendirdi. Toplumsal yapıda her ülkenin farklılığı üzerine giydirilebilecek “ideal ve tek üniforma” olarak ortaya çıkan kapitalizm kendini geri kalmış ya da azgelişmiş ülkelere “refah”, “mutluluk” ve “fayda” ölçümleriyle tanıtarak yer edinmiş ittifak çatısı altında dâhiyane bir biçimde geliştirilen yaklaşımlarla dünyada sömürü hâkimiyeti sağlamıştır. Çünkü kapitalizme yönelim geri kalmış ve azgelişmiş toplumlar için, bir “yıkılış” ve “başkalaşma” sürecidir. Bilim tarafına kulak verilecek olursa, iletilmek istenen mesaj bu toplumlar için fevkalade bir etkinleşmedir; “geride kalmaya”, “fakirliğe” ve “aşağılanmaya” dayalı geleneksel var oluşun bilimsel ve endüstriyel destekle bir medeniyet hamlesine dönüşmesidir. Düz bakışla bu bir koruma ve himayedir ancak derin bir bakışla 3. dünyada girişilmiş bir sömürgeleştirme faaliyetidir. Bu makale, kapitalizmin ikiyüzlü işleyişini, toplumsal kültür ve kimliğe sirayet edişini ve bir çözüm önerisiyle karşı direniş noktasını tartışmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kapitalizmin İkiyüzlülüğü, Kapitalizm-Bilim İttifakı, İnsanın Kendini Keşfi

Kaynakça

• Acemoğlu, D. ve Robinson, J. A. (2020). Dar Koridor: Devletler, Toplumlar ve Özgürlüğün Geleceği, 19. Baskı, Çev. Yüksel Taşkın, İstanbul: Doğan Kitap.
• Akman, V. (1999). Gelecek Yüzyılın Gündemi: Yeni Oyunun Yeni Kuralları Globalleşen Sermayenin 21. Yüzyıl Planı, İstanbul: Rota Yayınları.
• Alptekin, M. Y. (2015). Kapitalizmin Ortaya Çıkışı: Jeo-Kültürel Yaklaşım, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 231-241.
• Arrighi, G. (1999). Global Market, Journal of World-Systems Research, 5 (2), 217-251.
• Assmann, J. (1997). Kültürel Bellek: Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik, Çev. A. Tekin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Barkçin, S. Ş. (2020). Kalbin Aklı, İstanbul: İnsan Yayınları.
• Benjamin, W. (2001). Tekniğin Olanaklarıyla Yeniden Üretildiği Çağda Sanat Yapıtı, Çev. A. Cemal, Pasajlar, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Bıçak, A. (2010). Türk Düşüncesi II: Kaygılar, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Bolay, S. H. (2002). Küreselleşme ve Milli Kültürler, Küreselleşme, İstanbul: Ufuk Kitapları.
• Cowling, K. (2008). Prosperity, Depression and Modern Capitalism, KYKLOS, 59 (3), 369-381, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/j.1467-6435.2006.00337.x 07.04.2023
• Chen, J. & Kelly, R. (2023). Veblen Good: Definition, Examples, Difference from Giffen Good, January, 18. https://www.investopedia.com/terms/v/veblen-good.asp, 11.04.2023.
• Deleuze, G., & Guattari, F. (1993). Kapitalizm ve Şizofreni 2, Çev. Ali Akay, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Dikkaya, F. (2018). Arkeoloji Toprağın Altındaki İktidarı Bulmak, Bilim ve İktidar, Ankara: Dipnot Yayınları.
• Dikmen, A. A. (2017). Makine, İş, Kapitalizm ve İnsan, İstanbul: Nota Bene Yayınları.
• Elliot, J. E. (2000). Adam Smith's Conceptualization of Power, Markets, and Politics, Review of Social Economy, LIII, 4, 429-454.
• Ercan, F. (2003). Sınıftan Kaçış: Türkiye’de Kapitalizmin Analizinde Sınıf Gerçekliğinden Kaçış Üzerine, Korkut Boratav’a Armağan, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Eroğlu, F. (2015). Davranış Bilimleri, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Eroğlu, F. ve İrmiş, A. (2006). Küreselleşmenin Yol Haritası, Küreselleşen Kültürsen Küreselleşen Pazara, Türk Yurdu, 26 (222), 59-64.
• Fromm, E. (2016). Özgürlükten Kaçış, Çev. Şemsa Yeğin, İstanbul: Say Yayınları
• Harvey, D. (2015). Sermayenin Sınırları, Çev. Utku Balaban, İstanbul: Yazılama Yayınevi.
• Hirscman, A. O. (1982). Rival Interpretations of Market Society: Civilizing, Destructive or Feeble? Journal of Economic Literatüre, 20(4), 1463-1484.
• https://edisciplinas.usp.br/pluginfile.php/4410644/mod_resource/content/0/Hirschman1982.
• İnce, H. O. (2006). Batılı Muhafazakâr Düşüncede Entelektüellerin Yeri ve İşlevleri, Doğu Batı Düşünce Dergisi, 9 (35).
• İrmiş, A. ve Emsen, Ö. S. (2018). Kapitalizmin Küresel Ağı: Düğümler ve İlmekler, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Göksu, O. (2021). Algı Yönetimi: Siyasal ve Dijital İletişim, Sosyal Medya ve Kitle İletişimi, Konya: LiteraTürk Yayınları. Guillemin, J. (2006). Scientists and The History of Biological Weapons: A Brief Historical Overview of The Development of Biological Weapons in The Twentieth Century, EMBO Reports, Jul, 45-49.
• Gürel, B. ve Yörük, E. (2018). Devlet, Sermaye ve Kapitalizmin Tarihsel Sosyolojisi. Mülkiye Dergisi, 42 (2), 209-237.
• Gürsakal, G. ve Özdal, B. (2011). Küreselleşen Dünyada değişen Savaş Algısı, Küreselleşen Dünyada Değişimin Farklı Yüzleri, Edit. N. Sam ve R. Sam, Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Jaeggi, R. (2016). What (If Anything) Is Wrong with Capitalism? Three Ways to Critique Capitalism, Southern Journal, of Philosophy, September, 54, 1-183.
• Jürgen, K. (2018). Capitalism and Its Critics: A Long-Term View, In U. Bosma, & K. Hofmeester (Eds.), The Lifework of a Labor Historian: Essays in Honor of Marcel van https://www.ssoar.info/ssoar/bitstream/handle/document/66472/ssoar-2018,1-89. Capitalism_and_Its_Critics_A.pdf?sequence=1&isAllowed=y, 07.04.2023.
• Kar, B. B. (2020). Thorstein Veblen Düşüncesinde Kapitalizmin Ahlâkî Sorunları, İş Ahlâkı Dergisi, 13(1), 101-134.
• Kaymak, M. (2020). Adam Smith’i Anlamak, Özgürlük Dünyası Dergisi, https://www.ozgurlukdunyasi.org/arsiv/32-sayi-212/251-adam-smithi-anlamak- 25.11.2020
• Kesici, H. (2010). Adam Smith ve Ahlâk Teorisi, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 58, 89 97.
• Korkut, C. (2018). İslâm Ekonomisinde Sermaye Oluşumu, Birikimi ve Yapısı: Fon Biriktirmede Türkiye İçin Model ve Politika Önerileri, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• Kök, R. ve Çetin, M. (2019). İktisat Metodolojisi ve Bölüşüm Ahlâkı-İktisadın Tarihi ve Felsefi Temelleri, İstanbul: Nobel Yayınları.
• Levent, A. (2020). Ana Akım İktisat ve Kapitalizm İlişkisi: Eleştirel Bir Giriş, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 483-492.
• Küçükkalay, M. ve Yılmaz, R. (2020). Avrupa’nın Doğu Tasavvuru ve Avrupa Merkezciliğin Marksist Doğrulamasında Doğu’nun Ötekileştirilmesi Üzerine, Türkiye Günlüğü, 141, 51-76.
• Meriç, C. (2003). Mağaradakiler, İstanbul: İletişim Yayıncılık
• Mohan Bursalı, Y., Kızıloğlu, M. ve Bayrak Kök, S. (2018). Örgütsel Yaşamda Güç ve Politika, Ankara: Gece Kitaplığı.
• Nalbantoğlu, H. Ü. (2008). Dimon’suz Bilim, Bilim ve İktidar, Ankara: Dipnot Yayınları.
• Okumuş, E. (2016). Fârâbî’nin Medeniyet Sosyolojisine Katkıları, Diyanet İlmi Dergisi, 52(3), 11-30.
• Okumuş, E. (2019). Fârâbî Felsefesinde Toplum Teması, Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(35), 49-74.
• Öksüz, İ. (2013). Niçin? Tarih –Devlet – Ekonomi – Yönetim, İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Özel, M. (2018). Roman Diliyle İktisat, İstanbul: Küre Yayınları.
• Öztürk, A. (2020). Liyakat Ahlâkı Bilim ve Kapitalizm, https://www.researchgate.net/publication/338596919_LIYAKAT_AHLAKI_BILIM_ E_KAPITALIZM, 12.04.2023.
• Piketty, T. (2014). Yirmi Yüzyılda Kapital, Çev. H. Koçak, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Pinker, S. (2016). Zihin Nasıl Çalışır? Zihnin Evrimsel ve Nörobilimsel İncelemesi, Çev. S. Gürses, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Prychitko, D. l. (2004). The Nature and Significance of Marx's: Capital: A Critique of Political Economy, https://www.econlib.org/library/Columns/y2004/PrychitkoMarx.html, 08.05.2023
• Raphael, D. D. (2014). Adam Smith, Çev. E. Erdem ve A. Çelenk, Ankara: Liberte Yayınları.
• Rodney, W. (2013). Avrupa Afrika’yı Nasıl Geride Bıraktı, Çev. H. Osmanağaoğlu, İstanbul: Dipnot Yayınları.
• Streeck, W. (2012). How to Study Contemporary Capitalism? European Journal of Sociology, 53 (1), 1-28.
• Stevenson, H. H. (1998). Ye Ya da Yem Ol, Çev. M. Tüzel, İstanbul: Boyner Holding Yayınları.
• Tella, R. D. & Macculloch, R. (2009). Why Doesn’t Capitalism Flow to Poor Countries, Brookings Papers on Economic Activity, 285-321. https://www.jstor.org/stable/25652721, 07.04.2023
• Thurow, L. (1994). Kıran Kırana, Çev. A. Karasu, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Tüysüz, D. (2021). Richard Sennett’in Karakter Aşınması Kavramı Bağlamında Amerikan Sapığı Filminin İncelemesi, Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 6(11), 47-64.
• Weber, M. (2011). Protestan Ahlâkı ve Kapitalizmin Ruhu, Çev. M. Köktürk, Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
• Lindsey, B. (2003). Kapitalizm ve Küresel Refah, Edit. I. Vasquez, Kapitalizm ve Küresel Refah, Çev. M. Toprak vd., Ankara: Liberte Yayınları.
• Yeniçeri, Ö. (2003). AB-ABD-ÇUS Kıskacında Türkiye, Ankara: Tutibay Yayınları. https://www.core-econ.org/the-economy-south-asia/book/text/01.html, 08.04.2023.