Genital Muayene Suçu (TCK m.287)

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 32, 05.03.2024

Emirhan Aydın , Reşit Karaaslan

Öz

Genital muayene suçu, ilk kez 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda yer almıştır. Türk Ceza Kanunu’nun 287. maddesinde düzenlenen bu suç, sık uygulaması olmayan bir suçtur. Ancak üzerinde oldukça tartışma yaşanan suç tiplerinden biridir. Zira bir taraftan kişilerin rızaları hilafına genital muayeneye tabi tutulmaları, bu kişilerin cinsel dokunulmazlıklarına ve vücut bütünlüklerine kısacası bir insanın korunan en önemli hukuki değeri olan “insan onuruna” ağır bir müdahale teşkil etmektedir. Dolayısıyla da bu ihlalin özel bir norm ile yaptırım altına alınmış olması, kanun koyucunun konuya verdiği önemi göstermesi bakımından önemlidir. Diğer taraftan ise söz konusu hükmün “Adliyeye Karşı İşlenen Suçlar” başlığı altında düzenlenmiş olmasına ve de fiilin “üç aydan bir yıla kadar hapis cezası” ile yaptırım altına alınmasına rağmen tipiklikte yer alan eylemlerin zaten kasten yaralama veya kişiyi hürriyetinden yoksun kılma yahut cinsel saldırı/istismar suçları altında nitelendirilebilecek olması sebebiyle, böyle bir suç tipine hukukumuzda yer vermenin gerekliliği dahi sorgulanabilir. Bu tartışmanın dışında tipikliğin kaleme alınış şeklinden dolayı, hükmün uygulama alanına dair de öğretide çok sayıda farklı görüşler ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada modern suç sistematiğine uygun şekilde genital muayene suçu incelenmiş: kanuni düzenlemeden kaynaklanan bazı problemli noktalara ilişkin çözüm önerileri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnsan hakları, genital muayene, beden muayenesi, cinsel dokunulmazlık

The Offence of Genital Examination (Turkish Penal Code Art. 287)

Öz

The offence of genital examination took place in Turkish Penal Code (Law No. 5237) for the first time. This offence regulated in 287th article of Turkish Penal Code has rare practice. But it is one of the offences on which quite discussions is made. Because on the one hand genital examination of persons against their consent constitutes serious interference with their sexual immunity and bodily integrity in brief human dignity which is the most important value of a human. Thus, the fact that this violation is sanctioned by a special norm is important as it shows the importance the legislator attaches to the issue. On the other hand, although provision in question is regulated under title “Offences Against the Judicial Bodies or Court” and also act is sanctioned with penalty of imprisonment for a term of three months to one-year, typical acts can be qualified already under intentional injury, deprivation of liberty or sexual assault/child molestation. Therefore, necessity of including such a type of offence in our law system can be questioned. Besides this discussion, due to the way offence is written, many different opinions have emerged regarding scope of application of the provision. In this study, the offence of genital examination was analyzed and solution proposals regarding some problematic points which stem from legal regulation were tried to be presented in accordance with the modern criminal systematics.

Anahtar Kelimeler

Human rights, Genital examination, Body examination, Sexual immunity

Kaynakça

• Akbulut B, Ceza Hukuku Genel Hükümler (7. Baskı, Adalet Yayınevi 2020)
• Aygün A, ‘Genital Muayene Suçu’ (2016) 7(26) Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 377-394
• Berksel E, Tıp Terimleri Sözlüğü (Hipertıp 2021)
• Beyazıt Ö, ‘Genital Muayene Suçu’ (2010) 5(13) Ceza Hukuku Dergisi 151-165
• Demir O, ‘Genital Muayene Suçu (TCK m.287)’ (2017) 5(2) Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 123-150
• Demirbaş T, Ceza Hukuku Genel Hükümler (18. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023)
• Dülger İ, ‘Genital Muayene Suçu (TCK m.287)’ (2008) 3(2) Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 45-70
• Erdoğan A ve Aydoğan S, Medical Translation Dictionary (Ankara Üniversitesi Yayınevi 2013)
• Erem F, Danışman A ve Artuk M E, Ceza Hukuku Genel Hükümler (14. Baskı, Seçkin Yayıncılık 1997)
• Erman R B, ‘Yanılmanın Ceza Sorumluluğuna Etkisi’ (Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi 2006)
• Eroğlu F, Genital Muayene Suçu, Özel Ceza Hukuku, Cilt X (On İki Levha Yayıncılık, 2021)
• Göktürk N, Haksızlık Yanılgısının Ceza Sorumluluğuna Etkisi (Seçkin Yayıncılık 2016)
• Hafızoğulları Z ve Özen M, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (13. Baskı, US-A Yayıncılık 2021)
• — —, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler Millete ve Devlete Karşı Suçlar (US-A Yayıncılık 2016)
• Hakeri H, Ceza Hukuku Genel Hükümler (21. Baskı, Adalet Yayınevi 2017)
• — —, Tıp Ceza Hukuku (3. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023)
• İçel K, Ceza Hukuku Genel Hükümler (Beta Yayınevi, 2016)
• Kanbur M N, ‘Genital Muayene Suçu (Türk Ceza Kanunu m287)’ (2011) 6(16) Ceza Hukuku Dergisi 7-31
• Karakehya, H Ceza Hukuku Genel Hükümler (2. Baskı, Adalet Yayınevi 2023)
• Katoğlu T, Ceza Hukukunda Hukuka Aykırılık, (Seçkin Yayıncılık 2003)
• Keçeligil H T, ‘Türk Ceza Kanunu ve Genital Muayene Suçu’ (2016) 11(119) Terazi Hukuk Dergisi 156-169
• Koca M ve Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (16. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023)
• Meraklı S, Ceza Hukukunda Kusur (2. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2020)
• Nuhoğlu A, ‘Genital Muayene Suçu (TCK m.287)’ (2019) 21(Özel Sayı) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Durmuş Tezcan’a Armağan 2987-2999
• Olgun E, ‘Genital Muayene Suçu (TCK m.287)’ (2013) 1(2) Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 29-44
• Özbek V Ö, Doğan K ve Bacaksız P, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler (18. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023)
• — —, Doğan K, Meraklı S, Bacaksız P ve Başbüyük İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (14. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023)
• — —, Doğan K ve Bacaksız P, Ceza Muhakemesi Hukuku (15. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2022)
• Özgenç İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, (19. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023)
• Özkaya N, ‘Genital Muayene Suçu’ (2012) 2 Tıp Hukuku Dergisi 47-61
• Öztürk B, Tezcan D, Erdem M R, Sırma Gezer Ö, Saygılar Y F, Alan E, Özaydın Ö, Erden Tütüncü E ve Tok M C, Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku (17. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023)
• Parlar A, Türk Ceza Kanunu Şerhi, Cilt 2 (Bilge Yayınevi 2015)
• Polat O, Klinik Adli Tıp (9. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2021)
• Poyraz E, ‘Genital Muayene Suçu (TCK m.287)’ (2013) 8(82) Terazi Hukuk Dergisi 14-15
• Rogers K, The Reproductive System (Britannica Educational Publishing 2011)
• Soyaslan D, Ceza Hukuku Genel Hükümler (7. Baskı, Yetkin Yayınları 2016)
• Taner F G, Türk Ceza Hukukunda Cinsel Özgürlüğe Karşı Suçlar (3. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023)
• Tezcan D, Erdem M R, ve Önok R M, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku (15. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2017)
• Tokis Kuş B N, ‘Tıp Ceza Hukukunda Genital Muayene Suçu’ (2021) 95(5) İstanbul Barosu Dergisi 276-295
• Topçu N K, ‘Genital Muayene Suçu (TCK 287)’ (2014) (5) Tıp Hukuku Dergisi 115-144
• Toroslu N, Cürümlerin Tasnifi Bakımından Suçun Hukuki Konusu (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1970)
• Ünver Y, Ceza Hukukuyla Korunması Amaçlanan Hukuksal Değer (Seçkin Yayıncılık 2003)
• — —, İftira, Suç Uydurma Suç Üstlenme, Yalan Tanıklık ve Bilirkişilik, Suçu İhbar Etmemek Suçları (TCK’da Düzenlenen Adliyeye Karşı Suçlar) (7. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2023)
• Yaşar O, Gökcan H T ve Artuç M, Yorumlu-Uygulamalı Türk Ceza Kanunu (2. Baskı, Adalet Yayınevi 2014)
• Yenerer Çakmut Ö, ‘Yargı Kararları Işığında Genital Muayene Suçu (TCK m.287)’ in Yener Ünver ve İ. Hamit Hancı (eds), V. Uluslararası Sağlık Hukuku Kongresi (Seçkin Yayıncılık 2020)
• Yenerer Çakmut Ö, Tıbbi Müdahaleye Rızanın Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi (Legal Yayıncılık 2003)
• Zafer H, Ceza Hukuku Genel Hükümler, (7. Baskı, Beta Yayınevi 2019)