Ekonomik Büyüme ve Dış Borçlanma Arasındaki İlişki: Türkiye Açısından Ekonometrik Bir Analiz

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 13 - 30, 31.12.2018

Nedim Mercan , Eren Ergen

https://doi.org/10.34232/pjess.451354

Cited By: 3

Öz

Devletler çeşitli
makroekonomik hedeflerini karşılamak için belli bir kaynağa ihtiyaç
duymaktadır. Bu kaynakların yeterli olmayışı devletleri borçlanmaya
sürüklemektedir. Devletler kendi iç kaynaklarından borçlanmanın zorlaştığı durumlarda
borçlanmayı dış kaynaklardan sağlanmaya çalışmaktadır. Dış borçlanmanın ekonomi
üzerinde çeşitli etkileri olabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, ekonomik büyüme
ile dış borçlar arasında bir ilişki olup olmadığını Türkiye örneği üzerinde
incelemektir. Çalışmada 1990-2017 dönemini kapsayan yıllık veriler
kullanılmaktadır. Çalışmada VAR modeli ve Granger Nedensellik testi
kullanılmaktadır. VAR modelinden elde edilen etki – tepki fonksiyonlarına göre,
ele alınan dönemde Türkiye’de büyüme de meydana gelen bir şoka karşılık dış
borç ikinci dönemde negatif tepki vermektedir. Yapılan Granger Nedensellik
testine göre ise büyümeden dış borca doğru bir nedensellik olduğu
görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

VAR Analizi, Granger Nedensellik Testi, Ekonomik büyüme, Dış borç, VAR Analizi, Granger Nedensellik Testi

Relationship between economic growth and external debt: An econometric analysis for Turkey

Öz

States need a specific
resource to meet their various macroeconomic goals. The inadequate availability
of these resources is driving the state into debts. In situations where it is
difficult for states to borrow from their internal resources, borrowing is
being sought from external sources. Foreign borrowing can have various effects
on the economy. The purpose of this study is to examine whether there is a
relationship between economic growth and external debt for Turkey. In this
paper, annual data were used and data is from 1990 to 2017. The study is
analyzed by the VAR model and the Granger Causality test. According to the
impulse - response functions obtained in the VAR model, in examined period the
debt reacts negatively in the second period in response to a shock to growth.
According to the Granger Causality test, it is seen that the growth is a causal
causality to debt.

Anahtar Kelimeler

Economic growth, External debt, VAR Analysis, Granger Causality Test

Kaynakça

• Adedoyin, L. I., Babalola, B. M., Otekunri, A. O., & Adeoti, J. O. (2016). External Debt and Economic Growth: Evidence from Nigeria. AUD, ECONOMİCA, 12(6), 179-194.
• Ağır, H. (2016). Türkiye'de Dış Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Nedensellik Analizleri. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimsel Fakültesi Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(32), 214-231.
• Akan, Y. ve Kanca, O. C. (2015). Türkiye'de Dış Borçlanma, Büyüme ve Enflasyon İlişkisi: VAR Yaklaşımı (1980 – 2013). Hacettepe Ünive rsitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(3), 1-22.
• Bakar, A. A., & Hassan, S. (2008). Empirical Evaluation on External Debt of Malaysia. International Business & Economics Research Journal, 7(2), 95-108.
• Barro, R. J. (1974). Are Government Bonds Net Wealth?. Journal of Political Economy, 82(6), 1095-1117.
• Bilginoğlu, M. A. ve Aysu, A. (2008). Dış Borçların Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği. Erciyes Ünive rsitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 31, 1-23.
• Çiçek, H., Gözegir, S. ve Çevik, E. (2010). Bir Maliye Politikası Aracı Olarak Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1990–2009). C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,11(1), 141-156.
• Çoban, O., Doğanalp, N. ve Uysal, D. (2008). Türkiye'de Kamu İç Borçlanmasının Makroekonomik Etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 20, 245-255. Çöğürcü, İ. ve Çoban, O. (2011). Dış Borç Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1980 – 2009). KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(21), 133-149.
• Demir, M. ve Sever, E. (2008). Kamu İç Borçlanmasının Büyüme, Faiz ve Enflasyon Oranı Üzerindeki Etkileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(25), 170-196.
• Diamond, P. A. (1965). National Debt in A Neoclassical Growth Model. The American Economic Review, 55(55), Part: 1, 1126-1150.
• Erataş, F. ve Başçı Nur, H. (2013). Dış Borç ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: “Yükselen Piyasa Ekonomileri” Örneği. Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi, 35(2), 207-230.
• Gül, E., Kamaca, A. ve Konya, S. (2012). Dış Borun Büyüme Üzerine Etkileri: Orta Asya Cumhuriyeti ve Türkiye Örneği. International Conference on Eurasian Economies, 169-174.
• Gürdal, T. ve Yavuz, H. (2015). Türkiye'de Dış Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990 – 2013 Dönemi. Maliye Dergisi, Sayı: 168, 154-169.
• İdikut Özpençe, A. ve Ergen, E. (2017). Kamu Harcamaları ve Dış Ticaret Açıkları İlişkisi: Türkiye Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(4), 134-145.
• Kamacı, A. (2016). Dış Borçların Ekonomik Büyüme ve Enflasyon Üzerine Etkileri: Panel Eşbütünleşme ve Panel Nedensellik Analizi. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCCS), 2(1), 165-175.
• Karagöl, E. (2002). The Causality Analysis of External Debt Service and GNP: The Case of Turkey. Central Bank Review, 1, 39-64.
• Kasidi, F., & Said, M. (2013). Impact of Extenal Debt on Economic Growth: A Case Study of Tanzania. Advances in Management & Applied Economics, 3(4), 59-82.
• Kharusi, S. A., & Ada, M. S. (2018). External Debt and Economic Growth: The Case of Emerging Economy. Journal of Economic Integration, 33(1), 1141-1157.
• Kırcı Çevik, N. ve Cural, M. (2013). İç Borçlanma, Dış Borçlanma ve Ekonomik Büyüme Arasında Nedensellik İlişkisi: 1989 – 2012 Dönemi Türkiye Örneği. Maliye Dergisi, Sayı: 165, 115-139.
• Klein, T. M. (1994). External Debt Management: An Introduction. World Bank Technical Paper No: 245, Washington.
• Krugman, P. (1988). Financing vs. Forgiving A Debt Overhang. NBER Working Paper, No: 2486, 1-32.
• Kutlu, S. ve Yurttagüler, İ. M. (2016). Türkiye'de Dış Borç ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1998 – 2014 Dönemi İçin Bir Nedensellik Analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(1), 229-248.
• Maana, I., Owino, R., & Mutai, N. (2008). Domestic Debt and its Impact on The Economy – The Case of Kenya. 13th Annual African Econometric Society Conference in Pretoria, South Africa From 9th To 11th, 1-27.
• Ndubuisi, P. (2017). Analysis of The Impact of External Debt on Economic Growth in an Emerging Economy: Evidence from Nigeria. African Research Review (AFRREV), 11-4(48), 156-173.
• Nissanke, M., & Ferrarini, B. (2001). Debt Dynamics and Contigency Financing: Theoretical Reappraisal of the HİPC Intiative. United Nations Universiy WİDER World Institute for Development Economics Research, Discussions Paper No: 2001/139, 1-46.
• Pattilo, C., Poirson, H., & Ricci, L (2002). External Debt and Growth. IMF Working Paper, WP/02/69, 1-47.
• Rais, S. I., & Anwar, T. (2012). Public Debt and Economic Growth in Pakistan: A Time Series Analysis from 1972 to 2010. Academic Research International, 2(1), 535- 544.
• Ricardo, D. (2001). On The Priciples of Political Economy and Taxation, Batoche Books, Canada.
• Schclarek, A. (2004). Debt and Economic Growth in Deve loping and Industrial Countries. http://project.nek.lu.se/publications/workpap/Papers/WP05_34.pdf, (16.05.2018).
• Schclarek, A., & Ballester, F. R. (2005). External Debt and Economic Growth in Latin America. http://www.cbaeconomia.com/Debt-latin.pdf, (10.09.2018).
• Singh, C. (1999). Domestic Debt and Economic Growth in India. Economic and Political Weekly, 34(23), 1445-1453.
• Şanlı, D., Songur, M. ve Muratoğlu, Y. (2017). Ekonomik Büyüme, Borç ve Enflasyon İlişkisi: AB 15 Üzerine Bir İnceleme. International Conference on “Scientific Cooperation for The Future in Economics and Administrative Sciences”, 6th – 8th September, 125-133.
• Ulusoy, A. (2013). Devlet Borçları. Celepler Matbaacılık, Trabzon.
• Umaru, A., Hamidu, A. A., & Musa, S. (2013). External Debt and Domestic Debt Impact on The Growth of The Nigerian Economy. International J. Education Research, 1(2), 70-85.
• Umutlu, G., Alizadeh, N. ve Erkılıç, A. Y. (2011). Maliye Politikası Araçlarından Borçlanma ve Vergilerin Ekonomik Büyümeye Etkileri. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 75-93.
• Uysal, D., Özer, H. ve Mucuk, M (2009). Dış Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1965-2007). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), 161-178.
• Yaraşır Tülümce, S. ve Yavuz, E. (2017). Türkiye'de Borçlanma ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayı, 1034-1048.
• Yavuz, E., & Ergen, E. (2017). Impact of Public Expenditures and Economic Classification on Growth: Turkey Analysis. Maliye Araştırmaları Dergisi, 3(1), 49-61.