Avrupa Ortak Gürültü Değerlendirme Modeli (CNOSSOS-EU) ile Karayolu Gürültü Kestiriminde Kullanılan Uluslararası Modellerin Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi

Yıl 2023, , 216 - 222, 01.09.2023

Ezgi Dadaş Arıkan , Füsun Demirel

https://doi.org/10.5152/Planarch.2023.23136

Öz

Kentleşme ve buna paralel olarak ulaşım ağlarındaki hızlı gelişme, beraberinde pek çok çevresel
problemi getirmektedir. Bunlar arasında en önemlilerinden biri de gürültü sorunudur. Ulaşım kaynaklı
gürültüler, kesintisiz ve devamlı olması sebebiyle insanların yaşam kalitesi ve sağlığı üzerinde
ciddi problemler yaratmaktadır. Bu olumsuz etkilerin azaltılmasına yönelik yasal düzenleme; yenilenerek
2022 yılında 'Çevresel Gürültü Kontrol Yönetmeliği' başlığı ile yayımlanmıştır. Mevzuatta
yer alan gürültü haritaları; bir bölgenin ortalama ses düzeylerinin hesaplanarak, limitleri aşan ses
düzeylerine sahip alanların belirlenmesini sağlamaktadır. Bu bağlamda araştırmada, gürültü haritalamada
yararlanılan karayolu trafik gürültü kestirim modelleri ele alınmıştır. Araştırmada ilk aşamada;
literatürde Avrupa Ortak Gürültü Değerlendirme (CNOSSOS-EU) modeli ile diğer kestirim
modellerinin karşılaştırıldığı alan çalışmaları incelenmiştir. İkinci aşamada; CNOSSOS-EU ve seçilen
diğer kestirim modelleri (NMPB-Routes2008, CRTN, RLS 90, SonROAD 18 ve FHWA TNM) teknik
parametreler kapsamında karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak çalışmada, karşılaştırılabilir veriler
elde edilmesi nedeniyle gürültü haritalamalarında CNOSSOS-EU modelinin kullanılması olumlu
bulunmuş, ancak elde edilen sonuçların ölçümlerle desteklenmesi gerektiği vurgulanmıştır

Anahtar Kelimeler

CNOSSOS-EU, çevresel gürültü, gürültü kestirim modelleri, gürültü haritalama, karayolu gürültüsü

Comparative Evaluation of the Common European Noise Assessment Model (CNOSSOS-EU) and the International Models Used in Road Noise Estimation

Öz

Urbanization and the rapid development in transportation networks bring many environmental
problems. One of the most important among these is the noise problem. Noise from transportation
creates serious problems on the quality of life and health of people due to its uninterrupted
and continuous nature. The legal regulation aimed at reducing these negative effects was renewed
and published in 2022 with the title of Environmental Noise Control Regulation. Noise maps in the
legislation provide the determination of areas with sound levels exceeding the limits by calculating
the average sound levels of a region. In this context, road traffic noise estimation models used in
noise mapping are discussed in the research. In the first stage, in the literature, field studies comparing
the Common European Noise Assessment Model and other estimation models were examined.
In the second stage, Common European Noise Assessment Model and other selected estimation
models (NMPB-Routes2008, CRTN, RLS 90, SonROAD 18 and FHWA TNM) were compared within
the scope of technical parameters. As a result, the use of the Common European Noise Assessment
Model in noise mapping was found to be positive due to obtaining comparable data in the study, but
it was emphasized that the results obtained should be supported by measurements.

Anahtar Kelimeler

CNOSSOS-EU, environmental noise, noise assessment methods, noise mapping, roadway noise

Kaynakça

• Bundesamt für Umwelt [BAFU] (2021). Strassenlärm-Berechnungsmodell sonROAD18. Departement für Umwelt, Verkehr, Energie und Kom- munikation (UVEK). https://www.bafu.admin.ch/bafu/de/home/ themen/laerm/publikationen-studien/publikationen/strassenlaerm- berechnungsmodell_sonroad18.html
• Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı [ÇŞİDB] (2022). Çevresel gürültü kontrol yönetmeliği (Resmi Gazete 32029). Türkiye Cumhuri- yeti Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/11/ 20221130-1.htm
• Demirel, F., & Özçetin, Z. (2019). Celal Bayar Bulvarı gürültü haritalaması ve karayolu gürültüsünün eğitim ve sağlık yapıları özelinde gürültü etkilenme analizi. Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi, 13(1), 47–49.
• Empa – Swiss Federal Laboratories for Materials Science and Technology (2022). Comparison of CNOSSOS-EU (road) & sonROAD18. Swiss Federal Office for the Environment (FOEN). https://www.bafu.adm in.ch/dam/bafu/de/dokumente/laerm/fachinfo-daten/Report%20Co mparison %20CNOSSOS%20 %20EU%20(Road)%20and%20son ROAD18.pdf.download.pdf
• European Comission (2012). Common noise assessment methods in Europe CNOSSOS-EU (Publication No. JRC72550). Institute for Health and Consumer Protection, European Comission.
• Federal Highway Administration [FHWA] (2019). Technical manual traffic noise model 3.0, (Publication No. FHWA-HEP-20-012). U.S. Depart- ment of Transportation Federal Highway Administration Garg, N. (2022). Environmental noise control the Indian perspective in an international context (1st ed.). Springer. [CrossRef]
• Gustafson, A., & Genell, A. (2021). Practical aspects of road noise mapping in Sweden using CNOSSOS-EU [Conference presentation]. Baltic- Nordic Acoustics Meeting BNAM2021. Oslo, Norway.
• Khan, J., Ketzel, M., Jensen, S. S., Gulliver, J., Thysell, E., & Hertel, O. (2021). Comparison of road traffic noise prediction models: CNOSSOS-EU, Nord2000 and TRANEX. Environmental Pollution, 270, 116240. [CrossRef]
• Kurra, S. (2009). Çevre gürültüsü ve yönetimi (Birinci Baskı). Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları.
• Morley, D. W., De Hoogh, K., Fecht, D., Fabbri, F., Bell, M., Goodman, P. S., Elliott, P., Hodgson, S., Hansell, A. L., & Gulliver, J. (2015). International scale implementation of the CNOSSOS-EU road traffic noise predic- tion model for epidemiological studies. Environmental Pollution, 206, 332–341. [CrossRef]
• Müller, J., & Bartolomaeus, W. (2015). Comparision between German Road Traffic Noise Calculation Method and New Common Noise Asses- ment Methods [Conference presentation]. In EuroNoise 2015 Con- vention. Maastricht, Netherlands.
• Özçetin, Z., & Demirel, F. (2021). Comparison of older and novel arrange- ments of Ankara Celal Bayar Boulevard in terms of roadway noise. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi Univer- sity, 36(1), 477–496.
• Peng, J., Parnell, J., & Kessissoglou, N. (2019). Comparison of equivalent continuous noise levels and day-evening-night composite noise indicators for assessment of road traffic noise. ACOUSTICS 2019 Convention. Victoria, Australia.
• Rubeiro, J. (2016). Assessment of the CNOSSOS-EU model for road traffic noise prediction [Master Thesis]. University of Lisbon, ULisboa Cam- pus Repository.
• SETRA (Service d'études sur les transports, les routes et leurs aménage- ments) (2009). Road noise prediction 2 - Noise propagation compu- tation method including meteorological effects (NMPB 2008). Methodologic Guide. Technical Department of the Ministry of Ecol- ogy. https://www.researchgate.net/publication/263920715_Road_ noise_prediction_2_ _Noise_propagation_computation_method_ inclu_ding_meteorological_effects_NMPB_2008
• Toprak, R., & Aktürk, N. (2004). Gürültünün insan sağlığı üzerindeki olum- suz etkileri. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 61(1), 49–58.
• Vergoed, T., & van Leeuwen, H. J. (2018). Evaluation and validation of the CNOSSOS calculation method in the Netherlands [Conference pres- entation]. EuroNoise 2018 Convention, Heraklion, Greece.