Investigation of the Relationship between Attitudes to Moral Decision Making and Moral Disengagement in Youth Student Basketball Players

Year 2020, Volume: 11 Issue: 3, 20 - 27, 15.09.2020

Bahri Gürpınar , Tonguç Mutlu , Merve Ayvallı

Abstract

Bu çalışmanın amacı, okul sporu yapan genç basketbolcu öğrencilerin ahlaki karar alma tutumları ile ahlaktan uzaklaşmaları arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Katılımcılar Okullar Arası Basketbol Grup Şampiyonası'nda yarışan 98 kız (% 43,4) ve 128 erkek (% 56,6) toplam 223 lise öğrencisi sporcudan oluşmaktaydı. Ortalama yaşları 16,16 yıl ve ortalama spor deneyimleri 6,15 yıl idi. Veri toplama aracı olarak kullanılan her iki ölçek de verilerle kabul edilebilir bir uyum gösterdi. Korelasyon analizi, ahlaktan uzaklaşmanın hile (r = 0.47) ve yarışmaseverlik (r = 0.47) ile pozitif ilişkili olduğunu göstermiştir. Regresyon analizleri, hile, yarışmaseverlik ve adilce kazanmayı koruma (KWIP) değişkenlerinin, sporda ahlaktan uzaklaşmanın toplam varyansının yaklaşık% 31'ini açıkladığını göstermiştir (R=0.554, R2=0.307, p=0.000). Araştırmadan elde edilen kanıtlar, hile ve yarışmaseverlik tutumlarının ahlaktan uzaklaşmanın önemli yordayıcıları olduğunu fakat KWIP'in olmadığını göstermiştir. Hile ve yarışmaseverliği benimseyen sporcu öğrencilerin ahlaktan uzaklaşma mekanizmalarını daha fazla kullanabilecekleri söylenebilir. Buna ek olarak, olumlu sosyal tutumlara sahip olmanın sporcu öğrencilerde ahlaktan uzaklaşmayı azalttığına dair kanıt yoktur.

Keywords

ahlaktan uzaklaşma, hile, yarışmaseverlik, adilce kazanmayı korumak, spor ahlakı, okul sporu

References

• Arkın, İ. E. (2013). English-medium instruction in higher education: A case study in a Turkish university context . Unpublished doctoral dissertation, Eastern Mediterranean University, Cyprus.
• Alemdag, S. (2019). Investigation of prosocial and antisocial behaviors of young athletes in terms of moral decision making attitudes. Pedagogics, psychology, medical-biological problems of physical training and sports, 23(3), 112-117.
• Balaguer, I., Castillo, I., Quested, E., & Duda, J. L. (2016). Değerler ile motivasyon arasında nasıl bir ilişki vardır? İçinde Whitehead, J., Telfer, H. ve Lambert, J. (eds) Altyapı Sporlarında ve Beden Eğitiminde Değerler (Çev: Gürpınar, B.), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. (Özgün çalışma 2013).
• Bandura, A. (1991). Social cognitive theory of moral thought and action. In W.M. Kurtines & J.L. Gewirtz (Eds.), Handbook of moral behavior and development: Volume 1: Theory (pp. 45-103). Psychology Press, NY: Taylor and Francis.
• Boardley, I. D., & Kavussanu, M. (2007). Development and validation of the moral disengagement in sport scale. Journal of Sport and Exercise Psychology, 29(5), 608-628.
• Boardley, I. D., & Kavussanu, M. (2008). The moral disengagement in sport scale–short. Journal of sports sciences, 26(14), 1507-1517.
• Boardley, I. D., Matosic, D., & Bruner, M. W. (2020). A Longitudinal Examination of the Relations Between Moral Disengagement and Antisocial Behavior in Sport. Journal of Sport and Exercise Psychology, 1(aop), 1-9.
• Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with LISREL, PRELIS, and SIMPLIS: Basic concepts, applications, and programming. Psychology Press.
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2000). Research methods in education. New York: Routledge Falmer.
• Dixon, N. ve Morgan, W. J. (2007). The ethics of supporting sports teams.Ethics in sport, (Ed. 2), 441-449.
• Fishbein, M. and Ajzen, I. (1975) Belief, Attitude, Intention and Behavior: An Introduction to Theory and Research. Reading, MA: Addison-Wesley.
• Gürpınar, B. (2014). Altyapı Sporlarında Ahlaki Karar Alma Tutumları Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması: Bir Türk Örnekleminde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Eğitim ve Bilim, 39(176), 405-412.
• Gürpınar, B. (2015). Sporda Ahlaktan Uzaklaşma Ölçeği Kısa Formunun Türk Kültürüne Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması, Spormetre (Ankara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi), 13(1), 57-64.
• Hodge, K., & Gucciardi, D. F. (2015). Antisocial and prosocial behavior in sport: The role of motivational climate, basic psychological needs, and moral disengagement. Journal of Sport and Exercise Psychology, 37(3), 257-273.
• Hu, L.T. and Bentler, P.M. (1999). Cut off criteria for fit ındexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6 (1), 1-55.
• Jones, B. D., Woodman, T., Barlow, M., & Roberts, R. (2017). The darker side of personality: Narcissism predicts moral disengagement and antisocial behavior in sport. The Sport Psychologist, 31(2), 109-116.
• Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (Second Edition) New York: Guilford Press.
• Lee, M. J., Whitehead, J. & Ntoumanis, N. (2007). Development of the attitudes to moral decision-making in youth sport questionnaire (AMDYSQ). Psychology of Sport and Exercise, 8(3), 369-392.
• Lee, M. J., Whitehead, J., Ntoumanis, N., & Hatzigeorgiadis, A. (2008). Relationships among values, achievement orientations, and attitudes in youth sport. Journal of sport and exercise psychology, 30(5), 588-610.
• Loland, S. (1998). Fair play: historical anachronism or topical ideal? In: Ethics and sport. Ed: McNamee, M. J. & Parry, S. J. London and New York: Routledge. (pp. 79-103).
• Lucidi, F., Zelli, A., Mallia, L., Nicolais, G., Lazuras, L., & Hagger, M. S. (2017). Moral attitudes predict cheating and gamesmanship behaviors among competitive tennis players. Frontiers in psychology, 8, 571.
• Lumpkin, A., Stoll, S. K. & Beller, J. M. (2003). Sport ethics: Applications for fair play. 3rd ed. McGraw-Hill.
• Mallia, L., Chirico, A., Galli, F., Zelli, A., Jaenes Sánchez, J. C., Garcia Mas, A., & Lucidi, F. (2017). The role of achievement goals and moral disengagement in explaining moral attitudes and behaviours in sport. Revista de psicología del deporte, 27(3), 0065-69.
• Palou, P., Ponseti, F. J., Cruz, J., Vidal, J., Cantallops, J., Borràs, P. A., & Garcia-Mas, A. (2013). Acceptance of gamesmanship and cheating in young competitive athletes in relation to the motivational climate generated by parents and coaches. Perceptual and motor skills, 117(1), 290-303.
• Potter, S. (1947). The Theory & Practice of Gamesmanship: Or, The Art of Winning Games Without Actually Cheating. Penguin Books.
• Ring, C., & Hurst, P. (2019). The effects of moral disengagement mechanisms on doping likelihood are mediated by guilt and moderated by moral traits. Psychology of Sport and Exercise, 40, 33-41.
• Rokeach, M. (1973). The Nature of Human Values. New York: The Free Press.
• Sarı, İ., & Deryahanoğlu, G. (1999). Sporcularda Ahlaktan Uzaklaşmanın Güdüsel İklim ve Sporcuların Önem Verdikleri Özellikler ile İlişkisi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(4), 91-104.
• Shields, D.L.L. ve Bredemeier, B.J.L. (2007) Advances in sport morality research. İçinde Tenenbaum, G. ve Eklund, R.C. (eds) Handbook of Sport Psychology, 3rd. edn. Indianapolis, IN: John Wiley, pp. 662-84.
• Shields, D. L., Funk, C. D., & Bredemeier, B. L. (2015). Predictors of moral disengagement in sport. Journal of Sport and Exercise Psychology, 37(6), 646-658.
• Stanger, N., Kavussanu, M., Boardley, I. D., & Ring, C. (2013). The influence of moral disengagement and negative emotion on antisocial sport behavior. Sport, Exercise, and Performance Psychology, 2(2), 117.
• Šukys, S. (2013). Athletes’ justıfıcatıon of Cheating in Sport: Relationship With Moral Disengagement in Sport and Personal Factors. Baltic Journal of Sport and Health Sciences, 3(90).
• Šukys, S., & Jansonienė, A. J. (2012). Relationship Between Athletes’ values and Moral Disengagement in Sport, and Differences Across Gender, Level and Years of Involvement. Baltic Journal of Sport and Health Sciences, 1(84).
• Wilson, A. W. (2015). Associations of Moral Disengagement, Passion, and Competitive Anger and Aggressiveness with Attitudes toward Performance Enhancing Drugs in Sport. Doctoral Thesis, University of Waterloo, Canada.