Grafik Tablet Destekli Örnek Bir Pop Up Hikâye Kitabı Tasarımı

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 1 - 18, 31.12.2023

Gökçe Arifoğlu , Şenay Baş

Öz

İnsana yönelik eğitimin temeli, okul öncesi dönemde atılmaktadır. Bir bireyin hayatında önemli ve etkileri ileriki yaşlarda da devam eden okul öncesi dönem çocukları için hazırlanacak her türlü görsel materyalin uzmanlar tarafından özenle tasarlanmış olması gerekmektedir. Birçok araştırma, çocukların gelişim dönemleri göz önüne alındığında okul öncesi dönem çocuklarına yönelik tasarlanan kitapların daha eğlenceli hale getirilmesinin onlar için yaratıcılık açısından destekleyici olabileceğini göstermektedir. Alışagelmiş klasik basım kitaplara kıyasla pop up tekniğiyle tasarlanmış hareketli kitaplar ile sıradan bir kitap-okuyucu ilişkisinin ilerisine geçilmiş olur. Origami tekniğine dayalı olarak tasarlanan bu pop up resimli kitapların içinde hareket eden sürpriz parçalar çocuğun algısının daimî açık tutulmasını sağlar. Bu etkileşim ile çocuk ile kitaplar arasında daha sağlam bir köprü olacağı görülmektedir. Bu çalışmada; karmaşık kurgu yapısı ve kâğıt mühendisliği gibi teknik bilgilerin de yer aldığı bu türden resimli çocuk kitapların ülkemizde yaygınlaşması yönüne bir örnek sunulmuştur. Araştırmada; çevirisi yapılarak ülkemizde satışa sunulan hareketli (pop up tekniğiyle tasarlanmış) masal kitaplarının tasarım özellikleri açısından incelendiği bir alan araştırması yapılmıştır. Bu doğrultuda, araştırmanın ikinci aşamasında dijital tablet destekli hareketli bir masal kitabı modeli geliştirilmiştir. Hazırlanan bu örnek kitap, erken çocukluk dönemi çocukları için alanında uzmanlar tarafından tasarlanmış faydalı bir örnek model olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Pop up kitap, Üç boyutlu kitap, Dijital illüstrasyon, Okul öncesi

Destekleyen Kurum

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projeleri Koordinatörlüğü

Proje Numarası

SBA-2021-1072

Kaynakça

• Arifoğlu, G. ve Kaptan, A. Y. (2019). Okul öncesine yönelik hareketli masal kitapları illüstrasyonlarının tasarımı ve bir masal kitabı uygulaması, Turkish Studies Educational Science, 14(1), p.15-39. DOI: 10.7827/TurkishStudies.14820
• Baran, H. (1989). 0-6 Yaş grubu çocuk kitap illüstrasyonlarının analizi ve bir çocuk kitabı illüstrasyonu denemesi. (Yüksek Lisans Tezi). Yök veri tabanından erişildi (Erişim No: 7689).
• Collins, A., Joseph, D. ve Bielaczyc, K. (2004). Design Research: Theoretical and Methodological İssues. Journal of the Learning Sciences, 13(1), 15–42.
• Demirel, Ş. (2010). Edebî metinlerle çocuk edebiyatı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Gönen, M., Uludağ, G., Tanrıbuyurdu, Fındık, E. ve Tüfekçi, E. (2014). 0-3 Yaş çocuklarına yönelik resimli çocuk kitaplarının özelliklerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 29(1), 126-139. Erişim adresi: http://www.efdergi.hacettepe.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/1959-published.pdf
• Hendrix, S., L. (2008). Pop up workshop: Computationally enhanced paper engineering for children. faculty of the graduate school of the university of colorado in partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philosophy department of computer science.
• Keliher, V. (1997) Children's perceptions of nature. International Research in Geographical and Environmental Education, 6(3), 240-243, doi:10.1080/10382046.1997.9965051.
• Kıldan, O., ve Pektaş, M. (2009). Erken çocukluk döneminde fen ve doğa ile ilgili konuların öğretilmesinde okulöncesi öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10(1), 113-127.
• Köşker, N. (2019). Okulöncesi çocuklarında doğa algısı. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 294-308.
• Rubin, E. G. K. (2010). Paper engineering: Fold, pull, pop & turn. The smithsonian libraries exhibition gallery, National Museum of American History,Stephen Van Dyk, Cooper¬‐Hewitt, National Design Museum Library, Washington, DC.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expveed sourcebook, (2nd Edition). California: SAGE Publications
• Mutlu, N. (2016). Eğitimde Üretim Tabanlı Çalışmalar için Nitel Araştırma Yöntemleri. Özden, M.Y. ve Durdu, L. (Ed.). Tasarım ve Geliştirme Araştırma Modeli (TGAM), (s.49-70). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Nodelman, P. (1996). The pleasures of children’s literature. (Second Edition), White Plains. NY: Longman.
• Strommen, E. (1995). Lions and tigers and bears, Oh my! Children’s conceptions of forests and their inhabitants. Journal of Research in Science Teaching, 32(7), 683-698.
• Şimşek, T. (2016). Okul öncesinde çocuk edebiyatı ve medya. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Uzuner, Y. S. (2011). Çocuk yayınları. T. Şimşek (Ed.), Kuramdan Uygulamaya Çocuk Edebiyatı, 1. baskı. (s. 67-76) içinde. Ankara: Grafiker Yayınları,
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yılmaz-Genç M. M. ve Özen-Uyar, R. (2016). Resimli çocuk kitaplarının fene yönelik kavram, konu ve temalar açısından incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(46), 600-607.
• Wang, F. ve Hannafin, M.J. (2005). Design-based research and technology-enhanced learning environments. Educational Technology Research and Development, 53(4), 5-23.