Özel Gereksinimli Bireylere Sosyal Beceri Öğretimi Konusunda Yapılan Lisans Üstü Tezlerin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 20, 29.06.2024

Alper Gülay , İlknur Çifci Tekinarslan

Öz

Bu araştırmada, 2000-2022 yılları arasında özel gereksinimli bireylerin sosyal beceri öğretimi konusunda müdahale içeren lisans üstü tez çalışmalarının tematik içerik analizi yöntemiyle incelenmesi amaçlanmıştır. Belirlenen yıl aralığına göre ulusal tez merkezinden ulaşılan 29 tez çalışması, tematik içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmalar, tez türü, yayınlandığı yıl, üniversite, özel gereksinim türü, amaç, yöntem, katılımcı yaşı, kullanılan ölçme aracı, sonuç ve öneri parametreleri dikkate alınarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda, en fazla doktora tezi ve en çok 2019 yılında çalışma yürütüldüğü ortaya çıkmıştır. En çok Abant İzzet Baysal Üniversitesi tarafından tez çalışması yapılmışken, katılımcı özel gereksinim türü en çok otizm spektrum bozukluğu olmuştur. Çalışmalarda en fazla uygulanan müdahalenin etkililiği incelenmiş, veri toplama aracı olarak en fazla veri kayıt formu kullanılmıştır. Araştırmaların sonucunda, en çok uygulanan müdahalelerin etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Farklı sosyal beceriler ile farklı araştırmaların yürütülmesi ve yine farklı engel grupları ile çalışmaların yapılması en çok yapılan öneriler olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Özel gereksinimli bireyler, sosyal beceri öğretimi, lisans üstü tez çalışmaları, tematik içerik analizi

Kaynakça

• Acar, Ç. (2015). Otizmli çocuklara sosyal becerilerin öğretiminde anneler tarafından hazırlanarak sunulan sosyal öykü ve video modelle öğretim uygulamalarının karşılaştırılması [Doktora tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Adams, G., & Carnine, D. (2003). Direct instruction. In H. Swanson, H. E. Lee, & K. Harris (Eds.), Handbook of learning disabilities (pp. 403–416). Guilford Press.
• Akcayir, I. (2018). Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere sosyal beceri öğretimi üzerinde multimedya tabanli sosyal öykü yöntiminin etkililigi [Yüksek Lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Akgün Giray, D. (2015). Öğretmen adaylarınca hazırlanan ve sunulan sosyal öykülerin otizm spektrum bozukluğu olan çocukların sosyal becerileri edinmelerindeki etkisi [Yüksek Lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’ den alınmıştır.
• Alptekin, S., & Özyürek, M. (2010). Akranların sosyal becerilere model olduğu doğrudan öğretimin zihinsel engelli öğrencinin sosyal becerileri kazanması, sürdürmesi, genellemesi ve sosyal kabulüne etkisi [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Apple, A. L., Billingsley, F., Schwartz, I. S., & Carr, E. G. (2005, January). Effects of Video Modeling Alone and With Self-Management on Compliment-Giving Behaviors of Children with High-Functioning ASD. Journal of Positive Behavior Interventions, 7(1), 33–46. https://doi.org/10.1177/10983007050070010401
• Arslanoğlu, A. (2008). The relationship between the social skills and perceived quality of life of boys with attention-deficit/hyperactivity disorder-predominantly hyperactive-impulsive subtype (adhd-h) [Yüksek lisans tezi, Boğaziçi Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Aslan, R. (2021). Annelere yönelik hazırlanan duyusal gelişim destek programının otizmli çocuklarının duyusal ve sosyal gelişimlerine olan etkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Au, W. (2007, June). High-Stakes Testing and Curricular Control: A Qualitative Metasynthesis. Educational Researcher, 36(5), 258–267. https://doi.org/10.3102/0013189x07306523
• Avcıoğlu, H. (2001). İşitme engelli çocuklara sosyal becerilerin öğretilmesinde işbirlikçi öğrenme yaklaşımı ile sunulan öğretim programının etkililiğinin incelenmesi [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Balçık, B. (2010). Otizmli bireylere sosyal beceri öğretiminde sosyal öykülerin etkisinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Bayam, A. (2017). 2-6 yaş arasındaki otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara uygulanan oyun seansının sosyal beceri ve dil gelişiminde yol açtığı değişimin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Bellini, S., & Akullian, J. (2007, April). A Meta-Analysis of Video Modeling and Video Self-Modeling Interventions for Children and Adolescents with Autism Spectrum Disorders. Exceptional Children, 73(3), 264–287. https://doi.org/10.1177/001440290707300301
• Boudreau, J., & Harvey, M. T. (2013). Increasing recreational initiations for children who have ASD using video self modeling. Education and Treatment of Children, 36(1), 49-60.
• Büyükaslan, A. (2015). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ilköğretim çocuklarında duygusal zekâ ile sosyal beceri bileşenlerinin değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi. Tıp Fakültesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Cannella-Malone, H., Sigafoos, J., O'Reilly, M., de la Cruz, B., Edrisinha, C., & Lancioni, G. E. (2006). Comparing video prompting to video modeling for teaching daily living skills to six adults with developmental disabilities. Education and Training in Developmental Disabilities, 344-356.
• Cartledge, G. (2005). Learning Disabilities and Social Skills: Reflections. Learning Disability Quarterly, 28(2), 179–181. https://doi.org/10.2307/1593623
• Charlop-Christy, M. H., & Daneshvar, S. (2003). Using Video Modeling to Teach Perspective Taking to Children with Autism. Journal of Positive Behavior Interventions, 5(1), 12–21. https://doi.org/10.1177/10983007030050010101
• Coşkun, İ., Dündar, Ş., & Parlak, C. (2014). Türkiye’de özel eğitim alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (2008-2013). Ege Eğitim Dergisi, 15(2), 375-396.
• Çadir, D. (2008). Zihinsel engelli öğrenciler için müzik terapi yöntemine göre hazırlanan sosyal beceri öğretim programının etkililiğinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Çağlayan, N. (2018). The Examination of The Postgraduate Thesis Written on The Art Education in Mentally Retarded in Turkey. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 403–418. https://doi.org/10.18039/ajesi.454586
• Çakıroğlu, O. (2012). Single subject research: applications to special education. British Journal of Special Education, 39(1), 21-29. https://doi.org/https://doi.org/10.1111/j.1467-8578.2012.00530.x
• Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). Parameters of Content Analysis. Ted Eğitim Bilim, 39(174). https://doi.org/10.15390/eb.2014.3412
• Çalık, M., Ayas, A., & Ebenezer, J. V. (2005, March). A Review of Solution Chemistry Studies: Insights into Students? Conceptions. Journal of Science Education and Technology, 14(1), 29–50. https://doi.org/10.1007/s10956-005-2732-3
• Çattık, M., (2019). Ebeveyn koçluğu aracılığıyla sunulan talep etme model olmayla öğretimin otizmli çocukların sosyal becerilerine etkisi [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Çetrez Arıcan, G. (2019). Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere sosyal beceri öğretiminde sosyal öykü ve karikatür sohbetleriyle öğretim uygulamalarının karşılaştırılması [Yüksek Lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Çifci, İ. (2001). Zihinsel engelli bireyler için hazırlanan bilişsel süreç yaklaşımına dayalı sosyal beceri programının etkililiğinin incelenmesi [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Dağseven-Emecen, D. (2008). Zihinsel yetersizlikten etkilenmiş öğrencilere sosyal becerilerin kazandırılmasında doğrudan öğretim ve bilişsel süreç yaklaşımları ile yapılan öğretimin etkililiklerinin ve verimliliklerinin karşılaştırılması [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Davies, D. K., Stock, S. E., & Wehmeyer, M. L. (2002). Enhancing Independent Task Performance for Individuals with Mental Retardation Through Use of a Handheld Self-Directed Visual and Audio Prompting System. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, 37(2), 209–218. http://www.jstor.org/stable/23879836
• DiSalvo, C. A., & Oswald, D. P. (2002). Peer-Mediated Interventions to Increase the Social Interaction of Children With Autism. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 17(4), 198–207. https://doi.org/10.1177/10883576020170040201
• Eldeniz Çetin, M. (2005). Zihin engelli öğrenciler için drama yöntemine göre hazırlanan sosyal beceri öğretim programının etkililiğinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Elliott, S. N., & Gresham, F. M. (2007). Social skills improvement system: Classwide intervention program. Bloomington, MN: Pearson Assessments.
• Elliott, S. N., & Gresham, F. M. (2008). Social skills improvement system: Intervention guide. NCS Pearson.
• Fedzechkina, M., Jaeger, T. F., & Newport, E. L. (2012). Language learners restructure their input to facilitate efficient communication. Proceedings of the National Academy of Sciences, 109(44), 17897–17902. https://doi.org/10.1073/pnas.1215776109
• Feldman, R. S. (2014). Development Across the Life Span. Pearson College Division.
• Geboloğlu, B. (2016). Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere sosyal beceri kazandırmada sosyal öykü ve müzikli sosyal öykü uygulamalarının etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması [Doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’ den alınmıştır.
• Golan, O., Baron-Cohen, S., & Golan, Y. (2008). The ‘reading the mind in films’ task [child version]: Complex emotion and mental state recognition in children with and without autism spectrum conditions. Journal of autism and developmental disorders, 38, 1534-1541.
• Grenier, M., Dyson, B., & Yeaton, P. (2005, August). Cooperative Learning that Includes Students with Disabilities. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 76(6), 29–35. https://doi.org/10.1080/07303084.2005.10608264
• Gresham, F. M. (1997). Social competence and students with behavior disorders: Where we've been, where we are, and where we should go. Education and Treatment of children, 233-249.
• Gresham, F. M., Van, M. B., & Cook, C. R. (2006). Social skills training for teaching replacement behaviors: Remediating acquisition deficits in at-risk students. Behavioral Disorders, 31(4), 363-377.
• Guralnick, M. J. (2010, April). Early Intervention Approaches to Enhance the Peer-Related Social Competence of Young Children With Developmental Delays. Infants & Young Children, 23(2), 73–83. https://doi.org/10.1097/iyc.0b013e3181d22e14
• Gül, S. O. (2015). Ailelerce Sunulan Sosyal Öykülerin Otistik Spektrum Bozukluğu Olan Ergenlerin Sosyal Becerilerine Etkileri [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Gültekin, O., & Başyiğit, F. E. (2018). Türkiye de 2013-2017 yılları arasında otizm ve fiziksel aktive alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 116-129.
• Hine, J. F., & Wolery, M. (2006, April). Using Point-of-View Video Modeling to Teach Play to Preschoolers With Autism. Topics in Early Childhood Special Education, 26(2), 83–93. https://doi.org/10.1177/02711214060260020301
• Horner, R. H.,Carr, E. G.,Halle, J.,Mcgee, G.,Odom, S., & Wolery, M. (2005). The use of single- subject research to identify evidence-based practice in special education. Exceptional Children, 71(2), 165-179. https://doi.org/10.1177/001440290507100203
• Huang, W., & Cuvo, A. J. (1997). Social Skills Training for Adults with Mental Retardation in Job-Related Settings. Behavior Modification, 21(1), 3–44. https://doi.org/10.1177/01454455970211001
• İçyüz, B. S. (2019). Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocukların Sosyal Becerilerinin Gelişiminde Yaratıcı Drama Yönteminin Etkililiğinin Incelenmesi [Doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Kahveci, G. (2015). Birleştirilmiş davranışsal konsültasyon programının görmeyen otizmli çocuğun uygun olmayan davranışlarına ve iletişim/sosyal becerilerine etkisi [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Kansu, N. ve Beceren, E. (2004). Erken çocukluk döneminde sosyal beceriler. Çoluk Çocuk Dergisi, 40, 10-11. Kapıkıran, N., İvrendi, A. Ve Adak, A. (2006). Okul öncesi çocuklarında sosyal beceri: durum saptaması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 20-21.
• Karateke, B. (2016). Üstün yetenek potansiyeli olan çocuklara uygulanan sosyal beceri eğitim programının sosyal beceri gelişimine etkisinin incelenmesi [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Kasari, C., Freeman, S., & Paparella, T. (2006). Joint attention and symbolic play in young children with autism: A randomized controlled intervention study. Journal of child psychology and psychiatry, 47(6), 611-620.
• Katz, G., & Lazcano-Ponce, E. (2008). Intellectual disability: definition, etiological factors, classification, diagnosis, treatment and prognosis. Salud Pública De México, 50. https://doi.org/10.1590/s0036-36342008000800005
• Kaya, D. (2011). Yetişkin zihin engelli bireylerin sosyal becerilerinin gelişiminde yaratıcı drama yönteminin etkililiğinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Konold, T. R., Jamison, K. R., Stanton-Chapman, T. L., & Rimm-Kaufman, S. E. (2010, January 29). Relationships Among Informant Based Measures of Social Skills and Student Achievement: A Longitudinal Examination of Differential Effects by Sex. Applied Developmental Science, 14(1), 18–34. https://doi.org/10.1080/10888690903510307
• Konrot, A. (2005). İletişim, dil ve konuşma bozuklukları. Dil ve kavram gelişimi, 190-211.
• Kurşun, Z. (2023). Özel Gereksinimli Bireylerde Sosyal Beceri Öğretimine İlişkin Ülkemizde Yapılan Tezlerin İncelenmesi. Journal of Sustainable Education Studies, 4(1), 27-40.
• LeBlanc, L. A., Coates, A. M., Daneshvar, S., Charlop‐Christy, M. H., Morris, C., & Lancaster, B. M. (2003). Using video modeling and reinforcement to teach perspective‐taking skills to children with autism. Journal of Applied Behavior Analysis, 36(2), 253–257. https://doi.org/10.1901/jaba.2003.36-253
• Little, S. G., Swangler, J., & Akin-Little, A. (2017). Defining social skills. Handbook of social behavior and skills in children, 9-17.
• Martínez, R. S. (2006). Social support in inclusive middle schools: Perceptions of youth with learning disabilities. Psychology in the Schools, 43(2), 197–209. https://doi.org/10.1002/pits.20142
• Matson, J. L., Dempsey, T., & LoVullo, S. V. (2009, January). Characteristics of social skills for adults with intellectual disability, autism and PDD-NOS. Research in Autism Spectrum Disorders, 3(1), 207–213. https://doi.org/10.1016/j.rasd.2008.05.006
• Mayville, E. A., & Mulick, J. A. (2010). Behavioral Foundations of Effective Autism Treatment.
• Meadan, H., & Monda-Amaya, L. (2008, January). Collaboration to Promote Social Competence for Students With Mild Disabilities in the General Classroom. Intervention in School and Clinic, 43(3), 158–167. https://doi.org/10.1177/1053451207311617
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. sage.
• Neely, L., Rispoli, M., Gerow, S., & Hong, E. R. (2016, April 13). Preparing Interventionists via Telepractice in Incidental Teaching for Children with Autism. Journal of Behavioral Education, 25(4), 393–416. https://doi.org/10.1007/s10864-016-9250-7
• Neihart, M. (1999). The impact of giftedness on psychological well‐being:What does the empirical literature say? Roeper Review, 22(1), 10–17. https://doi.org/10.1080/02783199909553991
• Nikopoulos, C. K., & Keenan, M. (2004). Effects of video modeling on social initiations by children with autism. Journal of Applied Behavior Analysis, 37(1), 93–96. https://doi.org/10.1901/jaba.2004.37-93
• Nixon E. The Social Competence of Children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder: A Review of the Literature. Child Psychology and Psychiatry Review. 2001;6(4):172-180. doi:10.1017/S1360641701002738
• O’Reilly, M. F., Lancioni, G., Gardiner, M., Tiernan, R., & Lacy, C. (2002, March). Using a Problem-Solving Approach to Teach Classroom Skills to a Student with Moderate Intellectual Disabilities within Regular Classroom Settings. International Journal of Disability, Development and Education, 49(1), 95–104. https://doi.org/10.1080/10349120120115352
• Odom, S. L.,Brantlinger, E.,Gersten, R.,Horner, R. H.,Thompson, B., & Harris, K. R. (2005). Research in special education: Scientific methods and evidence-based practices. Exceptional Children, 71(2), 137-148. https://doi.org/https://doi.org/10.1177/001440290507100201
• Okutan, İ. (2019) Kaynaştırma eğitimine devam eden otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilere sosyal beceri öğretiminde fırsat öğretiminin etkililiği [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Özyürek, M. (2009). Bilişsel ve devimsel davranışları öğretmeyi kazanma. Ankara: Daktylos Yayınevi. Parker, D., & Kamps, D. (2010, August 4). Effects of Task Analysis and Self-Monitoring for Children With Autism in Multiple Social Settings. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 26(3), 131–142. https://doi.org/10.1177/1088357610376945
• Patton, M. Q. (2002). Two Decades of Developments in Qualitative Inquiry. Qualitative Social Work, 1(3), 261–283. https://doi.org/10.1177/1473325002001003636
• Pektaş, S. (2019). Müzikal etkinliklere dönüştürülmüş sosyal öykü uygulamalarının gelişimsel yetersizliği olan çocuklara sosyal beceri öğretiminde etkililiği [Doktora tezi, Ünönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Peterson, L. D., Young, K. R., Salzberg, C. L., West, R. P., & Hill, M. (2006). Using Self-Management Procedures to Improve Classroom Social Skills in Multiple General Education Settings. Education and Treatment of Children, 29(1), 1–21. http://www.jstor.org/stable/42899868
• Røddesnes, S., Faber, H. C., & Jensen, M. R. (2019, June 25). NVivo courses in the library: Working to create the library services of tomorrow | Nordic Journal of Information Literacy in Higher Education. NVivo Courses in the Library: Working to Create the Library Services of Tomorrow | Nordic Journal of Information Literacy in Higher Education. https://doi.org/10.15845/noril.v11i1.2762
• Bozkurt, S. S. (2016). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara sosyal beceri öğretiminde teknoloji destekli etkileşimli ortam tasarımı ve etkililiği [Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Sansi, A., (2019). Bütünleşik Fiziksel Aktivite Programının Otizm Spektrum Bozukluğu Olan ve Olmayan Öğrencilerin Fiziksel Uygunluk Düzeyleri Üzerindeki Etkileri. [Doktora tezi, İstanbul Gedik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’ den alınmıştır.
• Sass, A., & Savitskaya, M. (2020). Programmes for the Formation of Elementary Social Interaction Skills in Young Children with Special Needs. Socialʹnaâ Politika I Socialʹnoe Partnërstvo, 7, 82–88. https://doi.org/10.33920/pol-01-2007-11
• Sazak, E. (2003). Zihin engelli birey için hazırlanan akran aracılı sosyal beceri öğretim programının etkililiğinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Sazak, E. & Çiftci-Tekinarslan, İ. (2003). Zihin engelli birey için hazırlanan akran aracılı sosyal beceri öğretim programının etkiliğini incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 4(2), 13–30. https://doi.org/10.1501/ozlegt_0000000204
• Shipley-Benamou, R., Lutzker, J. R., & Taubman, M. (2002, July). Teaching Daily Living Skills to Children with Autism Through Instructional Video Modeling. Journal of Positive Behavior Interventions, 4(3), 166–177. https://doi.org/10.1177/10983007020040030501
• Stupacher, J., Mikkelsen, J. V., & Vuust, P. (2021). Higher empathy is associated with stronger social bonding when moving together with music. Psychology of Music, 50(5), 1511-1526. https://doi.org/10.1177/03057356211050681
• Sucuoğlu, B. Ve Özokçu, O. (2005). Kaynaştırma öğrencilerinin sosyal becerilerinin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 6 (1), 41-57.
• Süngü, B. (2020). Eğitilebilir zihinsel kısıtlılığı olan çocukların sosyal beceri gelişimlerine uyarlanmış eğitsel oyun uygulamalarının etkisi [Doktora tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Terzioğlu, I. (2017). Otizm spektrum bozukluğu olan öğrenciye tablet bilgisayar ile sunulan video modelle öğretimin sosyal becerilerin kazandırılmasındaki etkililiği [Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Uzunçayir, D. (2016). Özel gereksinimli bireylerde su içi aktivitelerin sosyal beceri ve yaşam kalitesine etkisi [Yüksek lisans tezi, Gedik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Walker, J. D., & Barry, C. (2018). Assessing and Supporting Social-Skill Needs for Students With High-Incidence Disabilities. TEACHING Exceptional Children, 51(1), 18–30. https://doi.org/10.1177/0040059918790219
• Walton, K. M., & Ingersoll, B. R. (2012). Improving Social Skills in Adolescents and Adults with Autism and Severe to Profound Intellectual Disability: A Review of the Literature. Journal of Autism and Developmental Disorders, 43(3), 594–615. https://doi.org/10.1007/s10803-012-1601-1
• Watkins, L., Kuhn, M., O’Reilly, M. F., Lang, R., Sigafoos, J., & Lancioni, G. E. (2016). Social Skills. Evidence-Based Practices in Behavioral Health, 493–509. https://doi.org/10.1007/978-3-319-26583-4_18
• Watkins, L., O’Reilly, M., Kuhn, M., Gevarter, C., Lancioni, G. E., Sigafoos, J., & Lang, R. (2014). A Review of Peer-Mediated Social Interaction Interventions for Students with Autism in Inclusive Settings. Journal of Autism and Developmental Disorders, 45(4), 1070–1083. https://doi.org/10.1007/s10803-014-2264-x
• Weiss, M. J., & Harris, S. L. (2001, October). Teaching Social Skills to People with Autism. Behavior Modification, 25(5), 785–802. https://doi.org/10.1177/0145445501255007
• Yaman, T. (2015). Beden eğitimi ve oyunun hafif düzey zihinsel engelli bireylerin sosyal beceri kazanımları üzerine etkisinin araştırılması [Yüksek lisans tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’den alınmıştır.
• Yücesoy Özkan Ş, Sönmez Kartal M, (2011). Yetersizliği olan bireylerle yapılmış ve kendini yönetme stratejilerinin kullanıldığı tek denekli araştırmaların incelenmesi: Bir meta-analiz çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 795 - 821.