Hemşirelik Bölümündeki Öğrencilerin Afet Konusundaki Bilgi ve Bilinç Düzeyleri

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 89 - 101, 30.06.2020

Sezer Avcı , Betül Kaplan , Tülay Ortabağ

https://doi.org/10.32569/resilience.619897

Cited By: 27

Öz

Bu çalışmanın amacı hemşirelik bölümünde okuyan öğrencilerin afet konusundaki bilgi ve bilinç düzeylerini belirlemektir. Araştırma Gaziantep ilinde yer alan bir vakıf üniversitesinin Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü’nde öğrenim gören 330 öğrenciden 268 öğrenciye uygulandı. Araştırma verileri 31 sorudan oluşan soru formuyla, Şubat-Mart 2019 tarihlerinde toplandı. Öğrencilerin yaş ortalaması 22.07±2.44 (19-39)’dir. Afet denilince ilk akla gelenin %81.0 gibi en yüksek oranda deprem olduğu belirtildi. Öğrencilerin %92.2 gibi büyük bir oranda kendilerinin ve çevresinin afete hazırlıklı olmadığını, %86.6’sının afet acil durum çantasının olmadığını ve %75.4’ü afet durumunda yaşadıkları yerde alternatif barınma imkanlarının olmadığını belirtti. Birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü sınıfta olan öğrencilerin en yüksek oranda afetin tanımını “Gerek doğal kaynaklı olsun gerekse insan kaynaklı olsun afet bireyleri, kurumları, eşyaları ve doğayı etkilemekte, hatta yıkımlara yol açmaktadır” belirttikleri tespit edildi. Öğrencilerin afet ve/veya olağan dışı durumlarla ilgili bir tatbikatta görev almak istedikleri saptandı (p=0.895). Son sınıftaki öğrencilerin %82.7 oranında diğer sınıflardaki öğrencilere göre afet hakkında eğitimli oldukları bulundu (p=0.000). Çalışmamızda hemşirelik öğrencilerinin afet konusunda bilgili oldukları görüldü. Ancak yüksek bir oranda kendilerinin ve çevresinin afetlere hazırlıklı olmamasına, yaşanılan yerde afet acil durum çantasının olmamasına ve alternatif barınma imkanlarının olmamasına bağlı olarak öğrencilerin bilinç düzeylerinin yetersiz olduğu görüldü. Afetlere karşı oluşturulacak ulusal bilincin ilköğretim çağındaki çocuklardan başlanarak toplumun bütün yaş kademelerine verilmesi düşüncesindeyiz.

Anahtar Kelimeler

Afet, Afet konusundaki bilgi ve bilinç düzeyi

The Level of Knowledge and Awareness of Nursing Students about Disasters

Öz

The aim of this study is to determine the level of knowledge and awareness about disaster of the students studying in the nursing department. The study was applied to 268 students from 330 students studying at the Faculty of Health Sciences Nursing Department of a foundation university in Gaziantep. Research data were collected in February-March 2019 with a question form consisted of 31 questions. The mean age of the students was 22.07±2.44 (19-39). When it comes to disaster, the first thing that comes to mind is the highest rate of earthquakes such as 81.0%. A large majority of the students (92.2%) stated that they and their surroundings were not prepared for a disaster, 86.6% did not have a disaster emergency bag and 75.4% had no alternative accommodation facilities in case of a disaster. It was found that the students in the first, second, third and fourth grades stated the definition of disaster at the highest rate “Disasters, whether caused by nature or humans, affect and even damage individuals, institutions, objects and natüre’’. It was confirmed that the students wanted to take part in drills related to disaster and/or unusual situations (p=0.895). 82.7% of final-year students were found to be educated about disasters compared to students in other grades (p=0.000). In the present study, it was revealed that nursing students were knowledgeable about disasters. However, it was seen that the students' level of consciousness was insufficient due to the high rate of not being prepared for disasters, the presence of a disaster emergency bag and the lack of alternative accommodation facilities. We believe that a nation-wide awareness about the disasters can be raised starting from the primary schools level to all ages in the society.

Anahtar Kelimeler

Disaster, the level of knowledge and awareness about disasters

Kaynakça

• AFAD- Hakkında, https://www.afad.gov.tr/tr/2211/AFAD-Hakkinda [Erişim Tarihi:09.09.2019].
• Arslan, E. (2016). Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin afet-acil durumlar hakkında bilgi tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi). Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı, Edirne.
• Başeğmez, D. (2017). Hastanelerde Afet Yönetimine İlişkin Mevcut Durumun Değerlendirilmesi (Balıkesir Örneği) (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Erkal, T., Değerliyurt, M. (2009). Türkiye’de afet yönetimi. Doğu Coğrafya Dergisi. 14(22): 147-164.
• Gaziantep İl Çevre Durum Raporu, 2010https://webdosya.csb.gov.tr/db/gaziantep/webmenu/webmenu4769.pdf [Erişim Tarihi: 09.09.2019].
• Gülkan, P., Balamir, M., Yakut, A. (2003). Afet yönetiminin stratejik ilkeleri: Türkiye ve dünyadaki politikalara genel bakış. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Afet Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları, s. 4.
• Işık, Ö., Aydınlıoğlu, H.M., Koç, S., Gündoğdu, O., Korkmaz, G., Ay, A.(2012). Afet yönetimi ve afet odaklı sağlık hizmetleri. Okmeydanı Tıp Dergisi. 28(2):82-123.
• İnal, E., Kocagöz, S., Turan, M. (2012). Temel afet bilinç ve hazırlık düzeyinin saptanmasına yönelik bir araştırma. Türkiye Acil Tıp Dergisi - Tr J Emerg Med. 12(1):15-19.
• Limoncu, S., Bayülgen, C. (2005). Türkiye’de afet sonrası yaşanan barınma sorunları, YTÜ Mim. Fak. e-Dergisi. 1(1):18-27.
• Meral C. (2014). Gümüşhane İlinin Köse İlçesinde Halkın Afet Konusundaki Bilgi ve Bilinç Düzeylerinin Tespiti Araştırması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Mortelmans, L.J., Dieltiens, G., Anseeuw, K., Sabbe, M. (2013). Belgian senior medical students and disaster medicine: a real disaster?. Acta clinica Belgica. 68(6):484-487.
• Mortelmans, L.J., Bouman, S.J., Gaakeer, M.I., Dieltiens, G., Anseeuw, K., Sabbe, M.B.(2015) Dutch senior medical students and disaster medicine: A national survey. Int J Emerg Med. 8(1):34.
• Seyedin, H., Samadipour, E., Salmani, I. (2019). Intervention strategies for improvement of disasters risk perception: Family-centered approach. Journal of education and health promotion, 8;1-12.
• Sevinç, Ö., Güner, Y., Til, A. (2018). Çanakkale ili 112 acil sağlık hizmetleri istasyonlarında çalışan personelin afet tıbbı konusundaki bilgi düzeyleri. Pamukkale Tıp Dergisi. 11(2):119-125.
• Ronan, K. R. (2001). School children's risk perception and preparedness: a hazard education survey. The Australasian Journal of Disaster and Trauma Studies.
• Ronan, K. R., Johnston, D. M. (2003). Hazards education for youth: A quasi‐experimental investigation. Risk Analysis: An International Journal, 23(5):1009-1020.
• Türkiye, Afet Farkındalığı ve Afetlere Hazırlık Araştırması, 2014. Ankara: Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı. https://www.afad.gov.tr/upload/Node/3923/xfiles/turkiye-afet-farkindaligi-ve-afetlere-hazirlik-arastirmasi_-2014-edited.pdf [Erişim Tarihi:09.09.2019].
• UMKE Tarihçesi, https://www.umke.org/umke-tarihcesi-s14.html [Erişim Tarihi:09.09.2019].
• Uzunçıbuk, L. (2005). Yerleşim Yerlerinde Afet ve Risk Yönetimi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yılmaz, A. (2012). Türkiye’de afetlerde karşılaşılan sorunlar. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi. 1(1):61-81.