DEVLET OKULLARINDA KURUM İÇİ POLİTİKA ALGILAMALARI VE GÜVEN DUYGULARI KURUMLA ÖZDEŞLEŞMEYİ İNŞA EDER Mİ?

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 150 - 169, 14.07.2018

Seval Aksoy , Oya Erdil

https://doi.org/10.17261/Pressacademia.2018.834

Öz

Amaç- Yapılan bu araştırmanın amacı, kamuda hizmet veren okullardaki öğretmenlerin kurum içindeki davranış kalıplarında politik olma düzeylerinin örgütleriyle olan özdeşleşmelerine olan etkisini ve bu oluşan etkileşimde çalışma arkadaşlarına duyulan güvenin aracılık etkisini ortaya koyabilmektir.

Yöntem- Bu araştırma, anket formu kullanarak İstanbul İli Kadıköy İlçesi’nde devlet okullarında çalışmakta olan 405 öğretmenden elde edilen data yardımıyla yapılmıştır. Elde edilen veriler SPSS ve YEM istatistik programları marifetiyle analiz edilmiştir.

Bulgular- Örgütsel politika algısının çalışma arkadaşlarına duyulan güven ve örgütsel özdeşleşmeye; çalışma arkadaşlarına duyulan güvenin de örgütsel özdeşleşmeye etki ettiği bulgulanmıştır. Ayrıca, oluşan bu etkilerde çalışma arkadaşlarına duyulan güvenin tam aracılık etkisi oluşturduğu tespit edilmiştir.

Sonuç- Araştırma sonucunda gözlemlenen etkiler, örgütsel politika algısının olduğu bir ortamda çalışma arkadaşlarına duyulan güveni azaltıcı yöndedir. Örgütlerin güven oluşturmaları çalışanların örgütleriyle özdeşleşmeleri için gereklidir. Araştırma sonuçları ilgili davranışların geliştirilmesine yönelik teorik ve pratik önerilerle desteklenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel politika algısı, çalışma arkadaşlarına duyulan güven, örgütsel özdeşleşme, devlet okulları, öğretmen, SPSS, YEM

DO IN-HOUSE POLICY PERCEPTIONS OF TEACHERS WORKING AT STATE SCHOOLS AFFECT THEIR IDENTIFICATION WITH THE INSTITUTION?

Öz

Purpose- The purpose of this study is to present the effects of state school teachers’ levels of being political in their in-house behavior patterns on their identification with their organization and the mediating effect of their confidence in their colleagues in this interaction.

Methodology- This study was conducted with the data obtained from 405 teachers who were employed at state schools in the Kadıköy district of the province of Istanbul – Turkey using a survey form. The data were analyzed using the SPSS and YEM statistic software.

Findings- It was found that organizational policy perception had an effect on confidence in colleagues and organizational identification, and confidence in colleagues had an effect on organizational identification. Additionally, it was determined that confidence in colleagues created a complete mediating effect in these effects.

Conclusion- The effects observed in the result of the research are to reduce the confidence in the colleagues in an environment where organizational policy perception is present. Establishing trust in organizations is necessary for employees to identify with their organizations. The research results were supported with theoretical and practical suggestions for the development of those skills and behaviors.

Anahtar Kelimeler

Organizational policy perception, confidence in colleagues, organizational identification, state schools, teachers, SPSS, YEM

Kaynakça

• Akdoğan, A. ve Demirtaş, Ö. (2014), Etik Liderlik Davranışlarının Etik İklim Üzerindeki Etkisi: Örgütsel Politik Algılamaların Aracılık Rolü, Journal of Economics and Administrative Sciences, 16(1), pp. 103-120.
• Akpınar, A. (2014), Okullardaki İnsan İlişkileri Düzeyi İle Öğretmenlerin Örgütsel Özdeşleşme Düzeyleri Arasındaki İlişki, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak, 101.
• Altunel, A. T. (2015). Örgütsel Güven Düzeyi İle Örgütsel Adanmışlık Düzeyi Arasındaki İlişki: Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim Ve Organizasyon Bilim Dalı, Malatya.
• Andrews, M. C., Witt, L. A., and Kacmar, K. M. (2003), The interactive effects of organizational politics and exchange ideology on manager ratings of retention. Journal of Vocational Behavior, 62, 357-369.
• Ashforth, B.E. ve Mael, F. (1989). Social Identity Theory and the Organization. Academy of Management Review, 14 (1), 20-39.
• Aydoğan, E. ve G. Deniz (2014). Sosyo-Teknik Kolaylaştırıcıların Bilgi Paylaşımı ve Algılanan Örgütsel Performans Üzerindeki Etkileri: Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1(34-59).
• Ayhan, Ö. (2013). Algılanan örgütsel politikanın örgütsel adalet ve işten ayrılma niyetine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Kocaeli.
• Balay, R. (1999)., İşgörenlerin Örgütsel Bağlılık Etkenleri Ve Sonuçları, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt:32, Sayı:1, S.237-246.
• Baron, M. ve Kenny, D. A. (1986). Themoderator-mediator variable disrinction in social psychological research: Conceptual, strategical dstatistical conderations. Journal of personalityand social psychology, 51(6), 1173-1182.
• Bartlett, J. E., Körtlik, J. W. ve Higgins, C. C. (2001). Organizational research: Determining appropriate sample size in survey research. Information Technology, Learning and Performance Journal, 19(1), 43-50.
• Bartel, C. A. (2001). “Social Comparisons in Boundary-Spanning Work: Effects of Community Outreach on Members’ Organizational Identity and Identification”, Administrative Science Quarterly, Vol. 46, No. 3 (Sep., 2001), pp. 379-413.
• Başar, U., (2011), Örgütsel Adalet Algısı, Örgütsel Özdeşleşme Ve İş Tatmini Arasındaki İlişkilere Yönelik Görgül Bir Araştırma, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü Savunma Yönetimi Ana Bilim Dalı, Ankara, 121.
• Başar, U., Alan, H., Topçu, M.K. ve Aksoy, S. (2015). "Örgütsel Politika Algısının Ardılları Üzerine Görgül Bir Araştırma". 3. Örgütsel Davranış Kongresi, Tokat.
• Bergami, M. ve Bagozzi, R.P. (2000). Self Categorization, Affective Commitment and Group Self Esteem As Distinct Aspects of Social Service Quality, British Journal of Social Psyschology, 39, 555-557.
• Bilgiç, Ö. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel güven düzeyine ilişkin algıları. Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye.
• Büyükdere, B. ve Solmuş, T. (2006). İş ve özel yaşamda kişilerarası güven. http://www.isguc.org/?avc=arc_view. php&ex=271&pg=m. adresinden 10 Mart 2007 tarihinde edinilmiştir.
• Cheney, G. (1983). On the various and changing meaning of organizational membership: A fi eld study of organizational identifi cation. Communication Monographs, 50, 342-362.
• Cheung, M. F. Y. ve Law M. C. C. (2008). “Relationships of Organizational Justice and Organizational Identification:The Mediating Effects of Perceived Organizational Support in Hong Kong”, Asia Pacific Business Revie, 14 (2): 213–231.
• Creswell, J. W. (2014). A concise introduction to mixed methods research. California: SAGE.
• Cropanzano R., Howes J.C., Grandey A.A. ve Toth P. (1997), “The relationship of organizational politics and support to work behaviors, attitudes, and stress”, Journal of Organizational Behavior, 18, 159-180.
• Daboval, J., Comish, R., Swindle, B., & Gaster, W. (1994). Trust İnventory for Small Businesses, Small Bisinesses Symposium. htp:/wwww.sbaer.uca..edu/docs/proceedings/94sw031.txt
• Deluga, R. C. (1994), “Supervisor Trust Building, Leader-Member Exchange And Organizational Citizenship Behavior”. Journal of Occupational & Organizational Psychology, 67(4), 315-326.
• Demirel, Y. (2008). “Örgütsel Güvenin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Tekstil Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma”. Yönetim ve Ekonomi, 15(2), 179-194.
• Demirel, Y. ve Seçkin, Z. (2009). Örgüt içi politik davranışların tespiti üzerine Kırgızistan’da sağlık sektöründe bir araştırma. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu. OAKA, 4 (7), 143-161.
• Demirer, S., (2014), Öğretmenlerin Örgütsel Sosyalleşme ve Özdeşleme Düzeyleri İle Birlikte Çalışma Yeterlikleri Arasındaki İlişki, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu, 200.
• Demirtaş, H.A. (2003). Sosyal Kimlik Kuramı, Temel Kavram ve Varsayımları, İletişim: Araştırmaları, Bahar, 1 (1), 123-144.
• Drory, A. ve Beaty, D. (1991). Gender differences in the perception of organizational influence tactics. Journal of Organizational Behaviour, 12, 249- 258.
• Durdağ, M. ve A. Naktiyok (2011). "Psikolojik Taciz Algısının Örgütsel Güven Üzerindeki Rolü", Kafkas Üniversitesi İİBF Dergisi, 1-2.
• Dutton, J., Dukerich, J. ve Harquail, C.V. (1994). Organizational Images and Membership Commitment, Administrative Science Quarterly, 34, (2), 239 – 263.
• Ellemers, N. K. P. ve Ouwerkerk, J. W. (1999), “Self-Categorization, Commitment To The Group And Group Self-Esteemas Related But Distinct Aspects Of Social Identity” European Journal Of Social Psychology, 29, 3, 371-389.
• Erol, E., (2014). Eğitim fakültelerinde örgütsel iklim ile örgütsel politika algısı arasındaki ilişki. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Eğitim Yönetimi, Denetimi, Planlaması Ve Ekonomisi Bilim Dalı, Yayımlanmamış doktora tezi. Denizli.
• Ferres, N., Connell, J., ve Travaglione, A. (2004), Coworker Trust As A Social Catalyst For Constructive Employee Attitudes. Journal of Managerial Psychology, 19(6), 608-622.
• Ferris, G. R. ve Kacmar, K. M. (1992), Perceptions of Organizational Politics, Journal of Management, 18 (1), 93-116.
• Ferris, G. R., Frink, D. D., Galang, M. C., Kacmar, K. M. ve Howard, J. L. (1996). Perceptions of organizational politics prediction: Stress-related implications and outcomes. Human Relations, 49 (2), 233-266.
• Freud, Sıgmund (1938). Abriss der psychoanalyse Internat. Zschr. Psychonal. Image,25,pp.7-6
• Gautam, T., Van Dick, R. ve Wagner, U. (2004). Organizational Identification and Organizational Commitment: Distinct Aspects of Two Related Concepts, Asian Journal of Social Psychology, Vol: 7, No: 3, pp. 301-315.
• Ge, J., Su, X. ve Zhou, Y. (2010). Organizational Socialization, organizational identification and organizational citizenship behaviour an empirical research of Chinese high-tech manufacturing enterprises. Nankai Business Review International, 1, 2, 166-179.
• Gilbert, J. A. ve Tang, T. Li-Ping. (1998), An Examination of Organizational Trust Antecedents. Public Personnel Management, 27(3), 321-338.
• Gioia, D.A., Schultz, M. ve Corley, K.G. (2000). Organizational Identity, Image andAdaptive Instability, Academy of Management Review, 25 (1):63-82.
• Hochwarter, W.A. (2003). The Interactive Effects of Pro-Political Behavior and Politics Perceptions on Job Satisfaction and Affective Commitment, Journal of Applied Social Psychology, (33) 7.
• Hogde, M., E. ve Ozag, D. (2007), The Relationship Between North Carolina Teachers Trust and Hope and Their Organizational Commitment, The Delta Pi Epsilon Journel, No:2, Spring/Summer, pp. 128-137.
• Hogg, M.A. ve Terry, D.J. (2000). Social Identity and Self-Categorization Processes in Organizational Context, The Academy of Management Review, 25 (1), 121-140.
• Horuz, F. I. (2014). Mesleki Doyum ve Örgütsel Güven Arasındaki İlişki: Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezlerinde Görev Yapan Sınıf Öğretmenleri Üzerinde Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• İslamoğlu G., Birsel, M. ve Börü, D. (2007), Kurum İçinde Güven: Yöneticiye, İş Arkadaşlarına ve Kuruma Yönelik Güven Ölçümü, İstanbul: İnkılap Kitabevi
• İşcan, Ö. F. ve Naktiyok, A. (1990). Çalışanların Örgütsel Bağdaşımlarının Belirleyicileri Olarak Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Adalet Algılan, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 59.1.
• İşcan, Ö. F. (2005). Siyasal arena metaforu olarak örgütler ve örgütsel siyasetin örgütsel adalet algısına etkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60 (1), 149-171.
• Kacmar, K. M., ve Carlson, D. S. (1997). Further validation of the perceptions of politics scale (POPS): A multiple sample investigation. Journal of Management, 23 (5), 627- 658.
• Kamer, M. (2001). Organizational trust, organizational commitment and organizational citizenship behavior. (Unpublished Master Thesis), Marmara University Institute of Social Sciences, Istanbul, Turkey.
• Karatepe, O. (2011). Perceptions of Organizational Politics and Hotel Employee Outcomes, International Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol. 25 No. 1, s.82-104.
• Kesken, J. (1999). Örgütsel politika ve yansımaları. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Kiewitz, C., Hochwarter, W.A., Ferris, G.R. ve Castro, S.L. (2002). The Role of Psychological Climate in Neturalizing the Effects of Organizational Politics on Work Outcomes, Journal of Applied Social Psychology, Vol. 32, No.6.
• Kling, A.S., (2004), Commitment to Organizational Change: Assessing The Effects of Identifying Benefits To Change and Its Relationship With Organizational Trust, Doktora Tezi, Alliant International University.
• Lapierre, L.M. (2007). Supervisor trustworthiness and subordinates' willingness to provide extra-role efforts. Journal of Applied Social Psychology, 37, 272–297.
• Lee, S. M. (1971). An Empirical Analysis of Organizational Identification, The Academy of Management Journal, Vol. 14, (2), 213-226.
• Mael, F.A. ve Ashforth, B.E. (1992). Alumni and Their Alma Mater: A Partial Test of the Reformulated Model of Organizational Identification, Journal of Organizational Behavior, 13 (2), 103-123.
• Mael, F. ve B. E. Ashforth. (2001). Identification in work, war, sports, and religion: contrasting the benefits and risks. Journal for The Theory of Social Behavior, XXXI, 2, 197 – 222.
• Meydan, H.C. ve Şeşen, H. (2011), Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Mintzberg, H. (1983). Power in and around organizations. Englewood Cliffs, Prentice-Hall, NJ.
• Mintzberg, H. (1985). The organization as political arena. Journal of Management Studies, 22 (2), 133-154.
• Mohammed, A. E. (2011). Örgüt kültürü ve psikolojik iklimin politik davranış algılamaları üzerindeki etkileri: Kayseri’de bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Mohan-Bursalı, Y. (2008). Örgütsel politikanın işleyişi: Örgütsel politika algısı ve politik davranış arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Mowday, R. T. (1998), Reflections On The Study And Relevance Of Organizational Commitment. Human Resources Management Review, 8(4), 387-401.
• Nartgün, Ş.S. ve Kalay, M. (2014). Öğretmenlerin Örgütsel Destek, Örgütsel Özdeşleşme İle Örgütsel Sinizm Düzeylerine İlişkin Görüşleri. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(2), 1361-1376.
• O’Connor, W. E., ve Morrison, T. G. (2001). A comparison of situational and dispositional predictors of perceptions of organizational politics. The Journal of Psychology, 135 (3), 301-312.
• Oliver, D., ve Roos, J. (2003), Studying organization Identity Empirically: A Review, Working Paper 31, September 2003, Imagination Lab Foundation, Lausanne -Switzerland.
• Olkkonen, M. E. ve Lipponen, J. (2005). Relationships between organizational Justice, identifi cation with organization and work unit, and group-related outcomes. Organizational Behavior and Human Decision Process.
• Özdemir, A. (2010). Örgütsel Özdeşleşmenin Algılanan Örgütsel Destek, Cinsiyet ve Kıdem Değişkenlerine Göre İncelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 237– 250.
• Özgür, E. Ö., (2015), Algılanan Örgütsel Prestij, Örgütsel Özdeşleşme Ve Öğrenci Başarısı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Mevlâna Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi Teftişi Planlaması Ve Ekonomisi Anabilim Dalı, Konya, 48.
• Parker, C. P., Dipboye, R. L., and Jackson, S. L. (1995). Perceptions of organizational politics: An investigation of antecedents and consequences. Journal of Management, 21 (5), 891–912.
• Patchen, M. (1970). Participation, achievement, and involvement on the job. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Pfeffer, J. (1992). Managing with powers: Understanding Power in organizations. Harward Business School Press, Boston.
• Polat, S. (2007). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet Algıları, Örgütsel Güven Düzeyleri İle Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki. Basılmamış Doktora Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Polat, S. (2009), Eğitim Örgütleri İçin Sosyal Sermaye Örgütsel Güven. Ankara: Pegem Akademi.
• Reade, C. (2001), “Antecedents of Organizational Identification in Multinational Corporations: Fostering psychological Attachment to The Locak Subsidiary and The Global Organization”, Journal of Human Resource Management, XII, 8, 1269 – 1291.
• Rousseau, D.M. (1998). Why Workers Still Identify with Organizations, Journal of Organizational Behavior, 19, 217-233.
• Shaw, R. B. (1997), Trust In The Balance: Building Successful Organizations On Results, Integrity, And Concern. San Francisco: Jossey-Bass.
• Sobel, M.E. (1982). Asymptotic confidence intervals for indirect effects in structural equation models. Sociological Methodology, 13, 290–312.
• Şahin, E., (2014), Ortaöğretim Kurumlarında Örgütsel Kimlik, Örgütsel İmaj, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Adalet (Bursa Örneği), Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Eğitim Yönetimi, Teftişi, Ekonomisi Ve Planlaması Bilim Dalı, İzmir, 128.
• Tajfel, H. (1978). Differentiation Between Social Groups: Studies in the Social Psychology of Intergroup Relations, European Monographs in Social Psychology, Academic Press, 14, London.
• Tajfel, H., ve Turner, J. C. (1979). An integrative theory of intergroup conflict. In W. G. Austin ve S. Worchel (Eds.), The Social Psychology Of Group Relations: 33-47, Monterey, CA, Brooks-Cole.
• Tajfel, H. ve Turner, J. C. (1986). The Social Identity Theory Of Intergroup Behavior in S. Worchel ve W. G. Austin (Eds.). The Psychology Of Intergrou Relations, 2, 7-24, Chicago, Nelson Hall.
• Tak, B. ve Çiftçioğlu, A. (2009). Algılanan Örgütsel Prestij Ġle Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel ÖzdeĢleĢme Arasındaki İlişkilerin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma, Akdeniz İktisadi ve İdari Bilimler Fakülte Dergisi, 18, 100-116.
• Tak, B. ve Aydemir, B.A. (2004). Örgütsel Özdeşleşme Üzerine İki Görgül Çalışma, 12. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Tan, H. H. ve Tan, C. S. (2000), Toward The Differentiation Of Trust İn Supervisor And Trust In Organization. Genetic, Social and General Psychology Monographs, 126(2), 241-260.
• Tüzün, İ.K., (2006), Örgütsel Güven, Örgütsel Kimlik ve Örgütsel Özdeşleşme İlişkisi; Uygulamalı Bir Çalışma, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi.
• Valle, M. ve Witt, L. A. (2001), The Moderating Effect of Teamwork Perceptions on the Organizational Politics-Job Satisfaction Relationship, The Journal of Social Psychology, 141(3), pp. 379-388.
• Van Dick R. (2001). Identification in Organizational Context: Linking Theory and Research from Social and Organizational Psychology, International Journal of Management Reviews, 3 (4), 265-283.
• Van Knipperberg, D. ve Van Schie, E.C.M. (2000). Foci and Correlates of Organizational Identification, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 73-137.
• Vigoda, E. (2000). The relationship between organizational politics, job attitudes, and work outcomes: Exploration and implications for the public sector. Journal of Vocational Behavior, 57, 326-347.
• Vigoda, E., ve Cohen, A. (2002). Influence tactics and perceptions of organizational politics a longitudinal study. Journal of Business Research, 55 (4), 311-324.
• Vigoda-Gadot, E., H. Vinarski-Peretz ve E. Ben-Zion (2003), Politics and Image in the Organizational Landscape: An Empirical Examination among Public Sector Employees, Journal of Managerial Psychology, 18(8), 764-787.
• Vigoda-Gadot, E. ve Talmud, I. (2010). Organizational politics and job outcomes: The moderating effects of trust and social support. Journal of Applied Social Psychology, 40 (11), 2829-2861.
• Walumbwa, F. O., Avolio, B. J. ve Zhu, W. (2008). How Transformatıonal Leadership Weaves Its Influence on Individual Job Performance: The Role of Identification and Effıcacy Beliefs, Personnel Psychology, 61: 793–825.
• Yılmaz, E. (2005). Validity and reliability study of organizational trust scale at schools. Selcuk University- Institute of Social Science Journal, 14, 739-756.
• Yılmaz, E. (2006). Okullardaki örgütsel güven düzeyinin okul yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Yılmaz, K. (2009). Özel dershane öğretmenlerinin örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (59), 471– 490.
• Young, J.T., (2009), The Newcomer's Path To Trust: Trust-Building Strategies, Experienced Trust, And Employee Engagement Among Newly-Hired Employees, Doktora Tezi, University of Washington.