Carrizo Sitranjı ve Turunç Anaçları Üzerinde Yetiştirilen ‘Ortanique’ Tangor Meyvelerinin Soğukta Muhafazasına Farklı Paketlemelerin Etkileri

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 19 - 29, 30.06.2023

Ahmet Erhan Özdemir , Canan Uzun , Sevinç Borazan , Mustafa Kaplankıran

https://doi.org/10.53501/rteufemud.1209064

Öz

Dörtyol-Hatay koşullarında turunç (Tuzcu 31‒31) ve Carrizo sitranjı anaçlarına aşılı ‘Ortanique’ tangor meyvelerinde dökme ve hutbak kağıtlara sarmanın soğukta depolamaya etkileri araştırılmıştır. Dökme ve hutbak kağıtlara sarıldıktan sonra anaçlardan derilen ‘Ortanique’ tangor meyveleri 3 ay süreyle 5 ºC’de ve %85‒90 oransal nemde depolanmıştır. Ayrıca, meyveler depolamadan sonra 7 gün süreyle 20 oC sıcaklık ve %70‒75 oransal nemde raf ömrü için bekletilmiştir. Aylık aralıklarla Ağırlık kaybı, görünüş, mantarsal ve fizyolojik bozulma oranları, meyve kabuk rengi ve kabuk kalınlığı, usare, suda çözünebilir toplam kuru madde (SÇKM) ve titre edilebilir asit (TEA) miktarları, usare pH’sı, yeşil kapsüllü meyve ve SÇKM/TEA oranları ile tattaki değişimler belirlenmiştir. Bulgulara göre, ağırlık kayıpları dökme olanlarda sarılı olan paketlemelere göre daha yüksek bulunmuştur. ‘Ortanique’ tangor meyvelerinin her iki anaçta da muhafaza sonunda dökme ve sarılı paketlemelerinin görünüş puanları ≥3 olmuştur. Dökme olanlarda sarılı olarak muhafaza edilen meyvelerin tadım puanları daha düşük olmuştur. Her iki şekilde paketlenen ‘Ortanique’ tangor çeşidi meyvelerinin 5 C sıcaklık ve %85‒90 oransal nemde kaliteli olarak 2 ay süreyle muhafaza edilebileceği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Soğukta muhafaza, anaç, turunç, Carrizo sitranjı, ‘Ortanique’ tangor

Teşekkür

Araştırıcılar meyvelerin sağlandığı Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi TAUM Müdürlüğüne ve Prof.Dr. Eilf ÇANDIR’a teşekkür ederler.

The Effects of Different Packaging on the Cold Storage of the 'Ortanique’ Tangor Fruits Grown on Carrizo Citrange and Sour Orange Rootstocks

Öz

The effects of Hutbak papers on the cold storage of ‘Ortanique’ tangor fruits grown in Dörtyol-Hatay conditions on Carrizo citrange and sour orange (Tuzcu 31‒31) rootstocks were investigated. ‘Ortanique’ tangor fruits picked from 2 different rootstocks at the time of optimal harvest maturity were wrapped with hutbak wrapping paper and without wrapping the paper and kept for 3 months at 5 ºC temperature and 85‒90% relative humidity. In addition, for the shelf life, fruits were kept at 20 ºC at 70‒75% relative humidity for 7 days after cold storage. Weight loss, appearance, incidence of physiological disorders and fungal decay, rate of green bottom, fruit peel color and peel thickness, juice, total soluble solid (TSS) and titratable acid (TA) contents, TSS/TA ratio, juice pH value and taste changes in taste were determined at monthly interval during cold storage and shelf life. According to the results the weight loss for the without wrapping was higher than for the wrapped packages ones. The appearance scores of the without wrapping and wrapped packaging of the ‘Ortanique’ tangor fruits grown on both rootstocks at the end of 3 months were ≥3. Tasting scores of fruits kept in without wrapping were lower than wrapped ones. It had been determined that ‘Ortanique’ tangor variety fruits packaged in both ways can be stored for 2 months in quality at 5 °C and 85‒90% relative humidity.

Anahtar Kelimeler

Soğukta muhafaza, anaç, turunç, Carrizo sitranjı, ‘Ortanique’ tangor

Kaynakça

• Ağar, İ.T., Kaşka, N. (1994). Effect of different harvest dates and postharvest treatments on the storage quality of mandarins. International Syposium on Postharvest Physiology, Pathology and Technologies for Horticultural Commodities, 16‒21 Jan 1994, Agadir-Morocco.
• Blazquez, C.H. (1967). Ortanique, a new orange-tangerine cross. Florida State Horticultural Society, Citrus Research University of the West Indies Mona, Kingston, Jamaica, West Indies, 331‒337.
• Borazan, S. (2019). Sıcak su ve kitosan uygulamalarının ‘Ortanique tangor’ çeşidinin soğukta muhafazası üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay-Türkiye.
• Borges, R.deS., Pio, R.M. (2003). Comparative study of the mandarin hybrid fruit characteristics: ‘Nova’, ‘Murcott’ and ‘Ortanique’ in Capão Bonito-SP, Brazil. Jaboticabal: Sociedade Brasileira de Fruticultura, 25(3), 448‒452.
• Cohen, E., Shalom, Y., Rosenberger, I. (1990). Post-harvest behaviour of ‘Ortanique (‘Topaz’) tangor’ citrus fruit during long-term storage at various temperatures. Scientia Horticulturae, 44, 235‒240.
• Çıldır, N. (2019). Limonda farklı kimyasal uygulamaların muhafaza üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana-Türkiye.
• Demiraslan, B., Arın, Y.E. (2018). Sıcak su ve mumlama uygulamalarının ‘Ortanique tangor’ çeşidinin soğukta muhafazası üzerine etkileri. Mezuniyet Tezi, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Hatay-Türkiye.
• Demirkeser, T.H., Kaplankıran, M., Yıldız, E., Toplu, C., Kamiloğlu, M., Özdemir, A.E., Çandır, E. (2011). Farklı anaçlar üzerindeki ‘Fremont’ mandarininin Dörtyol koşullarındaki verim ve kalite performansları. Türkiye VI. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 04‒08 Ekim 2011, Şanlıurfa-Türkiye.
• Didin, Ö., Özdemir, A.E., Çandır, E., Kaplankıran, M., Yıldız, E. (2018). Anaçların ‘Robinson’ mandarinlerinin soğukta muhafazasına etkileri. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 33(2), 1‒16.
• Echeverria, E., Ismail, M. (1990). Sugars unrelated to Brix changes in stored citrus fruits. HortSience, 25, 710.
• Gürgen, M., Kaşka, N., Dündar, Ö. (1995). Değişik turunçgil anaçları üzerine aşılı ‘Marsh Seedless’ altıntopu meyvelerinin muhafazası üzerinde araştırmalar. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 19(6), 423‒427.
• İncesu, M., Yeşiloğlu, T., Çimen, B., Yılmaz, B. (2015). Influences of different iron levels on plant growth and photosynthesis of ‘W. Murcott’ mandarin grafted on two rootstocks under high pH conditions. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 39, 838‒844.
• Kaplankıran, M., Demirkeser, T.H., Toplu, C., Uysal, M. (2001). The structure of citrus production, the status of rootstocks and nursery tree production in Turkey. Proceeding of 6th International Congress of Citrus Nurserymen, July 9‒13, Ribeirao Preto, SP-Brazil.
• Kaplankıran, M., Özdemir, A.E., Çandır, E., Demirkeser, T.H., Toplu, C., Yıldız, E. (2011). ‘Star Ruby’ altıntoplarının meyve büyümesi sırasında kalite parametrelerindeki değişimler ve derim olumu. Türkiye VI. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 04‒08 Ekim 2011, Şanlıurfa-Türkiye.
• Karaşahin, Z., Ünlü, M., Oluk, C.A., Yazıcı, E., Canan, İ., Eroğlu, E.Ç., Özdemir, A.E. (2014). Farklı dozda 1-Metilsiklopropen uygulamalarının ‘Nova’ mandarin çeşidinin soğukta muhafazası üzerine etkisi. VI. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu, 22‒25 Eylül 2014, Bursa-Türkiye.
• Kurt, Ş., Turgutoğlu, E., Demir, G., 2014. Farklı anaçlar üzerine aşılı bazı virüsten ari altıntop çeşitlerinin meyve kalite özellikleri. Derim, 31(2), 51‒62.
• Machado, F.L.C., Costa, J.M.C., Batista, E.N. (2012). Application of carnauba-based wax maintains postharvest quality of ‘Ortanique’ tangor. Ciência e Tecnologia de Alimentos Campinas, 32, 261‒266.
• Nural, N. (2019). Samandağ (Hatay) yöresinde yetiştirilen ‘Owari satsuma’ mandarininin doğal soğutmalı ve soğuk hava depolarında muhafazası. Yüksek Lisans Tezi, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay-Türkiye.
• Özdemir, A.E., Dündar, Ö. (2006). The effects of fungicide and hot water treatments on the internal quality parameters of Valencia oranges. Asian Journal of Plant Science, 5(1), 142‒146.
• Özdemir, A.E., Ertürk, E., Şahinler, N., Kaplankıran, M., Gül, A. (2005). Propolis uygulamalarının Fremont mandarinlerinin muhafazasına etkileri. III. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu, 06‒09 Eylül 2005, Hatay-Türkiye.
• Özdemir, A.E., Çandır, E. E., Kaplankıran, M., Demirkeser, T. H., Toplu, C., Yıldız, E. (2007). Dörtyol koşullarında yetiştirilen ´Minneola Tanjelo´ların soğukta muhafazası. V. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 04‒07 Eylül 2007, Erzurum-Türkiye.
• Özdemir, A.E., Çandır, E.E., Kaplankıran, M., Demirkeser, T.H., Toplu, C., Yıldız, E. (2008). Dörtyol koşullarında yetiştirilen ‘Fremont’, ‘Nova’ ve ‘Robinson’ mandarinlerinin soğukta muhafazası. Bahçe Ürünlerinde IV. Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu, 08‒11 Ekim, Antalya-Türkiye.
• Özdemir, A.E., Toplu, C., Çandır, E., Kaplankıran, M., Yıldız, E., Kamiloğlu, M., Yücel, F., Kıvrak, M., Demirkeser, Ö., Ünlü, M. (2016). Carrizo sitranjı ve turunç anaçları üzerinde yetiştirilen Fremont mandarinlerinin soğukta muhafazası. Bahçe, 45, 384‒389.
• Özdemir, A.E., Didin, Ö., Çandır, E., Kaplankıran, M., Yıldız, E. (2019). Effects of rootstocks on storage performance of ‘Nova’ mandarins. Turk J Agric For., 43, 307‒317.
• Reeve, D., Arthur, D. (2002). Riding the citrus trail:When is a mandarin a tangerine? Perfumer & Flavorist, July/August, 27, 20‒22.
• Santos, D. dos, Matarazzo, P.H.M., Silva, D.F.P. da, Siqueira, D.L. de, Santos, D.C.M. dos, Lucena, C.C. (2010). Characterization of citrus apirenic fresh fruit produced in Viçosa, Minas Gerais. Revista Ceres, 57(3), 393‒400.
• Şen, F., Karaçalı, İ. (2005). Hasat sonrası farklı sıcaklık uygulamalarının ´Satsuma´ mandarininin kalite ve dayanım gücüne etkileri. III. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu, 06‒09 Eylül 2005, Hatay-Türkiye.
• Tanrıkulu, D. (1996). Zagara Bianca, Santa Teresa ve Kütdiken limon çeşitlerinin soğuk hava depolarında ve Ürgüp-Ortahisardaki doğal muhafaza depolarında muhafaza olanaklarının karşılaştırması. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana-Türkiye.
• Tietel, Z., Lewinsohn, E., Fallik, E., Porat, R. (2012). Importance of storage temperatures in maintaining flavor and quality of mandarins. Postharvest Biology and Technology, 64, 175‒182.
• Uçar, C. (2008). Tuzcu turunçgil koleksiyonunda bulunan laym, bergamot, tangor, kaba limon, şadok ve ağaç kavunu tip ve çeşitlerinin pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. Bitirme Çalışması, Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Adana-Türkiye.
• Uzun, A., Seday, U., Kafa, G. (2013). Bazı turunçgil anaçlarının ‘Valencia Late’ portakalında meyve kalite özellikleri üzerine etkileri. Meyve Bilimi, 1(1), 18‒22.
• Uzun, C. (2019). ‘Ortanique tangor’ çeşidinin soğukta muhafazası üzerine farklı anaçların etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Hatay-Türkiye.
• Voss, H.D. (1992). Relating colorimeter measurement of plant color to the royal horticultural society colour chart. HortScience, 27(12), 129‒145.
• Yener, S.F. (2011). Dörtyol koşullarında farklı anaçların ‘Ortanique Tangor’un bazı biyolojik, morfolojik ve pomolojik özellikleri üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay-Türkiye.