Öz
يهدف البحث إلى دراسة ظاهرة الإيحاء الصوتي (وحي الصوت) لأحكام التجويد، وذلك من خلال اصطفاء عدد من الأمثلة التي تجلت فيها خاصية الإيحاء بالصوت وتحليلها ودراستها. وقد تضمن البحث دراسة تاريخية لآراء العلماء القدماء والمحدثين حول هذه الظاهرة، كما ألقى الضوء على صلة علم التجويد بالدرس الصوتي، ثم تناول البحث ظاهرة الإيحاء الصوتي لأحكام التجويد وأثرها في فهم المعاني القرآنية، وذلك بعرض الموضوع في عشر نقاط رئيسة وهي مخارج الحروف وصفاتها، والمد، والإدغام، والسكت، وهاء السكت، وهاء الكناية (الصلة)، والروم والإشمام، والإمالة، وألف الخروج والتَّرنُّم، والوقف والابتداء؛ حيث تمَّ التعريف بهذه الأحكام والتمثيل لها بأمثلة مناسبة من القرآن الكريم للوقوف على جرسها الموسيقي وما توحيه من معانٍ أو تعكسه من صور تتجسد في ذهن القارئ والسامع. ولقد اقتصرت الدراسة على القواعد التجويدية لرواية حفص بن سليمان (ت. 180/796) عن قراءة الإمام عاصم بن أبي النَّجود الكوفي (ت. 127/745)، وتم اعتماد المنهج التحليلي في دراسة الأمثلة المختارة.
Kaynakça
- ‘Abbûd, Câsim Muhammed. Muṣtalehâtü’d-delâleti’l-‘Arabiyye. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2007.
- Ahmed, Sâlim. Hevâmiş fî riḥâbi’l-Musḥaf. Musul: Musul Üniversitesi Yayınları, 1992.
- ‘Ali, Es‘ad Ahmed. Tehẕîbü’l-muḳaddimeti’l-luġaviyye li’l-‘Alâylî. Dımaşk: Dâru’s-Sü’âl, 1406/1985.
- Aswad, Husain. “Kur’an’ın Fonetik Yapısındaki Tasvir”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 48 (Aralık 2018): 269-288.
- Cebel, Muhammed Hasan. el-Muḫtaṣar fî aṣvâti’l-luġati’l-‘Arabiyye. Kahire: Mektebetü’l-Âdâb, 1427/2006.
- Ceyyûsî, Abdullah Muhammed. et-Ta‘bîru’l-Ḳur’ânî ve’d-delâletü’n-nefsiyye. Dımaşk: Dâru’l-Gavsânî, 1426/2006.
- Çağıl, Necdet. Kur'an Belagati ve Fonetiği Yönünden Kıraatler. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2002.
- Dânî, Ebû ‘Amr ‘Osmân b. Sa‘îd, et-Taḥdîd fi’l-itḳān ve’t-tecvîd. thk. Gânim Kaddûrî el-Hamed. Amman: Dâu Ammân, 1421/2000.
- Dânî, Ebû ‘Amr ‘Osmân b. Sa‘îd, el-Muḳni‘ fî ma‘rifeti mersûmi maṣâḥifi ehli’l-emṣâr. thk. M. es-Sâdık Kamhâvî. Kahire: Mektebetü’l-Külliyyâti’l-Ezheriyye.
- Dânî, Ebû ‘Amr ‘Osmân b. Sa‘îd, el-Müktefâ fi’l-vaḳfi ve’l-ibtidâʾ. thk. Muhyiddin Ramadan. Amman: Dâu Ammân, 1422/2001.
- Dirâz, Muhammed Abdullâh. en-Nebe’ü'l-‘azim nazaratün cedide fî’l-Ḳur’an. thk. Ahmed Fadîle. Beyrut: Daru'l-kalem, 1426/2005.
- Enis, İbrahim. Delâletü’l-elfâẓ. Kahire: Mektebetü’l-englû el-Mısriyye, 1976.
- Ferrâ’, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Ziyâd. Me‘âni’l-Ḳur’ân. thk. Ahmed Yûsuf en-Necâtî–M. ‘Ali en-Neccâr. Kahire: Dâru’l-Mısriyye li’t-Te’lîf.
- Halîl b. Ahmd, Ebû ‘Abdirrahmân Halîl b. Ahmd el-Ferâhidî. Kitâbü’l-cümel fi’n-naḥv. thk. Fahreddin Kabâve. Beyrut: 1405/1985.
- Halîl b. Ahmd, Ebû ‘Abdirrahmân Halîl b. Ahmd el-Ferâhidî. Kitâbü’l-‘Ayn. thk. ‘Abdülhamîd Hindâvî. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1405/1985.
- Hamed, Gânim Kaddûrî. ed-Dirâsâtü’ṣ-ṣavtiyye ‘inde ‘ulemâ’i’t-tecvîd. Amman: Dâu Ammân, 1428/2007.
- Hatîb, ‘Abdülkerîm Yûnüs. et-Tefsîru’l-Ḳur’ânî li’l-Ḳur’ân. Kahire: Dâru’l-Fikri’l-‘Arabî.
- Huzeyfî, ‘Ali b. ‘Abdirrahmân. et-Tecvîdü’l-müyesser. Medine-i Münevvere: Mücemma‘ el-Melik Fahd, 1433/2012.
- İbn ‘Âşûr, Muhammed Tâhir b. Muhammed. et-Taḥrîr ve’t-tenvîr. Tunus: ed-Dâru’t-Tûnisiyye li’n-Neşr, 1984.
- İbn ‘Atıyye, Ebû Muhammed ‘Abdülhak b. Gâlib el-Endülüsî. el-Muḥarriru’l-vecîz fî tefsîri’l-kitâbi’l-‘azîz. thk. Abdüsselâm Muhammed. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1422/2001.
- İbnü’l-Cezerî, Şemsüddin Ebü’l-Hayr Muhammed b. Muhammed. et-Temhîd fî ‘ilmi’t-tecvîd. thk. Ali el-Bevvâb. Riyad: Mektebetü’l-Me‘ârif, 1405/1985.
- İbnü’l-Cezerî, Şemsüddin Ebü’l-Hayr Muhammed b. Muhammed. el-Muḳaddime fîmâ yecibü ‘alâ ḳāri’i’l-Ḳur’âni en ye‘lemeh. thk. Eymen Rüşdî Süveyd. Cidde: Dâru Nûri’l-Mektebât, 1427/2006.
- İbnü’l-Cezerî, Şemsüddin Ebü’l-Hayr Muhammed b. Muhammed. en-Neşr fi’l-ḳırââti’l-‘aşr. thk. ‘Ali Muhammed ed-Dabbâ‘. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye.
- İbn Cinnî, ‘Osmân. el-Ḫaṣâ’ıṣ. thk. M. Ali en-Neccâr. Mısır: Dâru’l-Kütübi’l-Mısrıyye.
- İbnü’l-Enbârî, Ebû Bekir Muhammed b. el-Kāsım. Îżâḥu’l-vaḳfi ve’l-ibtidâ. thk. Muhyiddin Ramadan. Dımaşk: Mecme‘u’l-Lugati’l-‘Arabiyye, 1390/1971.
- İbn Fâris, Ahmed. Mu‘cemü maḳāyîsi’l-luġa. thk. ‘Abdüsselâm Hârûn. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1399/1979.
- İbn Hişâm, Ebû Muhammed ‘Abdullâh. Muġni’l-lebîb ‘an kütübi’l-e‘ârîb. thk. Mâzin el-Mübârek. Dımaşk: Dâru’l-Fikr, 1985.
- İbn Sînâ, el-Hüseyin b. ‘Abdillâh. Esbâbü ḥudûsi’l-ḥurûf. thk. Muhammed et-Tayyân-Yahya Mîr Ali. Dımaşk: Mecme‘u’l-Lugati’l-‘Arabiyye.
- Kastallânî, Ebü’l-Abbâs Ahmed b. Muhammed. Leṭâ’ifü’l-işârât li-fünûni’l-ḳırâ’ât. thk. Merkez ed-Dirâsâti’l-Kur’âniyye. Medine-i Münevvere: Mücemma‘ el-Melik Fahd. Kutb, Seyyid İbrâhîm b. Hüseyn. et-Taṣvîrü’l-fennî fi’l-Ḳur’ân. Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 1425/2004.
- Kutb, Seyyid İbrâhîm b. Hüseyn. Fî Ẓılâli’l-Ḳur’ân. Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 1423/2003.
- Mekkî, Ebû Muhammed Mekkî b. Ebî Tâlib el-Kaysî. el-Keşf ‘an vücûhi’l-ḳırâ’âti’s-seb‘ ve ‘ilelihâ ve ḥucecihâ. thk. Muhyiddin Ramadan. Dımaşk: Mecme‘u’l-Lugati’l-‘Arabiyye, 1394/1974.
- Nehhâs, Ebû Ca‘fer Ahmed b. Muhammed. Kitâbü’l-Ḳaṭ‘ ve’l-i’tinâf (Kitâbü’l-Vaḳfi ve’l-ibtidâ’). thk. ‘Abdurrahmân el-Matrûdî. Riyad: Dâru ‘Âlemi’l-Kütüb, 1413/1992.
- Nesefî, Ebü’l-Berekât ‘Abdullâh b. Ahmed. Medârikü’t-tenzîl ve ḥaḳā’iḳu’t-te’vîl. thk. Seyyid Zekeriyyâ. Mekke: Mektebetü Nizâr Mustafa el-Bâz.
- Râfiî, Mustafâ Sâdık. İ‘câzi’l-Ḳur’ân ve’l-belâġatü’n-nebeviyye. Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-‘Arabiyy, 1425/2005.
- Ramadan, Muhyiddin. Vücûh mine’l-i‘câzi’l-mûsîḳi fi’l-Ḳur’ân. Amman: Dâru’l-Furkân, 1402/1982.
- Secâvendî, Ebû ‘Abdillâh Muhammed b. Tayfûr. ‘İlelü’l-vuḳūf (el-Vaḳfü ve’l-ibtidâ’ü’l-kebîr). thk. Muhammed el-Îdî. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1427/2006.
- Sehâvî, Ebü’l-Hasen ‘Alemüddîn Alî b. Muhammed. Cemâlü’l-ḳurrâ’ ve kemâlü’l-iḳrâ’. thk. Mervân el-‘Atıyye-Muhsin Harâbe. Dımaşk: Dâru’l-Me’mûn li’t-Türâs, 1418/1997.
- Sîbeveyhi, Ebû Bişr ‘Amr b. ‘Osmân. el-Kitâb. thk. Abdüsselâm Hârûn. Kahire: Mektebetü’l-Hâncî, 1408/1988.
- Süyûtî, Ebü’l-Fadl Celâlüddîn ‘Abdurrahmân. el-İtḳān fî ‘ulûmi’l-Ḳur’ân. thk. Muhammed Ebü’l-Fadl İbrâhim. Kahire: el-Hey’etü’l-Mısriyye, 1394/1974.
- Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr. Câmi‘u’l-beyân ‘an te’vîli âyi’l-Ḳur’ân. thk. ‘Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî. Kahire: Dâru Hecer, 1422/2001.
- Zerkeşî, Ebû Abdillâh Bedrüddîn Muhammed. el-Burhân fî ‘ulûmi’l-Ḳur’ân. thk. Muhammed Ebü’l-Fadl İbrâhim. Kahire: Dâru İhyâ’i’l-Kitabi’l-‘Arabî, 1376/1957.
Öz
Ses-anlam ilişkisini ele alan konular, kelimelerin ses yapılarında ortaya çıkan ilave anlamları ele alır. Arapçada geniş yer tutan ses yansımalı kelimelerin Kur’an‐ı Kerîm’de de birçok örneği bulunmaktadır. Bu konuda bir takım çalışmalar yapılmış olsa da bunların çoğu meselenin lafız yönüyle sınırlı kalmıştır. Bu makalede ise Kur’ân’ın okunuşu sırasında tecvid kurallarının uygulanması sonucunda ortaya çıkan mücevved seslerin tasvir ettiği tâli derecedeki manaların tespitine çalışılacaktır. Bir diğer ifadeyle, tecvid kaidelerinin fonetik itibariyle ayetlerdeki anlatımı destekleyen yönü üzerinde durulacaktır. Bu, tecvid kaidelerinden sesle tasvir hususiyetini gösteren bazı örneklerin tahlil edilmesi ve fonetik tonunu oluşturan seslerin incelenmesi, mananın tespitinde oynadığı rolün açıklanması yoluyla olacaktır. Çalışmada bu konu on noktada ele alınacaktır. Bunlar: harflerin mahreç ve sıfatları, med, idğâm, sekte, hâ-i sekt, hâ-i kinâye (zamir), revm ve işmâm, imâle, terennüm elifi, vakıf ve ibtidâ. Nitekim bu çalışma, ‘Âsım (ö. 127/745) kırââtinin Hafs (ö. 180/796) rivâyetinin tecvid kuralları ile sınırlandırılmış olacak, seçilen örneklerin tahlilinde analitik yöntem takip edilecektir. Ayrıca geçmişte ve günümüzde ses anlam ilişkisi olgusunun tarihçesine değinilecektir.
Kaynakça
- ‘Abbûd, Câsim Muhammed. Muṣtalehâtü’d-delâleti’l-‘Arabiyye. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2007.
- Ahmed, Sâlim. Hevâmiş fî riḥâbi’l-Musḥaf. Musul: Musul Üniversitesi Yayınları, 1992.
- ‘Ali, Es‘ad Ahmed. Tehẕîbü’l-muḳaddimeti’l-luġaviyye li’l-‘Alâylî. Dımaşk: Dâru’s-Sü’âl, 1406/1985.
- Aswad, Husain. “Kur’an’ın Fonetik Yapısındaki Tasvir”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 48 (Aralık 2018): 269-288.
- Cebel, Muhammed Hasan. el-Muḫtaṣar fî aṣvâti’l-luġati’l-‘Arabiyye. Kahire: Mektebetü’l-Âdâb, 1427/2006.
- Ceyyûsî, Abdullah Muhammed. et-Ta‘bîru’l-Ḳur’ânî ve’d-delâletü’n-nefsiyye. Dımaşk: Dâru’l-Gavsânî, 1426/2006.
- Çağıl, Necdet. Kur'an Belagati ve Fonetiği Yönünden Kıraatler. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2002.
- Dânî, Ebû ‘Amr ‘Osmân b. Sa‘îd, et-Taḥdîd fi’l-itḳān ve’t-tecvîd. thk. Gânim Kaddûrî el-Hamed. Amman: Dâu Ammân, 1421/2000.
- Dânî, Ebû ‘Amr ‘Osmân b. Sa‘îd, el-Muḳni‘ fî ma‘rifeti mersûmi maṣâḥifi ehli’l-emṣâr. thk. M. es-Sâdık Kamhâvî. Kahire: Mektebetü’l-Külliyyâti’l-Ezheriyye.
- Dânî, Ebû ‘Amr ‘Osmân b. Sa‘îd, el-Müktefâ fi’l-vaḳfi ve’l-ibtidâʾ. thk. Muhyiddin Ramadan. Amman: Dâu Ammân, 1422/2001.
- Dirâz, Muhammed Abdullâh. en-Nebe’ü'l-‘azim nazaratün cedide fî’l-Ḳur’an. thk. Ahmed Fadîle. Beyrut: Daru'l-kalem, 1426/2005.
- Enis, İbrahim. Delâletü’l-elfâẓ. Kahire: Mektebetü’l-englû el-Mısriyye, 1976.
- Ferrâ’, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Ziyâd. Me‘âni’l-Ḳur’ân. thk. Ahmed Yûsuf en-Necâtî–M. ‘Ali en-Neccâr. Kahire: Dâru’l-Mısriyye li’t-Te’lîf.
- Halîl b. Ahmd, Ebû ‘Abdirrahmân Halîl b. Ahmd el-Ferâhidî. Kitâbü’l-cümel fi’n-naḥv. thk. Fahreddin Kabâve. Beyrut: 1405/1985.
- Halîl b. Ahmd, Ebû ‘Abdirrahmân Halîl b. Ahmd el-Ferâhidî. Kitâbü’l-‘Ayn. thk. ‘Abdülhamîd Hindâvî. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1405/1985.
- Hamed, Gânim Kaddûrî. ed-Dirâsâtü’ṣ-ṣavtiyye ‘inde ‘ulemâ’i’t-tecvîd. Amman: Dâu Ammân, 1428/2007.
- Hatîb, ‘Abdülkerîm Yûnüs. et-Tefsîru’l-Ḳur’ânî li’l-Ḳur’ân. Kahire: Dâru’l-Fikri’l-‘Arabî.
- Huzeyfî, ‘Ali b. ‘Abdirrahmân. et-Tecvîdü’l-müyesser. Medine-i Münevvere: Mücemma‘ el-Melik Fahd, 1433/2012.
- İbn ‘Âşûr, Muhammed Tâhir b. Muhammed. et-Taḥrîr ve’t-tenvîr. Tunus: ed-Dâru’t-Tûnisiyye li’n-Neşr, 1984.
- İbn ‘Atıyye, Ebû Muhammed ‘Abdülhak b. Gâlib el-Endülüsî. el-Muḥarriru’l-vecîz fî tefsîri’l-kitâbi’l-‘azîz. thk. Abdüsselâm Muhammed. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1422/2001.
- İbnü’l-Cezerî, Şemsüddin Ebü’l-Hayr Muhammed b. Muhammed. et-Temhîd fî ‘ilmi’t-tecvîd. thk. Ali el-Bevvâb. Riyad: Mektebetü’l-Me‘ârif, 1405/1985.
- İbnü’l-Cezerî, Şemsüddin Ebü’l-Hayr Muhammed b. Muhammed. el-Muḳaddime fîmâ yecibü ‘alâ ḳāri’i’l-Ḳur’âni en ye‘lemeh. thk. Eymen Rüşdî Süveyd. Cidde: Dâru Nûri’l-Mektebât, 1427/2006.
- İbnü’l-Cezerî, Şemsüddin Ebü’l-Hayr Muhammed b. Muhammed. en-Neşr fi’l-ḳırââti’l-‘aşr. thk. ‘Ali Muhammed ed-Dabbâ‘. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye.
- İbn Cinnî, ‘Osmân. el-Ḫaṣâ’ıṣ. thk. M. Ali en-Neccâr. Mısır: Dâru’l-Kütübi’l-Mısrıyye.
- İbnü’l-Enbârî, Ebû Bekir Muhammed b. el-Kāsım. Îżâḥu’l-vaḳfi ve’l-ibtidâ. thk. Muhyiddin Ramadan. Dımaşk: Mecme‘u’l-Lugati’l-‘Arabiyye, 1390/1971.
- İbn Fâris, Ahmed. Mu‘cemü maḳāyîsi’l-luġa. thk. ‘Abdüsselâm Hârûn. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1399/1979.
- İbn Hişâm, Ebû Muhammed ‘Abdullâh. Muġni’l-lebîb ‘an kütübi’l-e‘ârîb. thk. Mâzin el-Mübârek. Dımaşk: Dâru’l-Fikr, 1985.
- İbn Sînâ, el-Hüseyin b. ‘Abdillâh. Esbâbü ḥudûsi’l-ḥurûf. thk. Muhammed et-Tayyân-Yahya Mîr Ali. Dımaşk: Mecme‘u’l-Lugati’l-‘Arabiyye.
- Kastallânî, Ebü’l-Abbâs Ahmed b. Muhammed. Leṭâ’ifü’l-işârât li-fünûni’l-ḳırâ’ât. thk. Merkez ed-Dirâsâti’l-Kur’âniyye. Medine-i Münevvere: Mücemma‘ el-Melik Fahd. Kutb, Seyyid İbrâhîm b. Hüseyn. et-Taṣvîrü’l-fennî fi’l-Ḳur’ân. Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 1425/2004.
- Kutb, Seyyid İbrâhîm b. Hüseyn. Fî Ẓılâli’l-Ḳur’ân. Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 1423/2003.
- Mekkî, Ebû Muhammed Mekkî b. Ebî Tâlib el-Kaysî. el-Keşf ‘an vücûhi’l-ḳırâ’âti’s-seb‘ ve ‘ilelihâ ve ḥucecihâ. thk. Muhyiddin Ramadan. Dımaşk: Mecme‘u’l-Lugati’l-‘Arabiyye, 1394/1974.
- Nehhâs, Ebû Ca‘fer Ahmed b. Muhammed. Kitâbü’l-Ḳaṭ‘ ve’l-i’tinâf (Kitâbü’l-Vaḳfi ve’l-ibtidâ’). thk. ‘Abdurrahmân el-Matrûdî. Riyad: Dâru ‘Âlemi’l-Kütüb, 1413/1992.
- Nesefî, Ebü’l-Berekât ‘Abdullâh b. Ahmed. Medârikü’t-tenzîl ve ḥaḳā’iḳu’t-te’vîl. thk. Seyyid Zekeriyyâ. Mekke: Mektebetü Nizâr Mustafa el-Bâz.
- Râfiî, Mustafâ Sâdık. İ‘câzi’l-Ḳur’ân ve’l-belâġatü’n-nebeviyye. Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-‘Arabiyy, 1425/2005.
- Ramadan, Muhyiddin. Vücûh mine’l-i‘câzi’l-mûsîḳi fi’l-Ḳur’ân. Amman: Dâru’l-Furkân, 1402/1982.
- Secâvendî, Ebû ‘Abdillâh Muhammed b. Tayfûr. ‘İlelü’l-vuḳūf (el-Vaḳfü ve’l-ibtidâ’ü’l-kebîr). thk. Muhammed el-Îdî. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1427/2006.
- Sehâvî, Ebü’l-Hasen ‘Alemüddîn Alî b. Muhammed. Cemâlü’l-ḳurrâ’ ve kemâlü’l-iḳrâ’. thk. Mervân el-‘Atıyye-Muhsin Harâbe. Dımaşk: Dâru’l-Me’mûn li’t-Türâs, 1418/1997.
- Sîbeveyhi, Ebû Bişr ‘Amr b. ‘Osmân. el-Kitâb. thk. Abdüsselâm Hârûn. Kahire: Mektebetü’l-Hâncî, 1408/1988.
- Süyûtî, Ebü’l-Fadl Celâlüddîn ‘Abdurrahmân. el-İtḳān fî ‘ulûmi’l-Ḳur’ân. thk. Muhammed Ebü’l-Fadl İbrâhim. Kahire: el-Hey’etü’l-Mısriyye, 1394/1974.
- Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr. Câmi‘u’l-beyân ‘an te’vîli âyi’l-Ḳur’ân. thk. ‘Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî. Kahire: Dâru Hecer, 1422/2001.
- Zerkeşî, Ebû Abdillâh Bedrüddîn Muhammed. el-Burhân fî ‘ulûmi’l-Ḳur’ân. thk. Muhammed Ebü’l-Fadl İbrâhim. Kahire: Dâru İhyâ’i’l-Kitabi’l-‘Arabî, 1376/1957.
Öz
The research aims to study the phenomenon of vocal suggestion (the sound revelation) of intonation rulings, by selecting, analysing and studying a number of examples in which the feature of sound suggestion was manifested. The research included a historical study of the views of ancient and modern scholars on this phenomenon, and shed light on the relevance of the science of intonation with the phonetic study. Then it dealt with the phenomenon of phonetic suggestion of the rules of intonation and its impact on understanding the meanings of the Qur’an, by presenting the subject in ten main points, namely the phonics and their qualities, the extension (Med), slurring (Idgam), the silence (Sakt), the Hai’s of Sakt, the Hai’s of Sela, Ravm and Ishmam, the Imalah, the Alef exit and the intonation, Vakf ve Ebtida; Where these rules were defined and represented with appropriate examples from the Holy Qur’an to find out its musical intonation and the meanings it suggests or reflects in the images that are embodied in the mind of the reader and listener. The study was limited to the intonation rules of the narration of Hafs bin Suleiman (d. 180/796) on the reading of Imam Asim bin Abi Al-Najud Al-Kufi (d. 127/745), and the analytical method was adopted in studying the selected examples.
Anahtar Kelimeler
Vocal suggestion Sound Intonation Quran Pronunciation Meaning
Kaynakça
- ‘Abbûd, Câsim Muhammed. Muṣtalehâtü’d-delâleti’l-‘Arabiyye. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 2007.
- Ahmed, Sâlim. Hevâmiş fî riḥâbi’l-Musḥaf. Musul: Musul Üniversitesi Yayınları, 1992.
- ‘Ali, Es‘ad Ahmed. Tehẕîbü’l-muḳaddimeti’l-luġaviyye li’l-‘Alâylî. Dımaşk: Dâru’s-Sü’âl, 1406/1985.
- Aswad, Husain. “Kur’an’ın Fonetik Yapısındaki Tasvir”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 48 (Aralık 2018): 269-288.
- Cebel, Muhammed Hasan. el-Muḫtaṣar fî aṣvâti’l-luġati’l-‘Arabiyye. Kahire: Mektebetü’l-Âdâb, 1427/2006.
- Ceyyûsî, Abdullah Muhammed. et-Ta‘bîru’l-Ḳur’ânî ve’d-delâletü’n-nefsiyye. Dımaşk: Dâru’l-Gavsânî, 1426/2006.
- Çağıl, Necdet. Kur'an Belagati ve Fonetiği Yönünden Kıraatler. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2002.
- Dânî, Ebû ‘Amr ‘Osmân b. Sa‘îd, et-Taḥdîd fi’l-itḳān ve’t-tecvîd. thk. Gânim Kaddûrî el-Hamed. Amman: Dâu Ammân, 1421/2000.
- Dânî, Ebû ‘Amr ‘Osmân b. Sa‘îd, el-Muḳni‘ fî ma‘rifeti mersûmi maṣâḥifi ehli’l-emṣâr. thk. M. es-Sâdık Kamhâvî. Kahire: Mektebetü’l-Külliyyâti’l-Ezheriyye.
- Dânî, Ebû ‘Amr ‘Osmân b. Sa‘îd, el-Müktefâ fi’l-vaḳfi ve’l-ibtidâʾ. thk. Muhyiddin Ramadan. Amman: Dâu Ammân, 1422/2001.
- Dirâz, Muhammed Abdullâh. en-Nebe’ü'l-‘azim nazaratün cedide fî’l-Ḳur’an. thk. Ahmed Fadîle. Beyrut: Daru'l-kalem, 1426/2005.
- Enis, İbrahim. Delâletü’l-elfâẓ. Kahire: Mektebetü’l-englû el-Mısriyye, 1976.
- Ferrâ’, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Ziyâd. Me‘âni’l-Ḳur’ân. thk. Ahmed Yûsuf en-Necâtî–M. ‘Ali en-Neccâr. Kahire: Dâru’l-Mısriyye li’t-Te’lîf.
- Halîl b. Ahmd, Ebû ‘Abdirrahmân Halîl b. Ahmd el-Ferâhidî. Kitâbü’l-cümel fi’n-naḥv. thk. Fahreddin Kabâve. Beyrut: 1405/1985.
- Halîl b. Ahmd, Ebû ‘Abdirrahmân Halîl b. Ahmd el-Ferâhidî. Kitâbü’l-‘Ayn. thk. ‘Abdülhamîd Hindâvî. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1405/1985.
- Hamed, Gânim Kaddûrî. ed-Dirâsâtü’ṣ-ṣavtiyye ‘inde ‘ulemâ’i’t-tecvîd. Amman: Dâu Ammân, 1428/2007.
- Hatîb, ‘Abdülkerîm Yûnüs. et-Tefsîru’l-Ḳur’ânî li’l-Ḳur’ân. Kahire: Dâru’l-Fikri’l-‘Arabî.
- Huzeyfî, ‘Ali b. ‘Abdirrahmân. et-Tecvîdü’l-müyesser. Medine-i Münevvere: Mücemma‘ el-Melik Fahd, 1433/2012.
- İbn ‘Âşûr, Muhammed Tâhir b. Muhammed. et-Taḥrîr ve’t-tenvîr. Tunus: ed-Dâru’t-Tûnisiyye li’n-Neşr, 1984.
- İbn ‘Atıyye, Ebû Muhammed ‘Abdülhak b. Gâlib el-Endülüsî. el-Muḥarriru’l-vecîz fî tefsîri’l-kitâbi’l-‘azîz. thk. Abdüsselâm Muhammed. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1422/2001.
- İbnü’l-Cezerî, Şemsüddin Ebü’l-Hayr Muhammed b. Muhammed. et-Temhîd fî ‘ilmi’t-tecvîd. thk. Ali el-Bevvâb. Riyad: Mektebetü’l-Me‘ârif, 1405/1985.
- İbnü’l-Cezerî, Şemsüddin Ebü’l-Hayr Muhammed b. Muhammed. el-Muḳaddime fîmâ yecibü ‘alâ ḳāri’i’l-Ḳur’âni en ye‘lemeh. thk. Eymen Rüşdî Süveyd. Cidde: Dâru Nûri’l-Mektebât, 1427/2006.
- İbnü’l-Cezerî, Şemsüddin Ebü’l-Hayr Muhammed b. Muhammed. en-Neşr fi’l-ḳırââti’l-‘aşr. thk. ‘Ali Muhammed ed-Dabbâ‘. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye.
- İbn Cinnî, ‘Osmân. el-Ḫaṣâ’ıṣ. thk. M. Ali en-Neccâr. Mısır: Dâru’l-Kütübi’l-Mısrıyye.
- İbnü’l-Enbârî, Ebû Bekir Muhammed b. el-Kāsım. Îżâḥu’l-vaḳfi ve’l-ibtidâ. thk. Muhyiddin Ramadan. Dımaşk: Mecme‘u’l-Lugati’l-‘Arabiyye, 1390/1971.
- İbn Fâris, Ahmed. Mu‘cemü maḳāyîsi’l-luġa. thk. ‘Abdüsselâm Hârûn. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1399/1979.
- İbn Hişâm, Ebû Muhammed ‘Abdullâh. Muġni’l-lebîb ‘an kütübi’l-e‘ârîb. thk. Mâzin el-Mübârek. Dımaşk: Dâru’l-Fikr, 1985.
- İbn Sînâ, el-Hüseyin b. ‘Abdillâh. Esbâbü ḥudûsi’l-ḥurûf. thk. Muhammed et-Tayyân-Yahya Mîr Ali. Dımaşk: Mecme‘u’l-Lugati’l-‘Arabiyye.
- Kastallânî, Ebü’l-Abbâs Ahmed b. Muhammed. Leṭâ’ifü’l-işârât li-fünûni’l-ḳırâ’ât. thk. Merkez ed-Dirâsâti’l-Kur’âniyye. Medine-i Münevvere: Mücemma‘ el-Melik Fahd. Kutb, Seyyid İbrâhîm b. Hüseyn. et-Taṣvîrü’l-fennî fi’l-Ḳur’ân. Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 1425/2004.
- Kutb, Seyyid İbrâhîm b. Hüseyn. Fî Ẓılâli’l-Ḳur’ân. Kahire: Dâru’ş-Şurûk, 1423/2003.
- Mekkî, Ebû Muhammed Mekkî b. Ebî Tâlib el-Kaysî. el-Keşf ‘an vücûhi’l-ḳırâ’âti’s-seb‘ ve ‘ilelihâ ve ḥucecihâ. thk. Muhyiddin Ramadan. Dımaşk: Mecme‘u’l-Lugati’l-‘Arabiyye, 1394/1974.
- Nehhâs, Ebû Ca‘fer Ahmed b. Muhammed. Kitâbü’l-Ḳaṭ‘ ve’l-i’tinâf (Kitâbü’l-Vaḳfi ve’l-ibtidâ’). thk. ‘Abdurrahmân el-Matrûdî. Riyad: Dâru ‘Âlemi’l-Kütüb, 1413/1992.
- Nesefî, Ebü’l-Berekât ‘Abdullâh b. Ahmed. Medârikü’t-tenzîl ve ḥaḳā’iḳu’t-te’vîl. thk. Seyyid Zekeriyyâ. Mekke: Mektebetü Nizâr Mustafa el-Bâz.
- Râfiî, Mustafâ Sâdık. İ‘câzi’l-Ḳur’ân ve’l-belâġatü’n-nebeviyye. Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-‘Arabiyy, 1425/2005.
- Ramadan, Muhyiddin. Vücûh mine’l-i‘câzi’l-mûsîḳi fi’l-Ḳur’ân. Amman: Dâru’l-Furkân, 1402/1982.
- Secâvendî, Ebû ‘Abdillâh Muhammed b. Tayfûr. ‘İlelü’l-vuḳūf (el-Vaḳfü ve’l-ibtidâ’ü’l-kebîr). thk. Muhammed el-Îdî. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1427/2006.
- Sehâvî, Ebü’l-Hasen ‘Alemüddîn Alî b. Muhammed. Cemâlü’l-ḳurrâ’ ve kemâlü’l-iḳrâ’. thk. Mervân el-‘Atıyye-Muhsin Harâbe. Dımaşk: Dâru’l-Me’mûn li’t-Türâs, 1418/1997.
- Sîbeveyhi, Ebû Bişr ‘Amr b. ‘Osmân. el-Kitâb. thk. Abdüsselâm Hârûn. Kahire: Mektebetü’l-Hâncî, 1408/1988.
- Süyûtî, Ebü’l-Fadl Celâlüddîn ‘Abdurrahmân. el-İtḳān fî ‘ulûmi’l-Ḳur’ân. thk. Muhammed Ebü’l-Fadl İbrâhim. Kahire: el-Hey’etü’l-Mısriyye, 1394/1974.
- Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr. Câmi‘u’l-beyân ‘an te’vîli âyi’l-Ḳur’ân. thk. ‘Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî. Kahire: Dâru Hecer, 1422/2001.
- Zerkeşî, Ebû Abdillâh Bedrüddîn Muhammed. el-Burhân fî ‘ulûmi’l-Ḳur’ân. thk. Muhammed Ebü’l-Fadl İbrâhim. Kahire: Dâru İhyâ’i’l-Kitabi’l-‘Arabî, 1376/1957.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Arapça |
|---|---|
| Konular | Din Araştırmaları |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 29 Haziran 2022 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 14 Ekim 2021 |
| Kabul Tarihi | 2 Haziran 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Sayı: 21 |