Cahiliye Ve İslam İlk Döneminde Araplarda Evlilik Merasimi

Yıl 2022, Sayı: 22, 236 - 254, 30.12.2022

Bakhtyar Mohammed , Mücahit Elhut

https://doi.org/10.32950/rteuifd.1095618

Öz

Her hangi bir tpoluluk ilk çekirediği olarak aile, ve aile oluşturma ilk aşaması ise evliliktir. Bundan dolayı topluluklar evliliğe sıra dışı bir önem göstermişlerdir. Aynı şekilde evlilikle tpolumlar arasında kaynaşma, aileler bir birinden yaklaşma ve devletler gelişme yolarından biri evliliktir. Hahbuki evlilik isteyenlere bir şeref, aile hakkında giren bir cevap, soylar bilinmesi ve korunması bir sebep, bekarların isteklerini için bir şifa ve genç olan erkek ve kızlar arasındakı muhabbet artırma dayanığıdır. Bundan dolayı arap topluluğu iser cahiliyet ister Islam dönminde evlilik kutsal bir bağ kabuletmişler, ve evlilik merasimine önem göstermişler. Daha daha Islam dini olarak evlilik sadece bir erkek ve kız arasında bir bağ değil bir yeni dünyede başlayan ahırata kadar devam eden bir hayat ve bu hayatta gereken sorumluluklarımız vardır.
Tabii bu değer ve merasim sadece arap topluluğnde bulunan bir şey değil ama o toplulukte bulunan adet ve merasim tanımak adıle ve cahiliyet ve islamdan sonra bulunan değişiklikler hadeflenmektedir. Bu merasimlerden nişanlama, kız isteme, düğün ve düğün melzemeleri, törenler ve haklar vb. konular elealınacaktır. Tabbi bu konular gibi tesbit edilmesni oldukça zor bir konu çünkü bahis edilen tarih kitablarde ya da siyer ile yeterli değil busebeple gereken edebiyat gerekse hadis fıkıh vb kaynaklardan yararlanmayı çalıştım.
Bu çalışma giriş ve iki bölüm olmak üzere, girişte evlilik tanıtımı, anlamı, birinci bölümde ise gelin ve damat şartları ve hakları, ikinci bölümde evlilik merasimi ve törenleri ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

islam tarihi, evlilik, evlilik merasimi, الجاهلية, مراسم الزاوج, صدر الإسلام, الزواج في الإسلام

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

مراسم الزواج عند العرب في عصري الجاهلية وصدر الإسلام

Öz

إن الزاوج كان ولا يزال من أوليات المجتمعات عبر التاريخ؛ لأنه نواة المجتمع الأولى، وعصب الحضارة وسبيل تلاقح الأمم، وبه تتعاضض الأسر، وتنمو الدول، وهو مفخرة الطالبين، وبه تقطع ألسنة المتطاولين، وتحمى الأعراض والأنساب، وتطفأ شهوة العزاب، وتتآلف قلوب الشابات والشباب؛ وقد حرص العرب قبل الإسلام على إبراز قدسية الزواج عبر مراسم أقاموها، وجاء الإسلام فزاد الأمر اهتماما، وبين أن الزواج ليس علاقة بين شاب وفتاة فحسب، إنما الحياة الدنيا ومنتهاه عند الله في يوم الحساب، حيث يكون الزوج راع ومسؤول عن رعيته.
وإن هذه المراسم لا تزال موجودة حتى يومنا الحاضر على اختلاف بين الشعوب والأمم، فأردت التعريف بهذه المراسم قديما، قبل الإسلام وبعده، ومن ذلك البدء بالخطبة وتوابعها، والعرس والعروس وكذا ليال السمر والسهر، وأردت توضيح مدى أثرها في الترغيب أو التنفير من الزواج، وهل كانت أعيادا احتفالية، وفرصا للتعاون والتعاضد، أم كانت كما في أيامنا هذه سببا في الرغبة عن الزواج لكثرة أعبائها وصعوباتها. ولقد تتبعت المصادر التاريخية لأصل إلى تبيين وعرض هذه المراسم فلم أرها بائنة فيها فعمدت إلى كتب الحديث والأدب ونحوها؛ لأبرز عرضها بأبهى حلة ومراعيا بذلك الوصف مع ما يناسب الحقبة التاريخية له، وقد جاء البحث في: مقدمة عرّفت بها بالزاوج مفهوما واصطلاحا، ومن ثم في مبحثين جاء الأول في شروط الزوج والزوجة وما لهما وما عليهما، والمبحث الثاني في مراسم الزواج واحتفالياته.

Anahtar Kelimeler

الجاهلية, مراسم الزاوج, صدر الإسلام, الزواج في الإسلام

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Abdürrezzâk, Ebû Bekr Abdürrezzâk b. Hemmâm b. Nâfi‘el-Himyerî es-San‘ânî, el-musannef. Thk: Habîburrahman el-A‘zamî, 2. Baskı. Bayrut: el-Mektebül- islami, h. 1403.
• Ahmed b. Hanbel, Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî. El-müsned. Thk: Şu’ebü’l-Arnavut vs., 1. Baskı. Müssesetü’r-Risale, m. 2001.
• Ali, Cevvad. El-mufessal fî Târîhi’l-ʿarab Kable’l-İslâm. 4. Baskı. Darü’s-sâki, m. 2001.
• Âlûsî, Mahmûd Şükrî b. Mahmûd el-Bağdadi. Bulûġu’l-ereb fî maʿrifeti Ahvâli’l-ʿarab. Thk. Muhammed Behçet el-Eseri vs. 2. Baskı. Mısır: el-mektebetü’l-ehliyye, ts.
• An Duzi, Rinhart Biter. Tekmiletü’l-me’acimi’l-‘arabiyye. Arapçeye çevri: Muhammed Selim Ann’emi–Cemal el-hayyat, 1. Baskı. el- cumhuriyyetü’l-‘erakiyye, vezaretüssekafeti ve’l-i’lam, m.1979 - 2000.
• Aynî, Bedrüddîn Mahmûd b. Ahmed b. Mûsâ b. Ahmed. ʿumdetü’l-kārî fî Şerhi Sahîhi’l-buhârî. Beyrut: dar İhyaü’t-türasil-‘arabi, ts. Bacüri, ‘Abdüllah b. ‘afifi. El-meratü’l-‘arabiyye fi Cahiliyyetiha ve İslamiha. 2. Baskı. El-medine el-münevvere: mektebatü’s-sekafe, m. 1932.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu‘fî. El-Câmiʿu’s-’Sahîhu’l-muhtasar. Thk. D. Mustafa Dip el-buğa. 3. Baskı. Beyrut: dar İbnu Kesir, m. 1987.
• Câhiz, Ebû Osmân Amr b. Bahr b. Mahbûb el-Kinânî. El-hayvan. 2. Baskı. Beyrut: darü’l kutubi’l-ilmiyye, h. 1424.