Hemodiyaliz Hastalarındaki Psikiyatrik Semptomlar ve Etkileyen Faktörler

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 7, 207 - 222, 30.06.2018

Burcu Genç Köse

Öz

Amaç: Bu çalışma, Hemodiyaliz hastalarının psikiyatrik
semptomlarını ve bunları etkileyen faktörleri saptamak amacıyla tanımlayıcı
olarak planlanmıştır.

Yöntem: Araştırmada; Hasta tanıtım formu ve Belirti Tarama Ölçeği
(SCL-90R) kullanılmış olup, belirti tarama ölçeği ile hastaların psikiyatrik
semptomları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Araştırma Eskişehir il merkezinde
bulunan Devlet Hastanesi, SSK Hastanesi, Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi
Hemodiyaliz Üniteleri ve Özel Onvak ile Özel Yaşam Hemodiyaliz merkezlerinde
tedavi görmekte olan, toplam 242 hasta ile yapılmıştır.Veriler Bağımsız iki
örnek t testi, yüzdelik, tek yönlü Varyans analizi ve Tukey testleri ile
değerlendirilmiştir.

Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin %60.7’si erkek, %39.3’ü kadın
olup, %28.1’i 42-52 arası yaş grubundadır. %57.9’u kronik böbrek rahatsızlığı
dışında başka bir fiziksel rahatsızlığı olduğunu ifade etmiştir. Bu hastaların
%24’ünde öfke-düşmanlık, %36.8’inde somatizasyon, %40.5’inde yeme-uyku
bozukluğu belirtilerinin düşük düzeylerde olduğu saptanmıştır.

Sonuç: Medeni durum ile psikiyatrik semptomları arasında anlamlı
bir ilişki olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hemodiyaliz, Psikiyatri, Anksiyete, Depresyon, Somatizasyon

Kaynakça

• 1- Tanrıverdi, M.H., Karadağ, A., Hatipoğlu, E.Ş. (2010). Kronik Böbrek Yetmezliği. Konuralp Tıp Dergisi, Sayı(2), 27-32.
• 2- Topbaş, E., Bingöl G. (2017). Psikososyal Boyutu ile Diyaliz Tedavisi ve Uyum Sürecine Yönelik Hemşirelik Girişimleri. Nefroloji Hemşireliği Dergisi, Sayı (1), 36-42.
• 3- Ovayolu, N., Ovayolu, Ö., Güngörmüş, Z. ve diğerleri. (2015). Böbrek Yetmezliğinde Tamamlayıcı Tedaviler. Türk Nefroloji Dergisi, 40-46.
• 4- Güngör Tolasa, A., Akyol, A. (2017). Diyaliz Hastalarında Aromaterapi Kullanımı. Nefroloji Hemşireliği Dergisi, Sayı (2).
• 5- Yavuz, D., Yavuz, R., Altunoğlu, A. (2012). Hemodiyaliz Hastalarında Görülen Psikiyatrik Hastalıklar, Turkish Medical Journal, Sayı(8), 33-37.
• 6- Durmaz Akyol, A. (2013). Son Dönem Böbrek Yetmezliği (SDBY) Olan Hastada Palyatif Bakım. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, Sayı (2), 31-41.
• 7- Mutlu, E., Duyan, V. (2012). Sosyo-Demografik Ve Sosyo-Ekonomik Özellikler İle Sosyal Desteğin Hemodiyaliz Hastalarının Benlik Saygısı Düzeyine Etkisi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, Sayı (1), 1-38.
• 8- Pehlivan, F., Yüksel, Ş., Ahsen, A. ve diğerleri. (2016). Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Hastaların Mizaç ve Karakter Özellikleri ve Yaşam Kalitesi. ODÜ Tıp Dergisi. Sayı (3), 13-16.
• 9- Dağ, İ. (1991). Belirti Tarama Listesi (SCL-90-R)’nin Üniversite Öğrencileri için Güvenirliliği ve Geçerliliği. Türk Psikiyatri Dergisi, Sayı (2), 5-12.
• 10- Sezer, M.T. (2018). Diyaliz Hastalarında Psikiyatrik Sorunlar. Erişim tarihi: 22.02.2018. http://www.diyalizmerkezleri.org/haberler/194/diyaliz-hastalarinda-psikiyatrik-sorunlar.aspx
• 11- Balaban, Ö.D., Aydın, E., Keyvan, A. ve diğerleri. (2017). Hemodiyaliz Uygulanan Hastalarda Psikiyatrik Komorbidite, Cinsel İşlev Bozukluğu ve Yaşam Kalitesi: Bir Vaka Kontrol Çalışması. Arch Neuropsychiatr, 1-6.
• 12- Aksoy, A., Oğur, S. (2015). Bitlis İlinde Rutin Olarak Diyaliz Ünitesine Bağlanan Diyaliz Hastalarının Sıkıntı Durumlarının Belirlenmesi. BEÜ Fen Bilimleri Dergisi, Sayı(4), 112-121.
• 13- Kocaman Yıldırım, N., Okanlı, A., Yılmaz Karabulutlu, E. ve diğerleri. (2013). Hemodiyaliz Hastalarının Anksiyete ve Depresyon Belirtilerine Hastalık Algısının Etkisi: Çok Merkezli Bir Çalışma. Anatolian Journal of Psychiatry, Sayı(14), 252-259.
• 14- Öztürk, A., Altuntaş, Y., Özsan, M. ve diğerleri. (2009). Hemodiyaliz Tedavisi Alan Kronik Böbrek Yetmezliği Olgularının Hastalıkları ve Hemodiyaliz Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışlarının İncelenmesi. Erciyes Tıp Dergisi, sayı(31), 119-125
• 15- Yorulmaz, H., Keçeci, N., Tatar, A. Kronik Böbrek Yetmezliği Hastalarında Hastalık Algısının Yaşam Kalitesine Olan Etkisi. Literatür Sempozyum Dergisi, 40-45.
• 16- Bossola, M. Ciciarelli, C., Conte, G.L. ve diğerleri. (2010). Correlates of Symptoms of Depression and Anxiety in Chronic Hemodialysis Patients. General Hospital Psychiatry, Sayı(32), 125–131.
• 17- Stasiak, C.E., Bazan, K.S., Kuss, R.S. ve diğerleri. (2014). Prevalence of Anxiety and Depression and İts Comorbidities in Patients With Chronic Kidney Disease on Hemodialysis and Peritoneal Dialysis. J Bras Nefrol, Sayı(36), 325-331.
• 18- Eren, Z., Arıbakır, E., Kaspar, E.Ç. ve diğerleri. (2012). Hemodiyaliz Hastalarının Yaşamında Neleri Değiştirebiliriz? Bir Projenin Sonuçları. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi, Sayı(21), 273-281.