HİRA MAĞARASI'NI AYDINLATAN NUR

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 13, 24 - 49, 30.06.2021

İhsan Arslan

https://doi.org/10.34086/rteusbe.929493

Cited By: 1

Öz

Yeryüzünde insanların yaşamaya başlamasıyla birlikte Yüce Allah, insanları karanlıktan aydınlığa çıkarmak, onlar arasında adaleti gerçekleştirmek, onları müjdeleyip uyarmak ve kendilerine rehberlik yapmak amacıyla peygamberler göndermiştir. Peygamberlik halkasının sonuncusu olan Hz. Muhammed zaman içerisinde şirkin merkezi haline gelen Mekke’de dünyaya gelmiştir. O, Arap Câhiliye toplumunda yetişmesine rağmen erdem, fazilet ve ahlak gibi üstün insanî vasıflarıyla ön plana çıkmıştır. Beklemediği bir esnada Ramazan ayında ilk vahiy tecrübesini yaşayan Hz. Peygamber şaşkınlık içerisinde evine gelmiş ve başından geçenleri eşine anlatmıştır. Bu olağanüstü durum karşısında olanları anlamlandıramayan Resûlullah, Hz. Hatice tarafından teskin edilmeye çalışılmıştır. Cebrâil ile karşılaşan Hz. Peygamber’in ilk vahyi nerede ve nasıl aldığı, ilk gelen âyetlerin Alak sûresinde mi, Müddesir sûresinde mi olduğu tartışılmıştır. Temel kaynaklar ışığında yapılan incelemede Allah Resûlü’nün Nur Dağı Hira mağarasında melekle karşılaştığı, insanî bir refleks olarak korkup endişeye kapılınca mağaradan hemen uzaklaşarak evine doğru Cennetü’l-me’vâ denilen yerden geçerken son ağacın yanına yani Sidre-i Müntehâ’ya gelince Alak sûresinin ilk beş âyetine muhatap olarak vahye mazhar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hz. Peygamber, Cebrâil, vahiy, âyet, nübüvvet

Kaynakça

• Âlûsî, Ebü’l-Meâlî Cemâlüddîn Mahmûd Şükrî b. Abdillâh b. Mahmûd. Bülûğu’l-Ereb. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, ts.
• Asım Efendi. Kâmûs. İstanbul: Bahriye Matbaası, 1305.
• Azimli, Mehmet, Cahiliyyeyi Farklı Okumak. 3 Cilt. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2015.
• Balcı, İsrafil. Vahyin Gölgesinde Siyer I. 4 Cilt. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2018.
• Belâzürî, Ahmed b. Yahyâ b. Câbir, Ensâbü’l-Eşrâf. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 2011.
• Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. Hüseyin. Delâilü’n-Nübüvve. 7 Cilt.Kahire: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1988.
• Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmâîl. Sahîhu’l-Buhârî. 8 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992.
• Cevâd Ali, el-Mufassal fî Târîhi’l-Arab kable’l-İslâm. 10 Cilt. Beyrut: Câmiatü Bağdât, 1993.
• Cevherî, Ebü’n-Nasr İsmâîl b. Hammâd el-Cevherî. es-Sıhâh Ta’cü’l-Lüğa ve Sıhâhu’l-Arabiyye. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l- Ilim, 1987.
• Çağırıcı, Mustafa. “Arab”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 3/319. İstanbul: TDV Yayınları, 1991.
• Çelebi, Ahmed, İslâm Öncesi Mekke ve Tarih Anlayışımız. çev. Hasan Fehmi Ulus. İstanbul: Seriyye Kitapları, 1997.
• Çelikkol, Yaşar. İslâm Öncesi Mekke. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2003.
• Demircan, Adnan. Cahiliye Arapları. İstanbul: Beyan Yayınları, 2015.
• Derveze, Muhammed İzzet. et-Tefsîru’l-Hadîs. 12 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ğarbi’l-İslâmî, 2000.
• Derveze, Muhammed İzzet. Kur’ân’a Göre Hz. Muhammed’in Hayatı. çev. Mehmet Yolcu. 3 Cilt. İstanbul: Yöneliş Yayınları, 1995.
• Ebû Nuaym, el-İsbehânî. Delâilü’n-Nübüvve. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’n-Nefâis, 1991.
• Gölcük, Şerafettin-Toprak, Süleyman. Kelâm. Konya: Tekin Kitabevi, 1991.
• Günaltay, Şemseddin. İslâm Öncesi Arap Tarihi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2016.
• Günaltay, Şemseddin. İslâm Öncesi Araplar ve Dinleri. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2016.
• Halife b. Hayyât. Târîhu Halîfe b. Hayyât. Riyad: Dâru Tayyibe, 985.
• Harman, Ömer Faruk. “Hübel”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 18/444. İstanbul: TDV Yayınları 1998.
• Hennâ el-Fahûrî. Târîhu’l-Edebi’l-Arabî. Beyrut: Dâru’l-Cîl, 1987.
• İbn Ebî Şeybe, Abdullah b. Muhammed. el-Musannef. 15 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikir, 1989.
• İbn Hişâm, Abdülmelik. es-Sîretü’n-Nebeviyye. 2 Cilt. Kahire: Dâru İbn Kesîr, y.y.
• İbn İshâk, Muhammed b. İshâk b. Yesâr. Kitâbü’l-Meğâzi. thk. Muhammed Hamidullah. Konya: Hayra Hizmet Vakfı, 1981.
• İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmâîl. el-Bidâye ve’n-Nihâye. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 1994.
• İbn Manzûr, Ebü’l-Fadl Cemâlüddîn Muhammed b. Mukerram, Lisânü’l-Arab. 15 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdır, 1990.
• İbn Sa’d, Muhammed, et-Tabakâtü’l-Kübrâ. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1990.
• İbnü’l-Esîr, Izzüddîn Ebi’l-Hasen Ali b. Ebi’l-Keram Muhammed b. Muhammed. el-Kâmil fi’t-Târîh. 13 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdır, 1979.
• İbnü’l-Kelbî, Ebû Münzir Hişâm b. Muhammed b. Sâib. Kitâbü’l-Esnâm. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1971.
• İslâmoğlu, Mustafa. Kur’ân Sûrelerinin Kimliği. İstanbul: Akabe Vakfı Yayınları, 2011.
• Kapar, Mehmet Ali. “Kus b. Sâide”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 26/460. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
• Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Abdulla. el-Câmî li Ahkâmi’l-Kur’ân. 10 Cilt. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 2010.
• Mâverdî, Ebü’l-Hasen Ali b. Muhammed b. Habîb. en-Nüket ve’l-Uyûn Tefsîru’l-Mâverdî. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l- Ilmiyye, y.y.
• Mukâtil b. Süleyman. Tefsîru Mukâtil b. Süleyman. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 2003.
• Müslim, Ebü’l-Hüseyin Müslim b. Haccâc. Sahîhu Müslim. 3 Cilt. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1992
• Özaydın, Abdülkerim “Amr b. Luhay”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedis. 3/87. İstanbul: TDV Yayınları 1991.
• Râğıb el-İsfahânî, Müfredât. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1997.
• Sarıçam, İbrahim. Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı. Ankara: TDV Yayınları, 2007), 55.
• Suyûtî, Celâlüddîn Ebü’l-Fadl Abdurrahman b. Ebî Bekir. ed-Dürrü’l-Mensûr fi’t-Tefsîr bi’l-Me’sûr. 16 Cilt. Beyrut: Dâru’l- Kütübi’l-Ilmiyye, 2010.
• Süheylî, Abdurrahman. er-Ravdü’l-Ünf. 7 Cilt. Kahire: Dâru’n-Nasr, 1970.
• Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Câmiu’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân (Kahire: Dâru’l-Hadîs, 2010.
• Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr. Târîhu’l-Ümem ve’l-Mülûk. 5 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1997.
• Tayâlisî, Süleyman b. Dâvud b. Cârûd. Müsned. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, y.y.
• Ya’kûbî, Ahmed b. Yahyâ b. Ya’kûb. Târîhu’l-Ya’kûbî. 2 Cilt. Beyrut: Müessesetü’l-A’lemî,1993.
• Yâkût el Hamevî. Mu’cemü’l-Büldân. 7 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1990.
• Yavuz, Salih Sabri. İslâm Düşüncesinde Nübüvvet. İstanbul: Okur-Akademi Yayınları, 2020.
• Zehebî, Şemsüddîn Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Osman. Târîhu’l-İslâm (es-Sîretü’n-Nebeviyye). Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, 1994.