CELÂLEDDIN ED-DEVVÂNÎ'S WORKS AND ABSTRACT INTRODUCTION

Yıl 2018, Sayı: 1, 122 - 159, 26.04.2018

Mustafa Akman

Öz

Abstract

The recognition
of the works of Celâleddin Devvanî, one of the most important scholars of the
Islamic world of the 15th century, in many parts of the Islamic world,
especially in the Iranian and Ottoman lands before his death, shows that
reputation was spreading while he was alive. Due to this reputation, many
students from various Islamic countries came to Shiraz to collect knowledge
from him, and then through these students a very large "Devvânî
School" has formed.

Devvânî is one
of the important faces of the explanation and fooftnote period. When we
considered his works which he revealed in his long scientific life, as a whole,
it is understood that he was a versatile scholar and gave works in various
fields. Beside kalâm science, Devvânî have received works in the field of fiqh,
tafsir, hadith and mysticism. However, it is also seen that the vast majority
of the works of our writer are of mental science, and there is more of a
philosophical weight in these.

In this
article, we want to reveal his contribution to the science community by
introducing the works that we can find and examine, of Davvani who helped us to
learn the idea life of his period as well as giving answers to various
questions by his explanation, fooftnote and works.

.

Anahtar Kelimeler

Devvânî, Theology, Philosophy, Work, Science.

CELÂLEDDÎN ED-DEVVÂNÎ’NİN ESERLERİ VE ÖZET OLARAK TANITIMI

Öz

XV. yüzyıl
İslâm dünyasının önemli bilginlerinden Celâleddin Devvânî’nin eserlerinin
vefatından önce başta İran ve Osmanlı toprakları olmak üzere İslâm dünyasının
birçok yerinde tanınması, henüz hayatta iken şöhretinin yayıldığını
göstermektedir. Bu şöhreti sebebiyle çeşitli İslâm ülkelerinden pek çok talebe
kendisinden ilim tahsili için Şirâz'a gelmiş, daha sonra bu öğrenciler
vasıtasıyla oldukça geniş bir "Devvânî Ekolü" oluşmuştur.

Devvânî, şerh
ve hâşiye döneminin önemli simalarından biridir. Onun uzun ilim hayatında
ortaya koyduğu eserleri bir bütün olarak göz önüne alındığında, çok yönlü bir
âlim olduğu ve çeşitli sahalarda eserler verdiği anlaşılmaktadır. Devvânî,
Kelâm ilminin yanında Fıkıh, Tefsir, Hadis ve Tasavvuf sahasında da eserler
kaleme almıştır. Bununla beraber yazarımızın eserlerinin büyük çoğunluğunun
aklî ilimler hakkında ve bunlar içerisinde felsefî ağırlığın daha fazla olduğu
da görülmektedir.

Bu makalede, yazdığı
eser, şerh ve hâşiyeler ile değişik sorulara cevâb vermesinin yanında kendi
döneminin fikir hayatını öğrenmemize yardımcı olan Devvânî’nin, tespit edip
inceleme imkânı bulabildiğimiz eserlerini tanıtıp onun bu vesileyle ilim
camiasına katkılarını ortaya koymak istiyoruz

Anahtar Kelimeler

Devvânî, Kelam, Felsefe, Eser, İlim.

Kaynakça

• Yavuz, Yusuf Şevki. “el-Akâidu’l-Adudîyye”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 2: 216. İstanbul: TDV Yayınları, 1989. Yazıcıoğlu, Mustafa Sait. “XV. ve XVI. Yüzyıllarda Osmanlı Medreselerinde İlm-i Kelâm Öğretimi ve Genel Eğitim İçindeki Yeri”. İslâm İlimleri Enstitüsü Dergisi [Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi], 4, (Ankara, 1980): 273-283. Yazır, Elmalılı Hamdi. Hak Dini Kur'an Dili: yeni mealli Türkçe tefsir. İstanbul: Eser Neşriyat, 1979