Çeviri Sürecinde Kendi Kararlarını Verebilen Çeviri Öğrencilerine Yönelik Bir Uygulama Örneği

Yıl 2018, - Özel Sayı, 307 - 318, 20.08.2018

Aslı Araboğlu

https://doi.org/10.29000/rumelide.454287

Cited By: 1

Öz

Çeviri eğitiminin başlangıcında, birçoğumuzun
karşılaştığı sorunların başında öğrencilerin çeviriye karşı çekinceli
yaklaşımları gelir. Sınıf içinde, gerek çeviri sürecinden önce gerekse
yaptıkları çevirilere dair dönütlerin verilmesi esnasında sordukları bazı
sorular bu yaklaşımlarını ön plana çıkartmaktadır. Bu sorulardan bazıları:
“Kaynak metinden ne kadar uzaklaşmalıyım?”, “Kendi yorumlarımı katarak
çevirdiğimde yazara haksızlık etmiş olmaz mıyım?”, “Kaynak metindeki kültürel
öğeleri çevirdiğimde bu yeni bir metin olmaz mı?” şeklindedir. Bu çekinceli
yaklaşımın üstesinden gelmenin yolu ise öğrencilerin temel çeviri gerçeklerini
öğrenmelerinden ve çevirinin doğası gereği belirli bağlamlar içerisinde
gerçekleşen bir yorumlama işi olduğu bilincini edinmelerinden geçtiği
söylenebilir. Bunun yanı sıra, çeviri pratiği yoluyla, geleceğin çevirmenleri
olarak öğrencilerin, kendi kararlarını vermelerini ve çeviri işinin getirdiği
sorumlulukları almalarını ve yaptıkları çevirileri düşüncelerinin birer
yansıması olarak görmelerini sağlamanın çeviri eğitiminin başındaki ilk hedeflerimizden
olduğu söylenebilir. Bu çalışmanın amacı, yukarıda belirtilen sorunsal
çerçevesinde, öğrencilerin çeviriye karşı çekinceli yaklaşımlarını ortadan
kaldırmaya ve çeviri sürecinde kendi kararlarını alabilmelerine yönelik örnek
bir uygulama sunmaktır. Bu kapsamda öğrencilerin görev bağlamında yaptığı
“Names” adlı bilgilendirici metin türünde ancak kültürel öğeleri barındıran
metnin çevirileri ve çeviri sürecinde nasıl karar aldıkları
değerlendirilecektir. 

Anahtar Kelimeler

Çeviri, Çeviri eğitimi, çevirmen kararları, çeviri süreci, çeviri pratiği

Sample of a Practice for Translation Students Who Can Take Their Own Decisions

Öz

In the beginning of translation education,
hesitative attitude of students to translation is foremost among many problems
we encounter. At the classroom, questions that they ask both before translation
process and during giving feedback to their translations bring these attitudes
forefront. Some of these questions are: “How far can I move away from source
text?”, “Aren’t I unfair to the author when I translate by adding my own
interpretation?”, “Isn’t it a new text when I translate cultural elements in
the source text?” It can be said that for students, the way to overcome these
hesitative attitudes is to learn translation facts and to gain the awareness
that translation is an act of interpretation by its nature. Besides, it can be
said that one of the initial objectives of us in the beginning of translation
education is, with translation practices, to enable the students, as future
translators, to make their own decisions and also take responsibilities that
translation brings and to see their translations as a reflection of their
views. The aim of this study is, in the frame of above-mentioned problem, to
present a sample of practice to enable the students avoid their hesitative
attitudes to translation and make their own decisions in the process of
translation. In this context, the text titled “Names”, which is informative and
which also includes cultural issues was translated in a context of a duty by
students. The paper will show examples from the translations and evaluate how
they make decisions during the translation process 

Anahtar Kelimeler

Translation, translation education, translator decisions, translation process, translation practices

Kaynakça

• Akbulut, Ayşe Nihal (2004) Söylenceden Gerçekliğe: Çeviri Eğitimine İlişkin Düşünce, Gözlem ve Uygulamalar. İstanbul: Multilingual Yayıncılık Aliyev, Ramin (2017). «Eğitimi Psikolojisi « içinde Böl 13 Sosyal Bilişsel Öğrenme. Edt. Şerife Işık. Pegem Akademi Yayınları. (s 437-455) Birkan-Baydan, Esra (2011). “Yapısalcılık Sonrası Kuramsal Görüşler Doğrultusunda Çeviri Eğitimine Giriş: Toplumsal Oluşumcu Yaklaşım Işığında Uygulama Örnekler”, Yıldız Teknik Üniversitesi Basılmamış Doktora Tezi. İstanbul Bengi-Öner, I. (1999). “Çeviri Edebiyat Örnekleriyle Betimleyici Çeviribilim”. Çeviri Bir Süreçtir. Ya Çeviribilim?, İstanbul: Sel Yayıncılık Bengi-Öner, Işın (2001). Çeviri Kuramlarını Düşünürken, İstanbul: Sel Yayıncılık. Göktürk, Akşit (2016). Okuma Uğraşı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Holmes, James S., (2004) “Çeviribilimin Adı Ve Doğası”, Çev.: Ayşenaz Koş, Çeviri(Bilim) Nedir?:Başkasının Bakışı İçinde, Yay. Haz. Mehmet Rifat, İstanbul, Dünya Yay. Ss. 165-182 Reiss, K. (1981/2000). “Type, kind and individuality of text: decision making in translation”, translated by S. Kitron in L. Venuti (ed) (2ooo), pp. 160-71. Vermeer, Hans J. (2008). “Çeviride Skopos Kuramı, (Çev.) Ayşe Handan Konar. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları