Çok kısa hikâye kavramı ile Kur’an kıssaları ve nevadir arasındaki benzerlik ve farklılıklar

Yıl 2019, Sayı: 14, 494 - 504, 21.03.2019

Orhan Oğuz

https://doi.org/10.29000/rumelide.541088

Öz

Bilim, sanat, dil ve edebiyat insanlığın ortak
birikimleridir. Hiçbir bilimsel icat, bir ülkede kendiliğinden ortaya çıkmaz.
Bunun mutlaka diğer ülkeler ve diğer milletlerle bir bağlantısı vardır.
Günümüzde batıda ortaya çıkan bir icadın, doğuda buna ait basit bir örneği veya
fikri vardır. Sanat, dil ve edebiyat da aynı şekildedir. Her millet
diğerlerinin dilinden kelime alır. Diğer millete kelime verir. Batı edebiyatı
doğu edebiyatından yüzyıllar boyu etkilenmiştir. Aynı şekilde batı edebiyatının
da doğu edebiyatında etkileri vardır. Çok kısa hikaye batıda ortaya çıkmış bir
kavramdır. Bu edebi tür Arap Edebiyatı’nda da kısa sürede yayılmıştır. Bu türle
ilgili eserler yazılmış, araştırmalar yapılmıştır. Günümüzde bazı edebiyatçılar
çok kısa hikaye ile bazı Arap edebiyatı ürünleri arasında benzerlikler
kurmaktadırlar.  Bu araştırmada çok kısa
hikaye türü ile ilişkilendirilen Kur’an kıssaları ve nevadir incelenmiştir.
Kur’an-ı Kerim’in Arap dil ve edebiyatında önemli bir yeri vardır. Arap dilinin
kaynaklarından biridir. Ayrıca üstün bir edebi anlatım tarzı vardır. Kıssa
özellikle Kur’an-ı Kerim’in ortaya koyduğu bir kavramdır. Yaşanmış olayların
anlatılmasına kıssa denir. Eş anlamlısı hikayedir. Bu da hem yaşanmış hem hayal
ürünü anlatımdır. Nevadir ise Arap edebiyatındaki nükteli hikayelerdir. Araştırma
üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde kıssa ve nevadir kelimeleri
açıklanmıştır. İkinci bölümde Kur’an kıssaları ve nevadir ile çok kısa hikaye
arasındaki benzerlikler ve farklılıklar incelenmiştir. Sonuç bölümünde ise bu
araştırmadan çıkan bulgular ortaya konmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Bilim, sanat, kıssa, çok kısa hikaye, hikaye

The similarity and differences between the rises of very short story and the ruins of the Qur’an

Öz

Science, art, language and literature are the
common accumulations of humanity. No scientific inventions occur spontaneously
in a country. It has a connection surely with other countries and other
nations. Now, there is an example of the invention that appeared in the west
example or idea in the east. Art, language and literature are likewise. Every
nation get words from others language and give words to the others nations.
West literature effect from east literature centuries. Likewise, there are
effects of west literature over east literature. The very short story is a
concept that come up in the west. This type literary spread in short time in
Arabic literature. About this type, literature books written and studies
research. Today, some of the writers of literature have similarities with many
short stories and some Arabic literature products. In this study, it was
examined Quran stories and jokes associated with very short stories. The Holy
Quran has a very important place in Arabic language and literature. It is one
of the sources of Arabic language. In addition, it has a superior literary
style. Kıssa is a concept that the Holy Quran laid out it. Explaining of
experienced events called kıssa. It synonym is story. This is an expression for
experienced events and figment. Nevadir is witty stories in Arabic literature.
The research consists of three parts. In the introduction section, the words of
the short and nevadir are explained. In the second chapter, the similarities
and differences between Qur'anic parables and the story and the story are
examined. In the conclusion section, the findings of this research are
presented. 

Anahtar Kelimeler

Science, art, kıssa, very short story, story

Kaynakça

• Abbas, F. (2010). Kasasu'l-Kur'ani'l-Kerim. Amman Ürdün: Daru'n-Nefais. Akil, M. (1999). Taraifu'l-Mudhikin mine'l-Muluki ve'ş-Şuarai ve'l-Hamka ve'l-Muğaffilin. Beyrut / Lübnan. Akyol, E. (2006). İslam Medeniyetinin Batıya Etkileri İle İlgili Bazı Değerlendirmeler. İstem, 117-134. Avadallah, A., & Uylaş, S. (2010). Fıkra Kültürünün Türk ve Arap Edebiyatındaki Yeri. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 147-174. Demirayak, K. (2012). Arap Edebiyat Tarihi I Cahiliye Dönemi. Erzurum. Durmuş, İ. (2007). Nevadir. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (s. 29-30). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. Ebu’l-Beka, E.-H. (tsz). el-Kulliyyat Mu'cem fi'l-Mustalahat ve'l-Furuku'l-Luğaviyye. Beyrut: Muessetu'r-Risale. el-Batayine, C. (2011). el-Kıssatu'l-Kasira Cidden Kıraa Nakdiyye. Mecelletu't-Terbiye ve'l-İlm. el-Ezheri, E. (2001). Tehzibu'l-Luğa. Beyrut: Daru İhyai't-Turasi'l-Arabi. er-Rayhani, M. (2014). Hau'l-Hurriye Hamsune Kıssa Kasira. Menşuratu Vizarati's-Sekafeti'l-Mağribiyye. er-Razi, Z.-D. (1999). Muhtaru's-Sıhah. Beyrut - Sayda: el-Mektebetu'l-Asriyye. ez-Zebidi, M.-H. (tsz). Tacu'l-Arus min Cevahiri'l-Kamus. Daru'l-Hidaye. ez-Zemahşeri, E.-K. (1998). Esasu'l-Belağa. Beyrut-Lübnan: Daru'l-Kutubi'l-İlmiyye. İbn Dureyd, E.-H. (1987). Cemheratu'l-Luğa. Beyrut: Daru'l-İlm li'l-Melayin. Merami, C., & Arabi, M. (1390 h.). Dirasetu'l-Kıssati'l-Kur'aniyye el-Kasira Cidden ve Anasiruha. Fasile İdahat Nakdiyye. Muhammed, S. (tsz). en-Nevadir ve't-Taraif el-Fukaha fi'ş-Şi'ri'l-Arabi. Beyrut/Lübnan: Daru'r-Ratibi'l-Camii. Şavuş, S. (2018). Teksifu'd-Dilale fi Kusus Sura mine'l-Arşif li Hasen Bartal. el-Umde fi'l-Lisaniyyat ve Tahlilu'l-Hitab, 364-374. Şengül, İ. (2002). Kıssa. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (s. 498-501). içinde İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.