A1-A2 düzeyi konuşma becerisi için özetleyici değerlendirme kapsamında hazırlanan araçlardaki ölçütler ve bunların önemi

Yıl 2023, Sayı: 36, 172 - 184, 21.10.2023

Günsu Taşköprü , Meltem Ekti

https://doi.org/10.29000/rumelide.1372343

Öz

Yabancı dil öğrenim sürecinde öğrenicinin amaçlanan seviyede yeterli olup olmadığını görebilmek için ölçme değerlendirme araçlarından yararlanılmaktadır. Ölçme değerlendirme türleri yapılma amacına göre tanılayıcı, biçimlendirici ve özetleyici olarak ayrılmaktadır. Özetleyici değerlendirme genellikle dil öğrenim sürecinin son basamağında yapılmaktadır. Öğrenicilerin dil öğrenim süreçleri boyunca öğrendikleri bilgilerin yeterli olup olmadığını değerlendirme amacıyla yapılan sınavlar, çoğunlukla kur sonu sınavları, final sınavları, sertifika sınavları biçiminde görülmektedir. Yabancı dil olarak Türkçe alanında da genellikle tek bir düzeye odaklanan yeterlik sınavları ile öğrenicinin dil düzeyini öğrenmek için yapılan düzey belirleme sınavları en sık kullanılan özetleyici türdeki sınavlardandır. Bu sınavlar dört temel beceri olan okuma, yazma, dinleme ve konuşma becerilerine yönelik yapılmaktadır. Kur sonu ve sertifika sınavlarında konuşma bölümleri sözlü performans şeklinde yürütülür. Bu sınavların değerlendirilmesi aşamasında dereceli puanlama anahtarları kullanılmaktadır. Dereceli puanlama anahtarları konuşma performansını farklı ölçütleri göz önüne alarak değerlendirmeyi sağlamaktadır. Bu çalışmada özetleyici değerlendirme kapsamında kullanılan araçların önemine ve yabancı dil olarak Türkçe öğrenen kişilerin A1 ve A2 düzeylerinde konuşma performanslarını değerlendirme araçları hazırlanırken göz önünde bulundurulması gereken ölçütlere dikkat çekilecektir. A1 ve A2 düzeyleri dil öğrenim sürecinin temelini oluşturduğundan konuşma becerisini ölçme ve değerlendirme aşamasında standart ölçütlerin kullanılması ileri düzeylerde aynı standartta ilerleyişin sağlanmasında etkili olacağı düşünülmektedir. Bu sebeple nitel araştırma yöntemlerinden literatür tarama yöntemiyle yapılan bu çalışmada yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde konuşma becerisini ölçme ve değerlendirme aşamasında standart ölçme kriterlerinin kullanımının öneminin vurgulanması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yabancı dil olarak Türkçe, ölçme ve değerlendirme, özetleyici değerlendirme, konuşma becerisi

Kaynakça

• Ainsworth, L., & Viegut, D. (2006). Common Formative Assessments: How to Connect Standards-Based Instruction and Assessment. SAGE Publications.
• Aksak Gönül, A., & Ekti, M. (2022). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde yazma becerisini değerlendirici ölçme araçlarının hazırlanması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 31(14), 47–60. https://doi.org/10.29000/rumelide.1220228
• ALTE. (2001). Individual Component Checklist - Speaking. ALTE.
• Avrupa Konseyi. (2013). Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi: Öğrenim, Öğretim ve Değerlendirme (2. baskı). TELC GmbH.
• Avrupa Konseyi. (2021). Diller için Avrupa ortak başvuru metni: Öğrenme, öğretme ve değerlendirme Tamamlayıcı Cilt.
• Berger, A. (2016). Rating scales for assessing academic speaking : A data-based definition of progression. 9864(September), 25–45.
• Boylu, E. (2019). Kuramdan Uygulamaya Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Ölçme ve Değerlendirme. Pegem Akademi.
• Brown, H. D., & Abeywickrama, P. (2018). Language assessment: Principles and classroom practices (3. baskı). Pearson.
• Brown, H. D., & Lee, H. (2015). Teaching by Principles: An Interactive Approach to Language Pedagogy (4. baskı). Longman Pearson.
• Burke, K. (2010). Balanced Assessment: From Formative to Summative. Solution Tree Press.
• Crossley, S. A., Kyle, K., & Dascalu, M. (2019). The Tool for the Automatic Analysis of Cohesion 2.0: Integrating semantic similarity and text overlap. Behavior Research Methods, 51(1), 14–27. https://doi.org/10.3758/s13428-018-1142-4
• Davis, L. (2018). Analytic, Holistic, and Primary Trait Marking Scales. Içinde The TESOL Encyclopedia of English Language Teaching (ss. 1–6). John Wiley & Sons, Inc. https://doi.org/10.1002/9781118784235.eelt0365
• Duque-Aguilar, J. F. (2021). Teachers’ Assessment Approaches Regarding EFL Students’ Speaking Skill. Profile: Issues in Teachers’ Professional Development, 23(1), 161–177. https://doi.org/10.15446/profile.v23n1.85964
• East, M. (2016). Assessing Foreign Language Students’ Spoken Proficiency (C. 26). Springer Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-10-0303-5
• Ellis, R. (2004). Task-Based Language Learning and Teaching (2. baskı). Oxford University Press.
• Ginther, A. (2012). Assessment of Speaking. Içinde C. A. Chapelle (Ed.), The Encyclopedia of Applied Linguistics. Blackwell Publishing Ltd. https://doi.org/10.1002/9781405198431.wbeal0052
• Gonsalvez, C. J., Wahnon, T., & Deane, F. P. (2017). Goal‐setting, Feedback, and Assessment Practices Reported by Australian Clinical Supervisors. Australian Psychologist, 52(1), 21–30. https://doi.org/10.1111/ap.12175
• Hughes, A. (2002). Testing for Language Teachers. Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511732980
• Ismail, S. M., Rahul, D. R., Patra, I., & Rezvani, E. (2022). Formative vs. summative assessment: impacts on academic motivation, attitude toward learning, test anxiety, and self-regulation skill. Language Testing in Asia, 12(1), 40. https://doi.org/10.1186/s40468-022-00191-4
• Jankowska, A., & Zielińska, U. (2015). Designing a Self-Assessment Instrument for Developing the Speaking Skill at the Advanced Level. M. Pawlak & E. Waniek-klimczak (Ed.), Issues in Educational Research içinde (ss. 251–265). Springer Berlin Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-38339-7_16
• Kamile, İ., Kocaman, A., & Özsoy, A. S. (2011). Dilbilim Sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Yayınevi.
• Kibble, J. D. (2017). Best practices in summative assessment. Advances in Physiology Education, 41(1), 110–119. https://doi.org/10.1152/advan.00116.2016
• Lado, R. (1961). Language Testing: The Construction and Use of Foreign Language Tests. A Teacher’s Book.
• Lintunen, P., & Mäkilä, M. (2014). Measuring Syntactic Complexity in Spoken and Written Learner Language: Comparing the Incomparable? Research in Language, 12(4), 377–399. https://doi.org/10.1515/rela-2015-0005
• Luoma, S. (2009). Assessing Speaking (5. baskı). Cambridge University Press.
• Tannen, D. (1982). Oral and Literate Strategies in Spoken and Written Narratives. Language, 58(1), 1. https://doi.org/10.2307/413530
• Taras, M. (2005). Assessment - Summative and formative - Some theoretical reflections. British Journal of Educational Studies, 53(4), 466–478. https://doi.org/10.1111/j.1467-8527.2005.00307.x
• Thornbury, S. (2005). How to Teach Speaking. Longman.
• Trotter, E. (2006). Student perceptions of continuous summative assessment. Assessment and Evaluation in Higher Education, 31(5), 505–521. https://doi.org/10.1080/02602930600679506
• Ur, P. (2009). A Course in Language Teaching: Practice and theory (17. baskı). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1016/S0346-251X(97)84229-7
• Yang, Y. I. J. (2014). Is speaking fluency strand necessary for the college students to develop in the EFL class? Theory and Practice in Language Studies, 4(2), 225–231. https://doi.org/10.4304/tpls.4.2.225-231
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8. baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Youn, S. J. (2020). Managing proposal sequences in role-play assessment: Validity evidence of interactional competence across levels. Language Testing, 37(1), 76–106. https://doi.org/10.1177/0265532219860077