Çeviri gerekçelendirmesi ve öz değerlendirme ilişkisi

Yıl 2023, Sayı: 37, 1388 - 1400, 21.12.2023

Serap Işık , Buğra Kaş

https://doi.org/10.29000/rumelide.1406025

Öz

Çeviri gerekçelendirmesi, çeviri bölümü öğrencilerinin erek metinlerini üretirken verdikleri çeviri kararlarının sebeplerine dair bir nevi rapor olarak görülmektedir. Bu tür bir gerekçelendirme hem öğrencilerin kendi ürettikleri metni dil bilgisel ve içerik açısından daha iyi analiz etmelerine hem de öğretici için metnin daha kapsamlı değerlendirilmesine yardımcı olur. Aynı zamanda çeviri gerekçelendirmesi öz değerlendirme açısından da kayda değer katkılar sağlamaktadır. Kararlarını gözden geçiren ve kendi ürününe eleştirel gözle bakabilen bir öğrenci öz değerlendirme becerisini de geliştirmiş olacaktır. Sınırlarını keşfederek, profesyonel yaşamda ürününün ilk eleştirmeni önce kendi olabilecektir. Ancak, yapılan incelemelerde bu konu üzerine yeteri kadar çalışma bulunmadığı gözlemlenmiştir. Bu çalışmanın amacı, çeviri gerekçelendirmesinin öncelikle ne olduğunu açıklayarak hem öğrenci hem de öğretici bakış açısıyla yararlı yönlerini ortaya koymak; çeviri sürecine ve sonrasında değerlendirme sürecine katkılarını ortaya çıkarmaktır. Bu doğrultuda konu ile ilgili çalışmalar incelenecek ve çeviri gerekçelendirmesinin, öğrencinin öz değerlendirme ve eleştirel bilinç kazanmasına katkıları yorumlanacaktır.

Anahtar Kelimeler

çeviri gerekçelendirmesi, değerlendirme, çeviri öğretimi, çevirmen kararları, öz değerlendirme

Kaynakça

• Álvarez, A. M. G. (2007). Evaluating Students› Translation Process in Specialised Translation: Translation Commentary. JoSTrans–The Journal of Specialised Translation, 139-163.
• Andrade, H., & Valtcheva, A. (2009). Promoting learning and achievement through self-assessment. Theory into practice, 48(1), 12-19.
• Balkul, H. İ. (2021). The Attitudes of Trainee Translators towards Writing Translation Commentaries: An Empirical Study. In Modern Approaches to Translation and Translation Studies (s. 125-144). Peter Lang Pub.
• Black, P., & William, D. (1998). Assessment and Classroom Learning. Assessment in Education, 7-74.
• Bloom, B. S. (1969). Some Theoretical Issues Relating to Educational Evaluation. Teachers College Record, 26-50.
• Brown, S., & Glasner, A. (1999). EBOOK: Assessment Matters In Higher Education. McGraw-Hill Education (UK).
• Çoban, F. (2017). Profesyonel Çevirmenlerin Duygusal Zekâlari İle Çevirmen Tatminleri Arasındaki İlişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi.
• Cömert, M. (2017). Öz Değerlendirmeye Dayalı Geribildirimin İngilizce Yazılı Anlatım Becerileri Üzerindeki Etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi.
• Dixson, D. D., & Worrell, F. C. (2016). Formative and Summative Assessment in the Classroom. Theory Into Practice, 153-159.
• Erkuş, A. (2012). Değerlendirme, değerleme, norm, norm geliştirme, normalleştirme nedir ne değildir? İlköğretim Online, 1-6.
• Galán-Mañas, A., & Hurtado Albir, A. (2015). Competence assessment procedures in translator training. The Interpreter and Translator Trainer, 9(1), 63-82.
• Gardner, J. (2010). Developing teacher assessments: An introduction. Developing teacher assessment (p. 1-11). içinde New York: NY: Open University Press.
• Hatim, B. ve Mason, I. (1997). Translator as Communicator. London: Routledge.
• Kaş, B. (2022). Çevirmen Edinci Temel Bilgiler, Edimsel Beceriler ve Mesleki Anlayış Parametreleri. Ankara: Vizetek.
• Klenowski, V. (1995). Student self-evaluation processes in student-centred teaching and learning contexts of Australia and England. Assessment in Education: Principles, Policy and Practice, 2, 145-163.
• Kuçuradi, İ. (2010). İnsan ve Değerleri. Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara.
• Lee, Y. H. (2011). Comparing self-assessment and teacher’s assessment in interpreter training. T&I Review, 1, 87-111.
• Logan, E. (2009). Self and peer assessment in action. Practitioner Research in Higher Education, 3(1): 29-35.
• Mistar, J. (2011). A study of the validity and reliability of self-assessment. TEFLIN, 22(1), 46.
• Noonan, B., & Randy, D. (2005). Peer and self-assessment in high school. Practical Assessment Research & Evaluation, 10 (17), 1 -8.
• Öncü-Yılmaz, T. (2020). Çeviri Değerlendirme Kavramına Bütünsel Bir Bakış: Türkiye'de Çeviri Eğitimi Programlarında Durum Saptaması (Unpublished master's thesis). İstanbul Üniversitesi.
• Pierce, J. W., & Kalkman, D. L. (2003). Applying learner-centered principles in teacher education. Theory into Practice, 42(2), 127-132.
• Pintrich, P. R. (2000). The role of goal orientation in self-regulated learning. In Handbook of self-regulation (pp. 451-502). Academic Press.
• Roberts, T. (2006). Self, peer and group assessment in e-learning-introduction. USA: PA Publishers.
• Ross, J. A. (2006). The realibility, validity and utility of self-assessment. Practical Assessment Research & Evaluation, 11 (10), 1-13.
• Shih, C. Y. Y. (2018). Translation commentary re-examined in the eyes of translator educators at British universities. JoSTrans: The Journal of Specialised Translation, 30, 291-311.
• Solmuş, T. (2004). İş Yaşamında Duygular ve Kişiler Arası İlişkiler (Psikoloji Penceresinden İnsan Kaynakları Yönetimi), Beta, İstanbul.
• Stiggins, R. J. (1994). Student-centered classroom assessment. New York: Macmillan Publishing Company.
• Taras, M. (2005). Assessment – Summative And Formative – Some Theoretical Reflections. British Journal of Educational Studies, 466-478.
• Taras, M. (2008). Summative and formative assessment. Active Learning in Higher Education, 172-192.
• William, D. (2007). Content then process: Teacher learning communities in the service of formative. D. B. Reeves içinde, Ahead of the curve: The power of assessment to transform teaching (p. 182-204). Bloomington: Solution Tree.