Uzaktan Eğitimde Kur’ân-ı Kerîm Okuma ve Tecvid Dersleri Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 75 - 84, 28.06.2021

Cihat Çelik

Öz

Günümüz İlahiyat ve İslami ilimler fakülteleri ders müfredatında yer alan Kur’ân-ı Kerîm Okuma ve Tecvid derslerinin amacı, her öğrencinin hatasız ve kurallarına uygun şekilde Kur’ân-ı Kerîm’i doğru ve güzel okuma bilgi ve becerisine sahip olmalarını sağlamaktadır. Her dönemde iki kredi olarak sekiz dönem boyunca okutulan bir derstir. Bu derste öğrencilerden Kur’ân metnini yüzünden hatasız okuması, belirlenmiş bazı bölümleri ezberlemesi, tecvid kurallarını teorik olarak bilmesi ve yüzüne-ezber okumalarında uygulaması istenmektedir. Ayrıca öğrencinin ezberlediği Kur’ân bölümlerinin anlamlarını okuması ve bilmesi de beklenmektedir. Ülkemizde ve tüm dünyada yaşanan salgın hastalık nedeniyle üniversitelerdeki örgün eğitim uzaktan eğitime geçmiştir. Bu çalışmada, Uzaktan eğitimde Kur’ân-ı Kerîm okuma ve tecvid derslerinin uygulanışı ele alınmaktadır. Bu eğitim modelinde öğrencilerin Kur’ân derslerine katılma oranları, yüzüne ve ezber okumalarını nasıl yaptıkları ve hangi teknolojik imkânları kullanarak derse katılımları gözlemlenmiştir. Ayrıca derslerde öğrenciler ile yaptığımız mülakat ile uzaktan eğitim Kur’ân derslerinin kendileri için oluşturduğu avantajları ve dezavantajları da tespit edilmiştir. Bu sayede dersin işlenişine dair elde edilen verilerin olumlu yönlerinin daha da geliştirilmesi, eksiklik bulunan hususların da nasıl çözümleneceğine dair bir farkındalık geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu bilgiler doğrultusunda belli başlı çözüm önerileri sıralanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan Eğitim, Kur’ân-ı Kerîm Okuma, Tecvid, Online Kur’ân Eğitimi, Kur’ân Talimi.

Kaynakça

• Aynî, Bedrüddîn Ebû Muhammed Mahmûd b. Ahmed. Umdetü’l-kârî şerhi Sahîhi’l-Buhârî. İstanbul: 1303.
• Benli, Abdullah. “İlahiyat Fakültelerinde Yürütülen Kur’ân Okuma ve Tecvid Dersleri İçin Bir Program Önerisi”. Bilimname 28/2 (2015).
• Bilmen, Ömer Nasuhi. Hukuk-ı İslâmiyye ve Istılahat-ı Fıkhiyye Kamusu. İstanbul: Bilmen Basım ve Yayınevi, 1985.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmail. el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ. nşr. Muhammed Züheyr b. Nasr. 8 Cilt. b.y.: Dâru Tavki’n-Necât, 2. Basım, 1422/2001.
• Cezerî, Muhammed. en-Neşr fi’l-kırââti’l-‘aşr. Ali Muhammed Dabbâ‘ (thk.), 1. Cilt, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1940.
• Cezerî, Müncidü’l-mukrîn ve Mürşidü’t-talibin. Beyrut: 1980.
• Çetin, Abdurahman. Kur’ân Okuma Esasları. Bursa: Emin yayınları, 9.basım, 2011.
• Çollak, Fatih. Kur’ân-ı Kerîm Dersi Müfredatı ve Öğretim Teknikleri, İmam Hatip Liselerinde Eğitim ve Öğretimi. İstanbul: Dem Yayınları, 2005.
• Elçil, Şifa, Şahiner-Sözen, Didem. "Uzaktan Eğitimde İletişimsel Engeller". Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi 6/1 ((Haziran 2014).
• İbn Abidin, Muhammed Emin b. Ömer, Redd’ul-Muhtâr ale’d-Durri’l-Muhtâr. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1412/1992.
• İsmail Karaçam, Kur’an-ı Kerîm’in Faziletleri ve Okunma Kaideleri, İstanbul: İFAV, 1984.
• İşman, Aytekin. Uzaktan Eğitim. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 4. Basım, 2011.
• Karadağ, Nejdet, Açık Ve Uzaktan Eğitimde Ölçme Ve Değerlendirme. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2014.
• Kaya, Zeki. Uzaktan Eğitim. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2002.
• Kılıç, Murat. Uzaktan Eğitim Uygulamalarının Etkililiği Üzerine Bir Araştırma. Malatya: İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, 2015,
• Suyûtî, Celâlüddîn Abdurrahman. el-İtkan fî ulûmi’l-Kur’ân, Mektebetü Dari’t-Turas. Kahire: t.y.
• Tirmizî, Ebû İsâ Muhammed b. İsâ b. Sevre. el-İlelu’s-Sağîr. (thk. Ahmed Muhammed Şâkir ve Diğerleri), Beyrût: Dâru İhyâ-i Türâsü’l-Arabî, t.y.
• Türk Dil Kurumu sözlükleri. Erişim 20 Şubat 2021. https://sozluk.gov.tr/
• Uşak Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi, Erişim 27 Şubat, 2021, Uzaktan Eğitim Politikası, www.uzem.usak.edu.tr,
• Zerkeşî, Muhammed b. Bahadır b. Abdillah, el-Burhân fî ‘ulûmi’l-Kur’ân. thk. M. Abdulkadir Ata Beyrut: Daru’l-Fikr, 2006.