Obesogenic Factors at Home Environment in Terms of Children and the Relationship between Parents and Child Nutritional Habits

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 3, 465 - 472, 21.09.2023

Leyla Erdim , Ayşe Ergün

https://doi.org/10.33631/sabd.1210332

Öz

Aim: It has been shown that the dietary habits of families contribute to childhood obesity. Therefore, it is crucial that the eating behaviors of children and parents are investigated together. The study was conducted to determine the obesogenic factors at home environment for the children and relationship between parents and their children eating habits.
Material and methods: The study is a cross-sectional and correlational research conducted with 1235 children studying at two primary and two secondary schools, and their parents between September and December 2018. Study data were collected from the parents using the “Child-Parent Information Form” and “Family Eating Habits Questionnaire”.
Results: In the study, it was determined that 13.7% of the children were overweight and 17.6% were obese. According to the parents, “dining in the hall/living room” and “dining while watching TV, reading, working” are the eating habits which both parents and children most frequently demonstrate. The number of salty and sweet snacks in the home environment varies between 0 and 10, and 42.6% of them keep these foods in easily accessible places. Of the children, 47.8% consume sweet and salty snacks without their parents’ permission from time to time. A moderate or low level of positive correlation varies according to the item was found between the eating habits of the mother, father and child (p<0.001). There was no significant difference between the underweight/normal weight or overweight/obese status of children for the number of snacks at home, their accessibility and frequency of disallowed consumption (p>0.05).
Conclusion: The home environment of the families participating in the study is rich in obesogenic foods. Parents and their children have similar eating habits which contribute to obesity. When the eating habits of children and parents are considered together in family-based obesity prevention programs, it will be effective in the development of healthy eating behavior.

Anahtar Kelimeler

Child, feeding behavior, home environment, parents, pediatric obesity

Çocuklar Açısından Ev Ortamındaki Obezojenik Faktörler ve Ebeveynler ile Çocuğun Yeme Alışkanlıkları Arasındaki İlişki

Öz

Amaç: Ailelerin beslenme alışkanlıklarının çocukluk obezitesine katkısının olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle çocuklar ve ebeveynlerinin yeme davranışlarının birlikte incelenmesi önemlidir. Çalışma çocuklar açısından ev ortamındaki obezojenik faktörleri ve ebeveynler ile çocuğun yeme alışkanlıkları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapıldı.
Gereç ve Yöntemler: Çalışma Eylül-Aralık 2018 tarihleri arasında iki ilkokul ve iki ortaokulda eğitim gören 1235 çocuk ve ebeveynleri ile yapılmış ilişki arayıcı tipte bir araştırmadır. Çalışma verileri, çocukların ebeveynlerinden “Çocuk-Ebeveyn Bilgi Formu” ve “Aile Beslenme Alışkanlıkları Soru Formu” ile toplandı.
Bulgular: Çalışmada çocukların %13,7’sinin fazla kilolu, %17,6'sının obez olduğu belirlendi. Ebeveynlerin belirttiğine göre “salon/oturma odasında yemek” ve “televizyon izlerken, okurken, çalışırken yemek” anne, baba ve çocuk arasında en sık paylaşılan beslenme alışkanlıklarıdır. Ailelerin evlerindeki tuzlu ve tatlı atıştırmalık sayısı 0 ile 10 arasında değişmektedir ve ebeveynlerin %42,6’sı bu yiyecekleri kolay ulaşılabilen yerlerde bulundurmaktadır. Çocukların %47,8’i ebeveynlerinden izinsiz bazen tatlı ve tuzlu atıştırmalık tüketmektedir. Anne, baba ve çocuğun yeme alışkanlıkları arasında maddeye göre değişen orta veya düşük düzeyde pozitif korelasyon bulundu (p<0,001). Evlerinde bulunan atıştırmalık sayısı, ulaşılabilirliği ve izinsiz tüketim sıklığı yönünden zayıf/normal kilolu çocuklar ile fazla kilolu/obez çocuklar arasında anlamlı fark bulunmadı (p>0.05).
Sonuç: Çalışmaya katılan ailelerin ev ortamı obezojenik yiyecekler bakımından zengindir. Ebeveynler ile çocuklarının obeziteye katkı sağlayacak şekilde benzer yeme alışkanlıkları vardır. Aile tabanlı obezite önleme programlarında çocukların ve ebeveynlerinin yeme alışkanlıklarının birlikte ele alması sağlıklı beslenme davranışının geliştirilmesinde etkili olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, beslenme davranışı, ev ortamı, ebeveynler, pediatrik obezite

Kaynakça

• Özsoy SA, Kalkım A, Sert ZE. İlkokul çağındaki çocuklarda obezite görülme sıklığı. STED. 2020; 29 (1): 38-43.
• Demiray G, Yorulmaz F. Halk sağlığı bakışıyla obezite yönetimi. Sağlık Bil Değer. 2023; 13 (1): 147-55.
• Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. Obezite tanı ve tedavi kılavuzu. 8. Baskı. Ankara: Bayt Bilimsel Araştırmalar Basın Yayın ve Tanıtım; 2019.
• Yılmaz A, Kocataş S. Ortaokul öğrencilerinde obezite sıklığı, beslenme davranışları ve fiziksel aktivite düzeyleri. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi. 2019; 1(3): 66-83.
• Kılıç BO, Kılıç S, Ateş EG, Adı A, Dalatı S, Shaaban L, et al. Relationship between obesogenic family environment, children’s smartphone usage, and depressive symptoms. Turkish J Pediatr Dis. 2023; 17: 279-84.
• Deleş B. Çocukluk çağı obezitesi. H.Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2019; 6(1): 17-31.
• Campbell MK. Biological, environmental, and social influences on childhood obesity. Pediatr Res. 2016; 79(1-2): 205-11.
• Swinburn B, Egger G, Raza F. Dissecting obesogenic environments: the development and application of a framework for identifying and prioritizing environmental interventions for obesity. Prev Med. 1999; 29(6): 563-70.
• Yayan EH, Çelebioğlu A. Obezojenik çevre ve çocukluk çağı obezitesine etkileri. ACU Sağlık Bil Derg. 2018; (2): 90-6.
• Ochoa A, Berge JM. Home environmental influences on childhood obesity in the Latino population: a decade review of literature. J Immigr Minor Health. 2017; 19(2): 430-47.
• Zhang P, Wu H, Zhou X, Lu Y, Yuan Z, Moore JB, et al. The association between family and parental factors and obesity among children in Nanchang, China. Front Public Health. 2016; 4: 162.
• Çalışkan Z, Koç ET. Okul öncesi çocuklarda ebeveyn besleme tarzı ve etkileyen faktörler. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2020; 12(4): 485-95.
• Goodman LC, Roberts LT, Musher-Eizenman DR. Mindful feeding: a pathway between parenting style and child eating behaviors. Eat Behav. 2020; 36: 101335.
• Watts AW, Barr SI, Hanning RM, Lovato CY, Mâsse LC. The home food environment and associations with dietary intake among adolescents presenting for a lifestyle modification intervention. BMC Nutr. 2018; 4: 3.
• Gonzalez, OD-J, Tugault-Lafleur CN, O'Connor TM, Hughes, SO, Mâsse LC. Are fathers’ and mothers’ food parenting practices differentially associated with children’s eating behaviors? Appetite. 2021; 166(2): 105434.
• Reid M, Worsley A, Mavondo F. The obesogenic household: factors influencing dietary gatekeeper satisfaction with family diet. Psychol Mark. 2015; 32(5): 544-57.
• Dallacker M, Hertwig R, Mata J. The frequency of family meals and nutritional health in children: a meta‐analysis. Obes Rev. 2018; 19(5): 638-53.
• Golan M. Fifteen years of the Family Eating and Activity Habits Questionnaire (FEAHQ): an update and review. Pediatr Obes. 2014; 9(2): 92-101.
• Neyzi O, Günöz H, Furman A, Bundak R, Gökçay G, Darendeliler F, ve ark. Türk çocuklarında vücut ağırlığı, boy uzunluğu, baş çevresi ve vücut kitle indeksi referans değerleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2008; 51: 1-14.
• Olaya B, Moneta MV, Pez O, Bitfoi A, Carta MG, Eke C, et al. Country-level and individual correlates of overweight and obesity among primary school children: a cross-sectional study in seven European countries. BMC Public Health. 2015; 15: 475.
• Yavuz CM. Prevalence and trends of overweight and obesity among children and adolescents in Turkey: meta-analysis. IJHHS. 2023; 07(01): 20-30.
• Daniels LA. Feeding practices and parenting: a pathway to child health and family happiness. Ann Nutr Metab. 2019; 74(Suppl. 2): 29-42.
• Yörük A, Haney MÖ. Okul çocuklarının beslenme davranışları ve obezite durumunu etkileyen faktörler: kırsal-kentsel alan karşılaştırması. TJFMPC. 2022; 16(3): 485-92.
• Parkes A, Green M, Pearce A. Do bedroom screens and the mealtime environment shape different trajectories of child overweight and obesity? Research using the growing up in Scotland study. Int J Obes (Lond). 2020; 44(4): 790-802.
• Glanz K, Metcalfe JJ, Folta S, Brown A, Fiese BH. Diet and health benefits associated with in-home eating and sharing meals at home: a systematic review. Int J Environ Res Public Health, 2021; 18(4): 1577.
• Kılınç E, Kartal A. Lise öğrencilerinde sedanter yaşam, beslenme davranışları ve fazla kiloluluk-obezite arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi: bir vaka kontrol çalışması. DEUHFED. 2022; 15(1): 30-9.
• Collings PJ, Kelly B, West J, Wright J. Associations of tv viewing duration, meals and snacks eaten when watching tv, and a tv in the bedroom with child adiposity. Obesity (Silver Spring). 2018; 26(10): 1619-28.
• Ghobadi S, de Zepetnek JOT, Hemmatdar Z, Bellissimo N, Barati R, Ahmadnia H, et al. Association between overweight/obesity and eating habits while watching television among primary-school children in the city of Shiraz, Iran. Public Health Nutr. 2017; 21(3): 571-9.
• Ekanayake ULNS, Wijesinghe DGNG. Junk food consumption, physical activity and nutritional status of adolescent school children: a case study in Ratnapura District of Sri Lanka. Trop. Agric. Res. 2021; 32(1): 105-13.
• Flores-Barrantes P, Iglesia I, Cardon G, Willems R, Schwarz P, Timpel P, et al. Longitudinal associations between food parenting practices and dietary intake in children: the Feel4Diabetes Study. Nutrients. 2021; 13(4): 1298.
• Bassul C, Corish CA, Kearney JM. Associations between the home environment, feeding practices and children’s intakes of fruit, vegetables and confectionary/sugar-sweetened beverages. Int J Environ Res Public Health. 2020; 17(13); 4837.
• Ong JX, Ullah S, Magarey A, Miller J, Leslie, E. Relationship between the home environment and fruit and vegetable consumption in children aged 6–12 years: a systematic review. Public Health Nutr. 2017; 20(3); 464-80.
• Coto J, Pulgaron ER, Graziano PA, Bagner DM, Villa M, Malik JA, et al. Parents as role models: associations between parent and young children’s weight, dietary intake, and physical activity in a minority sample. Matern Child Health J. 2019; 23(7): 943–50.
• Mahmood L, Flores-Barrantes P, Moreno LA, Manios Y, Gonzalez-Gil EM. The influence of parental dietary behaviors and practices on children’s eating habits. Nutrients. 2021; 13 (4): 1138.
• Çolak B, Kahriman İ, Meral B. Fazla kilolu ve obez çocuğu olan annelerin çocuklarının kilosuna yönelik algıları ve yaklaşımları. J Curr Pediatr. 2021; 19(1): 30-8.