Yoğun Bakım Hemşirelerinin Sepsis Belirti Bulguları ile Yönetimine İlişkin Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi: Tanımlayıcı Araştırma

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 239 - 246, 22.05.2024

Özge Uysal , İmatullah Akyar

https://doi.org/10.33631/sabd.1298665

Öz

Amaç: Sepsis, sıklıkla yaşamı tehdit eden karmaşık bir durumdur. Yaşamı tehdit eden bu ciddi tablo ile kritik bakımda en sık karşılaşan sağlık profesyonellerinden olan hemşireler, hastayı sepsis açısından değerlendirme, sepsisin erken fark edilmesi ile hastanın izlemi ve bakımında önemli sorumluluğa sahiptir. Bu çalışma, yoğun bakım hemşirelerinin sepsis belirti-bulguları ile yönetimine ilişkin bilgi düzeylerinin ve uygulamalarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı nitelikteki araştırmanın örneklemini Ankara ilinde yer alan üç üniversite hastanesinin yoğun bakımlarında görev yapan 108 hemşire oluşturmuştur. Veriler “Sepsis Belirti-Bulguları ve Klinik Yönetimi Bilgi Formu” ve “Tanıtıcı Bilgiler Formu” kullanılarak toplanmıştır. “Sepsis Belirti-Bulguları ve Klinik Yönetimi Bilgi Formu”, “Sepsiste Sağkalım Kampanyası” tedavi kılavuzu temel alınarak, uzman görüşü ile oluşturulmuştur. Veriler tanımlayıcı istatistikler, Ki Kare ve t testi ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Araştırmaya katılan hemşirelerin %70,4’ünün sepsis tanımını, %71,3’ünün septik şok tanı kriterlerini doğru olarak bildiği saptanmıştır. Sepsis konusunda eğitim/kurs alan hemşirelerin %94,4’ü sepsis tanımını doğru olarak bilmiştir. Hemşirelerin %75’i çalıştıkları kurumda sepsisi önleme, tedavi ve bakımına yönelik herhangi bir bakım paketi/protokol kullanılmadığını, %25’i çalıştıkları klinikte sepsis skorlama sistemi kullanıldığını belirtmiştir.
Sonuç: Yoğun bakım hemşirelerinin sepsis tanısı konusunda farkındalığının olduğu ancak klinik yönetimi ve bakım standartlarının tamamını uygulama konusunda eksikliklerinin olduğu saptanmıştır. Klinik uygulama alanlarında sepsis tanısı ile izlenen hastaları günlük olarak değerlendirmeyi hedefleyen skorlama sistemlerinin kullanımının yaygınlaştırılması ve hemşirelerin sepsis konusunda güncel literatürü takip ederek uluslararası kılavuzlarda belirtilen bakım standartlarını uygulamalarını sağlayacak bakım politikalarının geliştirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, Sepsis, Septik şok, Yoğun bakım

Intensive Care Nurses’ Knowledge About Sepsis Symptoms and Management: A Descriptive Study

Öz

Aim: Sepsis, often life-threatening, is a complex condition. Nurses, most frequently faced with this serious life-threatening situation in critical care, have important responsibilities in patient assessment and early diagnosis of sepsis, and in the follow-up and care of the patient. The aim of this study is to determine intensive care nurses’ knowledge about sepsis symptoms and signs, and practices for management.
Material and Methods: The sample of this descriptive study consists of 108 nurses working in intensive care units of three university hospitals in Ankara. Data was collected with “Sepsis Symptoms-Signs and Clinical Management Sheet” and “Data Sheet”. “Sepsis Symptoms-Signs and Clinical Management Sheet” was developed based on “Surviving Sepsis Campaign” guideline. Descriptive statistics, Chi-square and t test were used in data analysis.
Results: 70.4% of nurses correctly defined sepsis, while 71.3% correctly defined the criteria for septic shock. Almost all (94.4%) of the nurses with a training/course on sepsis were better in definition of sepsis correctly. While 75% of the nurses stated that they did not use any care bundle/protocol for sepsis prevention, treatment or care in their institution, 25% of the nurses stated that sepsis scoring system was used in their clinic.
Conclusion: Although ICU nurses are aware of the diagnosis of sepsis, they lack in clinical management and use of care standards in bedside care. To expand the use of scoring systems on daily basis, to develop care policies that will enable nurses to follow the current literature and apply the care standards specified in international guidelines can be recommended.

Anahtar Kelimeler

Intensive care, Nursing, Sepsis, Septic shock

Kaynakça

• Picard KM, O’Donoghue SC, Young-Kershaw DA, Russell KJ. Development and implementation of a multidisciplinary sepsis protocol. Critical Care Nurse. 2006; 26(3): 43-54.
• Singer M, Deutschman CS, Seymour CW, Shankar-Hari M, Annane D, Bauer M, et al. The third international consensus definitions for sepsis and septic shock (Sepsis-3). JAMA. 2016; 315(8):801-10.
• World Health Organization [Internet]. Global report on the epidemiology and burden of sepsis: current evidence, identifying gaps and future directions. [Updated: 2020; Cited: 2023 April 9]. Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/334216/9789240010789-eng.pdf
• Cecconi M, Evans L, Levy M, Rhodes A. Sepsis and septic shock. The Lancet. 2018; 392 (10141): 75-87.
• Fleischmann C, Scherag A, Adhikari NK, Hartog CS, Tsaganos T, Schlattmann P, et al. Assessment of global incidence and mortality of hospital-treated sepsis. Current estimates and limitations. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine. 2016; 193(3): 259-72.
• Elay G, Gündoğan K, Coşkun R. Sepsis yönetiminde ne değişti? Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Dergisi. 2014; 5(1): 11-21.
• Baykara N, Akalın H, Arslantaş MK, Hancı V, Çağlayan Ç, Kahveci F, et al. Sepsis study group. epidemiology of sepsis in intensive care units in Turkey: a multicenter, point-prevalence study. Critical Care. 2018; 22(1): 93.
• Kara İ, Undar HN Seven F, Kalem F, Ural G, Çiçekci F. The relationship between sepsis foci and procalcitonin values in intensive care patients. Journal of Critical and Intensive Care. 2020; 11(2): 42-9.
• Evans L, Rhodes A, Alhazzani W, Antonelli M, Coopersmith C M, French C, et al. Surviving sepsis campaign: international guidelines for management of sepsis and septic shock 2021. Intensive Care Medicine. 2021; 47(11): 1181-247.
• Robson W, Beavis S, Spittle N. An audit of ward nurses’ knowledge of sepsis. Nursing in Critical Care. 2007; 12(2): 86-92.
• Rhodes A, Evans LE, Alhazzani W, Levy MM, Antonelli M, Ferrer R, et al. Surviving sepsis campaign: international guidelines for management of sepsis and septic shock: 2016. Intensive Care Medicine. 2017; 43(3): 304-77.
• Kleinpell R, Aitken L, Schorr CA. Implications of the new international sepsis guidelines for nursing care. American Journal of Critical Care. 2013; 22(3): 212-22.
• Torsvik M, Gustad LT, Mehl A, Bangstad IL, Vinje LJ, Damås JK, et al. Early identification of sepsis in hospital inpatients by ward nurses increases 30-day survival. Critical Care. 2016; 20(1): 1-9.
• Rababa M, Bani Hamad D, Hayajneh AA. Sepsis assessment and management in critically ill adults: A systematic review. Plos One. 2022; 17(7): e0270711.
• Rhee C, Dantes R, Epstein L, Murphy DJ, Seymour CW, Iwashyna TJ, et al. Estimating the national burden of sepsis using clinical data. American Journal of Critical Care Medicine. 2017; 195: A5010-A5010.
• Jones SL, Ashton CM, Kiehne L, Gigliotti E, Bell-Gordon C, Disbot M, et al. Reductions in sepsis mortality and costs after design and implementation of a nurse-based early recognition and response program. The Joint Commission Journal on Quality and Patient Safety. 2015; 41(11): 483-AP3.
• Bryant SG. Collaborating to educate nursing students on sepsis recognition and response. Nursing Management. 2019; 50(5): 46-51.
• Stamataki P, Papazafiropoulou A, Kalaitzi S, Sarafis P, Kagialari M, Adamou E, et al. Knowledge regarding assessment of sepsis among Greek nurses. Journal of Infection Prevention. 2014; 15(2): 58-63.
• Vincent JL. Increasing awareness of sepsis: World sepsis day. Critical Care. 2012; 16(5): 1-2.
• Delaney MM, Friedman MI, Dolansky MA, Fitzpatrick JJ. Impact of a sepsis educational program on nurse competence. The Journal of Continuing Education in Nursing. 2015; 46(4): 179-86.
• Yousefi H, Nahidian M, Sabouhi F. Reviewing the effects of an educational program about sepsis care on knowledge, attitude, and practice of nurses in intensive care units. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research. 2012; 17(2): 91-5.
• Bruce HR, Maiden J, Fedullo PF, Kim SC. Impact of nurse-initiated ED sepsis protocol on compliance with sepsis bundles, time to initial antibiotic administration, and in-hospital mortality. Journal of Emergency Nursing. 2015; 41(2): 130-7.
• Robson WP, Daniels R. The Sepsis Six: helping patients to survive sepsis. British Journal of Nursing. 2008;17(1):16-21.
• Hemşirelik Yönetmeliği [Internet]. [Updated: 2010 March 08; Cited: 2023 April 9]. Available from: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=13830&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
• McCaffery M, Onikoyi O, Rodrigopulle D, Syed A, Jones S, Mansfield L, et al. Sepsis-review of screening for sepsis by nursing, nurse driven sepsis protocols and development of sepsis hospital policy/protocols. Nursing and Palliative Care. 2016; 1(2): 33-7.
• Daştan B, Hintistan S. Dahiliye kliniklerinde çalışan hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumlarının belirlenmesi: kırsal bölge örneği. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2018; 1(1): 1-9.
• Yılmaz D, Düzgün F, Dikmen Y. Hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumlarının incelenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Derg. 2019; 1(4): 713-9.