Termoelektrik Soğutucuların Aşı Soğuk Zincir Sürecinde Kullanılması

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 10 - 17, 29.06.2022

Kadir Özbek , Kadir Geliş , Ömer Özyurt

Öz

Aşıların etkinliğini koruması ve zararlı sonuçlar doğurmaması için belli koşullar altında depolanması ve taşınması gerekmektedir. Aşının etkin bir şekilde uygulanması için geçen bu süreçte soğuk zincir yönetimi çok önemlidir. Soğuk zincirin uygun bir şekilde uygulanmadığı aşıların kullanılabilirliği azaldığı için hem hastaya uygulanamamakta hem de maddi kayıplara sebebiyet vermektedir. Aşının üretim aşamasından son kullanıcıya varıncaya kadar belirli bir ısıda (+2°C- +8°C) tutulması gerekmektedir. Aşının son kullanıcıya ulaşma sürecinde soğuk zincir yönetiminin doğru bir şekilde uygulanması, ürünün korunması açısından önem arz etmektedir. Yapılan bu çalışmada aşı nakil kabı ismi verilen ekipmanların daha teknolojik ve daha güvenilir hale getirilmek üzere termoelektrik soğutucular ile sıcaklık kontrolünün yapılması önerilmektedir. Önerilen bu yeni tasarım ile iklimlendirme için farklı uygulama yerlerinde kullanılan termoelektrik soğutucular ile soğuk zincirin son halkalarından birisi olan aşı nakil kaplarının birlikte kullanımı üzerinde durulmuştur. Bu sayede; tıp alanında uygulaması bulunan bir ekipmana farklı bir disiplinde sıklıkla kullanılan termoelektrik jeneratörler entegre edilerek özgün bir yaklaşım ve tasarım elde edilmiştir. Bu çalışmanın en önemli bilimsel farklılığı mevcut durumda ticari olarak birçok yerde kullanılmakta olan bir ürünün tıp alanındaki bir ekipmana entegre edilmesi suretiyle bu alanda var olan birtakım problemlerin giderilmesine çözüm geliştirmek ve ilgili ekipmanın teknolojik altyapısına katkı sağlamak, her aile sağlığı merkezinde bulunması zorunlu olan bir ekipmanın pratik kullanımına katkı sunmak, ekipmanın kullanım yöntemine teknolojisinin geliştirilmesine katkı sağlamaktır.

Anahtar Kelimeler

Aşı Nakil Kabı, Soğuk Zincir, Termoelektrik Jeneratör, Termoelektrik Soğutma

Kaynakça

• 1. Küçüktürkmen B, Bozkir A. Drugs subject to special storage conditions or cold chain and evaluation in terms of applications. Turk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi. 2018;15:305–22.
• 2. Şensoy G, Belet N. Vaccine Cold Chain and Vaccination Records. J Pediatr Inf, 2008;2:36–55.
• 3. Yardımcı A. Biyoteknoloji. Ekon Forum, 2012.
• 4. Akers M. Special Challenges in Production of Biopharmaceutical Dosage Forms. Bioprocess Int [Internet]. 2006 [cited 2021 Dec 15];4(11):36--43. Available from: https://bioprocessintl.com/manufacturing/formulation/special-challenges-in-production-of-biopharmaceutical-dosage-forms-121920065/
• 5. T.C. Sağlık Bakanlığı. Aşının Yolculuğu [Internet]. 2021 [cited 2021 Dec 15]. Available from: https://asi.saglik.gov.tr/asinin-yolculugu
• 6. Pezzuto JM, Johnson ME, LastNameManasseJr. HR. Biotechnology and Pharmacy. Biotechnology and Pharmacy. Springer, Dordrecht; 1993.
• 7. Hibbs BF, Moro PL, Lewis P, Miller ER, Shimabukuro TT. Vaccination errors reported to the Vaccine Adverse Event Reporting System, (VAERS) United States, 2000-2013. Vaccine, 2015;33(28):3171–8.
• 8. WHO. Safe vaccine handling, cold chain and immunizations : a manual for the Newly Independent States [Internet]. 1998 [cited 2021 Dec 15]. Available from: https://apps.who.int/iris/handle/10665/64776
• 9. Kurt A. Mersin ilindeki sağlık ocaklarında soğuk zincir donanımı ve uygulamalarının değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi, 2005.
• 10. Özdemir H, Özer AY. Investigating cold-chain system and efficacy of vaccines reaching the end user in Turkey and related regulations. Fabad J Pharm Sci, 2010;35(2):93–104.
• 11. Qiu K, Hayden ACS. Development of thermoelectric self-powered heating equipment. In: Journal of Electronic Materials, 2011:40:606–10.
• 12. Zhao D, Tan G. A review of thermoelectric cooling: Materials, modeling and applications. Vol. 66, Applied Thermal Engineering, 2014;66:15–24.
• 13. Sharma S, Dwivedi VK, Pandit SN. Exergy analysis of single-stage and multi stage thermoelectric cooler. Int J Energy Res, 2014;38(2):213–22.
• 14. Selvam C, Manikandan S, Kaushik S., Lamba R, Harish S. Transient performance of a Peltier super cooler under varied electric pulse conditions with phase change material. Energy Convers Manag, 2019;198:111822.
• 15. Astrain D, Vián JG, Albizua J. Computational model for refrigerators based on Peltier effect application. Appl Therm Eng, 2005 Dec 1;25(17–18):3149–62.
• 16. Faraji AY, Goldsmid HJ, Akbarzadeh A. Experimental study of a thermoelectrically-driven liquid chiller in terms of COP and cooling down period. Energy Convers Manag, 2014;77:340–8.
• 17. Min G, Rowe DM. Improved model for calculating the coefficient of performance of a Peltier module. Energy Convers Manag, 2000;41(2):163–71.
• 18. Selvam C, Manikandan S, Kaushik SC, Lamba R, Harish S. Transient performance of a Peltier super cooler under varied electric pulse conditions with phase change material. Energy Convers Manag, 2019;198:111822.
• 19. Enescu D, Virjoghe EO. A review on thermoelectric cooling parameters and performance. Renew Sustain Energy Rev, 2014;38:903–16.
• 20. Chen L, Li J, Sun F, Wu C. Effect of heat transfer on the performance of two-stage semiconductor thermoelectric refrigerators. J Appl Phys. 2005;98(3). https://doi.org/10.1063/1.2001156
• 21. Chein R, Huang G. Thermoelectric cooler application in electronic cooling. Appl Therm Eng, 2004;24(14–15):2207–17.
• 22. Elghool A, Basrawi F, Ibrahim TK, Habib K, Ibrahim H, Idris DMND. A review on heat sink for thermo-electric power generation: Classifications and parameters affecting performance. Energy Convers Manag, 2017;134:260–77.
• 23. Montecucco A. Efficiently maximising power generation from thermoelectric generators [Internet]. University of Glasgow; 2014. Available from: http://theses.gla.ac.uk/5213/
• 24. WHO. Ultra-low temperature (ULT) storage and transport for vaccines. 2021.