Investigation of the relationship between nursing department students’ professional personality types and attitudes towards profession

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 3, 169 - 174, 28.09.2020

Sultan Çeçen , Diğdem Lafçı , Ebru Yıldız

Öz

Aim: Choosing a profession in harmony with personality is vital for increasing the success in business life and increasing the quality of life. For this reason, the research was conducted to determine whether nursing department students ‘occupational choices matched with personality types and whether nursing candidates’ professional personality types and attitudes towards the profession. Method:The descriptive and cross-sectional study included all students (250 students) studying in the nursing department of a public university in the 2017-2018 academic year, but the sample was completed with 191 students who agreed to answer the questionnaire.In the study, three different data collection forms were used which “Student İdentification Form”, “Occupational Personality Types Inventory “ and “ Attitude Scale for Nursing Profession”. Results: 60.2% of the students participated in the study were female, 30.4% were third grade and the average age was 20.94±1.85.While there is a negative relationship between social personality type and occupation preference and age, there was a positive correlation between entrepreneurial personality type and age (p<0.05).Social, artist and traditional personality type scores were higher in women and realistic and entrepreneurial personality type scores were higher in male students (p<0.05).The characteristics of nursing profession, preference of nursing profession and attitude towards general condition of nursing profession are higher in women and 2nd grade students (p <0.05).Conclusion: The attitude scale score for the nursing profession was found to be higher in the second year female students and it was concluded that the nursing profession which has traditional and contemporary roles and housed in science and art was preferred by the researchers, social, artists and students with traditional personality type.

Anahtar Kelimeler

Nursing, Professional Personality Type, Occupational Attitude

Hemşirelik bölümü öğrencilerinin mesleki kişilik tipleri ile mesleğe yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Öz

Giriş ve Amaç: Çalışma yaşamındaki başarının artması ve yaşam kalitesinin yükselmesinde kişilik ile uyumlu meslek seçimi hayati bir öneme sahiptir. Bu nedenle araştırma, hemşirelik bölümü öğrencilerinin kişilik tipleri ile uyumlu meslek seçimlerinin farklılık arz edip etmediğini, hemşire adaylarının mesleki kişilik tipleri ile mesleğe yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla yapıldı.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan araştırma, 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında bir devlet üniversitesinin hemşirelik bölümünde öğrenim görmekte olan öğrencilerin tümünü (250 öğrenci) kapsadı, ancak örnekleme ulaşılabilen ve anketi yanıtlamayı kabul eden 191 öğrenci ile tamamlandı. Araştırmada, öğrencilerin demografik verilerini içeren “Öğrenci Tanıtım Formu”,“Mesleki Kişilik Tipleri Envanteri” ve “Hemşirelik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği” olmak üzere üç ayrı veri toplama formu kullanıldı.
Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin %60.2’si kadın, %30.4’ü 3.sınıf, yaş ortalaması 20.94±1.85’tir. Sosyal kişilik tipi ve mesleği tercih etme durumu ile yaş arasında negatif yönde ilişki varken, girişimci kişilik tipi ile yaş arasında pozitif yönde ilişki bulundu (p<0.05).Sosyal, sanatçı, geleneksel kişilik tipi puan ortalamaları kadınlarda, gerçekçive girişimci kişilik tipi puan ortalamaları ise erkek öğrencilerde daha yüksek çıkmıştır (p<0.05). Hemşirelik mesleğinin özellikleri, hemşirelik mesleğini tercih etme durumu ve hemşirelik mesleğinin genel durumuna yönelik tutum puan ortalamaları kadınlarda ve 2. sınıf öğrencilerde daha yüksektir (p<0.05).
Sonuç: Hemşirelik mesleğine yönelik tutum ölçeği puan ortalamaları 2. sınıf kadın öğrencilerinde daha yüksek bulunmuş olup, geleneksel ve çağdaş rollere sahip, bilim ve sanatı içinde barındıran hemşirelik mesleğinin araştırıcı, sosyal, sanatçı ve geleneksel kişilik tipine sahip öğrenciler tarafından tercih edildiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

hemşirelik, mesleki kişilik tipi, mesleki tutum

Kaynakça

• 1. İlal, G. K. (2001). Davranış bilimleri tıpsal psikoloji. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
• 2. Gümüştekin, G.E. & Gültekin, F. (2010). Stres kaynakları ile kariyer yönetimi etkileşimi: borsa aracı kurum çalışanları üzerinde bir uygulama. Akademik Bakış Dergisi, 20, 1-21.
• 3. Gökdeniz, İ. &Merdan, E. (2011). Kişilik ile kariyer seçimi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,3, 23-36.
• 4. Dursun, S.,Kaya, U. &İştar, E. (2015). Kişilik-iş uyumunun duygusal tükenmişlik ile iş ve yaşam doyumu üzerindeki etkisi: muhasebe meslek mensuplari üzerinde bir uygulama. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 55-69.
• 5. Swanson, J. L. &Gore, P. A. (2000). Advances in vocational psychology theory and research. In: S.D.Brown,R.W.Lent (Eds.), Handbook of Counseling Psychology(pp. 233-269). New York: Ny: Wiley.
• 6. Özkalp, E. & Kirel, Ç. (2011). Örgütsel davranış, Bursa: Ekin Yayınevi.
• 7. Erkal, S. & Yalçın, S. (2003). Öğrenciler neden hemşireliği seçer? II. Uluslararası- IX. Ulusal Hemşirelik Kongresi Bildiri Kitabı,7-11 Eylül Antalya. s. 637-640.
• 8. Happel, B. (2000). Studentinterest in perioperativenursingpractice as a career. Association Of PerioperativeRegisteredNurses, 71, 600-605.
• 9. Andsoy, I., Güngör, T. &Bayburtluoğlu, T. (2012). Karabük Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin hemşireliği tercih etme nedenleri ve mesleğin geleceği ile ilgili görüşleri. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 1, 124-130.
• 10. Korkmaz, G. & Görgülü, S. (2010). Hemşirelerin, meslek ölçütleri bağlamında hemşireliğe ilişkin görüşleri. HacettepeÜniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 17, 1-17.
• 11. Dobie, S.A., Carline, J.D. & Laskowski, M.B. (1997). An early preceptorship and medical students' beliefs, values, and career choices. Advances in Health Sciences Education: Theory and Practice. 2, 35-47.
• 12. Altuntaş, S. & Baykal, Ü. (2008). İşe Karşı Tutum Ölçeği’nin hemşireler için uyarlanması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11, 51-62.
• 13. Çakır Ö. (2005). Anadolu üniversitesi açık öğretim fakültesi İngilizce öğretmenliği lisans programı (İÖLP) ve eğitim fakülteleri İngilizce öğretmenliği lisans programı öğrencilerinin mesleğe yönelik tutumları ve mesleki yeterlik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 27-42.
• 14. Durmuşoğlu, M.C., Yanık, C. & Akkoyunlu, B. (2009). Türk ve Azeri öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,36, 76-86.
• 15. Can, Ş. (2010). Tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 13-28.
• 16. Holland, J.L. (1996). Exploringcareerswith a typology. American Psychologist, 51, 397-406.
• 17. Atli, A. &Keldal, G. (2017). Mesleki Kişilik Tipleri Envanteri’nin geliştirilmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 73-93.
• 18. Çoban, İ.G. & Kaşıkçı, M. (2011). Development of the Attitude Scale for Nursing Profession. International. Journal of Nursing Practice. 17, 518–524.
• 19. İnce, S. & Khorshid, L. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Anadolu Sağlık Bilimleri Dergisi, 18, 163-171.
• 20. Doğanlı, B. & Demirci, Ç. (2014). Sağlık kuruluşu çalışanlarının (hemşire) motivasyonlarını belirleyici faktörler üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21, 47-60.
• 21. Gözel, G., Atmaca, G.&Durat, G. (2017). Hemşirelerin kişilik özellikleri ve iş performansları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1, 11-16.
• 22. Duru, E. (2002). Öğretmen adaylarında empati-yardım etme eğilimi ilişkisi ve yardım etme eğiliminin bazı psikososyal değişkenler açısından incelenmesi.[Doktora Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• 23. Cowan, G. & Khatchadourian, D.(2003). Empathy, ways of knowing, and interdependence as mediators of gender differences in attitudes toward hate speech and freedom of speech. Psychology of Women Quarterly, 27, 300-308.
• 24. Gini, G., Albiero, P., Benelli, B. &Altoe, G.(2007). Does empathy predict adolescents’ bullying and defending behavior? Aggressive Behavior,33,467- 476.
• 25. Meikle, H. (2008). The role of occupational values and support in career choice: Anemphasis on women in science. [Doctoral Dissertation]. University of SouthFlorida, Florida.
• 26. Valentıne, S.,Godkin, L., Fleischman, G.M., Kidwell, R.E. & Page, K. (2011). Corporate ethical values and altruism: The mediating role of career satisfaction.Journal of Business Ethics, 101,509–523.
• 27. Yatangaç, B.F. 82010). Kişilik Özelliklerine Bağlı Olarak Hemşirelik ve Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Çalışacağı Uzmanlık Alanlarının Belirlenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• 28. Ünal, S., Gürhan, N., Saral, E. &Özbaş, A. (2008). Hemşirelik öğrencilerinin sosyo-demografik özellikleri ve hemşirelik mesleğini seçme nedenleri. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 16, 179- 187.
• 29. Önler, E. & Saraçoğlu, V.G.(2010). Hemşirelikte Meslek Seçimi Ölçeği’nin güvenilirlik ve geçerliliği.Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 3, 78-85.
• 30. İlhan-Erkal, S.,Saba Yalçın, A. & Sancar, B. (2012). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin ebelik ve hemşirelik bölümlerini seçme nedenleri.Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1, 73-90.
• 31. Poreddi, V., Ramachandra Konduru, R. & Math, S.B. Assessing the attitudes and perceptions towards nursing profession among nursing students. Nursing Journal of India, 103, 6-8.
• 32. Kavurmacı, M. &Küçükoğlu, S. Erkekler neden hemşire olmak istiyor? Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17, 1-5.
• 33. Zencir, G. & Eşer, İ. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik mesleğine yönelik tutumları ile hemşirelik tercihi arasındaki ilişki: Türkiye Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9, 30-37.
• 34. Law, W. &Arthur, D. (2003). What factors influence Hong Kong school students in their choice of a career in nursing?International Journal of Nursing Studies,40, 23-32.
• 35. Jrasat, M., Samawi, O. & Wilson, C. (2005). Beliefs, attitudes and perceived practice among newly enrolled students at the Jordanian Ministry of Health nursing colleges and institutes in 2003. Education For Health, 18, 145-156.
• 36. Erbil, N. & Yılmaz, A. (2008). Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçme kararlarını ve bakış açılarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Hemşirelik Forumu, 2, 46-51.
• 37. Yılmaz, F.T., Şen, H.T. & Demirkaya, F. (2014). Hemşirelerin ve ebelerin mesleklerini algılama biçimleri ve gelecekten beklentileri. Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi,3, 130-139.
• 38. Demirkan, E. (2007). Hemşirelerde Mesleki Motivasyon Eksikliğinin Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Sosyolojik Bir Çözümleme. [Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• 39. Beydağ, K.D. &Arslan, H. (2008). Kadın doğum kliniklerinde çalışan ebe ve hemşirelerin profesyonelliklerini etkileyen faktörler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3, 75-87.
• 40. Tan, M., Polat, H. &Şahin, Z.A. (2012). Hemşirelerin çalışma ortamlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 4, 68-78.
• 41. Dost, A. (2014). Hemşirelik Mesleğine Yönelik İmaj Ölçeği Geliştirilmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Haliç Üniversitesi, İstanbul.
• 42. Üstün, B. & Malak, B. (2011). Hemşirelerin sosyotropi otonomi kişilik özellikleri ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 1, 1-16.
• 43. Sarıtaş, Ç.S., Derin, N. &Sarıtaş, S. (2014). Hemşirelik öğrencilerinde mesleki imaj algısının meslekte kalma niyeti üzerine etkisi. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3, 29-32.
• 44. Güdücü, T.F. & Yıldız, A. (2009). Öğrencilerin hemşireliği tercih etme gerekçeleri ve gelecekleri ile ilgili görüşleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12, 31-37.
• 45. Uslusoy, E.Ç, Gürdoğan, E.P. & Kurt, D. (2016). Hemşirelerde mesleki benlik saygısı ve meslektaş dayanışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1, 29-35.