Bristol KOAH Bilgi Düzeyi Soru Formu’nun Türkçe Versiyonunun Geçerlik ve Güvenirliği
Yıl 2021,
Cilt: 6 Sayı: 3, 172 - 181, 01.12.2021
Sadik Hançerlioğlu
,
Gülbin Konakçı
,
Orhan Çakır
,
Fisun Şenuzun Aykar
Öz
Giriş: KOAH hastaları için bilgi düzeyi değerlendirme formları incelendiğinde, Bristol KOAH Bilgi Düzeyi Soru Formu’nun Türkçeye uyarlanması ve psikometrik çalışmaların yapılması, KOAH hastalarının eğitiminde önemli bir gereksinimi karşılayacağı düşünülmektedir.
Amaç: Bu araştırma Bristol KOAH Bilgi Düzeyi Soru Formu’nu Türkçeye uyarlamak, geçerliliğini ve güvenilirliğini test etmek için metodolojik bir çalışma olarak yürütülmüştür.
Gereç ve Yöntem: Araştırma verileri bir üniversite hastanesinin acil servisine Mayıs ve Aralık 2019 arasında KOAH akut alevlenme belirtileri ile başvuran ve daha önce KOAH tanısı almış ve durumu acil serviste stabilize olmuş, çalışmaya katılmak için gönüllü olan 173 kişiden toplanmıştır. Dil geçerliliğinde ileri ve geri çeviriler kullanılmıştır. İçerik Geçerlilik İndeksini (CVI) belirlemek için uzman görüşleri alınmıştır. Güvenilirliği değerlendirmek için Cronbach’ın alfa ve test-tekrar test güvenilirliği kullanılmıştır.
Bulgular: Form, analizler sonucunda CVI 0.88 (0.82-1.00), Cronbach Alpha değeri 0.75 ve test-tekrar test ICC değerin 0.95 olarak bulunmuştur
Sonuç: Sonuç olarak formun Türk toplumu için yüksek geçerlilik ve güvenilirliğe sahip olduğuna karar verilmiştir.
Kaynakça
- Bujang, M. A., & Baharum, N. (2017). A simplified guide to determination of sample size requirements for estimating the value of intraclass correlation coefficient: a review. Archives of Orofacial Science, 12(1).
- DeVon, H. A., Block, M. E., Moyle‐Wright, P., Ernst, D. M., Hayden, S. J., Lazzara, D. J., ... & Kostas‐Polston, E. (2007). A psychometric toolbox for testing validity and reliability. Journal of Nursing scholarship, 39(2), 155-164.
- Erdinç, E., Polatlı, M., Kocabaş, A., Yıldırım, N., Gürgün, A., & Saryal, S. (2010). Türk Toraks Derneği kronik obstrüktif akciğer hastalığı tanı ve tedavi uzlaşı raporu. Türk Toraks Dergisi, 11(1), 1-64.
- Forouzanfar, M. H., Afshin, A., Alexander, L. T., Anderson, H. R., Bhutta, Z. A., Biryukov, S., ... & Cohen, A. J. (2016). Global, regional, and national comparative risk assessment of 79 behavioural, environmental and occupational, and metabolic risks or clusters of risks, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. The lancet, 388(10053), 1659-1724.
- Guo, S. E., Chi, M. C., Hwang, S. L., Lin, C. M., & Lin, Y. C. (2020). Effects of Particulate Matter Education on Self-Care Knowledge Regarding Air Pollution, Symptom Changes, and Indoor Air Quality among Patients with Chronic Obstructive Pulmonary Disease. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(11), 4103.
- Iglesias, J. R., Díez-Manglano, J., García, F. L., Peromingo, J. A. D., Almagro, P., & Aguilar, J. M. V. (2020). Management of the COPD Patient with Comorbidities: An Experts Recommendation Document. International Journal of Chronic Obstructive Pulmonary Disease, 15, 1015.
- Salkind, N. J. (Ed.). (2010). Encyclopedia of research design (Vol. 1). Sage.
- Shi, J., Mo, X., & Sun, Z. (2012). Content validity index in scale development. Zhong nan da xue xue bao. Yi xue ban= Journal of Central South University. Medical sciences, 37(2), 152.
- Staiou, M., Kotrotsiou, E., Gourgoulianis, K., & Raftopoulos, V. (2018). The Psychometric Properties and Test-Retest Reliability of the Bristol COPD Knowledge Questionnaire when Adapted in a Sample of Greek Nurses. International Journal of Caring Sciences, 11(1), 157.
- Stellefson, M. L., Shuster, J. J., Chaney, B. H., Paige, S. R., Alber, J. M., Chaney, J. D., & Sriram, P. S. (2018). Web-based health information seeking and eHealth literacy among patients living with chronic obstructive pulmonary disease (COPD). Health communication, 33(12), 1410-1424.
- Tavakol, M., & Dennick, R. (2011). Making sense of Cronbach's alpha. International journal of medical education, 2, 53.
- Uzel, F. I., Karadağ, P., Önür, S. T., Turan, D., Yentürk, E., & Tuncay, E. (2017). A Basic Question: Are Patients with Chronic Obstructive Pulmonary Disease Aware of Their Disease?. Turkish thoracic journal, 18(4), 114.
- Vogelmeier, C. F., Criner, G. J., Martinez, F. J., Anzueto, A., Barnes, P. J., Bourbeau, J., ... & Frith, P. (2017). Global strategy for the diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive lung disease 2017 report. GOLD executive summary. American journal of respiratory and critical care medicine, 195(5), 557-582.
- Wang, H., Naghavi, M., Allen, C., Barber, R. M., Bhutta, Z. A., Carter, A., ... & Coggeshall, M. (2016). Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. The lancet, 388(10053), 1459-1544.
- White, R., Walker, P., Roberts, S., Kalisky, S., & White, P. (2006). Bristol COPD Knowledge Questionnaire (BCKQ): testing what we teach patients about COPD. Chronic respiratory disease, 3(3), 123-131.
- World Health Organization. (2009). Process of translation and adaptation of instruments.https://www.who.int/substance_abuse/research_tools/translation/en/ Access date: june 2020
- Yusoff, M. S. B. (2019). ABC of content validation and content validity index calculation. RESOURCE, 11(2).
Validity and Reliability of Turkish Version of Bristol COPD Knowledge Questionnaire (BCKQTR)/
Yıl 2021,
Cilt: 6 Sayı: 3, 172 - 181, 01.12.2021
Sadik Hançerlioğlu
,
Gülbin Konakçı
,
Orhan Çakır
,
Fisun Şenuzun Aykar
Öz
Giriş: KOAH hastaları için bilgi düzeyi değerlendirme formları incelendiğinde, Bristol KOAH Bilgi Düzeyi Soru Formu’nun Türkçeye uyarlanması ve psikometrik çalışmaların yapılması, KOAH hastalarının eğitiminde önemli bir gereksinimi karşılayacağı düşünülmektedir.
Amaç: Bu araştırma Bristol KOAH Bilgi Düzeyi Soru Formu’nu Türkçeye uyarlamak, geçerliliğini ve güvenilirliğini test etmek için metodolojik bir çalışma olarak yürütülmüştür.
Gereç ve Yöntem: Araştırma verileri bir üniversite hastanesinin acil servisine Mayıs ve Aralık 2019 arasında KOAH akut alevlenme belirtileri ile başvuran ve daha önce KOAH tanısı almış ve durumu acil serviste stabilize olmuş, çalışmaya katılmak için gönüllü olan 173 kişiden toplanmıştır. Dil geçerliliğinde ileri ve geri çeviriler kullanılmıştır. İçerik Geçerlilik İndeksini (CVI) belirlemek için uzman görüşleri alınmıştır. Güvenilirliği değerlendirmek için Cronbach’ın alfa ve test-tekrar test güvenilirliği kullanılmıştır.
Bulgular: Form, analizler sonucunda CVI 0.88 (0.82-1.00), Cronbach Alpha değeri 0.75 ve test-tekrar test ICC değerin 0.95 olarak bulunmuştur
Sonuç: Sonuç olarak formun Türk toplumu için yüksek geçerlilik ve güvenilirliğe sahip olduğuna karar verilmiştir.
Kaynakça
- Bujang, M. A., & Baharum, N. (2017). A simplified guide to determination of sample size requirements for estimating the value of intraclass correlation coefficient: a review. Archives of Orofacial Science, 12(1).
- DeVon, H. A., Block, M. E., Moyle‐Wright, P., Ernst, D. M., Hayden, S. J., Lazzara, D. J., ... & Kostas‐Polston, E. (2007). A psychometric toolbox for testing validity and reliability. Journal of Nursing scholarship, 39(2), 155-164.
- Erdinç, E., Polatlı, M., Kocabaş, A., Yıldırım, N., Gürgün, A., & Saryal, S. (2010). Türk Toraks Derneği kronik obstrüktif akciğer hastalığı tanı ve tedavi uzlaşı raporu. Türk Toraks Dergisi, 11(1), 1-64.
- Forouzanfar, M. H., Afshin, A., Alexander, L. T., Anderson, H. R., Bhutta, Z. A., Biryukov, S., ... & Cohen, A. J. (2016). Global, regional, and national comparative risk assessment of 79 behavioural, environmental and occupational, and metabolic risks or clusters of risks, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. The lancet, 388(10053), 1659-1724.
- Guo, S. E., Chi, M. C., Hwang, S. L., Lin, C. M., & Lin, Y. C. (2020). Effects of Particulate Matter Education on Self-Care Knowledge Regarding Air Pollution, Symptom Changes, and Indoor Air Quality among Patients with Chronic Obstructive Pulmonary Disease. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(11), 4103.
- Iglesias, J. R., Díez-Manglano, J., García, F. L., Peromingo, J. A. D., Almagro, P., & Aguilar, J. M. V. (2020). Management of the COPD Patient with Comorbidities: An Experts Recommendation Document. International Journal of Chronic Obstructive Pulmonary Disease, 15, 1015.
- Salkind, N. J. (Ed.). (2010). Encyclopedia of research design (Vol. 1). Sage.
- Shi, J., Mo, X., & Sun, Z. (2012). Content validity index in scale development. Zhong nan da xue xue bao. Yi xue ban= Journal of Central South University. Medical sciences, 37(2), 152.
- Staiou, M., Kotrotsiou, E., Gourgoulianis, K., & Raftopoulos, V. (2018). The Psychometric Properties and Test-Retest Reliability of the Bristol COPD Knowledge Questionnaire when Adapted in a Sample of Greek Nurses. International Journal of Caring Sciences, 11(1), 157.
- Stellefson, M. L., Shuster, J. J., Chaney, B. H., Paige, S. R., Alber, J. M., Chaney, J. D., & Sriram, P. S. (2018). Web-based health information seeking and eHealth literacy among patients living with chronic obstructive pulmonary disease (COPD). Health communication, 33(12), 1410-1424.
- Tavakol, M., & Dennick, R. (2011). Making sense of Cronbach's alpha. International journal of medical education, 2, 53.
- Uzel, F. I., Karadağ, P., Önür, S. T., Turan, D., Yentürk, E., & Tuncay, E. (2017). A Basic Question: Are Patients with Chronic Obstructive Pulmonary Disease Aware of Their Disease?. Turkish thoracic journal, 18(4), 114.
- Vogelmeier, C. F., Criner, G. J., Martinez, F. J., Anzueto, A., Barnes, P. J., Bourbeau, J., ... & Frith, P. (2017). Global strategy for the diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive lung disease 2017 report. GOLD executive summary. American journal of respiratory and critical care medicine, 195(5), 557-582.
- Wang, H., Naghavi, M., Allen, C., Barber, R. M., Bhutta, Z. A., Carter, A., ... & Coggeshall, M. (2016). Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. The lancet, 388(10053), 1459-1544.
- White, R., Walker, P., Roberts, S., Kalisky, S., & White, P. (2006). Bristol COPD Knowledge Questionnaire (BCKQ): testing what we teach patients about COPD. Chronic respiratory disease, 3(3), 123-131.
- World Health Organization. (2009). Process of translation and adaptation of instruments.https://www.who.int/substance_abuse/research_tools/translation/en/ Access date: june 2020
- Yusoff, M. S. B. (2019). ABC of content validation and content validity index calculation. RESOURCE, 11(2).