Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri İle E-Öğrenmeye Hazır Bulunuşlukları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 2, 205 - 219, 30.12.2020

Onur Bilici , Hakkı Bağcı

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile e-öğrenmeye hazır bulunuşlukları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmada hem tarama modeli hem de ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 eğitim-öğretim yılında öğrenim gören Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında araştırmacılar tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu”, Gür Erdoğan ve Arsal (2016) tarafından geliştirilen “Yaşam Boyu Öğrenme Eğilim Ölçeği” ile Yurdugül ve Demir (2015) tarafından geliştirilen “Üniversite Öğrencilerinin E-öğrenmeye Hazır Bulunuşluğu Ölçeği” kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde SPSS 25.0 paket programı kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ve e-öğrenmeye karşı hazır bulunuşları belirlenirken betimleyici istatistiklerden yararlanılmıştır. Karşılaştırma işlemleri için ise dağılımın normal olup olmadığına bakılmıştır. Normallik varsayımlarını karşılayan durumlarda bağımsız örneklem t-testi ve Anova testi; normallik varsayımlarını karşılamayan durumlarda ise Mann-Whitney-U testi ve Kruskal Wallis testi uygulanmıştır. Ayrıca öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile e-öğrenmeye hazır bulunuşlukları arasında anlamlı bir ilişkinin varlığını-yokluğunu tespit etmede Pearson korelasyon testi yapılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre öğretmen adaylarındaki yaşam boyu öğrenme eğiliminin yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının e-öğrenmeye hazır bulunuşluklarının ise orta düzeyde olduğu bulunmuştur. Yaşam boyu öğrenme eğilimlerinin alt faktörleri incelendiğinde ise en yüksek ortalamaya sahip faktörün internet öz yeterliği faktörü, en düşük ortalamaya sahip faktörün bilgisayar öz yeterliği faktörü olduğu bulunmuştur. Öğretmen adaylarındaki yaşam boyu öğrenme eğilimi cinsiyet, öğrenim görülen bölüm ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmıştır. Öğretmen adaylarının e-öğrenmeye hazır bulunuşlukları ise öğrenim görülen bölüm ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşırken cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmamıştır. Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile e-öğrenmeye hazır bulunuşlukları arasında pozitif yönde ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

E-öğrenme, yaşam boyu öğrenme, hazır bulunuşluk

Examination of the Relationship Between Teacher Candidates' Lifelong Learning Tendencies and Their Readiness for E-Learning

Öz

The purpose of this study is to examine the relationship between teacher candidates' lifelong learning tendencies and their readiness for e-learning. Both the scanning model and the relational scanning model were used in the research. The study group of the research consists of Van Yüzüncü Yıl University Education Faculty students studying in the 2019-2020 academic year. The "Personal Information Form" developed by the researchers, the "Lifelong Learning Tendency Scale" developed by Gür Erdoğan and Arsal (2016) and the "University Students' E-Learning Readiness Scale" developed by Yurdugül and Demir (2015) were used to collect the research data. SPSS 25.0 package program was used to analyze the collected data. Descriptive statistics were used to determine teacher candidates' lifelong learning tendencies and their readiness towards e-learning. For comparison operations, it was checked whether the distribution was normal or not. Independent sample t-test and Anova test in cases that provide normality assumptions; Mann-Whitney-U test and Kruskal Wallis test were used in cases that did not provide normality assumptions. In addition, Pearson correlation test was used to detect the presence or absence of a significant relationship between pre-service teachers' lifelong learning tendencies and their readiness for e-learning. According to the findings of the study, it was determined that the lifelong learning tendency of teacher candidates is at a high level. It was found that teacher candidates' readiness for e-learning was moderate. When the sub-factors of lifelong learning tendencies were examined, it was found that the factor with the highest average was the internet self-efficacy factor, while the factor with the lowest average was the computer self-efficacy factor. The lifelong learning tendency of teacher candidates differed significantly according to the variables of gender, department and grade level. While the readiness of teacher candidates for e-learning differed significantly according to the variables of the department and grade level they were educated, it did not differ significantly according to the gender variable. A positive and moderately significant relationship was found between the teacher candidates' lifelong learning tendencies and their readiness for e-learning.

Anahtar Kelimeler

E-learning, lifelong learning, readiness

Kaynakça

• Aoki, K. (2010). The use of ICT and e-learning in higher education in Japan. World Academy of Science, Engineering and Technology, 66, 868-872.
• Basque, J., Rocheleau, J. ve Winer, L. (1998). Une approche pédagogique pour l’école informatisée. École informatisée Clés en main du Québec inc.
• Boztepe, Ö. ve Demirtaş, Z. (2017). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme ve İletişim Memnuniyet Düzeylerinin İncelenmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 8(2), 327-335.
• Bulaç, E. ve Kurt, M. (2019). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin İncelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 125-161.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Demir, Ö. (2015). Öğrencilerin ve Öğretim Elemanlarının E-öğrenmeye Hazır Bulunuşluk Düzeylerinin İncelenmesi: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Demirel, M. (2009). Yaşam Boyu Öğrenme ve Teknoloji. Paper presented at the 9th International Educational Technology Conference (IETC2009), Ankara, Turkey.
• Dündar, H. (2016). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ersoy, A. ve Yılmaz, B. (2010). Yaşam Boyu Öğrenme ve Halk Kütüphaneleri: Kuramsal Bir Yaklaşım. Paper presented at the ‘Bilgi Okuryazarlığı’ndan ‘Yaşam Boyu Öğrenme’ye.
• Gündoğan, N. (2003). Avrupa Birliği’ne Üye Ülkelerde Bir İstihdam Politikası Aracı Olarak Yaşam Boyu Öğrenme ve Bazı Örnek Program ve Uygulamalar. Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 7(2), 299-312.
• Güneş, F. (2007). Yapılandırıcı Yaklaşımla Sınıf Yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Güneş, F. (2010). Eğitimde Yapılandırıcı Yaklaşımla Gelen Yenilikler. Eğitime Bakış, 6(16), 3-9.
• Gür Erdoğan, D. ve Arsal, Z. (2016). Yaşam Boyu Öğrenme Eğilim Ölçeği (YBÖEÖ)’nin geliştirilmesi. Sakarya University Journal of Education, 6(1), 114-122.
• Gür Erdoğan, D., Bayat, S. ve Sentürk, Ş. (2017). The Relationship Between Alternative Teacher Certification Program Students’ Computer and Communication Technology, E-learning and Lifelong Learning Tendencies. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 7(13), 147-160.
• Kabataş, S. (2019). Öğretmen Adaylarının Dijital Vatandaşlık Algılarının Yaşam Boyu Öğrenme Tutumları ve E-öğrenmeye Hazır Bulunuşluğu Açısından Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Korkmaz, Ö., Çakır, R. ve Tan, S. S. (2015). Öğrencilerin E-öğrenmeye Hazır Bulunuşluk ve Memnuniyet Düzeylerinin Akademik Başarıya Etkisi. Journal of Kirsehir Education Faculty, 16(3).
• Kozanitis, A. (2005). Les principaux courants théoriques de l’enseignement et de l’apprentissage: un point de vue historique. Bureau d’appui pédagogique-École polytechnique de Montréal, 1-14.
• Kozikoğlu, İ. ve Altunova, N. (2018). Öğretmen Adaylarının 21. Yüzyıl Becerilerine İlişkin Öz-yeterlik Algılarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerini Yordama Gücü. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 8(3), 522-531.
• Morgan, C. T. (2010). Psikolojiye giriş. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Oğuz, A. ve Ataseven, N. (2016). Relationship Between The Lifelong Learning Tendency and Information Literacy Self-Efficacy of Students. The Anthropologist, 24(1), 28-34.
• Soydal, İ., Alır, G. ve Ünal, Y. (2012). Türk Üniversiteleri E-Öğrenmeye Hazır Mı? Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Örneği. Paper presented at the 16th International Conference on Electronic Publishing, ELPUB, Portekiz.
• Toprak, M. ve Erdoğan, A. (2012). Yaşamboyu Öğrenme: Kavram, Politika, Araçlar ve Uygulama (Lifelong Learning: Concept, Policy, Instruments and Implementation). Journal of Higher Education and Science, 2(2), 69-91.
• Tunca, N., Alkın Şahin, S. ve Aydın, Ö. (2015). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 433-446.
• Ünal, K. ve Akay, C. (2017). Öğretmenlik Mesleği ve Yaşam Boyu Öğrenme: Öğretmen Adayları Penceresinden / Teaching Profession and Lifelong Learning: From the Perspective of Teacher Candidates. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 821-838.
• Yamamoto, G. T., Demiray, U., Kesim, M., Yuzer, T. V., Demirci, B. B. ve Eby, G. (2011). Türkiye'de E-öğrenme: Gelişmeler ve Uygulamalar. Ankara: Efil Yayınevi.
• Yaman, F. ve Yazar, T. (2015). Öğretmenlerin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin İncelenmesi (Diyarbakır ili örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1553-1566.
• Yasa, H. D. (2018). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri ile Bilgi Okuryazarlığı Becerileri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yurdugül, H. ve Demir, Ö. (2017). Öğretmen Yetiştiren Lisans Programlarındaki Öğretmen Adaylarının E-öğrenmeye Hazır Bulunuşluklarının İncelenmesi: Hacettepe Üniversitesi Örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 896-915.