OTELLERDEKİ HELAL TURİZM UYGULAMALARINDA OTEL YÖNETİM SİSTEMLERİNİN KULLANILABİLİRLİĞİ ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 182 - 207, 31.08.2020

Yusuf Yılmaz , Abdullah Akgün , Hasan Kınay

Öz

Helal oteller yalnızca helal yiyecek ve içecek sunumuyla sınırlı değil, aynı zamanda otel içerisindeki diğer hizmetlerin de İslami kurallara uygun bir şekilde müşteriye sunulduğu işletmelerdir. Otel yönetim sistemleri de bir misafirin bir konaklama tesisini ziyareti ile ilgili her türlü işlemin yapılması konusunda yardımcı olmaktadır. Bu çalışmada helal turizm hizmeti veren otel işletmelerinde otel yönetim sistemlerinin helal turizm uygulamalarında kullanılabilir olup olmadığının belirlenmesini amaçlanmıştır. Bu doğrultuda önce piyasaya hakim 5 otel yönetim sistemi yetkilisiyle, daha sonra da helal turizm hizmeti veren 13 otel yöneticisiyle birebir görüşmeler yapılmıştır. Araştırma sonucunda otel yönetim sistemleri yetkililerinden alınan bilgilerde otel yönetim sistemlerindeki mevcut birçok özelliğin ve eklenebilecek bazı özelliklerin helal turizm çerçevesinde kullanılabileceği, otel yönetim sistemlerinin bu yetenek ve özelliklere sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Diğer taraftan helal turizm hizmeti veren otel yetkililerinin büyük bir çoğunluğu ise kullandıkları otel yönetim sistemlerinin helal turizm kapsamında kullanabilecekleri özelliklere sahip olmadığını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Helal Turizm, Otel Yönetim Sistemleri, Helal Otel

Kaynakça

• Abdullah, J. (2010). Marketıng to Global Muslıms - Identifying and understanding brand risks. Halal Journal, 37, November/Dezember, 24-27.
• ADL Belge ve Danışmanlık Hizmetleri (2019). Helal Otel Sertifikası Genel Kurallar. http://adlbelge.com/helal-otel-sertifikasi, [Erişim Tarihi: 03.09.2019].
• Akbaba A. ve Çavuşoğlu, F. (2017). Helal Otel Kavramı ve Türkiye’de Helal Otel Sertifikasyonu. International Journal of Contemporary Tourism Research, 1, 48–58.
• Akyürek, S. ve Akdu, U. (2017). Helâl Konseptli Otellerde Turistlerin Şikâyet ve Memnuniyeti Üzerine Bir Araştırma. 1. International Halal Tourism Congress / 07-09 April 2017 / Alanya / Turkey.
• Al-Qaradawi, S. Y. (2010). The Lawful and The Prohibited in İslam. Al-Falah for Translation, Publication and Distribution, 1-355.
• Arasteh, M. ve Eilami, R.M. (2011). The Role of Religion and Islam in the Tourism Industry of Iran. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1773827, [Erişim Tarihi: 03.09.2019].
• Arpacı, Ö. ve Batman, O. (2015). Helal Konseptli Otel İşletmelerinin Yüksek ve Düşük Sezonda Algılanan Hizmet Kalitesinin Müşteri Sadakati ve Müşteri Değeri Üzerine Etkisi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(3), 73-86.
• Assadi, D. (2003). Do Religions Influence Customer Behavior? Confronting Religious Rules and Marketing Concepts, Cahiers du CEREN, 5, 2–13.
• Babakus, E., Cornwell, T.B., Mitchell, V. ve Schlegelmilch, B. (2004). Reactions to Unethical Consumer Behavior Across Six Countries. Journal of Consumer Marketing, 21(4), 254–263.
• Bach, M. P., Schatten, M. ve Marušić, Z. (2013). Data Mining Applications in Tourism: A Keyword Analysis. In Hunjak, Tihomir; Lovrenčić, Sandra; Tomičić, Igor (Eds.) Proceedings of The 24th Central European Conference on Information and Intelligent Systems: (s. 26-32), Varaždin, Croatia: Faculty of Organization and Informatics.
• Batman, O. (2015), Helal Turizm. Zafer Bilim-Araştırma Kültür-Sanat Dergisi, Eylül-2015, Sayı: 465, Yıl:39: 50-51.
• Battour, M., Ismail, M. N., Battor, M. ve Awais, M. (2016). Islamic tourism: An Empirical Examination of Travel Motivation and Satisfaction in Malaysia. Current Issues in Tourism, 20(1), 50-67.
• Battour, M. ve Ismail, M. (2014). The Role of Destination Attributes in Islamic Tourism. 4th International Conference on Tourism Research (4ICTR), (s. 1-8), Malaysia.
• Battour, M. ve Ismail, M.N. (2016). Halal Tourism: Concepts, Practises, Challenges and Future. Tourism Management Perspectives, 19, 150-154.
• Boğan, E., Batman, O. ve Sarıışık, M. (2016). Helal Turizmin Kavramsal Çerçevesi ve Türkiye’deki Uygulamalar Üzerine Bir Değerlendirme. 3rd International Congress of Tourism & Management Researches, 20-22 MAY 2016, Antalya.
• Bonne, K. ve Verbeke, W. (2008). Religious Values Informing Halal Meat Production and the Control and Delivery of Halal Credence Quality. Agriculture and Human Values, 25, 35-47.
• Bozorgaghideh, N. ve Beegam. S. R. (2015). Halal Tourism in Kerala. International Journal of Management (IJM), 6(8), 42-48.
• Buyruk, L. ve Aydemir, D. A. (2019). Otel Yöneticilerinin “Helal Otel” Konsepti Hakkındaki Düşünceleri: Kapadokya’da Bir Araştırma. 2nd Internatıonal Halal Tourısm Congress / 04-06 April 2019 / Antalya / Turkey.
• Carboni, M., Perelli, C. ve Sistu, G. (2014). Is Islamic tourism a Viable Option for Tunisian Tourism? Insights from Djerba. Tourism Management Perspectives, 11, 1-9.
• Cohen, E. (1998). Tourism and Religion: A comparative perspective. Pasific Tourism Review, 2, 1-10.
• Collins, D. ve Tisdell, C. (2002). Gender and Differences in Travel Life Cycles. Journal of Travel Research, 41, 133-143.
• Cornwell, B., Cui, C.C., Mitchell, V., Schlegelmilch, B., Dzulkiflee, A. ve Chan, J. (2005). A Cross-Cultural Study of the Role of Religion in Consumers’ Ethical Positions. International Marketing Review, 22(5), 531–546.
• Coşkun, R., Altunışık R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E.. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. SPSS Uygulamalı. 8. Baskı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Crescent Rating (2018). Halal Travel Frontier. https://www.crescentrating.com/reports/halal-travel-frontier-2018.html, [Erişim Tarihi: 09.09.2019].
• Çizel, B. (2005). İşletme Stratejileri ile Enformasyon Sistem Stratejilerinin Uyumu (Stratejik Uyum) ve Stratejik Uyumun Antalya Yöresindeki Konaklama İşletmelerinde Araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• Delener, N. (1994). Religious Contrasts in Consumer Decision Behaviour Patterns: Their Dimensions and Marketing Implications. European Journal of Marketing, 28(5), 36–53.
• Dinçer, F.İ ve Bayram, G.E. (2017). İslami Bakışı Açısı İle Helal Turizm. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(1), 26-42.
• Din, K. H. (1989). Islam and Tourism: Patterns, Issues, and Options. Annals of Tourism Research, 16, 542-563. Duman, T. (2011). The Value of Islamıc Tourısm:Perspectıves from the Turkish Experience. Islam and Civilisational Renewal (ICR Journal), 3(4), 718-739.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• El-Gohary, H. (2016). Halal Tourism, Is It Really Halal?. Tourism Management Perspectives, 19, 124– 130.
• Elghuzawany, N. A. A. (2019). The Examinatıon of Leading International Experiences in Halal Tourism Trends in the Tourist Destinations with Application on Singapore. 2nd International Halal Tourism Congress / 04-06 April 2019 / Antalya / Turkey.
• Essoo N. ve Dibb. S. (2004), Religious Influences on Shopping Behaviour: An Exploratory Study. Journal of Marketing Management, 20, 683-712.
• GIFR- Global Islamic Finance Report (2013). The Global Halal Industry: An Overview. 140-158, www.gifr.net/gifr2013/ch_13.PDF, [Erişim Tarihi: 09.09.2019].
• GİMDES (2019). Helâl Otel ve Konaklama Hizmeti Genel Şartnamesi. http://www.gimdes.org/gimdes-standartlari, [Erişim Tarihi: 03.09.2019].
• Glesne, C. (2015). Nitel Araştırmaya Giriş. (Çev. Ed. Ali Ersoy Ve Pelin Yalçınoğlu). 5. Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Global Muslim Travel Index (2016). MasterCard-CrescentRating. https://www.crescentrating.com/reports/mastercard-crescentrating-global-muslim-travel-index-gmti-2016.html, [Erişim Tarihi: 03.09.2019].
• Global Muslim Travel Index (2017). MasterCard-CrescentRating. https://www.crescentrating.com/reports/mastercard-crescentrating-global-muslim-travel-index-gmti-2017.html, [Erişim Tarihi: 03.09.2019].
• Global Muslim Travel Index (2018). MasterCard-CrescentRating. https://www.crescentrating.com/reports/mastercard-crescentrating-global-muslim-travel-index-gmti-2018.html, [Erişim Tarihi: 03.09.2019].
• Global Muslim Travel Index (2019). MasterCard-CrescentRating. https://www.crescentrating.com/reports/global-muslim-travel-index-2019.html, [Erişim Tarihi: 03.09.2019].
• Hacıoğlu, N., Çözeli, F.E. ve Acun, A. (2017). Helal Konseptli Şehir Otellerinin Web Siteleri Üzerinden Değerlendirilmesi, Türkiye, Malezya, BAE Karşılaştırmalı Örneği. 1. International Halal Tourism Congress / 07-09 April 2017 / Alanya / Turkey.
• Henderson, J. C. (2009). Islamic Tourism Reviewed. Tourism Recreation Research, 34(2), 207–211.
• Islam, A. ve Kärkkäinen, L. (2013). Islamic Tourism as a Prosperous Phenomenon in Lapland. The Foresight as a Competitive Advantage for Tourism in Lapland Project, 1-59.
• Jafari, J. ve Scott, N. (2014). Muslim World and Its Tourisms. Annals of Tourism Research, 44, 1–19.
• Jallad, A. N. (2008). The Concepts of Al-Halal and Al-Haram in the Arab-Muslim Culture: A Translational and Lexicographical Study. Language Design, 10, 77-86.
• Kamarulzaman, Y., Madun, A. ve Farinda, A. G. (2012). The Acceptance of Islamic Hotel Concept in Malaysia: A Conceptual Paper. International Conference on Islamic Marketing and Branding Proceding, Brunei.
• Kartal, B., Tepeci, M. ve Atlı, H. (2015). Examining the Religious Tourism Potential of Manisa, Turkey with a Marketing Perspective. Tourism Review,70(3), 214-231.
• Kasavana, M. L. (2011). Managing Technology in the Hospitality Industry. 6th Ed., Michigan: American Hotel & Lodging Educational Institute.
• Kessler, K. (2015). Conceptualizing Mosque Tourism: A Central Feature of Islamic and Religious Tourism. International Journal of Religious Tourism and Pilgrimage, 3(2),11-32.
• Khalek, A. A. (2014). Young Consumers Attitude Towards Halal Food Outlets and JAKIM’s Halal Certification in Malaysia. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 121, 26 – 34.
• Kılıç, B., Esen, F. Ö. ve Yozukmaz, N. (2017). Çalışanların Bakış Açısıyla Helal Otel. 1. International Halal Tourism Congress / 07-09 April 2017 / Alanya / Turkey.
• Kim, T. G., Lee, J. H., ve Law, R. (2008). An Empirical Examination of the Acceptance Behaviour of Hotel Front Office Systems: An Extended Technology Acceptance Model. Tourism Management, 29(3), 500-513.
• Köseoğlu, A. (2014). Helal Belgelendirme Gerekliliği. Değerlendirme Notu, Mevlana Kalkınma Ajansı, 1-17, Konya. http://konyadayatirim.gov.tr/images/dosya/HELAL%20BELGELENDİRME%20GEREKLİLİĞİ.pdf, [Erişim Tarihi: 16.10.2019].
• Kurtoğlu, R. ve Çiçek, B. (2013), Tüketicilerin Helal Ürünler Hakkındaki Algılama, Tutum ve Beklentilerini Tespit Etmeye Yönelik Bir Araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(3), 181-205.
• Lordkipanidze, M., Brezet, H. ve Backman, M. (2005). The Entrepreneurship Factor in Sustainable Tourism Development. Journal Cleaner Production, 787–798.
• Mansouri, S. (2014). Role of Halal Tourism Ideology in Destianation Competitiveness: A study on Selected Hotels in Bangkok, Thailand. International Conference on Law, Education and Humanities (ICLEH'14) (30-31 January 2014), Pattaya, Thailand. 20-23.
• Mil, B. (2007). Nitel Araştırma Tekniği Olarak Görüşme. İçinde A.Yüksel, B.Mil, Y. Bilim (Editör), Nitel Araştırma. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Mohsin, A., Ramli, N. ve Alkhulayfi, B.A. (2016). Halal Tourism: Emerging Opportunities. Tourism Management Perspectives, 19, 137-143.
• Mokhlis, S. (2006). The Effect of Religiosity on Shopping Orientation: An Exploratory Study in Malaysia. Journal of American Academy of Business, 9(1), 64-74.
• Nasibov, D., Göçmen, S. ve Üngüren, E. (2017). Konaklama İşletmelerinde Çalışan Engelli Bireylerin Helal Turizm Bağlamında Değerlendirilmesi. 1. International Halal Tourism Congress / 07-09 April 2017 / Alanya / Turkey.
• Oflaz, M. (2015). Turistik Ürün Çeşidi Olarak Helal Turizm Konsepti Uygulayan Konaklama Tesislerinde Müşteri Algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Oktadiana, H., Pearce, P. ve Chon, K. (2016). Muslim Travellers' Needs: What Don't We Know?. Tourism Management Perspectives, 20, 124-130.
• Omar, C. M. C., Adaha, N. M. A. ve Kamri, N. A. (2013). Shariah Compliance in Hotel Management: A Conceptual Framework. International Convention on Islamic Management Conference, Kuala Lumpur.
• Özdemir, H. (2015). Muhafazakar Otel Müşterilerinin Otel İşletmelerinde Aradıkları Özelliklerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özleyen, E. ve Tepeci, M. (2017). Turizm Akademisyenlerinin Türkiye’de Hell Turizm Pazarının Gelişimine Bakış Açıları. 1. International Halal Tourism Congress / 07-09 April 2017 / Alanya / Turkey.
• Pamukçu, H. (2017). Konaklama İşletmelerinde Helal Turizm Standardizasyonu Önerisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Pelit, E. ve Nas, N. (2017). Helal Sertifika Uygulamaları ve Turizme Yansımaları. 1. International Halal Tourism Congress / 07-09 April 2017 / Alanya / Turkey.
• Pettinger, C., Holdsworth, M. ve Gerber, M. (2004). Psycho-Social Influences on Food Choice in Southern France and Central England. Appetite, 42(3), 307–316.
• Pew Research Center (2015). The Future of World Religions: Population Growth Projections, 2010-2050, https://assets.pewresearch.org/wp-content/uploads/sites/11/2015/03/PF_15.04.02_ProjectionsFullReport.pdf, [Erişim Tarihi: 04.09.2019].
• Pew Research Center (2017). The Changing Global Religious Landscape. https://www.pewforum.org/2017/04/05/the-changing-global-religious-landscape/#global-%20population-projections-2015-%20to-2060, [Erişim Tarihi: 05.09.2019].
• Pucciani, K. K. ve Murphy, H. C. (2011). An Investigation of Data Management and Property Management Systems in Hotels. Tourism and Hospitality Management, 17(1), 101-114.
• Razalli, M. R., Suzzaini A. ve Hassan, M. G. (2012). Developing a Model for Islamic Hotels: Evaluating Opportunities and Challenges. International Conference on Knowledge, Culture and Society, (ICKCS 2012), 29-30 June 2012, Jeju Island, South Korea, 91-95.
• Razalli, M. R., Yusoff, Z. R. ve Roslan, M. W. M. (2013). A Framework of Halal Certification Practices for Hotel Industry. Asian Social Science, 9(11), 316-326.
• Razzaq, S., Hall, C. ve Prayag, G. (2016). The Capacity of New Zealand to Accommodate the Halal Tourism Market — or Not. Tourism Management Perspectives, 18, 92–97.
• Saad, H., Ali, B. ve Abdel-Ati, A. (2014). Sharia-Compliant Hotels in Egypt: Concept and Challenges. Advances in Hospitality and Tourism Research (AHTR), 2(1), 1–15.
• Salha, H., Yılmaz, Ö. ve Pelit, E. (2017). Mezhepler Arasındaki Fıkhi İhtilafların Helal Gıda Seçimindeki Etkisi. 1. International Halal Tourism Congress / 07-09 April 2017 / Alanya / Turkey.
• Soesilowati E.S. (2010), Business Opportunities for Halal Products in the Global Market: Muslim Consumer Behaviour and Halal Food Consumption. Journal of Indonesian Social Sciences and Humanities, 3, 151-160.
• Stanciulescu, G.C. ve Tirca, A.M. (2010). Implication of Commercial Activity within Monactic Settlements as a Way to Maintain the Sustainable Development of Religious Tourism in Romania. Commerce Contribution to Sustainable Development, 27, 129-144.
• Şahingöz, S.A. ve Gönülgül, S. (2017). Helal Otellerin Web Sayfaları Yoluyla Analizi. 1. International Halal Tourism Congress / 07-09 April 2017 / Alanya / Turkey, 430-440.
• Tanrısever, C., Pamukçu, H. ve Batman, O. (2016). New Tourism Trends in the World and their Adaptations to Turkey. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 7(16), 55-72.
• Temizkan, S.P., Doğantekin, A., Kılıç, İ. ve Güven, G. (2017). Helal Turizm Kapsamında Helal Konseptli Otel Web Sitelerinin Değerlendirilmesi: Antalya Örneği. 1. International Halal Tourism Congress / 07-09 April 2017 / Alanya / Turkey.
• Tepeci, M. (2017). Türkiye’de Müslüman Dostu Turizm Pazarının Rekabetçiliğinin Porter’ın Elmas Modeliyle İncelenmesi. 1. International Halal Tourism Congress / 07-09 April 2017 / Alanya / Turkey.
• Türk Dil Kurumu (TDK) (2019). Büyük Türkçe Sözlük. http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5da07f3e400a82.61485397, [Erişim Tarihi: 11.10.2019].
• UNWTO (2019), International Tourism Highlights. https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284421152, [Erişim Tarihi: 02.09.2019].
• Walker, J. R. ve Walker, J. T. (2014). Introduction to Hospitality Management. Fourth Edition. England: Pearson Education Limited.
• Weidenfeld, A.D.I., ve Ron, A.S. (2008). Religious Needs in the Tourism Industry. Anatolia: An International Journal of Tourism and Hospitality Research, 19(2), 357-361.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 5. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, Y., Akgün, A. ve Kınay, H. (2019). Otel Yönetim Sistemlerinin Uzman ve Eğitimciler Perspektifinden Değerlendirilmesi: Nitel Bir Çalışma. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(3), 386-402.
• Zulkharnain, A. ve Jamal, S.A. (2012). Muslim Guest Perception of Value towards Syariah Concept Hotel. A. Zainal, S.M. Radzi, R. Hashim, C.T. Chik, R. Abu (Eds.), Current Issues in Hospitality and Tourism, Research and Innovations (s.337-340) Taylor & Francis Group, London, UK.