At Simgesinin Anlamı ve Süleyman Saim Tekcan Resimlerindeki Yansımaları

Yıl 2020, Sayı: 26, 101 - 114, 28.12.2020

Bülent Salderay Yılmaz Çıracıoğlu

Öz

Bu araştırmada; at simgesinin anlamının ne olduğu ve Süleyman Saim Tekcan’ın resimlerindeki
yansımalarının nasıl olduğu ele alınarak değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda: Süleyman Saim Tekcan’ın
kendi ismi ile oluşturulmuş resmi web sayfasından, farklı yıllarda yapılmış, at konu ve temasını içeren, at
simgesinin net olarak kullanıldığı üç (3) resim çalışması rastlantısal olarak seçilerek irdelenmiştir.
Bu araştırma, nitel araştırma yöntemleri içerisinde değerlendirilen betimsel bir çalışmadır. Bu kapsam
doğrultusunda; Tekcan’a ait resmi web sayfasından, rastlantısal olarak seçilen üç (3) resim çalışması,
araştırma kapsamı içerisine alınmış diğer çalışmaları ise araştırmanın dışında bırakılmışlardır.
Süleyman Saim Tekcan’ın “Atlar Serisi” adı altında yapmış olduğu eserlerde at simgesini gerek tek başına
gerekse başka simgelerle birlikte kullandığı görülmektedir. Tekcan’ın eserlerine bakan kişi/kişiler, genelde
Türk kültüründen yetişen bireyler veya Tekcan’ın Türk olduğunu bilen bireyler olduğu için, eserlerdeki
“At Simgesi’ni” ister istemez Kadim Türk Medeniyetlerindeki atın anlamı ile özdeşleştirebildiği; Bu
özdeşleştirme ve bağ kurma yapısının, kültür ve inanışlar üzerine etki ederek günümüze kadar geldiği ve
böylelikle hem Süleyman Saim Tekcan’ın sanatçı kişiliğine hem de onun eserlerini gören izleyicilerin algıda
seçicilik yapısına etki ettiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

At, Süleyman Saim Tekcan, Sanat, Türk Kültür ve İnancı

Kaynakça

• Bailey, K. D. (1987). Methods of Social Research. United States of America, New York: 3rd Edition, the Free Press.
• Bayburtluoğlu, H. (2019). Orta Çağ’da Toharistan Bölgesinde Halaçlar, Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Belek, K. (2015). “Eski Türklerde At ve At Kültürü (Dünden Bugüne Kırgız Kültürel Hayatı Örneği)”, Gazi Türkiyat Dergisi, 16, 111-128.
• Beşen Delice, T. (2015). “Türkmen Kültüründe At”, International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 4, 537-546. DOI: 10.14486/IJSCS425
• Bıyıklı, M. (2019). “Türklerde At Kültürü ve Türk Mitolojisinde Atın Yeri ve Önemi”, 5. Uluslararası AFRO-AVRASYA Araştırmaları Kongresi, 404-417, Lefkoşa, KKTC. Bilgili, N. (2014). “Tamgalar”, Hermes Yayınları, İstanbul.
• Cumakunova, G. (2009), “Kızgız ve Türkmen Türkçelerinde Atçılık Terminolojisi”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 6/2, 40-45.
• Çatalbaş, R. (2011). “Türklerde Hayvan Sembolizmi ve Din İlişkisi”, Turan Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, 3 (12), 49-60.
• Çoruhlu, Y. (2010). “Türk Mitolojisinin Ana Hatları”, Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
• Eliade, M. (2003). “Dinler Tarihine Giriş”, (Çeviren: Lale Arslan Özcan), Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
• Ergun, M. (1998), “Altay Türklerinin Kahramanlık Destanları Alp Manaş”, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Erol Çalışkan, Ş. S. (2019). “Alpamış destanında sayıların anlamları ve değerlendirilmesi üzerine bir inceleme”, RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (14), 183-197.
• Esin, E. (2001). “Türk Kozmolojisine Giriş”, Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
• Gordon, I. E. (2005). “Theories of Visual Perception”, (Third Edition). Psychology Press, Taylor & Francis Group, United States of America.
• Gürsoy-Naskali, E. (1995). “Türk Kültüründe At ve Çağdaş Atcılık”, Türkiye Jokey Kulübü, İstanbul.
• Karasar, N. (1999). “Bilimsel Araştırma Yöntemi”, Nobel Yayınevi, Ankara.
• Karcıoğlu, U. (2017). “Türk Kültüründe Atın Önemi ve Ata Sporlarımızdan Atlı Cirit Oyunu”, ANASAY, 1 (2), 167-198.
• Morrell, M. (2011). “Signs and Symbols: Art and Language in Art Therapy”, Journal of Clinical Art Therapy,1(1), 25-32.
• Ögel, B. (1995). “Türk Mitolojisi II”, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
• Salderay, B. (2016), “Algı Psikolojisi ve Görsel Sanatlar”, “Hitit Üniversitesi Uluslararası Geçmişten Geleceğe Sanat Sempozyumu, 26-28 Eylül, Kuzey Kampüsü, Çorum- TÜRKİYE.
• Tanyu, H. (1980). “İslamlıktan Önce Türklerde Tek Tanrı İnancı”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara.
• Youatt, W. (1831). “The History, Treatment, and Diseases of the Horse: Embracing an Account of His Introduction and Use in Various Countries; General Management Under All Peculiar Circumstances; An Abstract of the Best Veterinary Practice; Useful Medicinal and Other Recipes; Articles of Food, Etc;, With a Treatise on Draught”, London: Baldwin and Cradock.
• İnternet: Gendelman, V. (2015). 25 Famous Company Logos & Their Hidden Meanings http://www.companyfolders.com/blog/25-famous-company-logos-hidden-meanings 02 Temmuz 2020 tarihinde alınmıştır.
• İnternet: Getty, J. P. (2010). Allegory in Art: Symbols in Art. https://www.getty.edu/ education/teachers/trippack/center_selfguides/downloads/allegory_symbols.pdf 28 Şubat 2020 tarihinde alınmıştır.
• İnternet 1: At ile ilgili Atasözleri-Açıklaması ve Anlamı. https://guezelsoezler.com/at-ileilgili- atasozleri-aciklamasi-ve-anlami/ 02 Eylül 2020 tarihinde alınmıştır.
• İnternet: The British Museum (2016). Art & Design: Symbols, https://www. britishmuseum.org/PDF/Art_Guide_04Symbols_KS2to4.pdf 28 Şubat 2016 tarihinde alınmıştır.
• İnternet: Türk Dil Kurumu Sözlüğü (2020), https://sozluk.gov.tr/ 02 Eylül 2020 tarihinde alınmıştır.
• Resim 1: Süleyman Saim Tekcan (1998). Atlar Serisinden, 110X120 cm. http://www. suleymansaimtekcan.com/pPages/pArtist.aspx?paID=355&section=140&lang=TR&bhcp= 1&periodID=&pageNo=0&exhID=1149 05 Ekim 2020 tarihinde alınmıştır.
• Resim 2: Süleyman Saim Tekcan (2004). Atlar Serisinden, 180X130 cm. http://www. suleymansaimtekcan.com/pPages/pArtist.aspx?paID=355&section=140&lang=TR&bhcp= 1&periodID=&pageNo=0&exhID=1149 02 Ekim 2020 tarihinde alınmıştır.
• Resim 3: Süleyman Saim Tekcan (2017). Atlar Serisinden, 100X140 cm. http://www. suleymansaimtekcan.com/pPages/pArtist.aspx?paID=355&section=140&lang=TR&bhcp= 1&periodID=&pageNo=0&exhID=5518 05 Ekim 2020 tarihinde alınmıştır.