MAĞAZA ATMOSFERİNİN MOBİLYA PERAKENDESİ ÖZELİNDE MÜŞTERİ ALIŞVERİŞ DAVRANIŞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 33, 253 - 276, 01.06.2024

Cisem Oguzhan , Zeynep Tuna Ultav

https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1161461

Öz

Bu çalışmanın amacı, mobilya sektöründe gerçekleştirilen bir vaka çalışması ile mağaza iç mekân tasarımının ve mağazada yaratılan atmosferin müşteri alışveriş davranışlarına ve müşteri memnuniyetine etkilerini ortaya koymaktır. Mağaza atmosferinin müşterilerin ruh hallerini ve duygu durumlarını etkilediğinden yola çıkılarak mağaza ortamını oluşturan unsurlar belirlenmiş, nitel ve nicel yöntemler kullanılarak müşteri memnuniyeti sorgulanmıştır. Bu unsurlar, görsel sunuş ve görsel iletişimi sağlayan unsurlar özelinde araştırmaya konu olmuştur. Çalışma bir mobilya markası özelinde, eski ve yeni konsept mağaza tasarımlarını karşılaştırıldığı bir vaka analizini içermektedir. Bu bağlamda, gözlem, fotoğraf çekimleri, anket çalışmaları ve yüz yüze görüşmeler kullanılmıştır. Çıkan sonuç doğrultusunda, yeni konsept mağazalarda uygulanan görsel sunuş ve görsel iletişim unsurları ile ilgili oluşturulan tasarımsal değişikliklerin müşteriler üzerinde literatürü destekler nitelikte fiziksel ve psikolojik etkiler yarattığı söylemek mümkündür. Alan çalışması kapsamında incelenen konsept değişikliğinin mekânsal memnuniyet yarattığı saptanmıştır. Bunun yanı sıra, çalışma sonucunda mağaza atmosferi ve atmosferi oluşturan bileşenlerin tüketicilerin alışveriş deneyimini pozitif hale getirdiği ve alışveriş davranışlarını olumlu şekilde etkilediği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mobilya Mağaza Tasarımı, Mağaza Atmosferi, Mağaza Memnuniyeti

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

EFFECTS OF STORE ATMOSPHERE ON CUSTOMER SHOPPING BEHAVIORS IN FURNITURE STORE DESIGN

Öz

This study aims to determine the effects of interior store design and store atmosphere on customer behavior and in-store pleasantness through a case study of the furniture industry. Starting from point of view that atmosphere affects customer’s emotional states and mood, components that create store environment was identified and customer pleasantness was interrogated by using qualitative and quantitative methods. These components have been the subject of research in terms of visual presentation and visual communication. The study includes a case study comparing old and new concept store designs for a furniture brand. In this context, observation, photo-shootings, survey studies and face-to-face interviews have been used in the study. As a result, it is possible to say that the design changes created regarding the visual presentation and visual communication elements applied in the new concept stores create physical and psychological effects on customers that support the literature. It was determined that the concept change, which was examined within the scope of the field study, created spatial satisfaction. In addition, it was revealed that the store atmosphere and the components that create store atmosphere make customer’s shopping experience more positive and affect their shopping behaviors positively.

Anahtar Kelimeler

Furniture Store Design, Store Atmosphere, In-store Pleasantness

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Acar, N. (2009). Perakendecilikte Mağaza Atmosferinin Müşteri Sadakatine Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Andersson, M., Palmblad, S. ve Prevedan, T. (2012). Atmospheric Effects on Hedonic and Utilitarian Customers, Lisans Tezi, Linnaeus Üniversitesi, İsveç.
• Areni, C. S. ve Kim, D. (1994). “The Influence of In-Store Lighting on Consumers’ Examination of Merchandise in a Wine Store”, International Journal of Research in Marketing, 11 (2), 117–125.
• Arslan, F. M. (2011). Mağazacılıkta Atmosfer. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Babin, B. J., Hardesty, D. M. ve Suter, T. A. (2003). “Color and Shopping Intentions: The Intervening Effect of Price Fairness and Perceived Affect”, Journal of Business Research, 56, 541–551.
• Baker, J. (1986). The Role of the Environment in Marketing Services: The Consumer Perspective. J. A. Czepeil, C. A. Congrem ve J. Shanahan (Editörler), The Services Challenge: Integrating for Competitive Advantage. Chicago: American Marketing Association, s. 79–84.
• Baker, J., Grewal D. ve Parasuraman, A. (1994). “The Influence of Store Environment on Quality Inferences and Store Image”, Journal of the Academy of Marketing Science, 22(4), 328–339.
• Baker, J., Levy, M. ve Grewal, D. (1992). “An Experimental Approach to Making Retail Store Environmental Decisions”, Journal of Retailing, 68 (4), 445-459.
• Barr, V. ve Broudy, C. E. (1990). Designing to Sell: A Complete Guide to Retail Store Planning and Design. New York: McGraw-Hill.
• Bellizi, J. A., Crowley, A. E. ve Hasty, R. W. (1983). “The Effects of Color in Store Design”, Journal of Retailing, 59(1), 21–45.
• Berman, B. ve Evans, J. R. (1995). Retail Management. New York: MacMillan Publishing Co.
• Chebat, J. C. ve Michon, R. (2003). “Impact of Ambient Odors on Mall Shoppers’ Emotions, Cognition, and Spending a Test of Competitive Causal Theories”, Journal of Business Research, 56, 529–539.
• Chen, H. S. ve Hsieh, T. (2011). “The Effect of Atmosphere on Customer Perceptions and Customer Behavior Responses”, African Journal of Business Management, 5 (24), 10054–10066.
• Cho, J. Y. ve Lee, E. J. (2017). “Impact of Interior Colors in Retail Store Atmosphere on Consumers’ Perceived Store Luxury, Emotions, and Preference”, Clothing and Textiles Research Journal, 35 (1), 33–48.
• Demirci, F. (2000). Perakendecilikte Mağaza Düzenlemesi. İstanbul: Beta Yayınevi.
• Donovan, R. J. ve Rossiter, J. R. (1982). “Store Atmosphere: An Environmental Psychology Approach”, Journal of Retailing, 58(1), 34–57.
• Donovan, R., Rossiter, J.R., Marcoolyn, G., Nesdale, A. (1994). “Store Atmosphere and Purchasing Behavior”, Journal of Retailing, 70(3), 283–294.
• Eroglu, S. A. ve Machleit, K. A. (1990). “An Empirical Study of Retail Crowding: Antecedents and Consequences”, Journal of Retailing, 66, 201–221.
• Gönen, B. (2018, 13 Şubat). Doğtaş Mağazası Müşteri Memnuniyeti Üzerine Söyleşi. Doğtaş Mavişehir Mağazası, İzmir.
• Hui, M. K. ve Bateson, J. E. G. (1991). “Perceived Control and the Effects of Crowding and Consumer Choice on the Service Experience”, Journal of Consumer Research, 18 (2), 174–184.
• Hul, M. K., Dube, L. ve Chebat, J. C. (1997). “The Impact of Music on Consumers’ Reactions to Waiting for Services”, Journal of Retailing, 73 (1), 87–104.
• Kachaganova, E. (2008). Mağaza Atmosferinin Satın Almaya Etkisi ve Departmanlı Mağazada Bir Uygulama, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Kotler, P. (1973). “Atmospherics As a Marketing Tool”, Journal of Retailing, 49(4), 48–64.
• Köse, İ. (2018, 4 Şubat). Doğtaş Mağazası Müşteri Memnuniyeti Üzerine Söyleşi. Doğtaş Kelebek Genel Merkez, İstanbul.
• Levy, M. ve Weitz, B. A. (2006). Retailing Management. Londra: McGraw-Hill/Irwin.
• Machleit, K. A. ve Eroglu, S. A. (2000). “Describing and Measuring Emotional Response to Shopping Experience”, Journal of Business Research, 49 (2), 101–111.
• Mathur, M. ve Goswami, S. (2014). “Store Atmospheric Factors Driving Customer Purchase Intention - An Exploratory Study”, Journal of Management Research, 6 (2), 111–117.
• Maymand, M. M. ve Ahmadinejad, M. (2011). “Impulse Buying: The Role of Store Environmental Stimulation and Situational Factors (An Empirical Investigation)”, African Journal of Business Management, 5 (34): 13057-13065.
• Novak, A. ve Tolman, J. (1977). Store Planning and Design. New York: Lebhar-Friedman.
• Özkan, S. (2018, 8 Şubat). Doğtaş Mağazası Müşteri Memnuniyeti. Doğtaş Kısıkköy Mağazası, İzmir.
• Schielke, T. ve Leudesdorff, M. (2014). “Impact of Lighting Design on Brand Image for Fashion Retail Stores”, Lighting Research and Technology, 47 (6), 672–692.
• Sherman, E., Mathur, A., ve Smith, R. B. (1997). “Store Environment and Consumer Purchase Behavior: Mediating Role of Consumer Emotions”, Psychology and Marketing, 14 (4), 361–378.
• Spangenberg, E. R., Crowley, A. E. ve Henderson, P. W. (1996). “Improving the Store Environment: Do Olfactory Cues Affect Evaluations and Behaviors?” Journal of Marketing, 60 (2), 67–80.
• Summers, T. A. ve Hebert, P. R. (2001). “Shedding Some Light on Store Atmospherics: Influence of Illumination on Consumer Behavior”, Journal of Business Research, 54 (2), 145–150.
• Şahan, M. (2018, 8 Şubat). Doğtaş Mağazası Müşteri Memnuniyeti Üzerine Söyleşi. Doğtaş Kısıkköy Mağazası, İzmir.
• Şenel, N. (2018, 4 Şubat). Doğtaş Mağazası Müşteri Memnuniyeti Üzerine Söyleşi. Doğtaş Kelebek Genel Merkez, İstanbul.
• Turley, L. W. ve Milliman, R. E. (2000). “Atmospheric Effects on Shopping Behavior: A Review of the Experimental Evidence”, Journal of Business Research, 49 (2), 193–211.
• Velioğlu, S. (2018, 8 Şubat). Doğtaş Mağazası Müşteri Memnuniyeti Üzerine Söyleşi. Doğtaş Kısıkköy Mağazası İzmir.