Çağdaş Türk Müziği Konusunda Türkiye’de Yapılan Çalışmaların Eğilimlerinin Belirlenmesi

Yıl 2024, Sayı: 43, 14 - 25, 26.03.2024

Eda Nergiz

Öz

Bu çalışmanın amacı, çağdaş Türk müziği ile ilgili Türkiye'de yapılan çalışmaların dergi adı ve yılı, yazar sayısı, konusu, yöntemi, çalışma grubu/ örneklem özellikleri ve sayıları, veri toplama araçları ve verilerin analiz yöntemleri doğrultusunda sahip oldukları eğilimlerini belirlemektir. Bu çalışma bir doküman inceleme araştırması olup veriler literatür taraması ve makale sınıflama formu ile toplanmıştır. Çalışma grubu TR Dizin, Dergi Park, Ulakbim veri tabanları ve Google Akademik arama motorunda konuyla ilgili anahtar kelimeler taranarak elde edilen 46 çalışma ile sınırlıdır. Makalelerin analizi için Sözbilir vd. (2013) tarafından geliştirilen “Makale Sınıflama Formu” müzik alanına uygun şekilde düzenlenerek kullanılmıştır. Veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda konu ile ilgili en çok yayına sahip derginin "Balkan Müzik ve Sanat Dergisi" olduğu, tek yazarlı çalışmaların en fazla olduğu, konu ile ilgili en çok yayının 2017 yılında yapıldığı tespit edilmiştir. Çalışmaların konu alanlarına bakıldığında ise "Çalgı Eğitimi Ders Materyali/ Müfredat" ve "Besteci-Eser İncelemeleri" konularının en fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kullanılan yöntemin belirtildiği çalışmalarda en sık nicel yöntemler içerisinden betimsel yöntemin kullanıldığı, çalışma grubunun/örneklemin belirtildiği çalışmalarda sıklıkla "Eserler" çalışma grubunun tercih edildiği ve çalışma grubu/ örneklem sayı aralığının en fazla "1-10" arasında olduğu görülmüştür. Veri toplama araçları içerisinde en sık kullanılanın "Dokümanlar" olduğu ve verilerin analiz yöntemlerine bakıldığında ise "Eser Analizi"nin en fazla olduğu sonuçları elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Contemporary Turkish composers, contemporary Turkish music, content analysis, research trends

Etik Beyan

Bu çalışma literatür incelemesine dönüktür, veriler etik beyan gerektirmemektedir.

Kaynakça

• Akçay, Ş. Ö., & Erden, E. (2020). Türkiye’de müzik beğenisi üzerine yapılmış olan akademik çalışmaların bibliyografik yöntemle incelenmesi. Sanat Dergisi, (36), 117-134. Doi: http://doi.org/10.47571/ataunigsfd.763079
• Aksu, C. (2008). Türk müzik devrimine güncel bakış sonuçtan-sürece, süreçten-günümüze yeni çıkarımlar. Sanat Dergisi, (13), 17-26.
• Alyörük, G. (2016). Türkiye’de gitar alanında yapılan lisansüstü tezler: Bir bibliyografya çalışması. Balıkesir University The Journal of Social Sciences Institute, 19(35), 55-79.
• Anglada-Tort, M., & Sanfilippo, K. R. M. (2019). Visualizing music psychology: A bibliometric analysis of psychology of music, music perception, and musicae scientiae from 1973 to 2017. Music & Science, 2. https://doi.org/10.1177/2059204318811786
• Ataman, Ö. G. (2009). Ülkemizde flüt ve flüt eğitimi alanlarında yapılan lisansüstü tezler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 341-352.
• Apaydınlı, K. (2014). Türkiye’de koro alanında yazılmış lisansüstü tezlere bir bakış. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(8), 61-66.
• Arıca, E. (2017). Türkiye’de keman pedagojisi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 327-342. doi: 10.16986/HUJE.2016018529
• Aydın, E., & Şenol Sakin, A. (2023). Muammer Sun’un koro eserlerinin müzik eğitimi ana bilim dallarında kullanılırlığına yönelik öğretim elemanı görüşleri. Sanat ve Yorum (41), 31-40.
• Babaç, E. E. & Köse, H. S. (2018). Türkiye’de 2011-2018 yılları arasında koro alanında yapılmış olan lisansüstü tezlerin bazı parametreler bakımından incelenmesi. Online Journal of Music Sciences, 3(1), 32-55. Doi: http://dx.doi.org/10.31811/ojomus.430359
• Birel, A. S., & Qader, H. M. (2017). Türkiye’de kontrbas konusunda yazılmış lisansüstü tezler üzerine durum tespiti. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal Of EducationFaculty), 14(1), 1416-1439.
• http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2017.50
• Bulut, M. Ö. (2007). Genç Türk bestecilerinin eser yaratma süreçlerinde kullandıkları ritimsel elemanlar. Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Başkent Üniversitesi, Ankara.
• Cömert, M. & Erim, A. (2018). Viyolonsel eğitimiyle ilgili araştırma sonuçlarının alana katkısı ve uygulanabilirliği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 107-129.
• https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018..-363890
• Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Değirmenci, A., & Doğru, M. (2017). Türkiye’de sosyobilimsel konularla ilgili yapılan çalışmaların incelenmesi: Bir betimsel analiz çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 123-138.
• Demirbatır, E. (2001). Yaylı çalgılar yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlik tez bibliyografyası. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XIV(1), 143-150.
• Demirel, E. (2015). Çağdaş Türk bestecilerinde postmodern bir eğilim olarak yeniden yerellik. Education Sciences, 10(2), 84-99. ISSN: 1306-3111/1308-7274
• Doğuduyal, M. (2016). Müzikten söze. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Ece, A. S. (2007). Çoksesli Türk müziği bestecileri ile ilgili lisansüstü tez ve yayınlar antolojisi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 148-164.
• Efe, M, & Sonsel, Ö. B. (2019). Orkestra alanında yazılmış yüksek lisans, sanatta yeterlik ve doktora tezlerinin incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(41), 193-204. doi:10.29228/SOBIDER.32641
• İlyasoğlu, E. (2007). 71 Türk bestecisi (Birinci Basım). İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Kondracki, N. L., Wellman, N. S., Fada, R. D., & Amundson, D.R. (2002). Content analysis: Review of methods and their applications in nutrition education. Journal of Nutrition Education and Behavior, 34(4), 224-230.
• Kösreli, S. (2020). Türkiye’de ses eğitimi alanında yazılmış lisansüstü tezlere yönelik bir inceleme. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(5), 3651-3668.
• Kurtaslan, Z. (2018). Türkiye’de yaylı çalgılarda yay teknikleri üzerine yapılan lisansüstü tez çalışmalarının incelenmesi. Fine Arts (NWSAFA), 13(4), 57-70. Doi:10.12739/NWSA.2018.13.4.D0215.
• Küçükoğlu, A. & Ozan, C. (2013). Sınıf öğretmenliği alanındaki lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(12), 27-47.
• Özay, S. (2020). Türkiye’de viyola alanında yazılmış lisansüstü tezler. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(16), 6344-6361. DOI: 10.26466/opus.784467
• Özer, Z., & Demirbatır, R. E. (2021). Müzik eğitimi ile ilgili Tr dizin veri tabanında yayınlanan araştırmaların eğilimlerinin belirlenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 282-304.
• https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2021.21.60703-796990
• Özer, Z., & Onuray Eğilmez, H. (2021). Türkiye’de piyano eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin eğilimlerinin belirlenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1), 291-316. Doi: 10.7822/omuefd.867774
• Öztutgan, Z. (2016). Türkiye’de gitar alanında yapılan lisansüstü tezlerin analizi ve değerlendirilmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal Of EducationFaculty), XIII(I), 684-708.
• Öztutgan, K. (2021). Türkiye’de gitar alanında yayınlanmış makalelerin analizi. Ekev Akademi Dergisi, 25(87), 307-320.
• Parasız, G. (2010). Eğitim müziği eksenli keman öğretiminde kullanılmakta olan çağdaş Türk müziği eserlerinin tespitine yönelik bir çalışma. Sanat Dergisi (15), 19-24.
• Say, A. (2010). Müzik tarihi. Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Selanik, C. (1996). Müzik sanatının tarihsel serüveni. Doruk Yayımcılık.
• Sonsel, Ö. B. (2018). Türkiye’de viyola alanında yazılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47, 340-359. ISSN:1302-8944
• Soycan, M. (2021). Türkiye’de 2010-2020 yılları arasında yapılan flüt konulu lisansüstü tezlerin incelenmesi: İçerik analizi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(3), 2153-2187.
• Sözbilir, M., Kutu, H. & Yaşar M. D. (2013). Türkiye’de kimya eğitimi araştırmalarının durumu ve eğilimler. Sözbilir, M. (Ed.), Türkiye’de kimya eğitimi (s. 175-204). Türkiye Kimya Derneği Yayınları.
• Tarkum, E. (2017). Çağdaş Türk müziğinin oluşum ve gelişim sürecinin ve bu süreçte rol oynayan faktörlerin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 247-260.
• Tebiş, C., & Okay, H. H. (2013). Türkiye’de müzik sanatı ve eğitiminde keman ve viyola konulu lisansüstü tezlerin konu ve yöntem olarak incelenmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 2(2), 11-20. ISSN: 2146 – 9466
• Toptaş, B. (2013a). Türkiye’de piyano üzerine yapılmış lisansüstü çalışmalar. International Journal of Social Science, 6(3), 715-728.
• Toptaş, B. (2013b). Uluslararası sanat müziği bestecileri üzerine yapılan lisansüstü çalışmalar. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31, 74-89.
• Toptaş, B. (2022). Piyano alanında Türk müziği uygulamaları üzerine yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Diyalektolog Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 145-161.
• Turan, D., & Oğul, B. (2023). The yeni müzik scene in Türkiye: How did the ‘new music’ discourse change local contemporary music practice?. Musicologist, 7(1), 49-77. DOI: 10.33906/musicologist.1185086
• Uçan, A. (2015). Türk müzik kültürü (3. Basım). Ankara: Evrensel Müzik ve Basımevi.
• Van Raan, A. F. J. (2014). Advances in bibliometric analysis: research performance assessment and science mapping. W. Blockmans, L. Engwall, & D. Weaire (Eds.). Bibliometrics: Use and abuse in the review of resear24 Art and Interpretation l 2024 43(1): 14-25 l doi: DOI: 10.47571/sanatyorum.1442242 ch performance (pp.17-28). Edition: Wenner-Gren International Series Vol. 87. Publisher: London: Portland Press Ltd
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım Orhan, Ş., & Tunca, B. E. (2014). Türkiye’de oda müziği alanında yapılmış yüksek lisans, doktora ve sanatta yeterlik tezleri. Folklor ve Edebiyat, 20(80), 207-220.
• Yöndem, S. (2015). An examination of graduate theses related with guitar in terms of methodology and content: A case of Turkey. Educational Research and Reviews, 10(19), 2631-2638.
• https://doi.org/10.5897/ERR2015.245