Öz
A. Jaba koleksiyonunda Ehmedê Xani’nin kaleme alıdğı Mem û Zin
esas alınarak yazılan farklı yazarlara ait iki tane Türkçe Mem û Zîn nüshası
bulunmaktadır. Bunlar Akif-i Vani (Kurd 39) ve Aşık Osman Sipki (Kurd 38)’nin
eserleridir. Her iki müellif yaşamlarını XIX. yüzyılda geçirmiştir. Birincisi Sipkan
aşiretine mensup olup Erzurum’a yakın bir köydendir. İkincisi ise Vanlı olup
dönemin önemli bir bürakratıdır. Akif-i Vani eserini 1856 yılında yazmış ancak
tamamlayamamıştır. Jaba nüshası eserin bilinen tek nüshasıdır. Aşıq Sipki ise eserini
1273 (1856-1857) yılında kaleme almıştır. Sipki’nin eserinin iki nüshası
bilinmektedir: Tahran nüshası ve Jaba nüshası.
Tahran nüshasında istinsah tarihi ile eserin telif tarihi uyuştuğu için
büyük ihtimalle bu nüsha müellif nüshasıdır. Jaba nüshası 1283 tarihinde müellif
nüshasından istinsah edilmiştir. Jaba koleksiyonunda yer alan her iki nüshada müellifleri
Erzurum’a geldiklerinde Jaba’nın isteği üzerine Erzurum’da istinsah
edilmişlerdir. Ancak istinsah işleminin aceleye geldiği anlaşılmaktadır. Zira
nüshalarda kitap sanatları ve tekniklerine fazla riayet edilmemiştir. Nüshaların
bir diğer özelliği de “Mem û Zîn” ismi yerine “Riyaz-ı Aşk” (yanlış okuma ile
Reyahîn-i Aşk) ismiyle isimlendirilmiş olmalarıdır. Her ne olursa olsun bu
nüshaların Jaba Koleksiyonu yoluyla günümüze ulaşmış olmaları çok önemlidir.
Anahtar Kelimeler
A. Jaba koleksiyonu Ehmedê Xanî Mem û Zîn Aşık Osman Sipki Akif-i Vani
Kaynakça
- Levend, A. S. (2008). Türk EdebiyatıTarihi, İstanbul: Türk Tarih Kurumu Yay.
- Karataş, Y. (2014). Bayezid Sancağı ve İdarecileri (1700-1914), İstanbul: Kitabevi.
- Öztürk (2017). “Eser ve Nüsha ile İlgili Bilgiler” Nazmi Reyahin-i Aşk, Diyarbakır: Weşanên Lîs.
Öz
A. Jaba koleksiyonunda Ehmedê Xani’nin kaleme alıdğı Mem û Zin
esas alınarak yazılan farklı yazarlara ait iki tane Türkçe Mem û Zîn nüshası
bulunmaktadır. Bunlar Akif-i Vani (Kurd 39) ve Aşık Osman Sipki (Kurd 38)’nin
eserleridir. Her iki müellif yaşamlarını XIX. yüzyılda geçirmiştir. Birincisi Sipkan
aşiretine mensup olup Erzurum’a yakın bir köydendir. İkincisi ise Vanlı olup
dönemin önemli bir bürakratıdır. Akif-i Vani eserini 1856 yılında yazmış ancak
tamamlayamamıştır. Jaba nüshası eserin bilinen tek nüshasıdır. Aşıq Sipki ise eserini
1273 (1856-1857) yılında kaleme almıştır. Sipki’nin eserinin iki nüshası
bilinmektedir: Tahran nüshası ve Jaba nüshası.
Tahran nüshasında istinsah tarihi ile eserin telif tarihi uyuştuğu için
büyük ihtimalle bu nüsha müellif nüshasıdır. Jaba nüshası 1283 tarihinde müellif
nüshasından istinsah edilmiştir. Jaba koleksiyonunda yer alan her iki nüshada müellifleri
Erzurum’a geldiklerinde Jaba’nın isteği üzerine Erzurum’da istinsah
edilmişlerdir. Ancak istinsah işleminin aceleye geldiği anlaşılmaktadır. Zira
nüshalarda kitap sanatları ve tekniklerine fazla riayet edilmemiştir. Nüshaların
bir diğer özelliği de “Mem û Zîn” ismi yerine “Riyaz-ı Aşk” (yanlış okuma ile
Reyahîn-i Aşk) ismiyle isimlendirilmiş olmalarıdır. Her ne olursa olsun bu
nüshaların Jaba Koleksiyonu yoluyla günümüze ulaşmış olmaları çok önemlidir.
Anahtar Kelimeler
A. Jaba koleksiyonu Ehmedê Xanî Mem û Zîn Aşık Osman Sipki Akif-i Vani Türkçe Mem û Zîn
Kaynakça
- Levend, A. S. (2008). Türk EdebiyatıTarihi, İstanbul: Türk Tarih Kurumu Yay.
- Karataş, Y. (2014). Bayezid Sancağı ve İdarecileri (1700-1914), İstanbul: Kitabevi.
- Öztürk (2017). “Eser ve Nüsha ile İlgili Bilgiler” Nazmi Reyahin-i Aşk, Diyarbakır: Weşanên Lîs.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ağustos 2018 |
| Kabul Tarihi | 31 Temmuz 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 10 Sayı: 3 |
Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır.
Derginin tüm içeriğine açık erişim sağlanmaktadır. Yayınlanan makaleler öncelikle İThenticate programında taranmaktadır.
Dergimizde
yayınlanan makalelerin sorumluluğu yazara ait olup, tüm telif hakları Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi’ne devrolunmuştur.