İHSAN SÜREYYA SIRMA'NIN TARİHÇİLİĞİ

Yıl 2020, Cilt: 12 Sayı: 2, 62 - 76, 30.04.2020

Mehmet Salih Gündüz

https://doi.org/10.26791/sarkiat.631404

Öz

Bu çalışma İslam tarihi alanında önemli
çalışmaları olan İhsan Süreyya Sırma’nın tarihçiliğini ve onun İslam tarihi
ilmine olan katkılarını konu edinmektedir. 1943 Pervari/Siirt doğumlu olan
Sırma, şu ana kadar genelde tarih, özelde ise İslam tarihi ile ilgili birçok
kitap ve makalesi bulunan ve halen de bu alanlarda nitelikli eserler vermeye
devam eden bir tarihçidir. Günümüz İslâm tarihçileri arasında önemli bir
konumda bulunan Sırma’nın en önemli eseri, ilk insan ve ilk Peygamber olan Hz.
Âdem’den başlayıp Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılışına kadar gelen ve
Müslümanların siyasi tarihini konu edinen beş ciltlik “Müslümanların Tarihi”
isimli çalışmadır. 

İhsan Süreyya Sırma’nın İslam tarihi ile ilgili
hazırlamış olduğu çalışmalar çerçevesinde tarih anlayışının belirlenmesi onun
İslam Tarihçiliğindeki yerinin ortaya konması açısından önemlidir. Bu çalışmada
Sırma’nın eserleri bağlamında onun tarih anlayışı, tarihi algılayış, ele alış
ve yorumlama biçimi ile günümüz tarihçilerinden farkı ve İslam Tarihçileri
arasındaki yeri ortaya konmaya çalışılacaktır. Ayrıca bu çalışmanın ileride
İhsan Süreyya Sırma’nın tarihçiliği ile ilgili yapılacak daha ayrıntılı ve
kapsamlı çalışmalara temel olması hedeflenmektedir. Bu çalışma yöntem olarak
Sırma’nın kendi eserleri ve onunla ilgili yapılan çalışmaların literatür
taranmasına dayanmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Tarih, İslam Tarihi, İhsan Süreyya Sırma, Tarihçilik, Tarih Anlayışı

Kaynakça

• KAYNAKÇA Acun, Fatma. “Tarihte Objektiflik Tartışması”. Muhafazakâr Düşünce Dergisi 2/7 (2006): 109-125. Baş, Eyüp. “İslam Tarihine Giriş”. İslam Tarihi. ed. Eyüp Baş, 17-42. Ankara: Grafiker Yayınları, 2014. Baykara, Tuncer. Tarih Araştırma ve Yazma Metodu. İzmir: Akademi Kitabevi, 1999. Carr, Edward Hallett. Tarih Nedir?. Trc. Misket Gizem Gürtürk. 2. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları, 2002. Demircan, Adnan. İhsan Süreyya Sırma Kitabı Pervari’den Paris’e. İstanbul: Beyan Yayınları, 2018. Demircan, Adnan. İslam Tarihi-1. Ankara: Bilimsel Araştırma Yayınları, 2018. Demircan, Adnan. Tarih ve Tarihçi. İstanbul: Beyan Yayınları, 2016. Fayda, Mustafa. “Tarih”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 40: 30-36. İstanbul: TDV Yayınları, 2011. Halkin, Léon-E.. Tarih Tenkidinin Unsurları. trc. Bahaeddin Yediyıldız. 3. Baskı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2014. Kütükoğlu, Mübahat S.. Tarih Araştırmalarında Usûl. 2. Baskı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2014. Sırma, İhsan Süreyya. Ah Endülüs. 3. Baskı. İstanbul: Beyan Yayınları, 2015. Sırma, İhsan Süreyya. Haçlı Seferleri. 4. Baskı. İstanbul: Beyan Yayınları, 2016. Sırma, İhsan Süreyya. “İslam Tarihine Giriş”. Diyanet İlmi Dergi (Diyanet Dergisi), 16/4 (Eylül-Ekim 1977): 251-256. Sırma, İhsan Süreyya. İslam ve Tarih. 9. Baskı. İstanbul: Beyan Yayınları, 2014. Sırma, İhsan Süreyya. Müslümanların Tarihi. 5 Cilt. İstanbul: Beyan Yayınları, 2014. Sırma, İhsan Süreyya. “Müslümanlar ve Tarih”. Doğu'dan Batı'ya Düşüncenin Serüveni Akli Düşünce ve Felsefenin Doğu'dan Doğuşu: Babil-Keldanî-Çin-Hint-İran-İbranî Gelenekleri. ed. Bayram Ali Çetinkaya - Ali Osman Kurt - Celal Türer - Hakan Olgun - Ahmet Erhan Şekerci - Şamil Öçal - Abdullah Kahraman - İsmail Çalışkan - Eyüp Bekiryazıcı - Ahmet Hamdi Furat - Selim Eren - Ali Öztürk. 1: 225-308. İstanbul: İnsan Yayınları, 2015. Sırma, İhsan Süreyya. Neler Sordular. 5. Baskı. İstanbul: Beyan Yayınları, 2015. Sırma, İhsan Süreyya. Osmanlı Devleti’nin Yıkılışında Yemen İsyanları. 5. Baskı. İstanbul: Beyan Yayınları, 2015. Sırma, İhsan Süreyya. Peygamberler Tarihi. 4. Baskı. İstanbul: Beyan Yayınları, 2016. Sırma, İhsan Süreyya. Tarih Şuuru. 6. Baskı. İstanbul: Beyan Yayınları, 2016. Şeker, Mehmet. "Neden “İslâm Tarihi”?". İslâm San’at, Tarih, Edebiyat ve Mûsikîsi Dergisi 1/2 (Aralık 2003): 69-76. Togan, A. Zeki Velidî. Tarihte Usûl. 4. Baskı. İstanbul: Enderun Yayınları, 1985. Uzun, Hakan. “Tarih Bilimi ve Tarihte Nedensellik”. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 7/1 (Şubat 2006): 1-13.