ARAP GRAMERİNİN KOLAYLAŞTIRILMASI BAĞLAMINDA YENİLİKÇİLİK HAREKETLERİ VE ARAPÇA ÖĞRETİMİNE ETKİLERİ

Yıl 2020, Cilt: 12 Sayı: 3, 1027 - 1034, 31.08.2020

Cüneyt Maral

Öz

Cahiliye döneminde sözlü aktarım kültürüyle sınırlı olan Arap dili, Kur’ân’ın nüzulünden sonra yazılı aşamaya geçmiş, yeni merhaleler kat etmeye başlamıştır. Bu aşamada özellikle dilde meydana gelen bozulmaların önüne geçip fasih Arapçayı, başka bir deyişle Kur’ân Arapçasını korumak için dilin kuralları tesis edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda zamanla sistemli eserler telif edilmiştir. Ancak dilciler, diğer İslami ilimler alanında etkili olan felsefe ve mantık gibi ilimlerin metodolojilerinden yararlanarak teferruatlarla dolu eserlere imza atmışlardır. Bu aşamada artık Arapçayı öğrenmek maksadıyla bu dile yönelenler, dilin omurgası hükmünde olan grameri/nahvi öğrenme noktasında engel mesabesindeki zorluklarla karşılaşmışlardır. Bu zorlukların giderilmesi için tarihi seyir içerisinde, “teysir” hareketleri olarak anılan nahiv eğitimini kolaylaştırmak maksadıyla bazı yaklaşımlar geliştirilmiştir. Ancak bu yaklaşımların çoğu minimal düzeyde olup temel ümdeler olan, nahvi delil ve taliler, dışında kalan içeriği, kolaylaştırmaya yönelik olmuştur. 20. Yüzyıla gelindiğinde ise dil alanında kolaylaştırmaya yönelik ciddi talep ve itirazlar gündeme gelmiştir. Bu bağlamda çok sayıda eser te’lif edilmiştir. Nitekim bu alanda te’lif edilen “Arap Gramerinin Kolaylaştırılması Bağlamında Yenilikçilik Hareketleri ve Arapça Öğretimine Etkileri” adlı eser Dr. Öğ. Üyesi Şahin Şimşek’in 2018 yılında tamamlamış olduğu doktora tezinin kitaplaştırılmış şeklidir. Yazar bu eserde özelikle modern dönemde ortaya çıkan yenilik ve ihya hareketlerinin nahiv alanındaki tezahürünü ve nahiv eğitimine katkılarını irdelemeyi hedeflemiştir. Bu aşamada yazar sadece son dönem eserler ile sınırlı kalmayıp, kronolojiyi de dikkate alarak geniş bir külliyattan istifade etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Arapça,, Gramer, yenilikçilik