Etnografik Araştırmada Kuramsal ve Pratik Sorunlar

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 3, 1272 - 1288, 08.01.2023

Yaşar Suveren , Fuat Güllüpınar

https://doi.org/10.26791/sarkiat.1176998

Öz

Bu çalışmada etnografik bir araştırma yaparken, araştırmanın her aşamasında karşılaşılabilecek kuramsal ve pratik sorunlar ele alınarak, bu sorunların nasıl aşılabileceğine ilişkin bazı değerlendirmelere yer verilmiştir. Bu amaçla, ilk olarak etnografik bir araştırmada metodolojik sorunlara odaklanılarak, veri toplama araçlarının seçimi, geçerlilik ve güvenilirlik konularındaki temel sorun alanlarına işaret edilerek, metodolojik ikilemlerin üstesinden gelebilmek için nasıl bir yol izlenebileceği üzerine değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde etnografik bir araştırmada karşılaşılabilecek etik sorunlar ve bunları aşmaya yönelik pratiklere odaklanılarak, etik ilkelerin sahada şekillenen özgül dinamikleri incelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümü etnografinin en can alıcı aşaması olan sahaya giriş sorunlarına ayrılmıştır. Sahaya girişte karşılaşılabilecek bazı engellere işaret edilerek, topluluğun pratikteki dünyasına girmek ve kabul edilmek, hedef toplulukla bütünleşmek, dışarıdan biri olarak grubun güvenini elde etmek ve gündelik yaşamı birlikte geçirmek için araştırmacının mücadeleci, dayanıklı, dikkatli ve titiz olmasını mümkün kılacak pratiklere vurgu yapılmıştır. Bir sonraki bölümde, sahadaki pratik sorunların önemli bir boyutu olarak araştırmacının etnografik bir araştırmada sahip olması gereken iletişim becerileri bahsinde, araştırmacıların iletişime açık, güven verici ve samimi bir ilişki kurma becerisine sahip olmaya dikkat etmesi gerekliliği tartışılmıştır. Bu kapsamda, araştırmacının içine girdiği topluluğun kültürel bağlamı ve dinamikleri üzerine ayrıntılı bir çalışma ile yerli anlamları keşfedebileceği üzerinde durulmuştur. Son olarak, etnografik bir araştırmanın belki de en önemli safhası sayılabilecek metinselleştirme sürecinde; saha notlarının tutulması, anlatı inşası ve nihayet araştırmanın raporlaştırılması konusundaki temel sorun alanları ve olası pratik çözümler analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Etnografi, Metodoloji, Etik, Saha Notları, Saha Araştırması

Theoretical and Practical Issues in Ethnographic Research

Öz

In this study, theoretical and practical problems that can be encountered at every stage of the research while conducting an ethnographic research are discussed and some evaluations are given on how these problems can be overcome. For this purpose, firstly, by focusing on methodological problems in an ethnographic research, by pointing out the main problem areas in the selection of data collection tools, validity and reliability, evaluations were made on how to overcome methodological dilemmas. In the second part of the study, the specific dynamics of ethical principles shaped in the field were examined by focusing on the ethical problems that may be encountered in an ethnographic research and the practices to overcome them. The third part of the study is devoted to the problems of entering the field, which is the most crucial stage of ethnography. By pointing out some of the obstacles that may be encountered in entering the field, the practices that will enable the researcher to be challenging, durable, careful and meticulous in order to enter and be accepted into the practical world of the community, to integrate with the target community, to gain the trust of the group as an outsider and to spend daily life together are emphasized. In the next section, as an important dimension of the practical problems in the field, the communication skills that the researcher should have in an ethnographic research, the necessity of paying attention to the ability of researchers to establish a communicative, trusting and sincere relationship is discussed. In this context, it is emphasized that the researcher can discover indigenous meanings with a detailed study on the cultural context and dynamics of the community she/he is in. Finally, in the textualization process, which may be considered the most important phase of an ethnographic research; The main problem areas and possible practical solutions in keeping field notes, constructing narratives and finally reporting the research are analyzed.

Anahtar Kelimeler

Ethnography, Methodology, Ethics, Field Notes, Field Research

Kaynakça

• Allison, James. “Çocuk ve Çocukluk Çalışmalarında Etnografi” ed. P. Atkinson vd. Etnografi El Kitabı. çev ed. G. Kaçar-Tunç-F. Güllüpınar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021. 246-258.
• Anne, Macfarlane-Mary, O’Reilly-de Brún. “Using a Theory-Driven Conceptual Framework in Qualitative Health Research”. Qualitative Health Research, 22(5), (2012). 607-618.
• Atkinson, Paul. “Editoryal Giriş”. ed. P. Atkinson vd. Etnografi El Kitabı. çev ed. G. Kaçar-Tunç-F. Güllüpınar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021. 3-8.
• Baumbusch, L. Jennifer. “Conducting Critical Ethnography in Long‐Term Residential Care: Experiences of a Novice Researcher in the Field”. Journal of Advanced Nursing, 67(1), (2011), 184-192.
• Brunt, Lodewijk. “Topluluğa Giriş” ed. P. Atkinson vd. Etnografi El Kitabı. çev ed. G. Kaçar-Tunç-F. Güllüpınar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021. 80-92.
• Burgan, Ezgi. “Çoklu Türler Etnografisi: Yüz Yüze Bir Araştırma İmkânı Üzerine Düşünceler”. Moment Dergi Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi. 4(1), (2017), 111-134.
• Buroway, Michael. “The Extended Case Method” Sociological Theory. 16(1), (1998), 4-33.
• Byron, J. Good. “Phenomenology, psychoanalysis, and subjectivity in Java”. Ethos, 40(1), (2012). 24-36.
• Can, Başak. “Gündelik Hayat, İktidar İlişkileri ve Etik Kodların Kesişiminde Etnografik Araştırma”. Moment Dergi Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 4(1), (2017), 155-172.
• Charles, Frake. “The Ethnographic Study of Cognitive Systems”. ed. J. Fishman. Readings in the Sociology of Language. Boston: De Gruyter Mouton. 2012. 434-446.
• Charmaz, Kathy-Mitchell, G. Richard. “Etnografik Çalışmalarda Temellendirilmiş Teori” ed. P. Atkinson vd. Etnografi El Kitabı. çev ed. G. Kaçar-Tunç-F. Güllüpınar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021. 160-175.
• Chughtai, Hameed-Myers, Michael D. (2017). “Entering the field in qualitative field research: A rite of passage into a complex practice world”. Information Systems Journal, 27(6), (2017), 795-817.
• Copland, Fiona-Creese, Angela. (2015). “Data in linguistic ethnography”. Linguistic ethnography: Collecting, Analyzing and Presenting Data. London: Sage Publications Ltd. 29-59.
• Das, Rajib-Tarafder, Mithila Kabir-Nahar, Nazmun. “Research Methods Persistent in Social Science Research”. International Journal of Innovative Science, Engineering & Technology, 4 (10), (2017), 5-15.
• De Costa, Peter I. “Making Ethical Decisions in An Ethnographic Study”. Tesol Quarterly, 48(2), (2014), 413-422.
• DeWalt, Kathleen M-DeWalt, Billie R. Participant Observation: A guide for Fieldworkers. Walnut Creek, CA: AltaMira Press. 2002.
• Dewi Jaimangal-Jones. “Utilising Ethnography and Participant Observation in Festival and Event Research”. International Journal of Event and Festival Management, 5 (1), (2014). 39-55.
• Duque, Ezequiel-Fonseca, Guilherme-Vieira, Heitor-Gustavo, Gontijo-Ishitani, Lucila. “A systematic literature review on user centered design and participatory design with older people”. Proceedings of the 18th Brazilian symposium on human factors in computing systems. 1-11. New York: Association for Computing Machinery. 2019.
• Ejimabo, Nick Obioma. “The Effective Research Process: Unlocking the Advantages of Ethnographic Strategies in The Qualitative Research Methods”. European Scientific Journal, 11(23), (2015), 356-383.
• Emerson, Robert. M-Fretz, Rachel. I.-Shaw, L. Linda. “Katılımcı Gözlem ve Alan Notları” ed. P. Atkinson vd. Etnografi El Kitabı. çev ed. G. Kaçar-Tunç-F. Güllüpınar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021. 352-369.
• Geertz, Clifford. “Thick Description: Toward an Interpretive Theory of Culture.” The Interpretation of Culture. New York: Basic Books. 1973. 3-30.
• Harris, Friedman. “Further Developing Transpersonal Psychology as a Science: Building and Testing Middle-Range Transpersonal Theories”. International Journal of Transpersonal Studies. 34(1-2), (2015). 55-64.
• Hegelund, Allan. “Objectivity and Subjectivity in the Ethnographic Method”. Qualitative Health Research, 15(5), (2005). 647-668.
• Karen, O’reilly. Ethnographic Methods. London: Routledge. 2012.
• Lee, Susan K-Sulaiman-Hill Cheryl R-Thompson Sandra C. “Overcoming Language Barriers in Community-Based Research with Refugee and Migrant Populations: Options for Using Bilingual Workers”. BMC International Health and Human Rights, 14(11), (2014). 1-13.
• Lucy, Mair. “Malinowski and the Study of Social Change”. ed. B. Malinowski. Man and Culture London: Routledge. 2013. 239-254.
• Manning, Peter, K. “Göstergebilim, Anlambilim ve Etnografi” ed. P. Atkinson vd. Etnografi El Kitabı. çev ed. G. Kaçar-Tunç-F. Güllüpınar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021. 145-160.
• Marcus, George E. Ethnography Through Thick and Thin. Princeton: Princeton University Press. 2021.
• Marcus, Julie. “Oryantalizm,” ed. P. Atkinson vd. Etnografi El Kitabı. çev ed. G. Kaçar-Tunç-F. Güllüpınar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021. 109-118
• Martin-Jones, Marilyn-da Costa Cabral, Ildegrada. “The Critical Ethnographic Turn in Research on Language Policy and Planning”. ed. J.W. Tollefson-M.Pérez-Milans. Oxford Handbook of Language Policy and Planning. Oxford: Oxford University Press, 2018. 71-92.
• Moon, Halder-Jens, Binde-James, Stiller-Mick, Gregson. “An Overview of the Challenges Faced During Cross-Cultural Research”. Enquire, (8), (2016). 1-18.
• Murphy, Elizabeth-Dingwall, Robert. “Etnografi Etiği” ed. P. Atkinson vd. Etnografi El Kitabı. çev ed. G. Kaçar-Tunç-F. Güllüpınar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021. 339-352.
• Nayanika, Mookherjee. “Twenty-First Century Ethics for Audited Anthropologists”. ed. R. Fardon, vd. The Sage Handbook of Social Anthropology. Thousand Oaks: Sage Publications, 2012. 130-140.
• Olga, Lopez-Dicastillo-Maider, Belintxon. “The Challenges of Participant Observations of Cultural Encounters Within an Ethnographic Study”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 132, (2014). 522-526.
• Päivi, Eriksson- Anne, Kovalainen. “Ethnographic Research”. Qualitative Methods in Business Research. Los Angeles: Sage Publications. 2015. 149-163.
• Patricia, Liehr-Mary, Jane Smith. “Middle Range Theory: Spinning Research and Practice to Create Knowledge for the New Millennium”. Advances in Nursing Science, 21(4), (1999). 81-91.
• Pelto, Pertti J. Applied Ethnography: Guidelines for Field Research. London: Routledge. 2013.
• Rahman, Shidur. “The Advantages and Disadvantages of Using Qualitative and Quantitative Approaches and Methods in Language “Testing and Assessment” Research: A Literature Review”. Journal of Education and Learning, 6(1), (2017). 102-112.
• Rashid, Marghalara-Caine, Vera-Goez, Helly. “The Encounters and Challenges of Ethnography as a Methodology in Health Research”. International Journal of Qualitative Methods, 14(5), (2015). 1-15.
• Raymond, Madden. Being Ethnographic: A Guide to The Theory and Practice of Ethnography. London: Sage Publications. 2017.
• Robben, Antonius C. G. M.-Jeffrey, A. Sluka. Ethnographic Fieldwork: An Anthropological Reader. New Jersey: John Wiley & Sons. 2012
• Rock, Paul. “Sembolik Etkileşimcilik ve Etnografi” ed. P. Atkinson vd. Etnografi El Kitabı. çev ed. G. Kaçar-Tunç-F. Güllüpınar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021. 26-39.
• Sitwala, Imenda. “Is There a Conceptual Difference Between Theoretical and Conceptual Frameworks?” Journal of Social Sciences, 38(2), (2014). 185-195.
• Smith, Vicki. (2021) “Çalışma Etnografiler ve Etnografların Çalışması” ed. P. Atkinson vd. Etnografi El Kitabı. çev ed. G. Kaçar-Tunç-F. Güllüpınar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 2021. 220-234
• Spradley, James P. Participant observation. Long Grove, İllinois: Waveland Press. 2016
• Ting-Toomey, Stella-Tenzin, Dorjee. Communicating Across Cultures. New York: Guilford Publications. 2018.
• Vangelisti, Anita. L-Daly, John. A-Gustav W. Friedrich. Teaching Communication: Theory, Research and Methods. London: Routledge. 2013.
• William, Outhwaite. Modern Toplumsal Düşünce Sözlüğü. İstanbul: İletişim Yayınları. 2008.
• Yazıcı-Yakın, Aslı-Kükrer, Meriç. Etnografi: Olağan-içi Tecrübe. Ankara: Doğu-Batı Yayınları. 2019.
• Zane, Robinson, Wolf. “Ethnography: The Method”. ed. P.L. Munhall. Nursing Research: A Qualitative Perspective. Miami, Florida: Jones&Barttlet Learning. 2012. 285-338.