AN ANALYSIS OF THE TEXTS OF THE FIFTH GRADE KURDISH (KURMANJI) TEXTBOOK IN TERMS OF TEACHING READING SKILLS

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 1, 461 - 472, 30.06.2024

Şehmus Kurt

https://doi.org/10.26791/sarkiat.1484932

Öz

Reading is one of the basic language skills. For this reason, teaching and developing reading skills are among the most important goals in language teaching. Therefore, the language textbooks focus on the reading texts and the activities that are carried out with these texts. A similar method is used in the Kurdish textbooks and these books also contain different texts. In this study, the 5th grade Kurdish textbook has been selected as sample and the reading texts in this book have been analyzed and evaluated in terms of teaching reading skills. For this purpose, qualitative research has been chosen as the study design and the texts, text types and activities and exercises and also the balance between them have been determined based on the scanning model and the technique of document and content analysis. As a result, it has been found that the book contains a total of 43 reading texts consisting of interviews, poems, stories, anecdotes, songs and free texts. A total of 63 activities and exercises, grouped under 8 types of activities, were used in these texts.

Anahtar Kelimeler

Reading, Reading skills, Kurdish teaching, Kurdish lessons, 5th Grade Kurdish textbook

BEŞİNCİ SINIFLAR KÜRTÇE (KURMANCÎ) KİTABINDA YER ALAN METİNLERİN OKUMA BECERİSİNİN ÖĞRETİLMESİ YÖNÜNDEN İNCELENMESİ

Öz

Okuma temel dil becerilerinden biridir. Bu nedenle dil öğretiminde sürecinde okuma becerisinin öğretimi ve geliştirilmesi başat hedefler arasında gösterilmektedir. Bunun için de dil öğretimi kitaplarında okuma metinleri ve bu metinler üzerinde yapılan etkinlikler üzerinde durulmaktadır. Kürtçe öğretim kitaplarında da benzer bir yöntem izlenir ve bu kitaplarda çeşitli metinlere yer verilmektedir. Bu çalışmada 5. sınıf seçmeli Kürtçe ders kitabı örnek olarak seçilmiş ve kitapta yer alan okuma metinleri okuma becerisinin öğretilmesi yönünden analiz edilerek değerlendirilmiştir. Bu amaçla çalışmanın deseni olarak nitel araştırma seçilmiş ve tarama modeli ile doküman ve içerik analizi tekniğine dayalı olarak kitap metinleri, metin türleri ve etkinlikler, alıştırmalar ve bunlar arasındaki dağılım dengesi tespit edilmiştir. Sonuç olarak, kitapta röportaj, şiir, öykü, fıkra, şarkı ve serbest metinlerden oluşan toplam 43 okuma metni yer aldığı tespit edilmiştir. Bu metinlerde 8 tür etkinlik altında toplanan toplam 63 etkinlik ve alıştırma kullanıldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Okuma, Okuma becerisi, Kürtçe öğretimi, Kürtçe dersler, 5. Sınıf Kürtçe kitabı

Teşekkür

Kürtçe çalışmalara olan ilginiz için teşekkür ederim. Geek spas, mala we ava.

ANALÎZA METNÊN PIRTÛKA KURDÎ (KURMANCÎ) YA POLA PÊNCEM JI ALÎYÊ HÎNKIRINA ŞIYANEWERÎYA XWENDINÊ VE

Öz

Xwendin yek ji şiyanewerîyên zimanî yên bingehîn e. Lewma di pêvajoya hînkirina zimanan de hînkirina xwendinê û pêşvebirina şiyanewerîya xwendinê, yek ji armancên sereke ye. Ji ber wê yeke jî di pirtûkên hînkirina zimanî de giranî li ser metnên xwendinê û çalakîyên li ser wan metnan e. Di pirtûkên hînkirina kurdî de jî heman rêbaz tê şopandin û ew pirtûk cih didin gelek cureyên metnan. Di vê xebatê de pirtûka dersên kurdî yên hilbijêrkî ya pola pencem wek mînak hatiye wergirtin û metnên xwendinê yên di wê pirtûkê de ji alîyê hînkirina şiyanewerîya xwendinê ve hatine analîzkirin û nirxandin. Ji bo vê armancê modela xebatên teswîrî hatiye hilbijartin û li ser modela venêrîn û teknîka analîza belge û naverokê ve metnên pirtûkê, cureyên wan metnan, çalakî û rahênanên wan metnan û hevsengîya di navbera wan de hatine tesbîtkirin. Di encamê de hatiye dîtin ku di pirtûkê de bi giştî 43 metnên xwendinê hene ku têde cureyên hevpeyvîn, helbest, çîrok, pêkenok, stran û metnên serbest hene. Li ser wan metnên xwendinê bi temamî 63 çalakî û rahênan hatine sepandin ku di bin banê 8 cureyên çalakîyan de kom dibin.

Anahtar Kelimeler

Xwendin, Şiyana xwendinê, Hînkirina kurdî, Dersên kurdî, Pirtûka kurdî ya pola 5an.

Kaynakça

• Baturay, Huri Meltem - Akar, Nurgun. “A New Perspective for the Integratıon of Skills to Readıng”. Dil Dergisi (136), 16-27. https://doi.org/10.1501/Dilder_0000000071
• Best, John W. - Kahn, John.V. Eğitimde Araştırma Yöntemleri, çev. ed. Onur Köksal, Konya: Eğitim Yayınevi, 2017.
• Carter, Ronald - Nunan, David. The Cambridge Guide to Teaching English to Speakers of Other Languages. Edinburgh: Cambridge University Press, 2001.
• Creswell, John W. Araştırma Deseni Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları çev. ed.S. B. Demir, Ankara: Eğiten Kitap Yayınları, 2017.
• Çakır, İsmail. “Okuma Becerisinin Öğretimi” dnd. Dil Öğretimi, Ed. Nilüfer Bekleyen, Ankara: Pegem Akademi, 2015.
• Diyarname. “Rewşa ‘Dersa hilbijartînî’ çawa dimeşe”, (29 Reşemî 2024), 5.
• Evrensel. “Seçtirilmeyen Seçmeli Dersler”, (9 Eylül 2019). https://www.evrensel.net/haber/386372/sectirilmeyen-secmeli-ders-kurtce.
• Geyik, Resul. Teorîya Hînkirina Kurdî- Kurmancî, Mersin: Azad, 2020.
• Gülmez, Gulbettin yd. Pirtûka Pola 5. Kurdî Kurmancî, 2. Baskı, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 2018. Hürriyet. “Yaşayan Diller Dersini 85 Bin Öğrenci Seçtî”, (25 Ocak 2015), https://www.hurriyet.com.tr/egitim/yasayan-diller-ve-lehceler-dersini-85-bin-ogrenci-secti-28045465
• Kurt, Şehmus. Türkiye’de Kürtçe Öğretim Deneyiminin İncelenmesi (1968-2018)., Diyarbakir: Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kürt Dili ve Kültürü Anabilim Dalı, Teza Doktorayê, 2020.
• Kurt, Şehmus. “Cihê Rêziman û Çar Şîyanewerîyên Zimanî di Hînkirina Zimanan da: Mînaka Hînkirina Kurdî” dnd. Perwerde û Hînkirina Kurdî: Rê û Rêbazên Hînkirina Zimanî, edt. Şehmus Kurt, İstanbul: Weqfa İsmail Beşikçi, 2033, rr. 59-74.
• Larsen-Freeman, Diane - Anderson, Marti. Techniques & Principles in Language Teaching (3rd Edt.). Oxford: Oxford University Press, 2011.
• MEB. Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Yaşayan Diller ve Lehçeler Dersi (Kürtçe) Öğretim Program, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 2012.
• Sönmez, Veysel. - Alacapınar, Füsün Gülderen. Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Anı Yayıncılık, 2018.
• Toprak, Elif Leyla – Almacıoğlu, Gamze, “Three Reading Phases and Their Applications in the Teaching of English as a Foreign Language in Reading Classes with Young Learners”, Journal of Language and Linguistic Studies. 5/1, April 2009, pp.20-36.
• Wallace, Christina. “Reading”, dnd. The Cambridge Guide to Teaching English to Speakers of Other Languages. Ed. Ronald Carter - David Nunan. Edinburgh: Cambridge University Press, 2001. 21-27.