Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Relationship Between Foreign Direct Investments and Foreign Trade in Turkey

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 59 - 68, 30.12.2022
https://doi.org/10.47542/sauied.1189282

Öz

Foreign trade and foreign direct investment are important facts for countries' strategic goals, policies and economic situations. Both concepts are elements that can provide sustainability in the economies and growth targets of countries. Therefore, questions such as whether the two situations are mutually supportive or alternative to each other may arise. Therefore, it is of great importance to determine the relationship between the two concepts in question. The purpose of this study is to determine whether there is any relationship between foreign trade and foreign direct investment (FDI) in Turkey. For this reason, the relationship between export, import and FDI has been examined both on a total and sectoral basis. In the analyses, ADF and PP unit root tests, Johansen cointegration test and Granger causality test were applied. Quarterly data covering the period from 2005:Q1 to 2021:Q4 were used in the research. As a result of the research, it has been revealed that there is a cointegration relationship between FDI and foreign trade. As a result of the causality analysis, it was concluded that total exports are the cause of total FDI and service sector exports are also the cause of FDI in the service sector. In addition, a causal relationship from imports to GDP and from GDP to FDI has been determined in the service sector.

Kaynakça

  • Acaravcı, A., & Akyol, M. (2017). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 3(1), 17-33.
  • Ahmed, A., Cheng, E., & Messinis, G. (2011). The role of exports, FDI and imports in development: Evidence from Sub-Saharan African countries. Applied Economics, 43(26), 3719-3731.
  • Akamatsu, K. (1962). A Historical Pattern of Economic Growth in Developing Countries. The Developing Economics, 1(1), 3-25.
  • Banerjee, A., Dolado, J., Galbraith, L. W., & Hendry, D. (1993). Cointegration Error Correction and the Econometric Analysis of Non-Stationary Data. Oxford: Oxford University Press.
  • Berasaluce, J., & Romero, J. (2015). Exports, Imports, FDI and GDP in the Republic of Korea: 1980-2014. Mexico, No: VI-2015: Centro de Estudios Económicos.
  • Bozdağlıoğlu, E. Y., & Özpınar, Ö. (2011). Türkiye'ye Gelen Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkilerinin VAR Yöntemi İle Tahmini. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(3), 39-63.
  • Caves, R. E. (1971). International Corporations: The Industrial Economics of Foreign Investment. Economica, 38(149), 1-27.
  • Çeştepe, H., Yıldırım, E., & Bayar, M. (2013). Doğrudan Yabancı Yatırım, Ekonomik Büyüme Ve Dış Ticaret: Toda-Yamamoto Yaklaşımıyla Türkiye’den Nedensellik Kanıtları. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 13(27), 1-37.
  • Dash, R., & Parıda, P. (2012). FDI, services trade and economic growth in India: Empirical evidence on causal links. Empirical Economics, 1-22.
  • Dash, R., & Sharma, C. (2011). FDI, trade, and growth dynamics: New evidence from the post-reform India. The International Trade Journal, 25(2), 233-266.
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American statistical association, 74(366), 427-431.
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 49(4), 1057-1072.
  • Enders, W. (2004). Applied Econometric Time Series, Second Edition. Hoboken: John Wiley & Sons.
  • Enders, W., & Siklos, P. L. (1998). Cointegration and Threshold Adjustment. Economic Staff Paper Series 307.
  • Engle, R. F., & Granger, C. W. (1987). Co-Integration And Error Correction: Representation, Estimation And Testing. Econometrica, 55(2), 251-276.
  • EVDS. (2022). Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası - Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, Retrieved from, https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket,
  • Ghazali, A. (2010). Analyzing the Relationship between Foreign Direct Investment Domestic Investment and Economic Growth. International Research Journal of Finance and Economics, 47, 123-131.
  • Gordon, H. H., Raymond, J. M., & Matthew, J. S. (2001). Expansion Strategies of U.S. Multinational Firms. Working Paper 8433. 1-47. National Bureau of Economic Research.
  • Granger, C. W. (1969). Investigating Causal Reletions by Econometric Models and Cross-spectral Methods. Econometrica, 37(3), 424-438.
  • Gujarati, D. N., & Dawn, C. P. (2012). Temel Ekonometri (Çev. Gülay G. Şenesen, Ümit Şenesen). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • Hailu, Z. A. (2010). Impact of Foreign Direct Investment on Trade of African Countries. International Journal of economics and Finance, 2(3), 122-133.
  • Helpman, E., Melitz, M. J., & Yeaple, S. R. (2004). Export versus FDI with Heterogeneous Firms. American Economic Review, 94, 300-316.
  • Kumar, S., & Mukharjee, S. S. (2017). A Critical Review of FDI on Export and Growth. International Journal of Latest Technology in Engineering, Management & Applied Science, 6(6), 230-232.
  • Lee, Y. (1999). Labor Shock and the Diversity of Transnational Corporate Strategy in Export Processing Zones. Growth and Change, 30(3), 337-365.
  • Lipsey, R. (1991). Foreign Direct Investment in the U.S. and U.S. Trade. National Bureau of Economic Research, Inc.: NBER Working Papers 3623.
  • Lopez, P. P. (2005). Foreign Direct Investment, Exports and Imports in Mexico. The World Economy, 28(8), 1157-1172.
  • Markusen, J. R. (2002). Multinational Firms and the Theory of International Trade. Cambridge: MIT Press.
  • Markusen, J. R., & Venables, A. J. (1997). Multinational Firms and New Trade Theory. Journal of International Economics, 46, 183-203.
  • Phillips, P. C., & Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
  • Sharma, A., Rishad, A., & Gupta, S. (2018). Relationship Between Fdi, Export And Economic Growth In India: Evidence From Toda And Yamamoto Approach. Journal of Academic Research in Economics, 10(1), 17-29.
  • Tarı, R., & Yıldırım, D. Ç. (2009). Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi, 16(2), 95-105.
  • Tekeli, İ., & İlkin, S. (1987). Dünyada ve Türkiye'de Serbest Üretim Bölgelerinin Doğuş ve Dönüşümü. Ankara: Yurt Yayınları.
  • Topallı, N. (2015). Doğrudan yabancı yatırımlar, ekonomik büyüme ve yüksek teknoloji ihracatı arasında bir nedensellik ilişkisi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(1), 277-285.
  • TÜİK. (2022). Türkiye İstatistik Kurumu, Retrieved from, https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/menu.zul.
  • Uğur, B., & Taş, S. (2022). Doğrudan Yabancı Yatırım Girişlerinin İhracat Üzerine Etkileri: Türkiye Örneği. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 6(1), 1869-1889.
  • Wen, Z., Zhuang, L., & Zhang, R. (2019), The Empirical Analysis on yhe Import and Export Technology Effect of Agricultural FDI in China. Global Economic Review, 49(3), 273-285.
  • Zhang, K. H. (2015). What Drives Export Competitiveness? The Role of Fdi in Chinese Manufacturing. Contemporary Economic Policy, 33(3), 499-512.

Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ile dış ticaret ilişkisi

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 59 - 68, 30.12.2022
https://doi.org/10.47542/sauied.1189282

Öz

Dış ticaret ve doğrudan yabancı yatırım ülkelerin stratejik hedefleri, politikaları ve ekonomik durumları için önemli olgulardandır. Her iki kavram da ülkelerin ekonomileri ve büyüme hedeflerinde sürdürülebilirliği sağlayabilecek unsurlardandır. Dolayısıyla, iki durumun da birbirini destekleyici veya birbirine alternatif olup olmadıkları gibi sorular ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle, söz konusu iki kavramın arasındaki ilişkinin belirlenmesi de büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı; Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar (DYY) ile dış ticaret arasında herhangi bir ilişki olup olmadığının tespit edilmesidir. Bu nedenle ihracat ve ithalatın DYY ile ilişkisi hem toplam hem de sektörel bazda incelenmiştir. Analizlerde ADF ve PP birim kök testleri, Johansen eşbütünleşme testi ve Granger nedensellik testi uygulanmıştır. Araştırmada, 2005:Q1 – 2021:Q4 arasındaki dönemi kapsayan üç aylık veriler kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, DYY ile dış ticaret arasında eşbütünleşme ilişkisinin olduğu ortaya çıkmıştır. Nedensellik analizleri sonucunda ise, toplam ihracatın toplam DYY’lerin ve hizmet sektörü ihracatının da yine hizmet sektöründeki DYY’lerin nedeni olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, hizmet sektöründe ithalattan GDP’ye ve GDP’den de DYY’lere doğru bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • Acaravcı, A., & Akyol, M. (2017). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 3(1), 17-33.
  • Ahmed, A., Cheng, E., & Messinis, G. (2011). The role of exports, FDI and imports in development: Evidence from Sub-Saharan African countries. Applied Economics, 43(26), 3719-3731.
  • Akamatsu, K. (1962). A Historical Pattern of Economic Growth in Developing Countries. The Developing Economics, 1(1), 3-25.
  • Banerjee, A., Dolado, J., Galbraith, L. W., & Hendry, D. (1993). Cointegration Error Correction and the Econometric Analysis of Non-Stationary Data. Oxford: Oxford University Press.
  • Berasaluce, J., & Romero, J. (2015). Exports, Imports, FDI and GDP in the Republic of Korea: 1980-2014. Mexico, No: VI-2015: Centro de Estudios Económicos.
  • Bozdağlıoğlu, E. Y., & Özpınar, Ö. (2011). Türkiye'ye Gelen Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkilerinin VAR Yöntemi İle Tahmini. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(3), 39-63.
  • Caves, R. E. (1971). International Corporations: The Industrial Economics of Foreign Investment. Economica, 38(149), 1-27.
  • Çeştepe, H., Yıldırım, E., & Bayar, M. (2013). Doğrudan Yabancı Yatırım, Ekonomik Büyüme Ve Dış Ticaret: Toda-Yamamoto Yaklaşımıyla Türkiye’den Nedensellik Kanıtları. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 13(27), 1-37.
  • Dash, R., & Parıda, P. (2012). FDI, services trade and economic growth in India: Empirical evidence on causal links. Empirical Economics, 1-22.
  • Dash, R., & Sharma, C. (2011). FDI, trade, and growth dynamics: New evidence from the post-reform India. The International Trade Journal, 25(2), 233-266.
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American statistical association, 74(366), 427-431.
  • Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 49(4), 1057-1072.
  • Enders, W. (2004). Applied Econometric Time Series, Second Edition. Hoboken: John Wiley & Sons.
  • Enders, W., & Siklos, P. L. (1998). Cointegration and Threshold Adjustment. Economic Staff Paper Series 307.
  • Engle, R. F., & Granger, C. W. (1987). Co-Integration And Error Correction: Representation, Estimation And Testing. Econometrica, 55(2), 251-276.
  • EVDS. (2022). Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası - Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, Retrieved from, https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket,
  • Ghazali, A. (2010). Analyzing the Relationship between Foreign Direct Investment Domestic Investment and Economic Growth. International Research Journal of Finance and Economics, 47, 123-131.
  • Gordon, H. H., Raymond, J. M., & Matthew, J. S. (2001). Expansion Strategies of U.S. Multinational Firms. Working Paper 8433. 1-47. National Bureau of Economic Research.
  • Granger, C. W. (1969). Investigating Causal Reletions by Econometric Models and Cross-spectral Methods. Econometrica, 37(3), 424-438.
  • Gujarati, D. N., & Dawn, C. P. (2012). Temel Ekonometri (Çev. Gülay G. Şenesen, Ümit Şenesen). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
  • Hailu, Z. A. (2010). Impact of Foreign Direct Investment on Trade of African Countries. International Journal of economics and Finance, 2(3), 122-133.
  • Helpman, E., Melitz, M. J., & Yeaple, S. R. (2004). Export versus FDI with Heterogeneous Firms. American Economic Review, 94, 300-316.
  • Kumar, S., & Mukharjee, S. S. (2017). A Critical Review of FDI on Export and Growth. International Journal of Latest Technology in Engineering, Management & Applied Science, 6(6), 230-232.
  • Lee, Y. (1999). Labor Shock and the Diversity of Transnational Corporate Strategy in Export Processing Zones. Growth and Change, 30(3), 337-365.
  • Lipsey, R. (1991). Foreign Direct Investment in the U.S. and U.S. Trade. National Bureau of Economic Research, Inc.: NBER Working Papers 3623.
  • Lopez, P. P. (2005). Foreign Direct Investment, Exports and Imports in Mexico. The World Economy, 28(8), 1157-1172.
  • Markusen, J. R. (2002). Multinational Firms and the Theory of International Trade. Cambridge: MIT Press.
  • Markusen, J. R., & Venables, A. J. (1997). Multinational Firms and New Trade Theory. Journal of International Economics, 46, 183-203.
  • Phillips, P. C., & Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
  • Sharma, A., Rishad, A., & Gupta, S. (2018). Relationship Between Fdi, Export And Economic Growth In India: Evidence From Toda And Yamamoto Approach. Journal of Academic Research in Economics, 10(1), 17-29.
  • Tarı, R., & Yıldırım, D. Ç. (2009). Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi, 16(2), 95-105.
  • Tekeli, İ., & İlkin, S. (1987). Dünyada ve Türkiye'de Serbest Üretim Bölgelerinin Doğuş ve Dönüşümü. Ankara: Yurt Yayınları.
  • Topallı, N. (2015). Doğrudan yabancı yatırımlar, ekonomik büyüme ve yüksek teknoloji ihracatı arasında bir nedensellik ilişkisi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(1), 277-285.
  • TÜİK. (2022). Türkiye İstatistik Kurumu, Retrieved from, https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/menu.zul.
  • Uğur, B., & Taş, S. (2022). Doğrudan Yabancı Yatırım Girişlerinin İhracat Üzerine Etkileri: Türkiye Örneği. Alanya Akademik Bakış Dergisi, 6(1), 1869-1889.
  • Wen, Z., Zhuang, L., & Zhang, R. (2019), The Empirical Analysis on yhe Import and Export Technology Effect of Agricultural FDI in China. Global Economic Review, 49(3), 273-285.
  • Zhang, K. H. (2015). What Drives Export Competitiveness? The Role of Fdi in Chinese Manufacturing. Contemporary Economic Policy, 33(3), 499-512.
Toplam 37 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İşletme
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Feride Öztürk 0000-0003-2159-7531

Demet Kanat 0000-0002-6731-7438

Yayımlanma Tarihi 30 Aralık 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 4 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Öztürk, F., & Kanat, D. (2022). Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ile dış ticaret ilişkisi. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 4(2), 59-68. https://doi.org/10.47542/sauied.1189282
AMA Öztürk F, Kanat D. Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ile dış ticaret ilişkisi. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi. Aralık 2022;4(2):59-68. doi:10.47542/sauied.1189282
Chicago Öztürk, Feride, ve Demet Kanat. “Türkiye’de doğrudan Yabancı yatırımlar Ile dış Ticaret ilişkisi”. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi 4, sy. 2 (Aralık 2022): 59-68. https://doi.org/10.47542/sauied.1189282.
EndNote Öztürk F, Kanat D (01 Aralık 2022) Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ile dış ticaret ilişkisi. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi 4 2 59–68.
IEEE F. Öztürk ve D. Kanat, “Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ile dış ticaret ilişkisi”, Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, c. 4, sy. 2, ss. 59–68, 2022, doi: 10.47542/sauied.1189282.
ISNAD Öztürk, Feride - Kanat, Demet. “Türkiye’de doğrudan Yabancı yatırımlar Ile dış Ticaret ilişkisi”. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi 4/2 (Aralık 2022), 59-68. https://doi.org/10.47542/sauied.1189282.
JAMA Öztürk F, Kanat D. Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ile dış ticaret ilişkisi. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi. 2022;4:59–68.
MLA Öztürk, Feride ve Demet Kanat. “Türkiye’de doğrudan Yabancı yatırımlar Ile dış Ticaret ilişkisi”. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, c. 4, sy. 2, 2022, ss. 59-68, doi:10.47542/sauied.1189282.
Vancouver Öztürk F, Kanat D. Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar ile dış ticaret ilişkisi. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi. 2022;4(2):59-68.