The Relationship between the Turkish Republic of Northern Cyprus and the Organization of Turkish States in the Framework of the Concept of Recognition in International Law

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 1, 48 - 60, 30.06.2023

Sibel Akgün

Öz

The relations of states, which are one of the most fundamental actors in international relations, are established within the framework of international law. One of the most important issues of international law is that states officially recognize each other and conduct the relationship through this recognition. In this context, recognition is one of the most important issues of interstate relations. The Turkish Republic of Northern Cyprus has also declared its independence since 1983 and has become the subject of international relations as a state. However, the state structure in which the Turkish Cypriots fulfilled all its elements has not been officially recognized by other states apart from Turkey since then. After the establishment of the Organization of Turkish States, it continues to work towards becoming one of the most important international organizations of the Turkish world. The fact that the Turkish Republic of Northern Cyprus has been officially admitted to the Organization of Turkish States as an observer since 2022 has been a turning point in terms of recognition in terms of international law and maintaining its existence in a strong way. In the study, the membership of the Turkish Republic of Northern Cyprus to the Organization of Turkish States will be discussed and analyzed within the scope of international law. The aim of the study is to reveal that the admission of the Turkish Republic of Northern Cyprus to the Organization of Turkish States as an observer is a very important development in the way of recognition within the scope of international law.

Anahtar Kelimeler

Recognition, International Organizations, Turkish Republic of Northern Cyprus, Organization of Turkish States

Uluslararası Hukukta Tanınma Kavramı Çerçevesinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Türk Devletleri Teşkilatı İlişkisi

Öz

Uluslararası ilişkilerde en temel aktörlerden biri olan devletlerin ilişkileri uluslararası hukuk çerçevesinde kurulmaktadır. Uluslararası hukukun en önemli konularından biri devletlerin resmi olarak birbirini tanıması ve ilişkiyi bu tanınma üzerinden yürütmesidir. Tanınma bu kapsamda devletlerarası ilişkilerin en önemli konularından biridir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti de 1983 yılından itibaren bağımsızlığını ilan ederek devlet olarak uluslararası ilişkilerin öznesi olmuştur. Ancak Kıbrıslı Türklerin tüm unsurlarını yerine getirdiği devlet yapısı o günden bugüne Türkiye dışında diğer devletler açısından resmi olarak tanınmamıştır. Türk Devletleri Teşkilatının tam olarak kurulması sonrasında Türk dünyasının en önemli uluslararası örgütlerinden biri olma yolunda çalışmaları devam etmektedir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ise 2022 yılından itibaren kendi adı ile resmi olarak Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci statüsünde kabul edilmesi uluslararası hukuk açısından tanınma ve varlığını güçlü bir biçimde devam ettirme konusunda bir dönüm noktası olmuştur. Çalışmada uluslararası hukuk kapsamında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Türk Devletleri Teşkilatı’na üyeliği ele alınarak, analiz edilecektir. Çalışmanın amacı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci olarak kabul edilmesinin tanınma yolunda alınmış çok önemli bir gelişme olduğunu uluslararası hukuk kapsamında ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Tanınma, Uluslararası Örgütler, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Türk Devletler Teşkilatı

Kaynakça

• Adasoy, K. C. (2022, 2 Mayıs). KKTC ve Türk Devletleri Teşkilatı. Kıbrıs Postası. https://www.kibrispostasi.com/c1-KIBRIS_POSTASI_GAZETESI/j2669/a39662-kktc-ve-turk-devletleri-teskilati
• Akarçay, F. (2017). KKTC’nin Türk Dünyası tarafından tanınması: Durumlar, etkiler ve sonuçlar. International Journal of Social Science, 62, 443-454.
• Alpar, G. (2023). Avrasya'da küresel güç mücadelesinin geleceği ve Türk Dünyası. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023.https://tasam.org/trTR/Icerik/70270/avrasyada_kuresel_guc_mucadelesinin_gelecegi_ve_turk_dunyasi
• Amyerev, B. (2022). Daha güçlü, bütünleşmiş ve birleşmiş Türk Dünyasına doğru. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. https://turkicstates.org/assets/pdf/haberler/turk-devletleri-teskilati-genel-sekreteri-tarafindan-kaleme-alinan-makale-daha-guclu-daha-butunlesmis-ve-daha-birlesmis-turk-dunyasina-dogru-2676-163.pdf
• Başaran, D. (2022). Türk Devletleri Teşkilatı Semerkant Zirvesi: Güçlü ve bütünleşmiş Türk Dünyası’na doğru. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2023 https://www.ankasam.org/turk-devletleri-teskilati-semerkant-zirvesi-guclu-ve-butunlesmis-turk-dunyasina-dogru/
• Dedeoğlu, B. (1998). Uluslararası örgütlerin farklı sınıflandırma biçimleri. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 49, 15-30.
• Durmaz, G. (2021). Türk Devletleri Teşkilatı, Ural-Altay ve aklın yolu. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023 https://www.sde.org.tr/gokberk-durmaz/genel/turk-devletleri-teskilati-ural-altay-ve-aklin-yolu-kose-yazisi-24648
• Erdal, S. (2005). Uluslararası hukukta tanıma kurumu ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti örneği. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 13 (1), 157-196.
• Erkiner, H. H., & Eray İ. (2022). Uluslararası hukuk bakımından bir uluslararası örgüt olarak Türk Devletleri Teşkilatı, Güvenlik Stratejileri Dergisi, TDT Özel Sayısı, 217- 250.
• Eroğlu, H. (2002), Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetini Yaratan Tarihi Süreç ve Son Gelişmeler, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, XVIII ( 54), 735- 793.
• Euronews. (2022, 14 Kasım). AB, Kuzey Kıbrıs'a 'Türk Devletleri Teşkilatı'nda gözlemci statüsünün verilmesini eleştirdi. Erişim tarihi: 23 Mart 2023 https://tr.euronews.com/2022/11/14/ab-kuzey-kibrisa-turk-devletleri-teskilatinda-gozlemci-statusunun-verilmesini-elestirdi
• Gönlübol, M. ( 1993). Uluslararası politika ilkeler- kavramlar- kurumlar. Attila Kitapevi.
• Güler, Y. (2004). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kuruluşuna kadar Kıbrıs Meselesi. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Dergisi, 5 (1), 101- 112.
• Güneş, Ü. (2016). Hükümet dışı uluslararası örgütler ve insan hakları. Erişim tarihi: 28 Mart 2023 https://www.tuicakademi.org/hukumet-disi-uluslararasi-orgutler-insan-haklari/
• Hanayi, Ö. (2022). Türk Devletleri Teşkilatı Semerkant Zirvesi: Ortak geçmişten ortak geleceğe. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2023 https://www.eurasian-research.org/publication/turk-devletleri-teskilati-semerkant-zirvesi-ortak-gecmisten-ortak-gelecege/?lang=tr
• Işıksal, H. (2022). 39. kuruluş yılında hedefine adım adım ilerleyen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023 https://www.aa.com.tr/tr/analiz/-39-kurulus-yilinda-hedefine-adim-adim-ilerleyen-kuzey-kibris-turk-cumhuriyeti/2738295
• İsmayılov, M. (2021). Uluslararası hukuk kapsamında Taliban meşru bir hükümet olabilir mi? Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023 https://www.indyturk.com/node/429966/t%C3%BCrki%CC%87yeden-sesler/uluslararas%C4%B1-hukuk-kapsam%C4%B1nda-taliban-me%C5%9Fru-bir-h%C3%BCk%C3%BCmet-olabilir-mi
• Kartal E. (2021). Türk Devletleri Teşkilatı’nın paradigması: 2040 vizyonu ve sekizinci zirvenin düşündürdükleri. Türk Yurdu, 412. Erişim tarihi: 3 Nisan 2023 https://www.turkyurdu.com.tr/yazar-yazi.php?id=5414
• Kavas, A. (2007). İslam Konferansı Teşkilatı ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin yükselen konumu. Erişim tarihi: 20 Nisan 2023. https://tasam.org/trTR/Icerik/663/islam_konferansi_teskilati_ve_kuzey_kibris_turk_cumhuriyetinin yukselen_konumu
• Keskin, N. (2019). Uluslararası hukukta tanıma. Erişim tarihi: 29 Mart 2023 https://www.akademikparadigma.com/uluslararasi-hukukta-tanima/
• Kıbrıs Postası. (2023, 29 Nisan). Cumhuriyet Meclisi, TÜRKPA’ya gözlemci üye kabul edildi. Kıbrıs Postası. https://www.kibrispostasi.com/c35-KIBRIS_HABERLERI/n469650-cumhuriyet-meclisi-turkpaya-gozlemci-uye-kabul-edildi
• Kıran, A. (2017). Uluslararası hukukta devletleri tanıma ve tanıma teorileri. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (3), 923-945.
• Kızıltoprak, S. (2022), Türk Dünyasında bütünleşmeye doğru: Türk Devletleri Teşkilatı. Erişim tarihi: 22 Mart 2023 https://www.aa.com.tr/tr/analiz/turk-dunyasinda-butunlesmeye-dogru-turk-devletleri-teskilati/2735357
• KKTC Enformasyon Dairesi. (2023, Nisan). Tarihçe. https://pio.mfa.gov.ct.tr/hakkimizda/tarihce/
• KKTCB. (2022, Kasım). Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, KKTC’nin Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci üye olarak kabul edilmesini değerlendirdi. https://kktcb.org/tr/cumhurbaskani-ersin-tatar-kktcnin-turk-devletleri-teskilatina-gozlemci-uye-olarak-10392
• KKTCB. (2023, Mart). KKTC’nin Kuruluş Bildirgesi. https://www.kktcb.org/tr/belgeler/kibris-sorunu/1963-1983
• Özdan S. (2018). Uluslararası örgütlerin meşruluğu üzerine. Akademik Hassasiyetler, 5 (10), 123- 144.
• Saçak, Y. (2021), Kıbrıs Sorunu ve Türkiye’nin Enerji Politikalarının Doğu Akdeniz’e Etkisi. 24 Nisan 2023 tarihinde https://www.tuicakademi.org/kibris-sorunu-ve-turkiyenin-enerji-politikalarinin-dogu-akdenize-etkisi/ adresinden alındı.
• Sarıkaya, Y. (2021). Türkî Cumhuriyetlerden Türk Devletleri Teşkilatı’na 30 yılın muhasebesi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 20223 https://www.tasav.org/index.php/turki-cumhuriyetler-den-turk-devletleri-teskilati-na-30-yilin-muhasebesi.html
• Soydan M. Z. (2022). KKTC‘nin Türk Devletleri Teşkilatı gözlemci statüsü ne anlama gelmektedir? Sakarya Üniversitesi TÜRKMER, KKTC 2022-1, s.1-4. https://turkmer.sakarya.edu.tr/sites/turkmer.sakarya.edu.tr/file/Mustafa_Zafer_Soydan_KKTC.pdf
• Sönmezoğlu, F. (2000). Uluslararası politika ve dış politika analizi. Filiz Kitapevi.
• Şafak, E. (2023). KKTC ve Türk Devletleri Teşkilatı. Erişim tarihi: 29 Nisan 2023 https://yde.neu.edu.tr/kktc-ve-turk-devletleri-teskilati/
• T.C. Dışişleri Bakanlığı. (2023, 25 Nisan). İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ile ilişkiler. https://mfa.gov.ct.tr/tr/dis-politika/uluslararasi-orgutler/oic/
• T.C. Dışişleri Bakanlığı. (2023, Nisan). Kıbrıs Meselesinin tarihçesi, BM müzakerelerinin başlangıcı. https://www.mfa.gov.tr/kibris-meselesinin-tarihcesi_-bm-muzakerelerinin-baslangici.tr.mfa
• Tatar, V. (2018). Turkish Repubic of Northern Cyprus and Kosovo’s declaration of ındependence in the context of United Nations’ recognization policies. Turkish Studies, 13 (3), 723-736.
• Telli, K. (2011). İnsan haklarının gelişiminde uluslararası kamu örgütlerinin rolü: Etkinlik ve eksiklik denklem, TAAD, 1(5), 397- 418.
• Türk Devletleri Teşkilatı. (2023, 22 Mart). Türk Devletleri Teşkilatı. https://www.turkicstates.org/tr/turk-konseyi-hakkinda
• Türkeş, İ. (2018). Uluslararası hukukta devlet tanımı ve tanınmayan devletlerin statüsü. Erişim tarihi: 29 Mart 2023 https://www.tesadernegi.org/uluslararasi-hukukta-devlet-tanimi-vetaninmayan-devletlerin-statusu.html
• Uluçevik, T. (2022). Türk Devletleri Teşkilatı (KKTC) ve Kıbrıs. 25 Nisan 2023 tarihinde https://www.turksam.org/detay-turk-devletleri-teskilati-kktc-ve-kibris adresinden alındı.
• Vatansever, M. (2012). Kıbrıs sorununun tarihi gelişimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12, Özel S., 2010, 1487- 1530.
• Yalçınkaya, A. (2022). Türk Devletleri Teşkilatı, KKTC’yi de facto tanınmıştır. Erişim tarihi: 23 Mart 2023 https://www.21yyte.org/tr/merkezler/bolgeselarastirmamerkezleri/balkanlar-ve-kibris-arastirmalari-merkezi/turk-devletleri-teskilati-kktc-nidefactotaninmistir