II.Abdülhamid Döneminde Kurulan Muhafız Birliği: Ertuğrul Süvari Alayı

Yıl 2023, Cilt: 33 Sayı: 1, 211 - 240, 21.06.2023

Sefa Dirgen

https://doi.org/10.54078/savsad.1093518

Öz

II. Abdülhamid dönemi Osmanlı devleti açısından bir değişim süreci başlatmıştır. Her alanda yapılan düzenleme askeri yapılanmayı da beraberinde getirmiştir. Muhafız taburlarında görülen Arap, Arnavut, Boşnak muhafız taburlarının yanı sıra Osmanlı hanedanlığının atası Ertuğrul Gazi ile söğüt diyarına gelmiş ailelerinin soylarından bir muhafız taburu kurulmuştur. Bu muhafız taburunun adı da Ertuğrul Süvari Alayı olarak belirlenmiştir. Osmanlı arşivlerinde Söğüt Maiyyet Bölüğü olarak da adlandırılan muhafızların ele alındığı bu çalışmada askeri tarihin karanlık kalmış bir takım bölümlerine ışık tutmak, saklı bilgilerin gün yüzüne çıkarılmasını sağlamak amaçlanmıştır. Gelişen askeri teknolojilere rağmen Muhafız Taburları sembolik bile olsa hala varlığını devam ettirmektedir. Bu durumun sembolik bir hal alması devletin güçlü bir geleneksel yapıya sahip olduğunun aynı zamanda bir kanıtıdır. Bu geleneğin temellerine göz atarak, yakın bir dönemde teşkil edilmiş bulunan atlı birliklerin II. Abdülhamid dönemindeki önemi gözler önüne serilmektedir. Tümdengelim yönteminin kullanıldığı makalede genelde Ertuğrul Süvari Alayı’nın özelde Söğüt Maiyyet Bölüğü’nün kuruluşu, askerlerde aranılan nitelikler, mevcutları, kullandıkları teçhizatlar ve görevleri aktarılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ertuğrul Süvari Alayı, Söğüt Alayı, Söğüt Maiyyet Bölüğü

The Guards Established Period Of Abdulhamid II : Ertugrul Cavalry Regiment

Öz

Abdulhamid II period started a process of change for the Ottoman state. Arrangements made in every field brought military structuring with it. In addition to the Arab, Albanian and Bosnian guard battalions seen in the guard battalions, a guard battalion was established with the ancestors of the Ottoman dynasty, Ertuğrul Gazi, and their families who came to the land of willow. The name of this guard battalion was determined as Ertuğrul Cavalry Regiment. In this study, which deals with the guards, also called the Sögüt Cortege Squadron in the Ottoman archives, it is aimed to shed light on some obscure parts of military history and to bring the hidden information to light. Despite the developing military technologies, the Guard Battalions still exist, even if it is symbolic. The fact that this situation has become symbolic is also a proof that the state has a strong traditional structure. By taking a look at the foundations of this tradition, the importance of the cavalry units formed in the near period in the period of Abdulhamid II is revealed. In the article in which the deductive method is used, the establishment of the Ertuğrul Cavalry Regiment in general and the Sögüt Cortege Squadron in particular, the qualifications sought in the soldiers, their present, the equipment they use and their duties will be conveyed.

Anahtar Kelimeler

Ertugrul Cavalry Regiment, Sogut Regiment, Sogut Cortege Squadron

Kaynakça

• Bâb-ı Âlî Evrak Odası (BEO.): BEO. 1010-75723; BEO. 628-47036; BEO. 623-6666; BEO. 150-11249; BEO. 3698-277323.
• Dahiliye Mektubi Kalemi (DH.MKT.): DH.MKT. 2425-99; DH.MKT. 2284-90.
• Dahiliye Mütenevvia (DH.MTV.): DH.MTV. 50-7, İrade-i Askeri (İ.AS.): İ.AS. 74-4.
• Yaveran ve Maiyyet-i Seniyye Erkan-ı Harbiye Dairesi (Y.PRK.MYD.): Y.PRK.MYD, 5-2.
• Yıldız Mütenevvî Maruzât Evrakı (Y.MTV.): Y.MTV. 20-100; Y.MTV. 38-95; Y.MTV. 20-98; Y.MTV. 53-60; Y.MTV. 159-59; Y.MTV. 21-141.
• Yıldız Perakende Evrakı Başkitabet Dairesi Maruzatı (Y.PRK.BŞK.): Y.PRK.BŞK, 61-1.
• Yıldız Perakende Askerî Maruzât (Y.PRK.ASK.): Y.PRK.ASK. 147-83; Y.PRK.ASK. 38-94; Y.PRK.ASK. 75-65; Y.PRK.ASK. 258-61; Y.PRK.ASK. 114-8; Y.PRK.ASK. 183-45.
• Yıldız Mütenevvî Maruzât Evrakı (Y.MTV.), Y.MTV. 228-58; Y.MTV. 173-193; Y.MTV. 186-22; Y.MTV. 235-108.
• Alkan, N. (2018). Gelenek ve Modernitede Denge Sultan Abdülhamid. Erdem Yayınları, İstanbul.
• Bal, R. (2006). Türk Kara Kuvvetleri'nde Süvari birlikleri (1920-1965). Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Ankara.
• Bashanov, M. ve Kemaloğlu, İ. (2018). Rus genelkurmay belgelerinde II.Abdülhamid ve Osmanlı Ordusu. Seçil ofset, İstanbul.
• Cunbur, M. (1999). “Gözden Kaçan Bir Risale”. Türk Kültüründe Karakeçililer Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirisi, 3 Haziran 1999, Şanlıurfa, 27-33.
• Çadırcı, M. (1983). “Osmanlı Ordusunda Yeni Düzenlemeler”. Birinci Askeri Tarih Semineri, Bildirileri II, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı, 92.
• Çay, A. (1988). “Ertuğrul Gazi, Karakeçililer ve Söğüt Bayramı”. III. Osmanlı Sempozyumu, Eylül 1988. Ankara. 5-10.
• Çetin, A. (2011). Sultan İkinci Abdülhamid Han Devlet ve Memleket Görüşlerim 2. Çamlıca Basım Yayın, İstanbul.
• Dabağyan, L. P. (2005). Osmanlı’da Şer Hareketleri ve Abdülhamid Han. IQ Kültür Sanat Yayınları, İstanbul.
• Eralp, T. N. (1993). Tarih Boyunca Türk Toplumu’nda Silah Kavramı ve Osmanlı İmparatorluğunda Kullanılan Silahlar. Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
• Fil, G. (2013). 1315 (1890-1900) Tarihli Süvari Talimnamesine Göre Son Dönem Osmanlı Ordusunda Süvari Eğitimi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• Genç, R. (1999). Türk İnanışları ile Milli Geleneklerinde Renkler, Atatürk Kültür Merkezi Yayını:200, Ankara.
• Hocaoğlu, M. (1975). Abdülhamit Han’ın Muhtıraları (belgeler), Oymak Yayınları, İstanbul.
• Sağlam Tekir, H. (2020).Sultanın Muhafızları, Yeditepe, İstanbul.
• İlhan, N. ve Yavuz, S. (2006). “Karakeçililer ve Karakeçili Ağzında İkincil Uzun Ünlüler”. Fırat Üniversitesi Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları.4(2): 114-117.
• Kara Kuvvetleri Komutanlığı, (1996). Türk Kara Kuvvetleri Tarihi, K.K. Basımevi, Ankara.
• Mahmut Şevket, (1986). Osmanlı Askeri Teşkilat ve Kıyafetleri, Askeri Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı Yayınları, İstanbul.
• Memiş, Ş. (2019). “Sultan II. Abdülhamid Döneminde Yerli Üretimi Teşvik Politikası Olarak İmtiyazlar”. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 41(2). 453-472.
• Mete, A. S. (2012). Osmanlı İmparatorluğu'ndan Türkiye Cumhuriyeti'ne Türk Ordusu'nda Mavzer Tüfekleri. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi / Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, İstanbul.
• Millî Savunma Bakanlığı. (1999). Osmanlı Ordu Teşkilatı, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
• Naskali, E.G.(1995). Türkiye Jokey Kulübü Yayınları, İstanbul.
• Oğuz Turan, Türklerde Stratejik ve Taktik Düşünceler, Belge Yayınları, İstanbul, 1986.
• Ögel, B. (2000). Türk Kültür Tarihine Giriş VI. T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Öğüt Eker, R. G. (2000). “Karakeçili Aşiretinde Eski Türk İnançlarının İzleri”. Türk Kültürü.439, 671-676.
• Özcan, A. (1984). “Hassa Ordusu’nun Temeli Mu’allem Bostaniyan Ocağı Kuruluş ve Teşkilatı”. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, 34: 317-396.
• Özcan, B. (2002). “Sultan III. Selim Devri Islahat Hareketleri (Nizâm-I Cedîd)”. Türkler. Yeni Türkiye Yayınlar, Ankara. XII. 1110-1134.
• Özçelik, İ. (1999). “Karakeçililer”. Türk Kültüründe Karakeçililer Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, 3 Haziran 1999, Şanlıurfa, 50-55.
• Özkul, O. (2007). “Karakeçili Aşireti Hakkında Yapılmış Bir Çalışma”. H. Beşirli ve İ. Erdal (Ed.), Anadolu’da Yörükler: Tarihi ve Sosyolojik İncelemeler. Phoenix Yayınevi, Ankara.
• Sümer, F. (2016). Oğuzlar. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul.
• Şimşirgil, A. (2018). Kayı-X II. Abdülhamid Han. Timaş, İstanbul.
• Tahsin Paşa. (1931). Abdülhamit ve Yıldız Hatıraları. Milliyet Matbaası, İstanbul.
• Tahsin Paşa. (2017). Yıldız Hatıraları. İz Yayıncılık, İstanbul.