VERGİ TAKOZU VE İŞSİZLİK İLİŞKİSİ: OECD ÜLKELERİNDE COVID 19 SONRASI DÖNEMDE YAŞANAN DEĞİŞİMİN ANALİZİ

Yıl 2022, Sayı: 127, 665 - 691, 12.01.2023

Özgür Mustafa Ömür

https://doi.org/10.52836/sayistay.1213508

Cited By: 2

Öz

Vergi takozu bir işçinin brüt ücreti dışında işçilik maliyetlerini etkilemektedir. İşçilik maliyetleri de işsizlik üzerinde etkisi bulunan faktörlerden bir tanesidir. Bu alanda literatürde yapılan çalışmalarda vergi takozundaki artışın işsizlik oranlarını arttırdığı yönünde sonuçlara ulaşıldığı görülmektedir. Bu kapsamda çalışmada, OECD ülkelerinde COVID-19 sonrasında uygulanan politikalar ve işgücü maliyeti olarak vergi takozundaki değişimler incelenecek ve 2006-2021 döneminde ülkelerdeki vergi takozu oranları ile işsizlik arasındaki ilişki panel veri yöntemi kullanılarak araştırılacaktır. Çalışmadan edinilen sonuçlara göre, vergi takozu ile işsizlik arasında anlamlı ve pozitif ilişkiler tespit edilmiştir. Ayrıca 2019-2021 döneminde OECD ülkelerinde pandemi sonrası uygulanan politikalar vergi takozunu başta düşürse de, sonrasında pandeminin etkisinin yavaşlaması sonucu çoğu ülkede uygulamaların azaltılması ya da geri çekilmesi sonucu vergi takozu oranları yeniden artmaya başlamıştır. İşsizlik oranları da çoğu ülkede 2021 yılında pandemi öncesi seviyelerin üzerinde devam etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Vergi Takozu, İşsizlik, Sosyal Güvenlik Katkı Payı, COVID-19

Kaynakça

• Akalin, G. (2021). OECD Ülkelerinde Vergi Takozu ve İşsizlik İlişkisi. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 7 (1), 37-49.
• Atoyan, M. R. V. ve Rahman, J. (2017). Western Balkans: Increasing Women’s Role in the Economy. International Monetary Fund. https://www.imf.org/-/media/Files/ Publications/WP/2017/wp17194.ashx, Erişim: 12.12.2022.
• Attinasi, M. G., Berardini, F., De Stefani, R. ve Osterloh, S. (2016). The Effects of Labour Income Taxes on Labour Market Performance: An Empirical Analysis. https://www. bancaditalia.it/pubblicazioni/altri-atti-convegni/2016-current-issues-fiscal-policy/ Attinasi_Berardini_DeStefani_Osterloh.pdf, Erişim: 11.12.2022.
• Buyrukoğlu, S. ve Küpeli, E.I. (2021). Vergi Takozu ve İşsizlik Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Politik Ekonomik Kuram, 5 (2), 197-208.
• Dolenc, P. ve Laporšek, S. (2010). Tax Wedge on Labour and Its Effect on Employment Growth in the European Union. Prague Economic Papers, (4), 344-358.
• Efe, G. N. ve Yılmaz, G. A. (2022). OECD Ülkelerinde Vergi Takozunun Kadın ve Erkek İstihdamına Etkilerinin Panel Veri Yöntemi ile Analizi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 8(1), 179-202.
• Giray, F. (2017). Sosyal Güvenlik Katkı Paylarının İşsizlik Üzerindeki Etkisi. Sayıştay Dergisi, (104), 27-44.
• Giray, F. ve Çınar, M. (2017). The Impact on Unemployment of Social Security Contributions: the Empiricial Analysis in Turkey. European Journal of Multidisciplinary Studies, 2(6), 142-151.
• Giray, F. ve Ömür, Ö. M. (2021). Sosyal Parafiskal Gelir Esnekliği: Türkiye ve OECD Karşılaştırması. Maliye Dergisi, (180), 61-75.
• Góra, M., Radziwiłł, A., Sowa, A. ve Walewski M. (2006). Tax Wedge and Skills: Case of Poland in International Perspective. Centre for Social and Economic Research Report, 64/2006. https://www.files.ethz.ch/isn/105303/64.pdf, Erişim: 02.11.2022.
• Goudswaard, K. ve Caminada, K. (2015). Social Security Contributions: Economic and Public Finance Considerations. International Social Security Review, 68(4), 25-46.
• Günel, T. (2020). G-7 Ülkelerinde Vergi Takozu ve İşsizlik İlişkisi: Panel Eş Bütünleşme Analizi. Vergi Raporu, (255), 78-90.
• Kutbay, H., Gerede, C. ve Aksoy, E. (2018). Asgari Ücret Üzerindeki Vergi Takozunun İşsizliğe Etkisi. Vergi Raporu, Mayıs, 224, 96-114.
• Morawski, L. ve Myck, M. (2008). Klin’-ing Up: Effects of Polish Tax Reforms on Those in and on Those Out. IZA Discussion Paper, No. 3746. https://www.econstor.eu/ bitstream/10419/35417/1/581795024.pdf, Erişim: 10.12.2022.
• Natzmer, W. V. (1987). Social Security Contributions, Economic Activity and Distribution. Empec, (12), 29-49.
• OECD (2020). Taxing Wages 2020. https://www.oecd-ilibrary.org/taxation/taxing-wages/ volume-/issue-_047072cd-en. Erişim 10.12.2022.
• OECD (2021). OECD Economic Outlook. https://www.oecd-ilibrary.org/economics/oecdeconomic- outlook/volume-2021/issue-2_66c5ac2c-en. Erişim: 09.11.2022.
• OECD (2022a). Taxing Wages 2022: Impact of COVID-19 on the Tax Wedge in OECD Countries. https://www.oecd-ilibrary.org/sites/f7f1e68a-en/index.html?itemId=/ content/publication/f7f1e68a-en, Erişim: 05.10.2022.
• OECD (2022b). Unemployment Rate. https://data.oecd.org/unemp/unemployment-rate. htm Erişim: 11.09.2022.
• Özmen, M. ve Öksüzkaya, M. (2016). Seçilmiş AB Ülkeleri İçin Gelir-Tüketim İlişkisi: Panel Veri Yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(1), 67-87.
• Öztürk, Ö. F. (2021). Impact of Tax Wedge and Social Security Contributions on Unemployment: Evidence from Selected EU Transition Economies. Journal of International Banking, Economy and Management Studies, 4(2), 59-77.
• Radua, C. F., Fenișerb, C., Schebescha, K. B., Fenișera, F. ve Dobrea, F. M. (2018). Study of the Tax Wedge in EU and other OECD Countries, Using Cluster Analysis. Procedia - Social and Behavioral Sciences (238), 687 – 696.
• Sandalcı, İ. (2022). OECD Ülkelerinde Vergi Takozu, İşsizlik ve Doğrudan Yabancı Yatırımlar Arasındaki İlişki. Vergi Sorunları Dergisi, (405), 82-102.
• Šeparović, A. (2009). The Influence of the Tax Wedge on Unemployment in OECD Countries in Comparison with Croatia. Financial Theory and Practice, 33(4), 449-463.
• Tansöker, R. L. (2017). Türkiye’de Kayıt Dışı İstihdamın Vergi Takozu Açısından Değerlendirilmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 309-334.
• Tatoğlu, F. Y. (2013). İleri Panel Veri Analizi (2. Baskı). İstanbul: Beta Yayın.
• Topal, M. H. ve Bölükbaş, M. (2020). OECD Ülkelerinde Vergi Takozunun Emek Piyasası ve Üretim Üzerindeki Etkileri. Vergi Raporu, (253), 150-181.
• Uşun, E. (2019). Türkiye ve Diğer OECD Ülkelerinde Vergi Takozu. Yönetim ve Ekonomi, 26(2), 435-452.
• Wooldridge, J. M. (2013). Introductory Econometrics A Modern Approach, Fifth Edition, South-Western Cengage Learning.
• Yılancı, V., Yavuz, H ve İnce, T. (2019). Seçilmiş OECD Ülkelerinde Vergi Takozu-İşsizlik İlişkisi. Maliye Dergisi, (176), 286-297.
• Žarković-Rakić, J., Ranđelović, S. ve Vladisavljević, M. (2016). Labour Market Effects of Social Security Contrıibutions Reform in Serbia. Economic Annals, LXI (208), 73-92.
• Zimčík, P. (2017). Tax Wedge in OECD Countries – A New Evidence. International Scientific Conference Economic Policy in Global Enviroment, At: Ostravica, Czech Republic.