IRAK UYRUKLU LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİLERİN KARİYER DEĞERLERİ VE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2018, Sayı: 30, 104 - 137, 31.03.2018

Pınar Göktaş

Öz

Çalışma hayatı, bireyi zorunlu ilişkiler kurmaya iten bir unsurdur. Bu zorunlu ilişkileri
belirleyen mekânsal alanlar ve örgütsel alanlar, kişiliğin belirleyici yapısını ortaya
çıkarmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı Süleyman Demirel Üniversitesi’nde Iraklı
uyruklu yüksek lisans öğrencilerin kariyer değerleri ve kişilik özellikleri arasında ilişkinin
incelenmesidir. Çalışmada ayrıca öğrencilerin kariyer değerlerinin belirlenmesinde
demografik değişkenlerin etkili olup olmadığı da ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Araştırmada 148 öğrenciye anket yöntemi uygulanmıştır.
Elde edilen bulgulara göre katılımcıların kariyer değerleri ve kişilik özellikleri; yaş
grupları, gelir ve çalışma süresi gibi demografik özelliklere göre farklılık göstermektedir.
Çalışma örneklem kitlesinin az olması ve homojen dağılım göstermemesinden dolayı diğer
demografik özellikler gözardı edilmiş analizlere dahil edilmemiştir. Ayrıca katılımcıların
kariyer değerlerinin boyutları, tüm kişilik boyutları açısından farklılaştığı saptanmıştır. Bu
bağlamda en yüksek ilişki deneyime açıklık kişilik özelliği ile yönetimsel kariyer değeri
arasında bulunmuştur. 

Anahtar Kelimeler

İnsan Kaynakları Yönetimi, Kariyer Değerleri, Kişilik

Kaynakça

• Ahmetoğulları, K., ve Güneş, M., (2017). Öğrencilerin Kişilik Özelliklerinin Mesleğin Geleceğine Bakış Açılarına Etkisi: Hilvan Myo Örneği, MESTEK 2017 | 4. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sosyal ve Teknik Bilimler Kongresi Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur: 127- 142. Aktaş, H. (2004). The Importance Of Career Anchor Notion For An Effective Career Planning And An Example Application At Turkish Air Force Undergraduate And Graduate Schools. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. Aydoğmuş, C., 2011. Kişilik Özellikleri ile İş Tatmini İlişkisi Üzerinde Psikolojik Güçlendirme ve Dönüşümcü Liderlik Algısının Etkileri, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü , Doktora Tezi, Ankara. Aytaç, S. (2005). Çalışma Yaşamında Kariyer Yönetimi Planlaması Geliştirilmesi ve Sorunları, Bursa: Ezgi Kitabevi. Balta Aydın, E., (2007). Örgütlerde Kariyer Yönetimi, Kariyer Planlaması, Kariyer Geliştirmesi ve Bir Kariyer Geliştirme Programı Olarak Koçluk Uygulamaları, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Denizli. Barth, T.,1993. “Career Anchor Theory”, Review of Public Personnel Administration, 13(4): 27-42. Başol, O., vd., (2012). Öğrencilerin Kariyer Değerlerini Etkileyen Unsurların Tespitine Yönelik Bir Araştırma: Bireysel Değerler, Electronic Journal of Vocational Colleges, 57-68. Pınar GÖKTAŞ – Mohammed Mahmood TAHA [134] Bayram, N., Gürsakal, S., ve Aytaç, S., 2012. Öğrencilerinin Kariyer Değerlerini Açıklamada Kişiliğin Etkisi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2): 181-189. Bingöl, D., (2003). İnsan Kaynakları Yönetimi, 5.baskı, İstanbul: Beta Yayınevi. Cattell, R.B. (1947). Confirmation And Clarification Of Primary Personality Factors. Psychometrica, 12(3): 197-220. Irak Uyruklu Lisansüstü Öğrencilerin Kariyer Değerleri Ve Kişilik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma [135] Systems Professional”, Journal of Management Information Systems, 16 (3): 219-240. Johnson, J.A. ve Ostendorf, F. (1993). Clarification Of The Five-Factor Model With The Abridged Big Five Dimentional Circumplex. Journal of Personality and Social Psychology, 3 (63): 563-576. Judge, T.A.,vd., (1995). An Empirical Investigation Of The Predictors Of Executive Career Success, Personnel Psychology, 48: 485-519. Kalaycı, Ş., (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayın Dağıtım. Kanawty, G.,(1996). Career Planning & Development, Career Development: The Concept And Issues, Industrial and Commercial Training, 8(9): 365-367. Karakaya, Y.E., vd., (2013). Üniversiteli Sporcu Öğrencilerin Kariyer Değeri Algıları, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Sayı 14 (1): 86-94. Koca, A.İ., (2010). Kariyer Seçiminde Kariyer Değerleri İle Demografik Faktör İlişkisi: Çukurova Üniversitesi’nde Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(1): 56-70 Köknel, Ö., (2005). Kaygıdan Mutluluğa Kişilik, 17. Baskı, Akdeniz Yayıncılık, İstanbul. Köse, D., vd., (2012). Hemşirelik Öğrencilerinde İnternet Bağımlılığının Kişilik Özellikleri Ve Zaman Yönetimi İle İlişkisi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 16(3):227-233. McCrae R.R. ve Costa, P.T. (1991). The NEO Personality Invantory: Using The Five Factor Model İn Counseling. Journal of Counseling and Development, 4(69): 367-372. Meece, J.L., vd., (1982). Sex Differences in Math Achievement: Toward a Model of Academic Choice, Psychological Bulletin, 91: 324-348. Merdan, E., (2013). Beş Faktör Kişilik Kuramı İle İş Değerleri İlişkisinin İncelenmesi: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 4(7): 140-159. Pınar GÖKTAŞ – Mohammed Mahmood TAHA [136] Norman, W.T. (1963). Toward An Adequate Taxonomy Of Personality Attributes. Journal of Abnormal and Social Psychology, 6(66), 574- 583. Peabody, P., ve Goldberg, L. R. (1989). Some Determinants Of Factor Structurbs From Personality-Trait Descriptors. Journal of Personality and Social Psychology, 57: 552-567. Rizwan, M.,vd., (2014). Determinants of Employees Intention to Leave: A Study from Pakistan International Journal of Human Resource Studies, 4(3): 24-29. Saucier, G. (1992). Benchmarks: Integrating Affective And İnterpersonal Circles With The Big-Five Personality. Journal of Personality and Social Psychologyi 6(62): 1025-1035. Schein, E.H., (1990). Career Anchors Discovering Your Real Values (Revised Edition), NewYork: John Wiley&Sons Inc, Sevi, E., (2009). Psikobiyolojik Kişilik Modeli ve Beş Faktör Kişilik Kuramı: Mizaç Ve Karakter Envanteri (TCI) İle Beş Faktör Kişilik Envanterinin (5FKE) Karşılaştırılması, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir. Shin, H., (2001). Career Anchors: Understanding Differences AmongDemographic Groups at the Naval Postgraduate School, Monterey,California. Somer, O., (1998). Türkçe’de Kişilik Özelliği Tanımlayan Sıfatların Yapısı ve Beş Faktör Modeli. Türk Psikoloji Dergisi, 13(42): 17-32. Somer, O., ve Goldberg, L.R., (1999). The Structure of Turkish Trait Descriptive Adjactives, Journal of Personality and Social Psychology, 76(3): 431-450. Somer, O., Korkmaz, M., ve Tatar, A., (2004). Kuramdan Uygulamaya Beş Faktör Kişilik Modeli ve Beş Faktör Kişilik Envanteri (5FKE), Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İzmir. Irak Uyruklu Lisansüstü Öğrencilerin Kariyer Değerleri Ve Kişilik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma [137] Sümer, N., Lajunen, T. ve Özkan, T. (2005). Big Five Personality Traits As The Distal Predictors Of Road Accident Involvement. Underwood, G. (Eds.). Traffic And Transport Psychology. USA: Elsevier Ltd. Şentürk, E.E. ve Buran, K., (2015). Ön Lisans Öğrencilerinin Kariyer Değerlerini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma, Electronic Journal of Vocational Colleges- 14. BÜROKON Özel Sayısı: 162- 180, http://www.ejovoc.org/makaleler/november_2015/pdf/12.pdf Türkay, O., ve Eryılmaz, B., 2010. Kariyer Değerleri Ve Kariyer Yolu Tercihleri İlişkisi: Türk Turizm Sektöründen Örnekler, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24: 179-199. Ulu, İ. P. (2007). An Investigation Of Adaptive And Maladaptive Dimensions Of Perfectionism in Relation To Adult Attachment And Big-Five Personality Traits, Doktora Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Ünver, Y., (2005). İşletmelerde Kariyer Yönetimi ve Performans Değerlendirme Sistemleri, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İnsan Kaynakları Yönetimi ve Kariyer Danışmanlığı Anabilim Dalı, Dönem Projesi. Yanbastı, G., (1991). Kişilik Kuramları, İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları. Yılmaz, İ.A., vd., (2012). Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Seçimlerinin Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi: Pınarhisar MYO Örneği, Electronic Journal of Vocational Colleges, 9-21. http://www.surveysystem.com/sscalc.htmsitesinde yer alan “Sample Size Calculator”,10.04.2017.