ALGILANAN ÖRGÜTSEL DESTEĞİN ÇALIŞAN SADAKATİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE KURUM İMAJININ ARACILIK ROLÜ: KARAYOLU TAŞIMACILIK SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Sayı: 40, 49 - 76, 31.08.2021

Merve Koçoğlu Sazkaya , Fatma Öztürk Gümüşsu

Öz

Bu çalışmanın literatür
bölümünde algılanan örgütsel destek, kurum imajı ve çalışan sadakati kavramları
ele alınacaktır. Aynı zamanda bu çalışmada, algılanan örgütsel desteğin çalışan
sadakati üzerindeki etkisinde kurum imajının aracılık rolü incelenecektir. Araştırmanın
örneklemini İstanbul merkezli karayolu taşımacılığı sektöründe özel bir
işletmede çalışan 973 kişi oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında katılımcıların
demografik özelliklerine yönelik bulgular, algılanan örgütsel destek, kurum
imajı ve çalışan sadakati değişkenlerine ait faktör ve güvenilirlik analizleri,
değişkenlere ilişkin ortalama değerler ve değişkenler arası ilişkiyi
belirlemeye yönelik aracılık analizi yapılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre algılanan
örgütsel desteğin çalışan sadakati üzerindeki etkisinde kurum imajının kısmi
aracılık rolü olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Algılanan Örgütsel Destek, Kurum İmajı

Kaynakça

• AKIN, M., (2008). Örgütsel Destek, Sosyal Destek ve/Aile Çatışmalarının Yaşam Tatmin Üzerindeki Etkiler. Bozok Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 25, 141-170.
• AKMAN, Y., (2017). Örgütsel Çekicilik, Örgütsel İmaj ve Örgütsel Sadakat Arasındaki İlişkilerin Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi.(Tez no: 483373)
• ALCAN, E. E., (2018). Öğretmenlerin Örgütsel Destek, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Bağlılık Algıları Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi SBE. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez no: 494170)
• ALLEN, G. D., SHORE M. L. & GRIFFETH R. W. (2003). The Role of Perceived Organizational Support and Supportive Human resource Practices In The Turnover Process. Revised Form. 29 (1), 99-118.
• ALTINÖZ, M., ÇÖP S., ÇAKIROĞLU D., KERVANCI F., & KESKİN N. (2013). Algılanan Örgütsel Desteğin Büro Çalışanlarının Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Bir Alan Araştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1 (Özel Sayı), 160.
• ANDREASSEN, W. T., & LINDESTAD, B. (1998). Customer Loyalty And Complex Services: The Impact of Corporate Image on Quality, Customer Satisfaction and Loyalty for Customers With Varying Degrees of Service Expertise. International Journal of Service Industry Management. 9 (1), 7-23.
• ANTONCIC, A. & ANTONCIC, S. B. (2011). The Clute Institute 81 Employee Loyalty and Its Impact on Firm Growth Jasna. International Journal of Management & Information Systems. 15 (1), 81-83.
• ASELAGE, J. & EISENBERGER, R. (2003). Perceived Organizational Support and Psychological Contracts: A Theoretical Integration. Joumal of Organizational Behavior. 24 (5), 491-509.
• AYDINALP ILICAK, G., (2014). İmaj Üretimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• BAKAN, İ., ERŞAHAN B., BÜYÜKMEŞE T., TUNCER M., & AKMEŞE A. (2017). Öğretmenlerin İşe Yönelik Davranışlarında (Örgütsel Stres, İş Yükü, İşten Ayrılma Niyeti ve İş Tükenmişliği) Örgütsel Desteğin Rolü: Bir Alan Araştırması. Internatıonal Journal of Disciplines Economics & Administrative Sciences Studies. 3 (4), 444-464.
• BAKAN, Ö., (2005). Kurumsal İmaj. Konya: Tablet Yayınları.
• BEKTAŞ, M. ve KARAGÖZ, Ş. (2018). Algılanan Örgütsel Desteğin Yardım Etme Davranışına Etkisinde Yönetici Desteğinin Aracılık Rolü. International Journal of Economic and Administrative Studies. 17 (UİK özel sayı), 183-200.
• BLOEMER, J. & RUYTER, K. D. (1998). The Relationship Between Store İmage, Store Satisfaction and Store Loyalty. European Journal of Marketing. 32 (5-6), 499-513.
• BHATNAGAR, J., (2007). Talent Management Strategy of Employee Engagement In Indian Ites Employees: Key to Retention. Employee Relations. 29 (6), 640-663.
• BRUNNER, T. A., STOCKLIN M., & OPWIS K. (2008). Satisfaction, Image and Loyalty: New Versus Experienced Customers. European Journal of Marketing. 42 (9-10), 1095-1105.
• CANER, H., (2013). Kurumsal İmajın Geliştirilmesinde İnsan Kaynakları Yönetiminin Etkisi: Ankara’daki İlaç Firması Çalışanlarında Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ufuk Üniversitesi. SBE.
• CANÖZ, N., (2015). Hizmet Sektöründe Kurumsal İmaj Algısı. Konya: Palet Yayınları.
• CEYLAN, A. ve ÖZBAL, S. (2008). Özdeşleşme Yoluyla Sadakat Oluşturma Üzerine Üniversite Mezunları Arasında Yapılan Bir Çalışma. CÜİİ BF Dergisi. 9 (1), 81-110.CHEN, Y. C., CHEN H. I., TSUI P. L., & CHIANG Y. C. (2016) Contributing causes of employee loyalty of service personnel in international hotels. International Journal of Organizational Innovation. 9 (1), 107.
• COOK, K. S. & RICE, E. (2006). Social Exchange Theory. İçinde Delamater, J. (Ed.) Handbook of social Psychology. USA: Kluver Academic.
• COUGHLAN, R., (2005). Employee Loyalty As Adherence to Shared Moral Values. Journal of Managerial Issues.17 (1), 43-57.
• CRONBACH, L. J., (1951). Coefficient Alpha and The Internal Structure Of Tests. Psychometrika. 16 (3), 297-334.
• ÇINAR, Ö., (2013). Yapısal Eşitlik Modellemesi ile İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Destek ve Örgütsel Adaletin Örgütsel Çıktılar Üzerindeki Etkisinde Örgütsel Vatandaşlık Davranışının Aracılık Rolü: Kahramanmaraş Bankacılık Sektöründe Bir Alan Araştırması. Doktora Tezi. Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi SBE. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi.( Tez no: 351841)
• DEDE, Y. E., (2018). The Mediating Role of Employee Loyalty Between Employee Empowerment And Employee Innovative Behavior. A Study Form Teknopark. Master Thesis. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi. SBE. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. ( Tez no: 498888)
• DEDE, Y. E. & KOÇOĞLU SAZKAYA, M. (2018). The Mediating Role of Employee Loyalty Between Employee Empowerment and Employee İnnovative Behavior: A Study From Teknopark Istanbul. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi. 8 (1), 55-82.
• EKMEKÇİOĞLU, E. B. & SÖKMEN, A., (2016). Algılanan Örgütsel Desteğin İşten Ayrılma Niyetine Etkisinde Örgütsel Bağlılığın Aracı Rolü: Sınır Birimi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. International Review of Economics And Management Date of Submission. 4 (2), 32-45.
• EISENBERGER, R., HUNTINGTON R., HUTCHISON S., & SOWA D. (1986). Perceived Organizational Support. Journal of Applied Psychology. 71 (3), 500-507.FAİZ, E., (2018). Online Seyahat Alışverişlerinin Hizmet Kalitesinin E- Memnuniyet Ve E-Sadakat Üzerindeki Etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 17 (68), 1675-1690.
• GATEWOOD, R. D., GOWAN M. A., & LAUTENSCHLAGER G. J. (1993). Corporate Image, Recruitment İmage, and İnitial Job Choice Decisions. Academy of Management Journal. 35 (2), 414– 27.
• GEÇİKLİ, F., (2012). Kurum İmajı. Erzurum: Fenomen Yayıncılık.
• GEORGE, J. M. & JONES, G. R. (1996). Understanding and Managing Organizational Behavior. USA: Addison- Publishing Company.
• GİRAY, D. M., (2013). İş Yeri Desteği: Örgüt, Yönetici ve Çalışma Arkadaşları Desteğine Genel Bir Bakış. İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 15 (3), 65-81.
• GİRAY, M. D. & ŞAHİN, D. N. (2012). Algılanan Örgütsel, Yönetici ve Çalışma Arkadaşları Desteği Ölçekleri: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikoloji Yazıları. 15 (30), 1-9.
• GÜRBÜZ, S., (2017). Kurum İmajı Bileşenleri ve Belirleyicileri. Konya : Literatürk Academia.
• GÜZELCİK, E., (1999). Küreselleşme ve İşletmelerde Değişen Kurum İmajı. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• HAAR, J., (2017). Work-Family Conflict And Employee Loyalty: Exploring The Moderating Effects of Positive Thinking Coping. New Zealand Journal of Employment Relations. 42 (1), 35-51.
• HASSAN, N., FARAHHIN ZAHIDI N., ALİ S., AZİZ A R., RAZAKAN., HAMİD A N. Z., & HALİF MAT M. (2017). Qualityof Work Life as a Predictor toward Employee Loyalty at Malaysian Automotive İndustry. International Journal of Arts & Sciences. 10 (1), 23-36.
• HARRIS, R. B., HARRIS K. J., & HARVEY P. (2007). A Test Ofcompeting Models of The Relationship Among Perceptions Of Organizational Politics, Perceived Organizational Support, and Individual Outcome. The Journal of Social Psychology. 147 (6), 635.
• HART, D. W. & THOMPSON, J. A. (2007). Untangling Employee Loyalty: A Psychological Contract Perspective. Business Ethics Quarterly. 17 (2), 297-323.
• HE, Y. & KEUNG-LAI, K. (2014). The Effect of Corporate Social Responsibility on Brand Loyalty: The Mediating Role of Brand İmage. Total Quality Management. 25 (3), 249-263.
• HOMBURG, C., & STOCK-HOMBURG, R. (2001). Der Zusammenhang Zwischen Mitarbeiter-und Kundenzufriedenheit. Eine Dyadische Analyse. Zeitschrift für Betriebswirtschaft: ZfB, 71(7), 789- 806.
• İNCE, A. R., (2016). Algılanan Örgütsel Desteğin İşe Adanmışlık Üzerindeki Etkisinde Yönetici Desteğinin Aracılık Rolü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 15 (57), 649-660.
• İNCE, A. R. & TOPÇU M. K. (2017). Girişimcilik Yöneliminin İşe Bağlama Üzerindeki Etkisinde Algılanan Örgütsel Desteğin Rolü. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi. 27 (2), 1-27.
• İPLİK, E., İPLİK F. N., & EFEOĞLU E. (2014). Çalışanların Örgütsel Destek Algılarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisinde Örgütsel Özdeşleşmenin Rolü. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi. 6 (12), 111.
• İZCİ, F. & SAYDAM, R. (2013). Algılanan Hizmet Kalitesi Kurumsal İmaj ve Sadakat İlişkisi (Van Bölge Hastanesi Uygulaması). C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 14 (1), 199.
• JAUHARI, H. & SINGH, S. (2013). Perceived Diversity Climate and Employees ‘Organizational Loyalty, Equality, Diversity Andinclusion’ An International Journal. 3 (3), 262-276.
• JAVALGI, R. G., TRAYLOR, M. B., GROSS, A. C., & LAMPMAN, E. (1994). Awareness of Sponsorship and Corporate İmage: An Empirical İnvestigation. Journal Of Advertising. 23 (4), 47–58.
• JOHNSON, M. & ZINKHAN, G. M. (1990). Defining And Measuring Company İmage. Proceedings of The Thirteenth Annual Conference of The Academy of Marketing Science. Ed. B.J. Dunlap. New Orleans: Academy of Marketing Science. 346-350.
• JHA, S., DEITZ G. D., BABAKUŞ E., & YAVAŞ U. (2013). The Role of Corporate Image For Quality İn The Formation of Attitudinal Service Loyalty. Journal of Service Research. 16 (2), 155-170.
• KARATEKİN ALKOÇ, Y., (2017). Üniversite İmajı, Üniversiteye Duyulan Memnuniyet ve Öğrenci Sadakati Arasındaki İlişkileri Anlamaya Yönelik Bir Araştırma. Uluslararası Bilimsel Araştırması Dergisi. 2 (2), 270-280.
• KAYIKÇI, K. & ÖZDEMİR, İ. (2016). The Assessment of School Administrators Selection Policy in Regards to Equality And Assurance Principles And İts Effect on Their Loyalty Assoc. E- Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi. 7 (1), 98-115.
• KOÇ, E., (2002). İnsan ve Sadakat. Felsefe Dünyası Dergisi. 1 (35), ss. 49- 57.
• KOÇ, H., (2009). Örgütsel Bağlılık ve Sadakat İlişkisi. Electronic Journal of Social Sciences. 8 (28), 203-207.
• KOÇOĞLU, M., (2013). Çalışanların Örgütlerine Yönelik Girişimcilik Yönelimi Algıları, Örgüt Desteği, Kariyer Tatminleri ve İşten Ayrılma Niyetleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Otomotiv Sektöründe Bir Araştırma. Akademik Bakış Dergisi. 35 (5), 5.
• LAI, A., F., GRIFFIN, B. M., & BABIN J. B. (2009). How Quality, Value, İmage, and Satisfaction Create Loyalty At A Chinese Telecom. Journal of Business Research. 62 (10), 980-986.
• LEMMINK, J., SCHUIJF, A., & STREUKENS S. (2003). The Role Of Corporate İmage And Company Employment İmage in Explaining Application Intentions. Journal Of Economic Psychology. 24, 1- 15.
• MATZLER, K. & RENZL, B. (2006). The Relationship Between İnterpersonal Trust, Employee Satisfaction, and Employee Loyalty. Total Quality Management And Business Excellence. 17 (10), 1261-1271.
• MEYER, J. P. & PARFYONOVA, N. M. (2010). Normative Commitment İn The Workplace: A Theoretical Analysis and Re- Conceptualization. Human Resource Management Review. 20 (4), 283-294.
• OKAY, A., (2013). Kurum Kimliği Kitabı. (7 Baskı). İstanbul: Derin Yayınları.
• ÖZDEMİR, A., (2013). Okul Yöneticilerindeki Adalet ve Liyakat İle Öğretmenlerdeki Sadakat ve Gayret Arasındaki İlişki. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 19 (1), 99-117.
• ÖZÜPEK, M. N., (2013). Kurum İmajı ve Sosyal Sorumluluk. (2. Baskı). Konya: Eğitim Yayınevi.
• PELTEKOĞLU, F., (2016). Halkla İlişkiler Nedir? Gözden Geçirilmiş (9.Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• PODSAKOFF, P. M., MACKENZIE S. B., PAINE J. B., & BACHRACH D. G. (2000). Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of The Theoretical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research. Journal of Management. 26 (3), 513-563.
• POLAT, S., (2011). Üniversite Öğrencilerine Göre Kocaeli Üniversitesi’nin Örgütsel İmajı. Eğitim ve Bilim Dergisi. 36 (160), 109.
• POLAT, S. & ARSLAN, Y. (2015). Örgütsel Yaşamda İmaj: İmaj Geliştirme ve Yönetimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• REGENTHAL, G., (1992). Identitat Und Image-Praxishilfen Für Das Management In Wirschaft Bildung Und Gesellschaft. Köln: Wirtschaftsverl Bachem.ROYCE, J., (1909). The Philosophy of Loyalty. New York: The Macmillan Company.
• RHOADES, L. & EISENBERGER, R. (2002). Perceived Organizational Support: Review of the Literature. Journal of Applied Psychology. 87 (4), 698-714.SABUNCUOĞLU, Z., (2013). İşletmelerde Halka İlişkiler (11. Baskı). Bursa: Aktüel Yayıncılık.
• SAĞIR, M., (2016). Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Kurum Kimliğinin Kurum Sadakati Üzerine Etkisi: Kurum İmajının Aracılık Rolü. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Nisan (12), 292-312.
• SHANOCK, RHODES L., & EISENBERGER R. (2006). When Supervisor Feel Supported: Relationship Wiht Subordinates Perceived Supervisor Support, Perceived Organizastional Support Ande Performance. Jounal of Applied Psychology. 91 (3), 689- 695.
• SHORE, L. M. WAYNE, S. J. (1993). Commitment And Employee Behavior: Comparison of Affective Commitment And Continuance Commitment With Perceived. Organizational Support. Journal of Applied Psychology. 78, 774–780.
• SREELEAKHA, P. & RAJ, P. (2014). An Examination of Factors İnfluencing Repatriates Loyalty. Alliance University School of Business. 4 (4), 255-264.
• SWEETMAN, K.J., (2001). Employee Loyalty Around The Globe Mıt Sloan Management Review. Business Premium Collection. 42 (2), 16.
• TARYAMAN, E., HANDY, H., & LIMAKRISNA, N. (2016). Determinants Of Job Satisfaction and Its İmplications on Employee Loyalty: Empirical Study At Financial Management Apparatus Government OoWest Java Province, First International Research Conference On Managament and Managament (IRCMB), 6 Agust 2016 Indonesia: Universitas Bunda Mulia, Kalbis Enstitüsü, UIN Jakarda, Stıe Ykpn, Stıe Ibbı, Universitas Tama Jagakarsa, 1-17.
• TENGİLİMOĞLU, D. & ÖZTÜRK Y. (2011). İşletmelerde Halkla İlişkiler. (3. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• TURUNÇ, Ö. & AFACAN FINDIKLI M. (2014). Algılanan Lider Desteği İle İş- Aile Çatışması İlişkisinde Kendini İşletmeden Hissetmenin Düzenleyici Etkisi: Turizm Sektörü Örneği. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi KAÜ İİBF Dergisi. 6 (10), 115.
• ÜREN, S. G. & ÇORBACIOĞLU, S. (2012). Algılanan Örgütsel Desteğin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: İmalat Sektöründe Faaliyet Gösteren Bir İşletme Örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 14 (1), 29-52.
• WHITENER, E. M., BRODT, S. E., KORSGAARD, M. A. & WERNER, J. M. (1998). Managers As İnitiators Of Trust: An Exchange Relationship Framework for Understanding Managerial Trustworthy Behavior. Acadmy of Management Journal. 23 (3), 513-530.
• YEE, R. W. Y., ANDY C. L., YEUNG T. C., & CHENG E. (2010). An Empirical Study Of Employee Loyalty, Service Quality And Firm Performance İn The Service İndustry. Int. J. Production Economics. 124 (1), 109–120.