FELSEFİ ANTROPOLOJİ AÇISINDAN 2023 EĞİTİM VİZYON BELGESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2022, Sayı: 44, 1 - 29, 15.12.2022

Salime Gülay Doğru

Öz

Özet:
Çalışmanın amacı 2018 yılında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan 2023 Eğitim Vizyonu belgesinin Takiyettin Mengüşoğlu felsefesine dayanarak değerlendirmektir. Eğitim vizyonu geliştirirken, merkeze insan konmalıdır. En nihayetinde eğitende eğitilende insandır. Eğitim programları bize öğrenci olarak nitelendirilen insanın nasıl yetiştirileceğiyle ilgili bir yol haritası sunar. Dolayısıyla eğitim-öğretim programları esasında bir sürecin sonucunda oluşmuştur. Bu süreç boyunca insanın nasıl eğitilmesi gerektiğiyle ilgili soruyu cevaplamak için “insanın nasıl bir varlık olduğu” ile ilgili sorunun cevaplanmış olması gerekir. İşte felsefi antropoloji bize bu sorunun cevabıyla ilgili düşünsel bir yol haritası sunmaktadır. Felsefi antropolojilerden hem kültürümüzü çok iyi tanıyan hem de felsefi antropoloji alanında ülkemizde kabul gören öncülerden Takyettin Mengüşoğlu'nun felsefesi, bu çalışmada esas alınmıştır. Mengüşoğlu “İnsan nedir?” sorusunu cevaplarken, eğitimin insan hayatındaki önemini de araştırma konusu yapar. Çalışmada öncelikle felsefi antropolojinin kökleri konusunda bilgi verilmiştir. Ardından Mengüşoğlu’nun insan ve eğitim hakkındaki görüşleri açıklanmıştır. Sonrasında kısaca 2023 Eğitim Vizyon Belgesi tanıtılmıştır. Mengüşoğlu’nun düşüncelerinden yola çıkılarak 2023 Eğitim Vizyon Belgesinin değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu değerlendirmede belgedeki “insana bakış”, “okul”, “öğretmen” ve “öğrenci” temaları göz önünde bulundurulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Mengüşoğlu, 2023 Eğitim Vizyonu, Felsefi Antropoloji

Kaynakça

• Akdeniz, H. (1996), Felsefi antropoloji açısından eğitimi problemi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Alkayış, A. (2018), Felsefi antropoloji bağlamında eğitim-dünya barışı ilişkisinin yeniden düşünülmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bayraktar, O. (2022), Ontoloji ve epistemoloji arasında eğitim sorunu. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çıvgın, A. (2014). Ontolojik Temellere Dayanan Felsefi Antropoloji. Mavi Atlas,3, 109-121.
• Çotuksöken, B. (2014a). Etiğe antropontolojik yaklaşım ve İoanna Kucuradi’de durum etiği. Çotuksöken, B. & Şimga, H. & Uygur, G. (Eds.), Çağın Olayları Arasında (1. Basım ss. 49-63). İstanbul: Tarihçi Kitabevi.
• Çotuksöken, B. (2014b). Giriş. Çotuksöken, B. & Şimga, H. & Uygur, G. (Eds.), Çağın Olayları Arasında içinde (1. Basım ss. 7-10). İstanbul: Tarihçi Kitabevi.
• Doğrucan, M. F. ve Karabulut, D. (2018). İnsan Anlayışının Ontolojik Bağlamıyla Felsefi Antropolojisi, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17 (2), 726-739.
• Dombaycı, M. A. (2014). A Study İnto Philosophical Anthropology Of The Teaching Of Philosophy İn Turkey. The Anthropologist, 18(2), 315-324.
• Günay, M. (2019). 2023 Eğitim Vizyonu’nun Nasıl Bir Felsefesi Vardır? Öğretmen Dünyası, 471(40), 9-13.
• Günay, M. (2020). Nasıl Bir Eğitim, Nasıl Bir İnsan, Nasıl Bir Toplum: 2023 Eğitim Vizyonu Üstüne. Eleştirel Pedagoji, 66, 52-59.
• İyi, S. (2000). Yüzyılımızda İki Antropoloji Anlayışı Heidegger Ve Mengüşoğlu. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, 2, 57-67.
• Kahraman, Y. (2018). Takiyettin Mengüşoğlu’nun Antropoloji Temelli İnsan Anlayışı (Özel Sayı). Mavi Atlas, 6, 1-12.
• Kant, I. (2013). Eğitim üzerine. (A. Aydoğan, Çev.). İstanbul: Say Yayınları.
• Kuçuradi, İ., (2013). İnsan ve değerleri. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
• Mengüşoğlu, T., (1949). Kant ve Scheler’de insan problemi. İstanbul: Pulhan Matbaası.
• Mengüşoğlu, T. (1952). Felsefi Antropoloji Açısından Tecrübe Mefhumunun Tahlili. İstanbul Üniversitesi Felsefe Arkivi Dergisi, 3 (1), 136-161.
• Mengüşoğlu, T. (1955). Bilgi Fenomeninin Felsefi Antropoloji Bakımından Tahlili, Felsefe Arkivi, 3 (2), 53-75.
• Mengüşoğlu, T. (1957). Subjektiflik Ve Objektiflik Fenomeninin Felsefi Antropoloji Bakımından Tahlili. İstanbul Üniversitesi Felsefe Arkivi Dergisi, 3(3), 103-121.
• Mengüşoğlu, T., (1965). Değişen değerler değişmez davranışlar. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Mengüşoğlu T., ve Kaynardağ, A., (1982). Takiyettin Mengüşoğlu ile konuşma. Kaynardağ, A. (Ed.), Felsefecilerle Söyleşiler (ss. 5-20). İstanbul: Elif Yayınları.
• Mengüşoğlu, T. (1997). Ontolojik Esaslara Dayanan Felsefi Antropoloji Hakkında Düşünceler. İstanbul Üniversitesi Felsefe Arkivi Dergisi, 4(2), 1-8.
• Mengüşoğlu, T., (2017). İnsan felsefesi. İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2018). 2023 eğitim vizyonu. http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf
• Nutku, U., (2016). Varoluş ve tarihsellik: insan felsefesi çalışmaları. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Özcan, M., (2016). İnsan felsefesi: insanın neliği üzerine bir soruşturma. Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
• Scheler, M. (1988). İnsanın kosmos’taki yeri. (T. Mengüşoğlu, Çev.). İstanbul: Yaprak Kitap Yayın.
• Ülken, H. Z., (2013). Eğitim felsefesi. Ankara: Doğu Batı Yayınları.