TÜRK HUKUKUNDA ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMADA ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN TAZMİNAT SORUMLULUĞU

Yıl 2023, Sayı: 46, 76 - 102, 31.08.2023

Beyza Dikici Çelik , Mehmet Fahrettin Önder

Öz

Zina sebebiyle boşanma hukuk sistemimiz açısından uygulama ve uygulayıcılar açısından ispat, delil, boşanmanın mali sonuçları bakımından düzenlemede muğlak bırakıldığı için sorun teşkil etmektedir. Boşanmanın mali sonuçlarından biri de manevi tazminat istemidir. Eşler açısından manevi tazminatın dayanağı Türk Medeni Kanunun 174/2 oluşturmaktadır. Yargıtay eski kararlarında zina sebebiyle boşanma durumunda eşin diğer eşten dahi manevi tazminat isteyemeyeceği hususunda kararlar vermiş daha sonra bu hususta karar değişikliğine gitmiştir. Eş, zina eylemine katılan üçüncü kişiden bu hükme dayanarak tazminat talebinde bulunamaz. Üçüncü kişinin tazminat sorumluluğu süreç içerisinde tartışılmış ve Yargıtay tarafından birbiri ile çelişen kararlar verilmiş sıklıkla görüş değiştirilmiştir. Son olarak İçtihadı Birleştirme Kararı verilmiş ve bu çelişki giderilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada bu sürece yer verilecek ve son kararın yerinde olup olmadığı hususunda görüşlerimiz de belirtilecektir.

Anahtar Kelimeler

ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA, MANEVİ TAZMİNAT, HAKSIZ FİİL

Kaynakça

• Ayan, N., (2007), “Terk Nedeniyle Boşanma”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15(1), 39-54.
• Antalya, O. G. ve Topuz, M. (2017). Medeni Hukuk, İstanbul: Legal Yayıncılık.
• Akıntürk, T. ve Ateş, D. (2022) Türk Medeni Hukuku, İkinci Cilt, Aile Hukuku, Yenilenmiş 23. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Ateş, T., (2006), ‟Zina”, Legal Hukuk Dergisi, 4(45), 2735-2742.
• Ateş, D., (2007), Borçlar Hukuku Sözleşmelerinde Genel Ahlaka Aykırılık, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Arpacı, A., (2022), “Evlilik Durumunu Bildiği Halde Evli Bir Kimse İle Cinsel İlişki Kuran Üçüncü Kişi Tazminat Sorumlusu Olur Mu?”, YÜHFD, C.XIX, 27-41.
• Badur, E. ve Ertem, B., (2006), “Kadına Yönelik Evlilik İçi Şiddetin Hukuki Boyutları- Ceza Kanunu, Medeni Kanun ve Ailenin Korunmasına Dair Kanun Kapsamında Bir İnceleme”, TBB Dergisi, 65, 89-118.
• Badur, E. ve Turan Başara, G., (2016), “Aile Hukukunda Sadakat Yükümlüğü ve İhlalinden Kaynaklanan Manevi Tazminat İstemi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65(1), 101-136.
• Berki, Ş., (1974), “Türk Medenî Kanununda Miras Hukukunun Esasları”, AÜHFD, 31(1).
• Ceylan, Z. Ş., (2022) “Yargıtay Kararları Işığında Zina Sebebiyle Boşanmada Manevi Tazminat İstemi”, ERÜHFD, 17(1), 49-95.
• Çetiner, B., (2016) “Aldatılan Eş Manevî Tazminat Talep Edebilir mi?”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Prof. Dr. M. İlhan Ulusan’a Armağan Cilt-1, 2016, 15(2), 513-528.
• Çinar Mutlu, (2019), “Boşanma Sebepleri”, (Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Dede, İ., (2017) “Türk Boşanma Hukukuna Farklı Bir Yaklaşım: Zina ve Haysiyetsiz Hayat Sürme Arasındaki Keskin Sınır”, MÜHF- HAD, Prof. Dr. Bülent TAHİROĞLU'na Armağan, 23(3) 643-663.
• Demircioğlu, R., (2016) “Aldatılan Eş Tarafından Üçüncü Kişiye Yöneltilen Manevî Tazminat Taleplerinde Hukuka Aykırılık Unsuru”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65(3), 687-721.
• Doğu, H. M., (2019), “Eşin Aynı Cinsten Biriyle Yaşadığı Cinsel İlişkinin Bazı Boşanma Sebepleri Bakımından Değerlendirilmesi”, KTO Karatay Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 4(1), 88-98.
• Dural, M. ve Öğüz, T., (2022), Türk Özel Hukuku Cilt II Kişiler Hukuku, İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Dural, M., Öğüz, T., Gümüş, M. A., (2022), Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku, İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Dural, M. ve Sarı, S., (2022) Türk Özel Hukuku Cilt I Temel Kavramlar ve Medenî Kanunun Başlangıç Hükümleri, İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Dündar, H., (1984), “Zinanın Medeni Hukuk İle Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi”, Adalet Dergisi, 1, 116-139.
• Erdem, M. ve Makaracı Başak, A., (2022), Aile Hukuku, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Erdem, M., (2019), Aile Hukuku, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Erdoğan, İ., (2006), Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Gazi Kitapevi.
• Eren, A. E. ve Gonce G., (2022), Özel Boşanma Sebepleri, İstanbul: Platon Hukuk Yayınevi.
• Eren, F., (2018), Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Ankara: Yetkin Hukuk Yayınları.
• Ersöz, O., (2018), Türk Hukukunda Zina Sebebiyle Boşanma, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Gençcan, Ö. U., (2019), Boşanma, Tazminat ve Nafaka Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınevi.
• Gençcan, Ö. U., (2013), Boşanma, Tazminat ve Nafaka Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınevi.
• Gümüş, A., (2008), Teoride ve Uygulamada Evlilik Birliğinin Genel Hükümleri ve Mal Rejimleri (TMK m. 185-281), İstanbul: Yetkin Yayınları.
• Hatemi, H. ve Kalkan Oğuztürk, B., (2018), Aile Hukuku, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Hatemi, H., (2017), Kişiler Hukuku, 6. Bası, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Helvacı, S. ve Erlüle F., (2021), Medeni Hukuk, Ankara: Legal Yayınları.
• İnal, N., (1992), Uygulamada Boşanma Davaları, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Kılıçoğlu, A. M., (2022), Aile Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Kurt, L. M., (2018), “Aldatılan Eşin Eşinin İlişki Kurduğu Üçüncü Kişiden Manevî Tazminat Talep Edip Edemeyeceği Meselesi”, AÜHF Dergisi, 67 (4), 857-890.
• Köprülü, B. ve Kaneti, S., (1985), Aile Hukuku, İstanbul: Özdem Kardeşler Matbaası.
• Oğuzman, M. K., ve Öz, T., (2017), Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt-2, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Oğuzman, K. ve Dural, M., (2001), Aile Hukuku, İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Öztan, B., (2017), Medeni Hukukun Temel Kavramları, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Öztan, B., (2017) “Zina Fiiline İştirak Eden Eşin Veya Üçüncü Kişinin Tazminatla Yükümlü Tutulup Tutulamayacağı Meselesi”, Medeni Kanun’un ve Borçlar Kanunu’nun 90. Yılı Sempozyumu 1926’dan Günümüze Türk – İsviçre Medeni Hukuku 17-18-19-20 Şubat 2016 II. Cilt. Ankara: Yetkin Yayınları, 753-770. (Zina-Tazminat).
• Öztan, B., (2015), Aile Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Pekcanıtez, H., Atalay, O., Özekes, M., (2022), Medeni Usul Hukuku, İstanbul: On iki Levha Yayınları.
• Saymen, F. H. ve Elbir, H. K., (1960), Türk Medeni Hukuku Cilt III Aile Hukuku, İstanbul: İsmail Akgün Matbaası.
• Sağlam, R. (2020), “Zinanın Hukuk-İçi Ve Hukuk-Dışı Soykütüğü”, İÜHFD, 11(1), 287-302.
• Serozan, R., (2017), Medenî Hukuk, Genel Bölüm, Kişiler Hukuku, İstanbul: Vedat Kitapçılık.
• Serozan, R., (2016), “Evlilik Birliğinde Sadakat Yükümlülüğüne Aykırılıktan Ötürü Tazminat Talebine Yer Olabilir Mi?”, İKÜHFD, Prof. Dr. Turhan Esener'e Armağan Özel Sayısı, 15(1), 451-458.
• Tanrıver, S., (2021), Medeni Usul Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Tekinay, S. S., (1971), Türk Aile Hukuku, İstanbul: Fakülteler Matbaası.
• Tutumlu, M. A., (2009), Teori ve Pratik Boşanma Yargılaması Hukuku Cilt II, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tüzüner, Ö., (2013) ‟Türk ve İslam Hukuku Bakış Açısından Evlenmenin Hukuki Niteliği Hakkında Bir İnceleme”, Ankara Barosu Dergisi, 71(1).
• Velidedeoğlu, H. V., (1965), Türk Medenî Hukuku C. II, Aile Hukuku, İstanbul: Nurgök Matbaası.
• Yalçınkaya, N., Kaleli, Ş., (1988), Boşanma Hukuku Cilt I, 3444 sayılı Kanunla Yapılan Değişikliklerle Birlikte İlaveli 2. Baskı, Ankara: Türk Hava Kurumu Basımevi.