6360 Sayılı Yasa’nın Yerel Yönetimler Ekonomisi Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 15, 117 - 132, 30.06.2018

Recep Temel Berkan Karagöz

Öz

2000’li yıllardan beri mali
yerelleşme kavramı ülke ekonomilerinin gündemini meşgul etmektedir. Bu bağlamda
Türkiye’de 2012 yılında çıkarılan 6360 Sayılı Yasa bünyesinde mali yerelleşme
kodlarını barındırmaktadır. Çalışmada, mali yerelleşme açısından önemli bir
adım olarak gösterilen 6360 Sayılı Yasa, yerel yönetimler ekonomisi açısından
değerlendirilmektedir. Yerel yönetimler ekonomisi bağlamında, gerek Neoklasik
paradigma gerekse de Kamu Tercihi Teorisi, kamu ekonomisinin etkinliğe ulaşmasında
mali yerelleşmeyi bir çözüm olarak göstermektedir. Ancak 6360 Sayılı Yasa’nın
daha çok Neoklasik paradigmanın izlerini taşıdığı tespit edilmiştir. Böyle
olmakla birlikte, 6360 Sayılı Yasa’nın muhtevası itibariyle mali yerelleşme
açısından olumlu ve olumsuz özellikleri bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yerel Yönetimler Ekonomisi, Mali Yerelleşme, 6360 Sayılı Yasa, Neoklasik paradigma

The Analysis of the Law Numbered 6360 in Terms of the Local Government Economics

Öz

In recent years, the concept of
decentralization has been on the agenda of the country's economies. In this
context, in Turkey the Law numbered 6360 made in 2012, also contains the
decentralization codes. In the study, the Law numbered 6360 shown as an
important step in terms of the decentralization is analyzed by the Local
Government Economics and it is investigated that the Law is closer to which
paradigm. Considering in terms of the Local Government Economics, as well as
not only the Neoclassical paradigm but also the Public Choice Theory sign the
decentralization as a solution to reach the efficiency of the public sector.
However, it has been detected that the Law numbered 6360 made in 2012, more
carries the patterns of the Neoclassical paradigm. In this case, it can be said
that the Law does not coincide with the theoretical basis of today's public
economics. Besides, the Law numbered 6360, in terms of the decentralization
also has the positive or negative features.

Anahtar Kelimeler

Local Government Economics, Decentralization, the Law numbered 6360, Neoclassical Paradigm

Kaynakça

• Ahmad E. & Brosio, G. (2006). Handbook of Fiscal Federalism, Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
• Bailey, J. S. (1999). Local Government Economics, London: Macmillan Press Ltd.
• Blankart, C.B. & Borck, R. (2004). Local Public Finance, Handbook of Public Finance, Massachusetts: Kluwer Academic Publishers.
• Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü (2012). Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Gerekçesi, http://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss338.pdf (Erişim Tarihi 03.10.2017)
• Berberoğlu, C.N. (2004). İktisat Teorisi (Bölüm 4-8), Eskişehir Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Boyne, G. A. (1996). Competition and Local Government: A Public Choise Perspective, Urban Studies, Vol: 33, No:4-5, 703-721.
• Brennan, G. & Buchanan, J.M. (1980). The Power to Tax: Analytical Foundations of a Fiscal Constituon, Cambridge: Cambridge University Press.
• Brown, C.V. & Jackson, P.M. (1990). Public Sector Economics, B.Blackwell.
• Buchanan, J. M. & Tullock, G. (1962). The Calculus of Consent, Ann Arbor, Michigan: The University of Michigan Press.
• Busemeyer, M.R. (2007). The Impact of Fiscal Decentralisation on Education and Other Types of Spending, Max Planck Institute for the Study of Societies, Cologne, 3-32.
• Cullis, J. & Jones, P., (1998), Public Finance and Public Choice, Oxford: Oxford University Press.
• Çınar, T., Çiner C.U. & Zengin O. (2009). Büyükşehir Yönetimi Bütünleştirme Süreci, Ankara: TODAİE.
• Çınar, T. & Güler, B.A. (2004). Yerel Maliye Sistemi, Ankara: TODAİE Yayınları, Yayın No. 313/17.
• Çiner, C.U. (2010). Devlet Reformunda Yerelleşme ve Bölgeselleşme Üzerine, Memleket Siyaset Yönetim, Cilt: 5, Sayı: 12, 2010/12, s. 168-180.
• Demir, Ö. (1996). Kurumcu İktisat, Ankara: Vadi Yayınları
• Falay, N., Kalaycıoğlu, E. & Özkırımlı U. (1996). Belediyelerin Mali Yönetimi: İktisadi ve Siyasal Bir Çözümleme, İstanbul: TESEV Yayınları.
• Genç, F.N. (2014). 6360 Sayılı Kanun ve Aydın’a Etkileri, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (Özel Sayı), s. 1-29.
• Gözler, K. (2013). 6360 Sayılı Kanun Hakkında Eleştireler: Yirmi Dokuz İlde İl Özel İdareleri ve Köylerin Kaldırılması ve İlçe Belediyelerinin Büyükşehir İlçe Belediyesi Hâline Dönüştürülmesi Anayasamıza Uygun Mudur? http://www.idare.gen.tr/6360-elestiriler.pdf (Erişim Tarihi: 7.10.2017)
• Güler, B. A. (2012). Hükümetin 8 Ekim 2012 Günlü Bütünşehir Yasa Tasarısı Üzerine, www.yayed.org.tr (Erişim Tarihi: 7.10.2017)
• İzci, F. & Turan M. (2013). Türkiye’de Büyükşehir Belediyesi Sistemi ve 6360 Sayılı Yasa İle Büyükşehir Belediyesi Sisteminde Meydana Gelen Değişimler: Van Örneği, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 18 (1): 117-152.
• Karabacak, B.N. (2012). Mali Yerelleşme Alanında Ortaya Çıkan Yeni Yaklaşımlar: Kuşaklar Arası Çatışma Mı?, Maliye Dergisi, 163, Temmuz-Aralık.
• Keleş, R. (2013). Anakent Belediyelerinin Sayısı Çoğalırken, GAP Belediyeler Birliği Dergisi, Mayıs-Haziran-Temmuz 2013, s: 15-19.
• Kirmanoğlu, H. (2007). Kamu Ekonomisi Analizi, İstanbul: Beta Yayınları.
• Koçak S.Y. & Kavsara V. (2012). 5302 Sayılı Kanun Sonrasında İl Özel İdarelerinde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 20.
• Kovancılar, B., Miynat, M. & Bursalıoğlu, S. (2007). Kamu Maliyesinde Küresel Değişimler, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Koyuncu, E. (2012). Yenilenen Yerel Yönetim Sisteminde Belediye ve İl Özel İdarelerinin Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Alacakları Payların Karşılaştırmalı Analizi, Kasım, http://www.tepav.org.tr/upload/files/1352878676, (Erişim Tarihi: 7.10.2017)
• Lemieux, P. (2004). The Public Choice Revolution, Regulation, 27: 22.
• Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü, www.muhasebat.gov.tr (Erişim Tarihi: 08.10.2017)
• Mueller, D.C. (1991). "Public Choice Theory" in Greenaway D., Bleaney M. & Stewart I, eds., Companion to Contemporary Economic Thought, London: Routledge, s. 207-51.
• Musgrave, R.A. (1959). Kamu Maliyesi Teorisi, (çev. O. Şener, Y. Methibay), Asil Yayın Dağıtım.
• Oates, W.E. (2006). The Many Faces of Tiebout Model, The Tiebout Model at Fifty, (ed. Fischel W.A.), Cambridge MA: Lincoln Institute of Land Policy, s. 21-45.
• Oates, W.E. (1999). An Essay on Fiscal Federalism, Journal of Economic Literature, Vol. 37, No. 3, September, 1120-1149.
• Oates, W.E. (1988). On the Measurement of Congestion in the Provision of Local Public Goods. Journal of Urban Economics, 24 (1), 85-94.
• Oates, W.E. (1985). Searching for Leviathan: An Ampirical Study, American Economic Review, 75, 4.
• Oates, W.E. (1972). Fiscal Federalism, New York: Harcourt Brace Jovanovich.
• Ostrom, V. (1971). The Politic Theory of Compound Republic, Blacksburg, VA: Public Choice Society.
• Panizza, U. (1999). On the Determinants of Fiscal Centralization: Theory and Evidence, Journal Of Public Economics, 74, 97-139.
• Prud’homme, R. (1994). On the Dangers of Decentralization. Transportation, Water and Urban Development Department, Policy Research Working Paper 1252, February
• Tanguay, G. A. & Wihry, D. F. (2008). Voters’ Preferences Regarding Municipal Consolidation: Evidences from The Quebec De-merger Referenda, Journal of Urban Affairs, Vol:30, No:3, 325-345.
• Tanzi, V. (1996). Fiscal Federalism and Decentralisation: A Review of Some Efficiency and Macroeconomic Aspects, Annual World Bank Conference on Development Economics, Washington D.C.
• Treisman, D. (2002). Decentralization and the Quality of Government, Department of Political Science, University of California.
• The World Bank, World Development Report 1999/2000 Overview.
• Ulusoy, A. & Akdemir T. (2007). Mahalli İdareler, Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yılmaz, H.H. (2013). Türkiye’de Belediyelerin Mali Yapıları ve Mali Farklılaşma, Ankara: TBB Yayını.
• Yılmaz, H.H., Emil, M. F. & Kerimoğlu B. (2012). Yerel Yönetimler Maliyesi, Ankara: MHD Yayınları.
• Yüksel C. (2016). Yerel Yönetimlerde Kaynak Paylaşım Sistemleri ve 6360 Sayılı Kanun’la Türkiye’deki Değişimler, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 71, No. 3, 2016, 731-756.
• 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu (RG: 23.07.2004, 25531)
• 5779 Sayılı İl Özel İdarelerine Ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun (RG: 15.7.2008, 26937) 6360 Sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (RG: 06.12.2012, 28489)