Effect of the Covid-19 Pandemic on Electronic Payment Systems in Turkey

Yıl 2022, Cilt: 2022 Sayı: 2, 142 - 165, 11.10.2022

Hasan Selçuk Eti

https://doi.org/10.56337/sbm.1166417

Öz

In 2019, the COVID-19 pandemic started in China, and the number of people infected with the disease worldwide, including those in our country, increased significantly between 2019 and 2021; in this context, many economic and social problems were encountered that the whole world was not prepared for it. In 2022, social and economic issues will continue because of the fact that the disease continues and the world as a whole is unprepared for the disease. The pandemic has brought new rules, such as wearing masks, social distancing, hygiene, etc., because of the disease’s rapid transmission capacity. Governments have taken many measures, including curfews, and tried to prevent the spread of the epidemic during the pandemic period. With the pandemic, people’s payment methods to buy their needs necessary to continue their lives have been the subject of our study. New payment technology was created in shopping points because people cannot go out on the streets and do not want to touch payment devices. This study mentions the developments and changes in payment technologies during the pandemic, our usage habits, and our adaptations to new technologies. When it comes to 2022, along with the pandemic period, it is seen that the habits gained in payment technologies continue.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 pandemic, New payment technologies, Contactless payment, Card payment systems, Mobile payment.

Covid-19 Pandemisinin Türkiye’deki Elektronik Ödeme Sistemleri Üzerine Etkisi

Öz

2019 Yılında Çin’de başlayan COVID-19 pandemisi sebebi ile ülkemizde de dahil olmak üzere tüm dünyada hastalığa yakalanan insan sayısı 2019-2021 yılları arasında ciddi artış göstermiş ve bu kapsamda tüm dünyanın hazırlıklı olmadığı ekonomik ve sosyal birçok problemler ile karşılaşılmıştır. 2022 yılına gelindiğinde hem hastalığın kısmi olarak devam ettiğinden hem de tüm dünyanın hastalığa hazırlıksız yakalanması sebeplerinden sosyal ve ekonomik problemler devam etmektedir. Hastalığın beklenmedik derecede hızlı bulaşma kapasitesine sahip olması sebebi ile alınan önlemler maske, mesafe ve hijyen başlıkları altında toplanmıştır. Hükümetler Pandemi döneminde sokağa çıkma yasakları dahil birçok önlemi almış ve salgının yayılmasını engellemeye çalışmışlardır. Hastalığın devam etme sürecinde insanların hayatını idam ettirmeleri için gerekli olan ihtiyaçlarını karşılamak için gerçekleştirdikleri alışverişlerindeki ödeme yöntemleri çalışmamızın konusu olmuştur. İnsanların hem sokağa çıkamamaları hem de alışveriş noktalarında ödeme cihazlarına temas etmek istememeleri yeni ödeme teknoloji ihtiyaçlarını doğurmuştur. Bu çalışma kapsamında pandemi döneminde ödeme teknolojilerindeki gelişim ve değişimler, kullanım alışkanlıklarımız ve yeni teknolojilere uyum konusundaki adaptasyonlarımızdan bahsedilmiştir. Pandemi dönemi beraberinde 2022 yılına gelindiğinde ise ödeme teknolojilerindeki kazanılan alışkanlıkların devam ettiği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19 Pandemisi, Yeni Ödeme Teknolojileri, Temassız Ödeme, Kartlı Ödeme Sistemleri, Mobil Ödeme.

Kaynakça

• Ağırman, E., & Barakalı, O. C. (2022). Finans Ve Finansal Hizmetlerin Geleceği: Metaverse. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 9(2), 329-346.
• Ali, R., Barrdear, j., Clews, R., & Southgate, J. (2014). Innovations in payment technologies and the emergence of digital currencies. Bank of England Quarterly Bulletin, 262-275.
• Aytekin, A., & Yücel, Y. (2017). Yeni Ödeme Teknolojilerinin İş Hayatına Etkileri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 4(12), 93-115.
• Bankalararası Kart Merkezi. (1997, Kasım). Kredi Kartlarının Tarihçesi. Pano Dergisi(2).
• Bankalararası Kart Merkezi. (t.y.). Ortaklar. Erişim Tarihi:23.05.2022, https://bkm.com.tr/bkm-hakkinda/ortaklar-ve-uyeler/ortaklar
• Bankalararası Kart Merkezi. (t.y.). Tarihçe. Erişim Tarihi:22.05.2022, https://bkm.com.tr/bkm-hakkinda/bkmyi-taniyin/tarihce
• Bankalararası Kart Merkezi. (t.y.). Temassız ödeme yapmak için 7 neden. Erişim Tarihi:24.05.2022, https://bkm.com.tr/temassiz-odeme-yapmak-icin-7-neden
• Bankalararası Kart Merkezi. (t.y.). Üye Kuruluşlar. Erişim Tarihi:23.05.2022, https://bkm.com.tr/bkm-hakkinda/ortaklar-ve-uyeler/uyeler/ adresinden alındı
• Bilir, M., & Ergüner Özkoç, E. (2020). QR Kod Güvenlik Farkındalığı Üzerine Ankara İlinde Bir Araştırma. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi, 113-129.
• Can, Ş. (2018). Kredi kartı kullanıcılarının ödeme alışkanlığı üzerinde eğitim, yaş, medeni durum ve cinsiyet faktörlerinin etkisi. International Journal of Social Humanities Sciences Research (JSHSR), 2669-2678.
• Canbaz, M., & Erbaş, S. (2021). Katılım bankacılığında fintek eğilimleri ve sektöre katkıları. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3), 477-489.
• Çakır, S. (2021, Aralık 17). Walmart, Metaverse üzerinden alışveriş dönemini başlattı. Erişim Tarihi:22.05.2022, Woldef: https://worldef.net/walmart-metaverse-uzerinden-alisveris-donemi-baslatti
• Eren, B. (2021, Temmuz 01). Nakitsiz Ödeme: QR Kodla m-ödeme kullanım niyeti. Erişim Tarihi:25.05.2022, Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Derneği: http://pazarlama.org.tr/ppadpk-2021/bildiriler/81-1107-2199-v2_OK-U.pdf
• Güney, A. (2007). Banka İşlemleri. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• İHA. (2022, Nisan 27). Bitcoin, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde resmi para birimi oldu. Erişim Tarihi:25.05.2022, Dünya.com: https://www.dunya.com/finans/kripto-para/bitcoin-orta-afrika-cumhuriyetinde-resmi-para-birimi-oldu-haberi-656468#:~:text=El%20Salvador%20Bitcoin'i%20resmi,ilk%20%C3%BClke%20olarak%20tarihe%20ge%C3%A7mi%C5%9Fti.&text=El%20Salvador'un%20ard%C4%B1ndan%20Orta
• İşler, B., & Gülaç, H. (2017). Mobil ödemeler, güvenlik sorunları ve çözüm önerileri. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 11(2), 53-60.
• Kalyoncuoğlu, S. (2018). Tüketicilerin online alışverişlerindeki sanal kart kullanımlarının teknoloji kabul modeli ile incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 193-213.
• Kaya, F. (2009). Türkiye’de kredi kartı uygulaması. İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği.
• Koca, F. (2021, Mart 11). T.C. Sağlık Bakanlığı. Erişim Tarihi:02.06.2022, Haberler: https://www.saglik.gov.tr/TR,80604/bakan-koca-turkiyenin-kovid-19la-1-yillik-mucadele-surecini-degerlendirdi.html
• Masak. (2020). Ödeme kuruluşları - Elektronik para kuruluşları. Ankara: T.C. Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı.
• Mills, M. (2020, Ekim 9). Best smartwatchs with NFC that allow making payments in stores. Erişim Tarihi:25.05.2022, Itıgıc: https://itigic.com/smartwatch-with-nfc-that-allow-making-payments
• Ödeme sistemleri ve Finansal Teknolojiler Genel M. (2021). Ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemlerine ilişkin gözetim çerçevesi. Ankara: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası.
• Özkan, A. (2015). Anı Ve fotoğraflarla Türkiye'nin kartlı ödeme sistemleri tarihi. İstanbul: Aryan Basım Tanıtım. Sarı, C. (2019). Bir ödeme sistemi olarak ATM'lerin maliyet analizi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi (Tez No:605571)
• Sezal, L. (2021). Dünyada ve Türkiye'de açık bankacılık uygulamaları ve yasal düzenlemeler. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, 8(71), 1512-1525.
• Sienkiewicz, S. (2001). Credit cards and payment efficiency. SSRN Electronic Journal, 1-13.
• Şen, H. (2018). Ödeme sistemlerinin muhatapları açısından fayda maliyet analizleri ve Mastercard Türkiye uygulaması (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi (Tez No:490474)
• Tekin, M. T. (2021). Covid-19 sonrası restoran sektöründe temassız sipariş ve ödeme uygulamaları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi/Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. (2014). Ödeme sistemleri - Türkiye'de ödeme sistemleri. Erişim Tarihi:22.05.2022, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/a28ff0bd-1e9a-42be-8f7d-3249a1b3cf1c/OdemeSistemleri.pdf?MOD=AJPERES
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezi. (t.y.). Elektronik Fon transfer Sistemi. Erişim Tarihi:22.05.2022, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Temel+Faaliyetler/Odeme+Sistemleri/Turkiyedeki+Odeme+Sistemleri/Elektronik+Fon+Transfer+%28EFT%29+Sistemi
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezi. (t.y.). Garanti Ödeme Sistemleri A.Ş. Erişim Tarihi:23.05.2022, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Temel+Faaliyetler/Odeme+Sistemleri/Turkiyedeki+Odeme+Sistemleri/Garanti+Odeme+Sistemleri+A.S.+%28GOSAS%29#:~:text=Payla%C5%9F-,Garanti%20%C3%96deme%20Sistemleri%20A.%C5%9E.,i%C5%9Flemlerin%20tak
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezi. (t.y.). Terimler Sözlüğü. Erişim Tarihi:23.05.2022, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Banka+Hakkinda/Egitim-Akademik/Terimler+Sozlugu
• Varıcı, İ. (2015). Elektronik Bankacılıkta Yeni Bir Model: Pospara ve muhasebe uygulamaları. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 73-87.
• Vergi Konseyi. (2011). Türkiye Bankalar Birliği. Kayıtlı ekonominin geliştirilmesi sürecinde kartlı ödeme sistemleri ile yeni yöntem ve teknolojiler (s. 11). içinde İstanbul: Paragraf Basım.
• Worldometers. (t.y.). Covid-19 coronavirüs pandemic. Erişim Tarihi:21.05.2022, Worldometer: https://www.worldometers.info/coronavirus
• Zengin, B., & Güngördü, A. (2013). Elektronik ödeme sistemlerinin olası etkileri üzerine bir inceleme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 129-150.