Koraş Mahallesinde Unutulmaya Yüz Tutan Dokuma Kültürü

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 30, 1286 - 1305, 31.12.2022

Mustafa Konuk

https://doi.org/10.21602/sduarte.1174175

Öz

İnsan içerisinde yaşamakta olduğu toplumun kültür, din, sosyo-ekonomik yapısı ve politik koşullarından etkilenerek, iç dünyasında yarattığı duygularını, düşüncelerini, gözlemlerini kendi yetenek ve estetik duyarlılığı ile sanat eserine dönüştürebilmektedir. Bu sanat dallarının içerisinde yer alan dokuma sanatı, toplumların yaşadığı coğrafyayı, yaptıkları işleri, gelenek ve göreneklerini, duygu ve düşüncelerini aktarabildikleri, yöreden elde ettikleri malzemeler ile kendi el becerilerine dönüştürebildikleri bir sanat dalıdır. Dokumalarda kullanılan motifler, semboller, şekiller ve figürler geçmişte yaşadıkları zihniyetin ürünleridir. Bu çalışmada Karaman’a bağlı Koraş Mahallesindeki dokumalar incelenmiştir. Çalışma sırasında daha önceden dokuma yapmış dokumacılar ile görüşmeler yapılarak bilgiler alınmıştır. Tespit edilen dokumalar ayrıntılı olarak incelenmiştir. Yöreye ait dokumaların orijinalliğinin korunmasında ve yöre dokumacılığının tanıtılmasında gelecek nesillere aktarılmasını sağlamak amacıyla Koraş mahallesinde yapılan alan araştırmasında bulunan dokuma örnekleri; namazlık, yastık, yer yaygısı ve duvar örtüsüdür. Ulaşılan yöre dokumaları hakkında envanter oluşturulması ve literatüre kazandırılması çalışmanın amacını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dokuma, Halı, Kültür, Koraş Mahallesi, Karaman.

Kaynakça

• Acar, B, B. (1982). Kilim, Cicim, Zili, Sumak, Türk Düz Dokuma Yaygıları, İstanbul.
• Aral, S. (2013). “Malatya Yastık Halıları”, Arış, Sayı: 9, s,5.
• Ayverdi, İ. (2005). Misalli Büyük Türkçe Sözlük, N. C.1. İstanbul, Kubbealtı Yayınları.
• Barışta, H. Ö. (2011). “Halı ve Düz Dokuma Yaygılarla İlgili Araştırmaların Kazanımları, Sorunları Bunların Getirdiği Problemlerin Çözümüne Yönelik Bir Öneri”. Arış Dergisi, Sayı: 6. s.28.
• Deniz, B. (2002). Orta Asya Türk Halı ve Düz Dokuma Yaygıları. Cilt:4 s.198-207. Ankara, Yeni Türkiye Yayınları.
• Ergür, A. (2002). Tekstil Terimleri Sözlüğü. İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi.
• Genç, R. (1998). “Kaşgarlı Mahmud’a Göre XI. Yüzyılda Türklerde Dokuma ve Yaygı İşleri”, Türk Soylu Halkların Halı, Kilim ve Cicim Sanatı Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, 27-31 Mayıs 1996 Kayseri, Ankara Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara, s. 131.
• Gürsu, N. (1988). Türk Dokumacılık Sanatı: Çağlar Boyu Desenler, İstanbul, Sayı. 17, Redhouse Yayınlar.
• Konuk, D. ve Dursun, N. (2020). “Silifke ve Mut'ta Tespit Edilen Bazı Geleneksel Dokumaların Tasarım Özellikleri” Kalemname 5, Aralık, s. 360.