Video Sanatındaki Dijital Temelli Manipülasyonu Deleuze’ün Kuvvetler Kavramı Üzerinden Düşünmek

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 30, 1077 - 1097, 31.12.2022

Tuba Merdeşe

https://doi.org/10.21602/sduarte.1175575

Öz

Dijitalleşmenin video sanatına olan etkisini manipülasyon alanında inceleyen bu çalışma, Deleuze’ ün kuvvetler kavramı üzerine bir odak geliştirmektedir. İlk olarak video sanatındaki manipülasyonun hem teknoloji hem de toplumsal gelişmelerle olan bağı incelenecektir. Ortaya çıkan tarihsel çerçevede, hareketli görüntü pratiğinin dijital imaj manipülasyonundaki dönüştürücü gücü ise ikinci bölümü kapsayan Deleuze’ ün kuvvetler düşüncesinin kuramsal alt yapısı ile malzeme- ifade ikiliğinde tartışılacaktır. Sanatçı örneklemleri ile video sanatının dijital manipülasyonunun ifade olanağını geniş bir perspektifte araştırmayı hedefleyen bu çalışma, teknik, malzeme ve ifadenin ortaya çıkardığı kuvvetler üzerinden bir düşünce pratiği ortaya koyacaktır. Dolayısıyla bu araştırmadaki sanat bağlamı, Deleuzeyen bir bakış açısıyla birlikte farklılaşacaktır.

Anahtar Kelimeler

Manipülasyon, Video Sanatı, Kuvvet, Temsil, Araç

Kaynakça

• Kaynakça Alp, M. (2015). Teknolojinin Algılama Biçimlerine Etkisi ve Video Sanatının Alternatif Arayışları, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı.
• Andrews, C.M. (2006). A History of Video Art: The Development Form and Function. UK: Oxford International Publisher Ltd., p.283.
• Baker, U. (2014). Kanaatlerden İmajlara: Duygular Sosyolojisine Doğru, 3. Baskı, İstanbul: Birikim Yayınları. Beyaz, G.G. (2016). “Nam June Paik ve Onun Tabula Rasasi: Video”, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, İstanbul: Aydın Üniversitesi Yayınları, Sayı 1, s. 1-16.
• Deleuze, G. (2013). Foucault, çev. Burcu Yalım- Emre Koyuncu, İstanbul: Norgunk Yayıncılık.
• Goodchild, P. (2005). Deleuze&Guattari, çev. Rahmi G. Öğdül, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gürlek, N. (2011). “İnci Eviner”, Egemene Karşı Şiirsel Bir Varlık Alanı, der. Nazlı Gürlek, İstanbul: Galeri Nev&Revolver Publishing.
• Harbison, I. (2011). “İnci Eviner”, Süresiz Askıya Alınma, der. Nazlı Gürlek, İstanbul: Galeri Nev&Revolver Publishing.
• Kim, J.H. (2013). “Manipulated Surface and Time: Digital Video and “Film-Video Hybrid” in Bill Viola’s 21st Century Work”, Quarterly Review of Film and Video, Howard University, USA, Issue: 2, p. 140-158.
• Postman, N. (2014). Televizyon: Öldüren Eğlence, 5. Basım, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Tomlinson, J. (2013). Küreselleşme ve Kültür, çev. Arzu Eker, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Yücefer, H. (2021). “Deleuze ve Müzik: Dolaylı Bir Karşılaşmanın Anatomisi”, Posseible: Felsefe Dergisi, Ankara: Ankara Üniversitesi Dil. Ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Felsefe Bölümü, Sayı:1, s.19-35.
• İnternet Kaynakları
• Çal, H.C. (2021). “Video Sanatı Üzerine Notlar 1”, Manifold, https://manifold.press/video-sanati-uzerine-notlar-1, Erişim tarihi: 25.03.2022.
• Ryan, P. (2019). “Videonun Soybilimi”, Çev. Akın Terzi, e-Skop/Skop Bülten, https://www.e-skop.com/print.aspx?PageID=5554, Erişim: 11.03.2022.
• Tuncer E. Ve Şık N. (2019). “İnci Eviner’in İmgeler Sözlüğü”, Arredamento: Mimarlık, Tasarım Kültürü Dergisi, file:///Users/macbookpro/Downloads/Inci_Eviner_in_Imgeler_Sozlugu.pdf, Erişim tarihi: 08.09.2022.
• Görsel Kaynaklar Görsel 1. Nam June Paik, “Manyetik TV”, 1965, Siyah-beyaz TV Monitör Seti ve Mıknatıs, 38 3/4 × 19 1/4 × 24 1/2in., , Whitney Museum of American Art, New York. https://imageobjecttext.com/2012/04/05/boxes-of-tricks/, Erişim tarihi: 11.03.2022.
• Görsel 2. Nam June Paik ve Shuya Abe, “Elektronik Şerit”, 1970, Wobbulator ve TV Monitör, Experimental Television Center, Owego, New York. https://vimeo.com/16906546, Erişim tarihi: 11.03.2022.
• Görsel 3. Steina Vasulka, “Keman Gücü”, 1970-78, Siyah-Beyaz Video ve Ses, 10’04’’, San Francisco Museum of Modern Art (SFMOMA). http://www.vasulka.org/Videomasters/pages_stills/index_94.html, Erişim tarihi: 25.03.2022.
• Görsel 4. Jeffrey Shaw, “Okunaklı Şehir”, 1988-91, İnteraktif Yerleştirme, In cooperation with the Ministry of Culture Of the Netherlands. https://www.jeffreyshawcompendium.com/portfolio/legible-city/, Erişim tarihi: 18.03.2022.
• Görsel 5. Charlotte Davies, “Osmoz”, 1995, İnteraktif Yerleştirme, supported by IAMAS International Academy of Media Arts and Sciences, Japan Co-Worker: Richard Holloway. http://www.immersence.com/publications/char/1998-CD-Virtual_Dimension.html, Erişim tarihi: 31.03.2022. Görsel 6. Bill Viola, “The Passions: The Quintet of the Astonished”, 2000, Karanlık odada duvara monte edilmiş ekranda renkli video projeksiyon, : 55 × 95 inches (140 × 240 cm), 15’20’’, J.Paul Getty Museum. https://blog.edenbaumstudio.com/2003/02/there-is-a-good-parallel-to-my.html, Erişim tarihi.07.09.2022.
• Görsel 7. İnci Eviner, “Kırık Manifestolar”, 2010, 3 Kanallı HD Video, 3’ döngü ve 6 Kanallı Ses Yerleştirme. https://www.incieviner.net/kirik-manifestolar.html, Erişim tarihi: 08.09.2022.
• Görsel 8. Mat Collishaw, “Ödüllü Mahsul”, 2013, 3 Boyutlu Bilgisayar Animasyonu. http://www.banucarmikli.com/arter-mat-collishaw-hayalet-goruntu/, Erişim tarihi: 08.09.2022.